Go na content

Go na table of contents

Fa yu kan abi wan koloku osofamiri libi?

Leri fu frutrow makandra baka

Leri fu frutrow makandra baka

Steven *: „Noiti mi ben denki taki Yodi ben o waka gi mi. Mi no ben e frutrow en srefisrefi moro. Mi no man taigi yu fa a ben muilek gi mi fu gi en pardon.”

Yodi: „Mi e frustan fu san ede Steven no ben e frutrow mi moro. A teki omeni yari fosi a bribi taki a sani di mi du ben hati mi trutru.”

SOLEKI fa Bijbel e sori, dan wan sma kan bosroiti efu a o broko trow te en patna waka gi en (Mateyus 19:9). * Steven, di kari na a bigin, bosroiti fu no broko trow. En nanga Yodi bosroiti fu pruberi fu meki a trowlibi fu den kon bun baka. Ma heri esi, den kon si taki den no ben kan libi go doro leki noti no pasa, ma taki moro ben de fanowdu fu meki sani waka bun. Fu san ede? Bika neleki fa densrefi taki, den lasi ala frutrow na ini makandra fu di Yodi ben du hurudu. Fu di trowpatna musu man frutrow makandra fu man de koloku, meki den tu sma disi ben musu du tranga muiti fu kan frutrow makandra baka.

Efu yu nanga yu trowpatna e du muiti fu meki a trowlibi fu unu waka bun, baka di wan fu unu waka gi a trawan, dan a no de fu taki dati a no makriki gi unu. Den fosi tu mun baka te a tori kon na doro, kan de wan bigi tesi trutru. Ma toku sani kan waka bun gi unu! San kan yepi unu fu frutrow makandra baka? A koni rai di Bijbel e gi kan de wan yepi gi unu. Luku den fo rai di e kon now.

1 Taki krin nanga makandra.

„Now di unu no e lei moro, ibriwan fu unu musu taki san tru”, na so na apostel Paulus ben skrifi (Efeisesma 4:25). Efu unu e lei, efu unu e kibri sani, noso efu unu no wani taki, dan unu no o man frutrow makandra. Dati meki unu musu taki krin, sondro fu kibri sani gi makandra.

Na a bigin, a kan taki yu nanga yu patna o mandi tumusi fu taki fu a tori. Ma te fu kaba, unu o abi fu taki krin san pasa. Kande unu no wani taki finifini fu ala sani, ma a no ben o bun fu no taki fu a tori srefisrefi. „Na a bigin, a ben hebi gi mi èn mi ben syen fu taki fu a tori”, na so Yodi di kari na a bigin, e taki. „A ben hati mi srefisrefi taki mi ben du so wan sani. Mi ben wani frigiti ala sani, dan a kaba.” Ma a sani dati tyari problema kon. Fu san ede? Steven e taki: „Fu di Yodi no ben wani taki fu a sani di a du, meki mi no ben man frutrow en ete.” Now Yodi e taki: „Fu di mi no ben wani taki fu a tori nanga mi masra, meki mi no ben e yepi en fu frutrow mi baka.”

Awinsi fa a no fa, a o hati unu te unu o taki fa a tori. Debi en masra, Paul, ben du hurudu nanga wan uma di ben e wroko gi en. Debi e taki: „Someni sani ben de di mi ben wan sabi. Mi ben aksi misrefi: Fa a du kon? Fu san ede? Fu san den ben e taki? Fu di mi ben e denki a tori doronomo, meki ibri tron baka mi ben e atibron èn mi ben e krei furu. O moro den wiki ben e pasa, o moro sani mi ben e aksi misrefi.” Paul e taki: „Yu kan frustan taki son leisi mi nanga Debi ben e haritaki te wi ben e taki fu a tori. Ma ala ten wi ben e aksi makandra pardon. Fu di wi ben e taki krin fu sani, meki safrisafri a lobi fu wi ben e kon moro tranga.”

Fa unu kan meki en moro makriki gi makandra fu taki fu so wan tori? Hori na prakseri taki a no strafu yu wani strafu yu patna, ma na leri yu wani leri fu a takru sani di miti unu, so taki unu kan tranga a trowlibi fu unu. Fu eksempre, baka di Tyul Su, a masra fu Mi Yun, du hurudu, dan den go sidon prakseri fa a du kon taki a sani dati pasa. „Mi kon si taki mi ben e poti tumusi furu prakseri na mi eigi tori”, na so Tyul Su e taki. „Mi ben e prakseri nomo fa mi ben kan meki trawan firi bun, èn ala ten mi ben e du san den ben wani. Mi ben e gebroiki tumusi furu fu mi ten gi tra sma. A sani dati meki taki mi no ben abi ten gi mi wefi.” Di Tyul Su nanga Mi Yun kon si san na a problema, dan dati yepi den fu tyari kenki kon èn te fu kaba den ben man tranga a trowlibi fu den.

PRUBERI FU DU DISI: Efu na yu waka gi yu patna, dan no pruberi fu taki bun fu a sani di yu du noso fu suku a fowtu na en. Teki a frantwortu na yu tapu fu a sani di yu du èn sori taki yu e frustan taki yu du wan hati sani nanga en. Efu yu patna waka gi yu, dan no bari en èn no kosi en. Te yu no e taki na a fasi dati, dan yu o gi en deki-ati fu taki fri nanga yu.​—Efeisesma 4:32.

2 Wroko makandra.

„Tu sma moro bun leki wán,” na so Bijbel e taki. Fu san ede? „Bika den e feni wan pai gi a tranga wroko fu den. Efu wan fu den ben o fadon, dan a trawan kan opo en patna” (Preikiman 4:9, 10). A rai dati fiti srefisrefi te unu e du muiti fu leri frutrow makandra baka.

Te yu nanga yu patna e wroko makandra, dan unu o man frutrow makandra baka. Ma un ala tu musu wani taki a trowlibi fu unu kon bun baka. Efu yu e pruberi fu du dati yu wawan, dan a kan taki yu tyari moro problema kon gi yusrefi. Un musu si makandra leki patna.

Na dati Steven nanga Yodi kon si tu. Yodi e taki: „A teki ten fosi a trowlibi fu wi bigin waka bun baka, ma mi nanga Steven wroko makandra fu meki dati pasa. Noiti moro mi ben wani du so wan hati sani nanga en. A sani di mi du ben hati Steven, ma toku a no ben wani taki a trowlibi fu wi pori. Ibri dei, mi ben e suku fasi fu sori en taki a kan frutrow mi, èn doronomo a sori mi taki a lobi mi. Ala ten mi o de nanga tangi gi a fasi fa a libi nanga mi.”

PRUBERI FU DU DISI: Teki a bosroiti fu wroko makandra fu sorgu taki unu kan frutrow makandra baka.

3 Libi owru gwenti èn teki nyunwan.

Baka di Yesus ben warskow den arkiman fu en fu no du sutadu, dan a gi den a rai disi: „Fu dati ede, efu yu retisei ai e meki yu sondu, dan hari en puru èn trowe en gowe” (Mateyus 5:27-29). Efu yu na a patna di du hurudu, dan kande yu musu luku sortu sani di yu e du noso sortu fasi fu yu e tyari problema kon. Yu de klariklari fu hari den sani disi puru en trowe den gowe fu man meki a trowlibi fu yu waka bun?

A no de fu taki dati yu no musu abi noti moro fu du nanga a sma di yu ben du hurudu nanga en (Odo 6:32; 1 Korentesma 15:33). * Paul di wi ben kari kaba, bigin wroko tra yuru èn a kenki a nomru fu en cel so taki a tra uma no ben man bèl en moro. Ma toku a no ben man yepi taki en nanga na uma disi ben e miti son leisi. Fu di Paul ben de nomonomo fu meki en wefi frutrow en baka, meki a gowe libi en wroko. A no ben wani a cel fu en moro èn a ben e gebroiki soso a di fu en wefi. A ben tyari wini kon taki Paul du ala den sani disi? En wefi Debi, e taki: „Na siksi yari pasa kaba, ma toku mi e broko mi ede son leisi taki a tra uma o suku fu miti nanga en baka. Ma now mi e bribi taki Paul no o brokokindi gi a tesi dati.”

Efu na yu waka gi yu patna, dan kande yu o abi fu kenki a fasi fa yu de. Fu eksempre, kande yu gwenti fu tyari yusrefi na wan fasi di e meki sma denki taki yu e suku den. Noso kande yu lobi sidon denki fa a ben o de efu yu ben e hori nanga wan tra sma. Efu dati de so, dan ’kenki a fasi fa yu ben de fosi èn tapu nanga den sani di yu ben e du’. Libi owru gwenti èn teki nyunwan di o meki taki yu patna frutrow yu baka (Kolosesma 3:9, 10). A fasi fa yu kweki e meki en muilek gi yu fu sori lobi gi trawan? Awansi a no makriki gi yu na a bigin, toku a bun fu taigi yu patna ibri tron baka taki yu lobi en èn taki a no abi fu tweifri na a sani dati. Steven e taki: „Yodi ben gwenti fasi mi fu sori mi taki a lobi mi èn a ben gwenti taigi mi tu taki a lobi mi.”

Fu wan pisi ten, a ben o bun fu taigi yu patna krin sortu sani yu du fu a dei. Mi Yun, di wi ben kari kaba, e taki: „Tyul Su ben e sorgu taki ibri dei a ben e fruteri mi iniwan sani di ben pasa. A ben e fruteri mi srefi den moro pikinpikin sani, soso fu sori mi taki a no ben e kibri noti gi mi.”

PRUBERI FU DU DISI: Aksi yu patna sortu sani unu kan du fu kan frutrow makandra baka. Skrifi den sani dati èn du den. Boiti dati, luku tu sortu sani un kan du makandra fu kan abi prisiri.

4 Sabi o ten a bun fu libi a sani.

No de gaw fu denki taki yu nanga yu patna kan bigin libi baka neleki noti no pasa. Odo 21:5 e gi a warskow disi: „Ibri sma di e du sani tumusi esi o pina.” A o teki ten fu leri frutrow makandra baka, iya, kande a o teki wan tu yari srefi.

Efu yu patna waka gi yu, dan abi pasensi nanga yusrefi, so taki te fu kaba yu kan gi en pardon nanga yu heri ati. Mi Yun e taki: „Fosi, mi no ben man frustan taki wan wefi no man gi en masra pardon te a waka gi en. Mi no ben man frustan fu san ede a ben atibron so langa. Ma di mi masra waka gi mi, mi kon si fu san ede a ben muilek fu gi en pardon.” Soleki fa a sori, dan a e teki ten fosi yu kan gi wan sma pardon èn frutrow en baka.

Ma Preikiman 3:1-3 e taki dati „wan ten de fu meki kon betre”. Kande yu o feni na a bigin taki a moro bun fu no taigi yu patna fa yu e firi. Ma dati no o yepi yu kwetikweti fu frutrow en baka. Fu man meki sani kon bun baka, dan yu musu gi yu patna pardon èn yu musu fruteri en krin fa yu e denki èn fa yu e firi so taki a kan si taki yu gi en pardon. Boiti dati, gi yu patna deki-ati fu fruteri yu san e gi en prisiri èn san e gi en broko-ede.

Du muiti fu no prakseri sani di o meki yu kisi moro bita-ati (Efeisesma 4:32). Kande a o de wan yepi gi yu fu denki dipi fu na eksempre fu Yehovah Gado. A ben hati en di den anbegiman fu en na ini owruten Israel drai baka gi en. A ben hati en so te, taki a teki ensrefi gersi nanga wan sma di en patna waka gi en (Yeremia 3:8, 9; 9:2). Ma en ’ati no ben bron fu ala ten nanga den’ (Yeremia 3:12). Di a pipel fu en drai kon baka na en, fu di den ben abi trutru berow, dan a gi den pardon.

Te fu kaba, te un ala tu feni taki un tyari den kenki kon di ben de fanowdu, dan unu no o tweifri so furu moro na makandra. Dan na presi taki unu o tan meki muiti fu meki un trowlibi waka bun, unu o luku sortu tra sani un kan du makandra. Toku un musu luku ten na ten fa sani e waka na ini a trowlibi fu unu. No denki taki ala sani bun kaba. Te pikinpikin fruferi sani e pasa, dan un no musu lasi-ati, ma un musu tan sori taki unu wani tan na makandra.​—Galasiasma 6:9.

PRUBERI FU DU DISI: Na presi taki yu e pruberi fu meki yu trowlibi kon de baka leki fa a ben de fosi, un musu si en leki na muiti unu e meki now fu seti wan nyun libi di o waka moro bun.

Un kan meki un trowlibi waka bun

Efu son leisi yu e firi leki sani no e waka bun, dan memre a sani disi: Na Gado na a sma di seti a trowlibi (Mateyus 19:4-6). Sobun, a kan yepi yu fu meki a trowlibi fu yu waka bun. Ala trowpaar di kari na ini na artikel disi fiti a koni rai fu Bijbel èn den ben man sorgu taki a trowlibi fu den no broko.

Now, moro leki 20 yari pasa sensi a bigi problema disi ben miti Steven nanga Yodi. Steven e taki syatu san den du fu meki a trowlibi fu den kon bun baka. „Na di wi bigin studeri Bijbel nanga Yehovah Kotoigi, dan fosi sani bigin waka moro bun. A yepi di wi kisi ben bun srefisrefi. Na so wi ben man pasa den muilek ten dati.” Yodi e taki: „Mi e si en leki wan bigi blesi taki wi ben man pasa a muilek ten dati. Fu di wi studeri Bijbel makandra èn fu di wi du tranga muiti, meki now wi abi wan switi trowlibi.”

^ paragraaf 3 Wi kenki den nen.

^ paragraaf 5 Fu kan feni yepi te yu musu teki so wan bosroiti, dan luku na Ontwaakt! fu 22 april 1999, bladzijde 6, nanga a di fu 8 augustus 1995, bladzijde 10, 11.

^ paragraaf 17 Efu yu o abi fu miti nanga a sma wan pisi ten (kande na wroko), dan du dati soso te a de fanowdu. Sorgu taki yu e taki nanga a sma soso pe trawan de èn meki yu patna sabi fu a tori.

AKSI YUSREFI DEN SANI DISI . . .

  • Fu san ede mi bosroiti fu no broko trow, aladi mi patna waka gi mi?

  • Sortu bun fasi mi e si taki mi patna abi nownowde?

  • Di mi ben e hori nanga mi patna, dan sortu pikinpikin sani mi du fu sori en taki mi lobi en, èn fa mi kan du den sani dati baka?