San yu kan du te yu trowpatna e luku porno?
-
„A gersi leki mi masra ben abi seks ibri tron baka nanga tra uma.”
-
„Mi ben e firi syen, mi ben denki taki mi no moi èn taki mi no warti noti.”
-
„Mi no ben man taki nanga trawan fu a sani dati. Mi no ben abi nowan sma fu trowstu mi.”
-
„Mi ben denki taki Yehovah no ben e broko en ede nanga mi.”
Den wortu disi e sori omeni wan frow e pina te en masra e luku porno. Efu a masra luku seksfelem noso prenki kibrikibri, kande wan tu mun noso furu yari langa, dan a frow kan firi leki a no man frutrow en masra moro. Wan wefi ben taki: „Mi ben aksi misrefi ’Suma na a man disi? A e kibri tra sani gi mi?’”
Na artikel disi sreka gi wefi di abi wan masra di e luku porno. a Na artikel o taki fu Bijbel gronprakseri di kan trowstu en èn di o sori en taki Yehovah lobi en èn taki a wani yepi en. A o yepi en tu fu firi korostu èn fu tan abi wan bun banti nanga Yehovah. b
SAN WAN SMA KAN DU TE EN PATNA E LUKU PORNO?
Yu no man taigi yu masra ala san a musu du, ma yu kan du wan tu sani gi yusrefi fu sorgu taki yu no broko yu ede tumsi moro. Poti prakseri na den penti di e kon now.
No taki dat na yu fowtu. Wan frow kan denki taki na fu di a no du wan sani bun, meki en masra e luku porno. Alice c ben denki taki a no bun nofo noso taki a no moi nofo gi en masra. A ben aksi ensrefi: „Fu san ede mi masra lobi luku tra frow na presi fu mi?” Son wefi e feni taki a no bun taki den e reageer so, fu di den e denki taki te den e reageer so dan a situwâsi e kon moro ogri. Danielle e taki: „A sani di mi masra du ben broko mi ati èn mi ben mandi srefisrefi. Ma dan mi bigin denki taki na a mandi fu mi ben e pori mi trowlibi.”
Efu yu e firi so tu, dan yu musu sabi taki Yehovah no o aksi yu frantwortu fu den sani Yakobus 1:14 e taki: „Ibri sma e kisi tesi fu di en eigi lostu e hari en èn e kori en” (Rom. 14:12; Fil. 2:12). Na presi fu taki dati na yu fowtu, Yehovah e warderi en taki yu e tai hori na En.—2 Kron. 16:9.
di yu masra e du.Wan frow kan denki taki en masra e luku porno fu di a no bun nofo noso fu di a no moi nofo gi en masra. Ma dati no tru. Sabiman di e ondrosuku a tori disi e sori taki porno e wiki seks lostu na ini wan sma di nowan uma kan plisi.
No broko yu ede tumsi. Catherine ben taki dati ibri yuru fu a dei a ben e denki fa en masra e luku porno. Frances ben taki: „Mi ati de na dyompo te mi no sabi pe mi masra de. Senwe e naki mi heri dei.” Tra wefi e fruteri fa den e syen te den de nanga Kresten brada nanga sisa di sabi kande sortu problema den masra abi. Trawan baka e taki dati den e firi leki den de den wawan, fu di den e denki taki nowan sma e frustan a situwâsi fu den.
Na wan normaal sani te yu e firi so. Ma efu ala yuru yu e tan prakseri den sani disi, dan moro yu ati o de na dyompo. Na presi fu dati, pruberi fu poti prakseri na yu matifasi nanga Yehovah. Dati o yepi fu kon moro tranga so taki yu man horidoro.—Ps. 62:2; Ef. 6:10.
Yu kan feni yepi na ini Bijbel tori fu uma di ben de nanga bigi sari. Leisi èn denki dipi fu den. Den ben kisi trowstu di den begi Yehovah. A no ben puru den problema gi den ala ten, ma a meki den ati kon sidon. Fu eksempre, a situwâsi fu Hana meki taki a „ben e sari srefisrefi”. Ma baka di a „begi Yehovah wan heri pisi ten”, a bigin firi korostu aladi a no ben sabi ete fa sani ben o waka moro fara.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Kor. 1:3, 4.
Suku yepi na den gemeente owruman. Den kan de „leki wan kibripresi gi tranga winti èn gi sibibusi” (Yes. 32:2). Den kan yepi yu srefi fu feni wan sisa nanga suma yu kan taki èn di kan trowstu yu.—Odo 17:17.
YU KAN YEPI EN?
Yu kan yepi yu masra fu tapu nanga a gwenti fu luku porno? Kande. Bijbel e sori taki efu yu wani lusu wan problema noso efu yu wani wini wan tranga feanti, dan „tu sma moro bun leki wán” (Preik. 4:9-12). Ondrosukuman kon si taki te a masra nanga en wefi e wroko makandra, dan nofo tron a masra kan tapu nanga a takru gwenti fu luku porno èn a wefi kan leri fu frutrow en baka.
Ma yu patna musu sori taki a de klariklari fu wroko tranga èn taki a wani tapu trutru nanga a gwenti fu luku porno. A begi Yehovah fu gi en krakti? A suku yepi na den owruman? (2 Kor. 4:7; Yak. 5:14, 15) A seti sani so taki a no man luku porno moro? Fu eksempre, a e sorgu taki a no de tumsi furu tapu en computer noso en telefon? A e tan fara fu situwâsi di kan de wan tesi gi en? (Odo 27:12) A de klariklari fu teki a yepi fu yu èn fu no kibri noti gi yu? Efu dati de so, dan a kan taki yu o man yepi en.
Fa? Luku wan eksempre. Felicia trow nanga Ethan di ben kisi a gwenti fu luku porno na ini en yongu yari. Felicia e sorgu taki a makelek gi Ethan fu taki nanga en te a e kisi a firi fu luku porno. Ethan e fruteri: „Mi e taki eerlijk nanga mi frow, mi no e kibri noti gi en. Na wan lobi-ati fasi a e yepi mi fu tan fara fu sani di kan tesi mi, èn ten na ten a e aksi fa a e go nanga mi. A e yepi mi tu fu no go tumsi furu tapu Internet.” A no de fu taki dati a e hati Felicia taki Ethan lobi porno. „Ma” soleki fa a e taki, „na atibron nanga pen fu mi no e yepi en fu tan wai pasi gi a takru gwenti disi. Baka di wi taki fu den sani di e moro en, dan en de klariklari fu yepi safu a pen fu mi.”
Den sortu takimakandra disi no o yepi soso a masra fu tapu nanga porno, ma a o yepi en frow tu fu frutrow en baka. Bika te wan masra de klariklari fu taki krin fu den swakifasi fu en èn fu san a e du ala dei èn pe a e go, dan a moro makelek gi en frow fu frutrow en fu di a no e kibri noti gi en moro.
Yu denki taki yu man yepi yu masra na a srefi fasi disi? Dan kande yu kan leisi èn taki fu na artikel disi nanga makandra. Yu masra musu abi a marki fu tapu nanga porno èn fu gi yu reide fu frutrow en. Na presi fu hori yu na ati, a musu meki muiti fu frustan fa a problema e meki yu firi. Yu musu abi a marki fu horibaka gi a muiti di a e meki fu tapu nanga a takru gwenti, èn yu musu gi en na okasi fu du sani di o meki yu frutrow en baka. Un ala tu musu kon sabi san e meki taki sma wani luku porno èn fa wan sma kan tapu nanga dati. d
Efu yu frede taki unu o mandi tapu makandra te unu o sidon fu taki, dan prakseri fu aksi wan owruman di yu sabi bun fu sidon nanga unu fu wan pisi ten. Yu musu hori Preik. 7:8; 1 Kor. 13:4.
na prakseri taki srefi te yu trowpatna tapu nanga a gwenti fu luku porno, toku a kan teki wan heri pisi ten fosi yu kan frutrow en baka. Ma no gi abra. Luku den pikin sani di e sori taki sani e go bun baka na ini un trowlibi. Tan howpu taki baka wan pisi ten, efu unu ala tu abi pasensi, a trowlibi o kon tranga baka te fu kaba.—SAN YU MUSU DU EFU A E TAN GO DORO?
Efu baka wan heri pisi ten yu masra fadon go baka na ini a gwenti, dan disi wani taki dati a no abi berow noso taki yepi no de moro gi en? Dati no abi fu de so. Efu a ben abi a takru gwenti wan langa pisi ten, dan a kan taki a o abi fu feti teige a gwenti disi en heri libi langa. Wan sma kan fadon go baka na ini a gwenti srefi baka di a tapu nanga dati furu yari kaba. Fu no meki dati pasa, dan a o abi fu seti moro sani fu kibri ensrefi. Kande a musu tan hori ensrefi na den sani di a ben seti, srefi baka di a tapu nanga a gwenti (Odo 28:14; Mat. 5:29; 1 Kor. 10:12). A musu kon abi wan nyun fasi fu „denki” èn a musu leri fu „tegu gi ogri” sani leki porno nanga ala tra sani di no krin, soleki fu prei nanga en syenpresi fu plisi en seks lostu (Ef. 4:23; Ps. 97:10; Rom. 12:9). A de klariklari fu meki a muiti dati? Efu a wani meki a muiti, dan howpu de gi en fu tapu krinkrin nanga a takru gwenti te fu kaba. e
Ma san yu musu du efu yu patna no wani feti a problema? A no de fu taki dati a sani disi kan meki yu lasi-ati noso mandi, èn a kan gersi leki a drai en baka gi yu. Libi a pisi tori disi na ini Yehovah anu so taki yu no broko yu ede tumsi (1 Petr. 5:7). Kon moro krosibei na Yehovah. Studeri, begi, èn denki dipi fu san yu leisi. Efu yu du dati, dan yu kan de seiker taki En o kon moro krosibei na yu tu. Soleki fa skrifi na Yesaya 57:15, a e tan nanga den wan di „kisi kwinsi èn di abi sakafasi” èn a e yepi den fu firi koloku baka. Pruberi fu de a moro bun Kresten di yu man de. Suku yepi na den owruman. Èn tan howpu taki oiti wan dei yu masra o kenki nanga en heri ati.—Rom. 2:4; 2 Petr. 3:9.
a Na ini na artikel disi wi o taki dati a masra e luku porno. Ma furu fu den gronprakseri na ini na artikel disi kan yepi wan masra tu di abi wan frow di e luku porno.
c Wi kenki den nen.
d Tapu jw.org yu kan feni artikel di kan yepi yu. Fu eksempre „Pornografie kan je huwelijk verwoesten” na jw.org; „Yu man wini tesi!” ini A Waktitoren fu 1 april 2014, blz. 10-12; nanga „Porno—A ogri trutru?” ini A Waktitoren fu 1 augustus 2013, blz. 3-7.
e Fu di a de wan muilek sani fu tapu nanga a gwenti fu luku porno, son trowpatna teki a bosroiti fu suku yepi na wan spesrutu datra boiti a yepi di den e kisi fu den owruman.