Skip to content

Sena Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya Lililuzi?

Sena Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya Lililuzi?

 Cibeela cakusaanguna ca Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya cakamwaigwa mu 1950. Kuzwa leelyo, bantu bamwi balalyaamba naa kulidooneka Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya a kuti taliluzi akaambo kakuti mumasena aamwi liliindene ama Bbaibbele aambi. Itwaambo tupa kuti kube kwiindana ooku kanji-kanji tuzwa akati katwaambo itwaambidwe ansi aawa.

  •   Kusyomeka. Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya liyeeme abuvwuntauzi buzulide ibwakacitwa cabunkutwe alimwi aamabbuku aakaindi aasyomeka kapati. Mukwiimpana, Bbaibbele lya King James Version lyamu 1611 lyakayeeme aamabbuku aakaindi alo kanji-kanji aatakaluzi kapati alimwi aatakali aakaindi kapati mbuli yaayo aakabelesyegwa kumwaya Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya.

  •   Kusyomeka kumulumbe wakusaanguna. Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya lilasoleka kusyomeka kumulumbe wakusaanguna wakasololelwa a Leza. (2 Timoteyo 3:​16) Ma Bbaibbele manji taasyomeki kumulumbe wa Leza akaambo kakutobela zilengwa zyabantu, mucikozyanyo kwiinda mukugwisya zina lya Leza limugeme lyakuti Jehova, abelesya mazina aabulemu mbuli aakuti Mwami naa Leza.

  •   Kusandulula bbala abbala. Mukwiimpana ama Bbaibbele aamwi aakakosaula twaambo, mu Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya mabala akalembwa bbala abbala ccita buyo kuti naa mabala aayo taamvwiki kabotu naa asisa muzeezo uuli mumalembe aakusaanguna. Ibasanduluzi bakosaula kulemba twaambo mu Bbaibbele balakonzya kulemba mizeezo yabantu naa kusiya twaambo tuyandika.

Kwiindana kuliko akati ka Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya ama Bbaibbele aamwi

 Mabbuku aatako. Muma Bbaibbele aabo, bacikombelo ca Roman Catholic alimwi a Eastern Orthodox, bakabikkilizya mabbuku aamwi aaitwa kuti Apocrypha. Nokuba boobo, mabbuku aaya tanaakazuminwa mumabbuku aaba Juda, alimwi Bbaibbele lyaamba kuti ba Juda “bakapegwa mukuli wakulanganya makani aasetekene aa Leza.” (Baroma 3:​1, 2) Aboobo, mu Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya alimwi amuma Bbaibbele aamwi aamazuba aano, bakaagusya mabbuku aa Apocrypha.

 Tupango tutako. Muma Bbaibbele aamwi, balayungizya tupango alimwi amabala aatako mumabbuku aakaindi, pele mu Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya makani aali boobu aayungizyidwe taako. Muma Bbaibbele manji aamazuba aano, tabatubikkilizyi tupango ootu tutako alimwi balazumina kuti tupango ootu itwakayungizyigwa tatuzwi mumalembe aakusaanguna aasyomwa. b

 Kubelesya mabala aaindene. Kanji-kanji, kusandulula bbala abbala cipa kuti busanduluzi kabutamvwiki kabotu alimwi kabupa muzeezo uutaluzi. Mucikozyanyo, majwi aa Jesu aajanika kuli Matayo 5:3 kanji-kanji asandululwa kuti: “Bali acoolwe bacete mumuuya.” (The Bible in Tonga) Bantu banji alabakatazya kumvwa mabala aakuti “bacete mumuuya,” alimwi bamwi bayeeya kuti Jesu wakali kwaamba mbociyandika kulicesya naa kuba bacete. Nokuba boobo, Jesu wakali kwaamba kuti lukkomano lwini-lwini lulaboola akaambo kakuzyiba kuti tuyandika kusololelwa a Leza. Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya lilaamba ncaakali kupandulula Jesu amajwi aakuti “aabo bazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza.”​—Matayo 5:3. c

Majwi aakulwaizya kujatikizya Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya kuzwa kuli basikwiiya Bbaibbele batali Bakamboni

  •   Mulugwalo lwakalembwa mu December 8, 1950, sikusandulula Bbaibbele alimwi sikwiiya Edgar J. Goodspeed wakalemba boobu kujatikizya Bbaibbele lya Busanduluzi bwa Nyika Mpya bwa Magwalo aa Banakilisito aa Chigiliki: “Ndilauyanda kapati mulimo ngobabeleka bantu banu amboujatikizya bantu boonse munyika, alimwi ndilakkomana kapati akaambo kabusanduluzi bumvwika kabotu. Zintu ziindene-indene zilembedwe mumo zitondezya kuti basikulemba bakali bankutwe mukwiiya.”

    Edgar J. Goodspeed

  •   Syaazibwene Allen Wikgren waku University of Chicago wakaamba Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya kuti ncikozyanyo cabusanduluzi bujisi mwaambo wamazuba aano, alimwi muciindi cakusandululwa kuzwa kuma Bbaibbele aambi lyalo “lilembedwe munzila iilibedelede alimwi mbotu.”​—The Interpreter’s Bible, Volume I, peeji 99.

  •   Sikukazya Bbaibbele muna Britain, Alexander Thomson wakaamba boobu kujatikizya Busanduluzi bwa Nyika Mpya bwa Magwalo aa Banakilisito aa Chigiliki: “Tacidoonekwi kuti busanduluzi oobu bwakacitwa abasikwiiya Bbaibbele basongo, ibasolekesya kusandulula muzeezo wini uuli mu Chigiliki kutola mu Cingisi kweelana ambocikonzya kwaambwa mu Cingisi.”​—The Differentiator, April 1952, peeji 52.

  •   Nokuba kuti zintu zimwi izyakasandululwa zyakamubeda zyeenzu, sikulemba Charles Francis Potter wakaamba kuti: “Basikusandulula Bbaibbele ibatayandi kuzyibwa bakasandulula kuzwa mumabbuku aakaindi aasyomeka, nkokuti aa Chigiliki aa Chihebrayo, alimwi bakacita oobo cabunkutwe.”​—The Faiths Men Live By, peeji 300.

  •   Nokuba kuti bakalimvwa kuti Busanduluzi Bwanyika Mpya bwakalijisi zintu izyakababeda zyeenzu alimwi azintu izyakabakkomanisya, ba Robert M. McCoy, nobakabulanga-langa bakaamba kuti: “Busanduluzi bwa Cizuminano Cipya mbumboni bwakuti mukabunga aaka [Bakamboni ba Jehova] kuli basikwiiya Bbaibbele ibeelela kulanganya cabusongo mapenzi aajatikizya busanduluzi bwama Bbaibbele.”​—Andover Newton Quarterly, January 1963, peeji 31.

  •   Syaazibwene S. MacLean Gilmour, nokuba kuti tazuminizyi mbozilembedwe zintu zimwi mu Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya, pele wakazumina kuti basanduluzi “bakajisi luzyibo lulibedelede kujatikizya mwaambo wa Chigiliki.”​—Andover Newton Quarterly, September 1966, peeji 26.

  •   Naakalanga-langa Busanduluzi Bwanyika Mpya bwalo ibuli cibeela ca Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures, syaazibwene Thomas N. Winter wakalemba kuti: “Busanduluzi ibwakacitwa akkomiti yabasanduluzi batayandi ikuzyibwa bujisi mwaambo wamazuba aano alimwi buliluzi.”​—The Classical Journal, April-May 1974, peeji 376.

  •   Syaazibwene Benjamin Kedar, sikwiiya Bbaibbele wa Chihebrayo waku Israel wakaamba boobu mumwaka wa 1989: “Mubuvwuntauzi mbondicita ibujatikizya myaambo, kwaambisya mwaambo wa Chihebrayo camu Bbaibbele alimwi abusanduluzi, lyoonse inga ndibelesya Bbaibbele lyamu Cingisi liitwa kuti New World Translation. Kucita boobo lyoonse cindiyeezya kuti busanduluzi oobu butondezya kuti bulasolekesya kugwasya muntu kumvwisya magwalo munzila iiluzi.”

  •   Kweelana anzyaakalanga-langa muma Bbaibbele aa Cingisi aali fwuka aalemekwa kapati, syaazibwene mulwiiyo lujatikizya bukombi Jason David BeDuhn wakalemba kuti: “Busanduluzi Bwanyika Mpya mbobwiinda kululama akati kama Bbaibbele oonse ngondakeezyanisya.” Nokuba kuti banamaleya alimwi abasikwiiya Bbaibbele banji inga bayeeyela kuti twaambo tuli mu Busanduluzi Bwanyika Mpya tatweendelani ama Bbaibbele aambi akaambo kakuti basanduluzi bayanda buyo kusumpula njiisyo zyabo zyabukombi, ba BeDuhn bakaamba kuti: “Kwiindana kunji kulaboola akaambo kakuti Busanduluzi Bwanyika Mpya buliluzi alimwi bulasyomeka kubusanduluzi bwakusaanguna bwakacitwa abalembi ba Cizuminano Cipya.”​—Truth in Translation, peeji 163 a 165.

a Twaambo ootu tulajatikizya abusanduluzi boonse ibwakaliko bwa Bbaibbele lyamu Cingisi lya New World Translation kalitanalembululwa lyamu 2013.

b Mucikozyanyo, amubone Bbaibbele lyakuti New International Version alimwi alyakuti New Jerusalem Bible lyaba Katolika. Tupango twakayungizyigwa ntootu: Matayo 17:21; 18:11; 23:14; Marko 7:​16; 9:​44, 46; 11:26; 15:28; Luka 17:36; 23:17; Johane 5:4; Milimo 8:​37; 15:34; 24:7; 28:29 alimwi a Baroma 16:24. Mu Bbaibbele lya King James Version alimwi alya Douay-Rheims Version, bakayungizya cibalo caamba zya Butatu mulugwalo lwa 1 Johane 5:​7, 8, calo cakayungizyigwa myaanda yamyaka Bbaibbele kalilembedwe kale.

c Mbubwenya buyo, busanduluzi bwa J. B. Phillips, abwalo bwaamba majwi aa Jesu kubelesya majwi aakuti “aabo bazyi kuti bayandika Leza,” mpoonya The Translator’s New Testament libelesya majwi aakuti “aabo bazyi kuti bayandika zintu zyakumuuya.”