Yani kulokufunako

LiBhayibheli Lashintjwa Yini?

LiBhayibheli Lashintjwa Yini?

 Cha. Nalicatsaniswa nemibhalo yesandla yasendvulo, kuyabonakala kutsi liBhayibheli alikashintjwa ngisho nobe sekuphele iminyaka leminyenti likopishelwa etintfweni letonakalako.

Loko kusho kutsi akuzange kwenteke emaphutsa nalikopishwa yini?

 Kutfolakele imibhalo yeliBhayibheli yesandla yasendvulo leminyenti. Leminye yayo ayifani, lokukhombisa kutsi kwenteka emaphutsa nayikopishwa. Lomehluko lokhona mncane futsi awuwushintji umcondvo walokushiwoko. Nobe kunjalo, kutfolakele umehluko lomkhulu kulamanye emavesi, lokubonakala shengatsi kwentiwe ngemabomu kuze kushintjwe umlayeto weliBhayibheli. Cabanga nganati tibonelo letimbili:

  1.   Ku-1 Johane 5:7, lamanye emahumusho eliBhayibheli lamadzala analamavi lalandzelako: “ezulwini, Babe, liVi, kanye neMoya Longcwele: laba labatsatfu bamunye.” Nobe kunjalo, imibhalo yesandla leyetsenjwako iveta kutsi lamavi bewangekho emibhalweni yekucala. Engetwa ngekuhamba kwesikhatsi. a Kungako emahumusho eliBhayibheli latsenjwako lamuhla awakhiphile lamavi.

  2.   Ligama laNkulunkulu livela tikhatsi letitinkhulungwane emibhalweni yesandla yeliBhayibheli yasendvulo. Nobe kunjalo, emahumusho eliBhayibheli lamanyenti alikhiphile leligama afaka ticu letitsi “Nkhosi” nobe “Nkulunkulu” esikhundleni salo.

Singaciniseka njani kutsi kute lamanye emaphutsa lasetawutfolakala?

 Seminyenti imibhalo yesandla letfolakele kangangekutsi sekulula kutfola emaphutsa. b Kucatsaniswa kwalemibhalo kuveteni ngekunemba kweliBhayibheli lamuhla?

  •   Sikhuluma ngemiBhalo yesiHebheru (leyatiwa ngekutsi “liThestamente Lelidzala”), sati lesinguWilliam H. Green satsi: “Singasho ngekuciniseka kutsi kute imibhalo yasendvulo leyendluliselwe kahle ngendlela lenembile njengalena.”

  •   Sikhulumela ImiBhalo YesiGriki, nobe “liThestamente Lelisha,” sati seliBhayibheli lesingu-F. F. Bruce sabhala satsi: “Kunebufakazi lobunyenti lobukhombisa kutsi imibhalo leseThestamenteni Lelisha inembile, kwendlula bufakazi lobukhona baletinye tincwadzi takadzeni.”

  •   Sir Frederic Kenyon, losati lesidvumile semibhalo yesandla yeliBhayibheli, watsi “umuntfu angaphatsa liBhayibheli ngesandla, asho ngaphandle kwekwesaba nobe kungabata kutsi uphetse liVi laNkulunkulu leliliciniso, lelendluliselwe etitukulwaneni ngetitukulwane ngaphandle kwekutsi lishintjwe.”

Ngutiphi letinye tizatfu letikhona letingasenta siciniseke kutsi liBhayibheli lite emaphutsa?

  •   Bakopishi labangemaJuda nalabangemaKhristu nabo babhala ngemaphutsa lamakhulu lentiwa bantfu baNkulunkulu. c (Numeri 20:12; 2 Samuweli 11:2-4; KubaseGalathiya 2:11-14) Ngendlela lefanako, babhala ngekungalaleli kwesive semaJuda futsi bativeta ebaleni netimfundziso tebantfu. (Hoseya 4:2; Malakhi 2:8, 9; Matewu 23:8, 9; 1 Johane 5:21) Ngekutibhala ngendlela lenembile letindzaba, labakopishi bakhombisa kutsi betsembekile nekutsi bayalihlonipha liVi laNkulunkulu lelingcwele.

  •   Kunengcondvo kutsi Nkulunkulu njengobe aphefumelela liBhayibheli, bekangagcina nekunemba kwalo. d (Isaya 40:8; 1 Phetro 1:24, 25) Injongo yakhe beyikutsi lingasiti bantfu basendvulo nje kuphela, kodvwa lisisite natsi lamuhla. (1 KubaseKhorinte 10:11) Ecinisweni, “tonkhe tintfo letabhalwa kadzeni tabhalelwa kufundzisa tsine, kuze kutsi ngekucinisela kwetfu nangendvudvuto lesiyitfola emiBhalweni sibe nelitsemba.”​—KubaseRoma 15:4.

  •   Jesu nebalandzeli bakhe bacaphuna emiBhalweni yesiHebheru lebeyikopishiwe futsi bebangesabi kutsi lemibhalo yasendvulo ayikanembi.​—Lukha 4:16-21; Imisebenti 17:1-3.

a Lamavi awatfolakali ku-Codex Sinaiticus, ku-Codex Alexandrinus, ku-Vatican Manuscript 1209, ku-original Latin Vulgate, ku-Philoxenian-Harclean Syriac Version, nobe ku-Syriac Peshitta.

b Sibonelo saloko kutsi kutfolakele imibhalo yesandla yesiGriki, lengetulu kwa-5 000 leyatiwa ngekutsi liThestamente Lelisha nobe ImiBhalo YemaKhristu YesiGriki.

c LiBhayibheli alenti shengatsi tinceku taNkulunkulu letibantfu atiwenti emaphutsa. Liyavuma litsi: “Kute umuntfu longoni”​—1 Emakhosi 8:46.

d LiBhayibheli litsi ngisho nobe Nkulunkulu angazange abatjele ligama neligama lebekufanele balibhale, kodvwa nguye lowacondzisa imicabango yebabhali balo lababantfu.​—2 KuThimothi 3:16, 17; 2 Phetro 1:21.