Skip to content

Skip to table of contents

MUBUZYO 1

Ndili Muntu Uuli Biyeni?

Ndili Muntu Uuli Biyeni?

ZIGWASYAANZI?

Kuliziba mbubede akuziba nzuyanda kuyookugwasya kuti usale chabusongo chiindi beenzinyokwe nibayanda kukweena.

KUJANA WACHITA BIYENI?

Yeeya eezi: Bubotu kali amaminiti mache biyo kali kupaati wamvwa jwi lyamuntu ngwazi kaliti:

“Ulikulindaanzi aawo?”

Bubotu wacheba mpawo wabona Twabotelwa kajisi mabbodela aabili ajulidwe. Bubotu waziba kuti mbukande. Twabotelwa watambikizya Bubotu bbodela limwi, mpawo wamubuzya kuti, “Twakomena, nchichiindi chakuti tubotelwe.”

Bubotu wayeeya kukaka pesi tayandi pe kunyemya mweenzinyina. Alubo Twabotelwa uchita zintu zilikabotu. Pesi kuti we kanywa chaamba kuti taakwe chibi pe. Bubotu walibuzya kuti ‘nkulikondelezya luzutu alubo kunywa bukande kulisiyene akubelesya madrugs.’

Kaansinga nduwe Bubotu, walikunoochita biyeni?

YEEYA SAANSI!

Kuti ukonzye kusala chabusongo muchiimo chili boobu, weelede kuliziba mbubede. Kuliziba mbubede chaamba kuziba zili mumoyo wako akuziba zintu nzusyoma. Kuti waliziba mbubede, ziyookugwasya kuti ulisalile zyakuchita kutali kusalilwa aabamwi.—1 BaKorinto 9:26, 27.

Niinzi chikonzya kukugwasya kuti ulisimye? Kusandula mibuzyo iitobela kulakonzya kukugwasya.

NZIIZILI ZINTU NZINDIKONZYA KUCHITA?

Kuziba bube bwako azintu nzukonzya kuchita kuyookugwasya kuti ukakatile kuzintu nzusyoma.

CHIKOZYANO CHILI MUBBAYIBBELE: Mwaapostolo Pawulu wakalemba kuti: ‘Nikuba kuti tandikonzyi kwaambuula, pesi ndilaaluzibo.’ (2 BaKorinto 11:6) Akaambo kakuti wakali kwaamvwisisisya Magwalo, Pawulu wakakatila kuzintu nzyaakali kusyoma nikuba chiindi bantu nibakali kumusunka. Taakazumizya masunko kuti anyonganie lusyomo lwakwe.—2 BaKorinto 10:10; 11:5.

LILANGE-LANGE: Mumyeenya iili aansi aawa, lemba chipo nchulaacho naakuti zintu nzukonzya kuchita.

Lemba bube mbuli aabo. (Muchikozyano, ubabikkila maanu na bamwi? ulabagwasya na bamwi? ulasyomeka na? naakuti ulachibamba na chiindi?)

2 NZIIZILI ZINTU NZINDITACHITI KABOTU?

Mbukunga kapanzi kamwi kancheni katasimide kapa kuti yoonse itasimi, mbukubede akulindiswe, kukkala katuyeeya zintu nzitutakonzyi kuchita kulakonzya kunyongania bube bwesu azintu nzituchita.

CHIKOZYANO CHILI MUBBAYIBBELE: Pawulu wakalizizi zintu nzyaakatali kuchita kabotu. Wakaamba kuti: “Nkaambo ndakondelwa Mulao wa-Leza mukati kamoyo wangu, pele ndabona mulao umbi muzizo zyangu, uulwisya mulao wamoyo wangu, nkabela ndaba mwaange wamulao wazibi uuli muzizo zyangu.”—BaRoma 7:22, 23.

LILANGE-LANGE: Nziizili zintu nzuyelede kubambulula?

3 NZIIZILI ZIPEEKEZYO ZYANGU?

Kujana wahaya taxi na mpawo wabuzya sikwiiyenzya kuti kalikuzyunguluka ng’anda kusikila moota imane mafuta? Oobu mbufuba-fuba akusaanisya mali!

Chiiyo: Zipeekezyo zipa kuti uzibe nzuyanda kuchita mubuumi bwako kutali kuzyunguluka andawu iimwi. Alubo zikugwasya kuti ubambe nzuyanda kuchita akuzizuzikizya.

CHIKOZYANO CHILI MUBBAYIBBELE: Pawulu wakalemba kuti: ‘Nsichijaani mbuuli kuti nsikuzi nkundiya.’ (1 BaKorinto 9:26) Pawulu wakalibikkila zipeekezyo alubo wakapona kweendelana anzizyo, eezi zyakapa kuti ateenwi abeenzinyina.—BaFilipi 3:12-14.

LILANGE-LANGE: Mumyeenya ili aansi aawa, lemba zipeekezyo zitatu nzuyanda kuzuzikizya munyaka kutanamana.

4 NZIIZILI ZINTU NZINDISYOMA?

Kuti waliziba chachoonzyo, uyooba mbuli munsamu ulamiyanda iinikide utakonzyi kuwa nikuba kuti kwaba guwo pati

Kuti kutakwe zintu nzusyoma kulakuyumina kusala. Ulakonzya kuba mbuuli chamuntambwe, unoochincha-chincha kweendelana abantu mbulaabo, eezi zitondeezya kuti tulizi pe mbubede.

Kuti wapona kweendelana azintu nzusyoma, uyookakatila kulinzizyo nikuba bamwi kabali kuchita zintu nzibayanda.

CHIKOZYANO CHILI MUBBAYIBBELE: Naakali mukubusi, Daniyele “wakalibeteka mumoyo wakwe” kuti atobele milawu yaLeza nikuba kuti wakali kule abamumpuli yakwe. (Daniele 1:8) Eezi zyakamugwasya kuti akakatile kuzintu nzyaakazi. Daniyele wakali kupona kweendelana azintu nzyaakali kusyoma.

LILANGE-LANGE: Nziizili zintu nzusyoma? Muchikozyano: Ulasyoma na kuti Leza mpali? Kuti kakuli boobo, nkamboonzi? Mbuubuli bumboni bukupa kuti usyome kuti mpali choonzyo?

Ulasyoma na kuti zyeelelo zyaLeza zigwasya nduwe? Kuti kakuli boobo, nkamboonzi?

Uyanda kuba muntu uuli biyeni, uli mbuuli tu linga liyobupupululwa luzutu kuti kwaba kawuwo na, naakuti uyooba mbuli munsamu uli amiyanda iinikide utawisigwi aguwo pati? Kuti waliziba kabotu, ulakonzya kuba mbuuli munsamu ooyu. Alubo eezi zilakonzya kukugwasya kuti usandule mubuzyo wakuti, Ndili muntu uuli biyeni?