Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Aʻoaʻoga a le Tusi Paia​—Atamai e Aogā Pea

Aʻoaʻoga a le Tusi Paia​—Atamai e Aogā Pea

SEʻI FAAĀTA LE VAAIGA LENEI: O loo e maimoa i se fale mataaga e tumu i faatusa ma ata o mea mai anamua. O le tele o na mea ua maʻosiʻosia, ua leaga, ma elea, ae o nisi mea ua taʻetaʻei. Peitaʻi, o se tasi o nei mea o loo matuā lelei pea, ma o loo iloa lelei atu ona mamanu matagofie. Ua e fesili atu i lē o loo taʻitaʻia le maimoaga, “Pe e fou lenei mea nai lo o isi mea uma?” Ua tali mai o ia, “Leai, o le mea pito i sili lea ona tuai ma e leʻi toe faia lava.” Ua e fesili atu, “Pe na puipuia lelei mai i mea e faaleagaina ai?” Ua tali mai o ia, “Leai, e leʻi puipuia mai i matagi e sili ona malolosi ma timuga. E toʻatele foʻi tagata faaleaga mea na taumafai e faaleaga.” Atonu e te ofo ma taumānatu, ʻO le ā le mea o loo fai mai ai lenei mea?’

Ua pei le Tusi Paia o lenā mea mataʻina mai anamua. O se tusi mai anamuā e sili atu ona leva nai lo o isi tusi. E moni e iai nisi tusi mai anamua. Ae i le pei o faatusa ma ata tuai ua lē toe aogā, o le tele o tusitusiga tuai ua matuā faaleagaina a o faagasolo taimi. O se faaaʻoaʻoga, o faamatalaga faasaienisi o loo i na tusi ua feteenaʻi ma malamalamaga fou ma mea moni e faamaonia ai. O fautuaga o loo iai e faatatau i togafitiga faafomaʻi, e foliga mai ua sili atu ona lamatia ai nai lo o le fesoasoani i tagata. O le tele foʻi o tusitusiga anamua ua na o ni vaega o ni tusi sa iai, ona ua aveesea pe matuā faaleagaina isi vaega.

Peitaʻi, e tū ese mai ai le Tusi Paia. Na amata ona tusia le Tusi Paia i le silia i le 35 senituri ua mavae, ae o loo tumau pea ona lelei. E ui lava foʻi na osofaʻia i le tele o taimi i senituri ua mavae e ala i le susunuina, faasā, ma taʻulēaogāina, ae o loo tumau pea faamatalaga uma o loo iai. Nai lo o le faapea atu ua lē toe aogā ona ua iai malamalamaga fou, o le tele o faamatalaga o loo i le Tusi Paia e tumau ona aogā mo le lumanaʻi.​—Tagaʻi i le pusa “Pe na Faamaonia le Saʻo o Faamatalaga na Tusia ai?

MATAUPU SILISILI TATOU TE MANAʻOMIA I ASO NEI

Atonu e te taumānatu, ʻPo o aogā moni lava aʻoaʻoga a le Tusi Paia iā i tatou i aso nei?’ Ina ia maua le tali, ia fesili ifo: ʻO ā faafitauli e sili ona tugā o loo fesagaʻia e tagata i aso nei? O lē fea faafitauli e sili ona leaga?’ Atonu e te mafaufau i taua, le faapolusioneina o le ea, solitulafono, po o faiga faapiʻopiʻo. Seʻi o tatou iloilo nisi o mataupu silisili o loo aʻoaʻoina i le Tusi Paia. A o faia faapea ia fesili ifo, ʻPe afai e ola tagata e tusa ai ma nei mataupu silisili, po o le a sili atu ona lelei le tulaga o le lalolagi?’

TAUSIA LE FILEMU

“E fiafia o ē e faatupuina le filemu, auā e taʻua i latou o ʻatalii o le Atua.’” (Mataio 5:9) “Afai e mafai iā te outou, ia nonofo filemu ma tagata uma.”​—Roma 12:18.

ALOFA MUTIMUTIVALE MA LOTOFAAMAGALO

“E fiafia o ē e alolofa mutimutivale, auā e faaalia i ai le alofa mutimutivale.” (Mataio 5:7) “Ia faaauau ona onosaʻi le tasi i le isi, ma ia fefaamagaloaʻi ma le lotoatoa pe afai ua faia e se tasi se mea e tigā ai le isi. E pei ona finagalo malie Ieova * e faamagalo iā te outou, ia faapea foʻi ona outou faia.”​—Kolose 3:13.

AUTASI I LE VA O ITUAIGA O TAGATA

“Na ia [le Atua] faia foʻi nuu uma mai i le tagata e toʻatasi, ina ia nonofo i le fogāeleele uma o le lalolagi.” (Galuega 17:26) “E lē faailogaina tagata e le Atua, ae o lē e mataʻu iā te ia i nuu uma lava, ma fai le amiotonu, e talia e ia.”​—Galuega 10:34, 35.

FAATĀUA LE LALOLAGI PANETA

“Ona ave lea e Ieova le Atua o le tagata ma tuu o ia i le faatoʻaga o Etena e galueaʻiina ma tausia.” (Kenese 2:15) O le a ʻfaafanoina e le Atua i latou o loo faaleagaina le laueleele.’​—Faaaliga 11:18.

INOINO I LE MATAPEAPEA MA AMIOGA LĒ MAMĀ

ʻIa leoleo iā te outou i le manaʻo tele, aua e lē ola se tasi i le tele o ana mea ua iā te ia.’ (Luka 12:15) “O le faitaaga, ma amioga lē mamā uma, po o le matapeʻapeʻa, aua lava neʻi taʻua iā te outou e pei ona tatau i tagata paia.”​—Efeso 5:3.

FAAMAONI MA LE GALUE MAMAFA

“Matou te mananaʻo ina ia faia mea uma ma le faamaoni.” (Eperu 13:18) “O lē e gaoi, aua neʻi toe gaoi, a ia galue mamafa o ia.”​—Efeso 4:28.

FESOASOANI I Ē O LOO MANAʻOMIA SE FESOASOANI

“Ia faamāfanafana i ē mafatia, ia fesoasoani i ē vaivai, ma ia faapalepale i tagata uma lava.” (1 Tesalonia 5:14) “Ia tausi i tamaiti ua mātua oti ma fafine ua oti a latou tane i taimi o o latou puapuaga.”​—Iakopo 1:27.

E lē o tau ina lisi mai i le Tusi Paia na aʻoaʻoga tāua. Nai lo o lea, o loo aʻoaʻoina ai i tatou ia faatāua na mataupu silisili ma faatatau i o tatou olaga i aso taʻitasi. Pe afai e faatatauina e le toʻatele o tagata nei aʻoaʻoga, o le a faaitiitia faafitauli i le lalolagi i aso nei. O lea, ua sili atu ona aogā mataupu silisili o le Tusi Paia i aso nei nai lo o se isi lava taimi! O ā la ni aogā o aʻoaʻoga a le Tusi Paia mo oe i le taimi lenei?

O AOGĀ O AʻOAʻOGA A LE TUSI PAIA I ASO NEI

Na fetalai lē e sili ona atamai: “E taʻuamiotonuina le atamai i ana galuega.” (Mataio 11:19) Pe e te lē ioe i lenā manatu? O le auala sili e iloa ai le aogā o le atamai, o le faatatauina lea. O lea e te ono faapea ifo: ʻPe afai e aogā moni lava le Tusi Paia, pe e lē tatau la ona iai ni iʻuga lelei i loʻu olaga? E faapefea ona fesoasoani le Tusi Paia i oʻu faafitauli i le taimi lenei?’ Seʻi iloilo se faaaʻoaʻoga.

Sa pisi, faamalieina, ma fiafia le olaga o Delphine. * Peitaʻi, na faafuaseʻi ona feagai o ia ma nisi o tulaga faigatā. Na maliu si ana tama teine, na malepe lana faaipoipoga, ma na faafuaseʻi ona faalētonu lona tulaga tau tupe. Ua ia faapea mai: “Na ou matuā lē iloa po o ai aʻu, ua leai saʻu tama, leai se tane, leai se aiga. Na ou manatu ua leai soʻu aogā, ua lē iloa po o le ā loʻu tulaga, ua leai soʻu malosi ma se faamoemoe mo le lumanaʻi.”

O le taimi muamua lea ua tofo ai Delphine i le moni o upu o loo i le Salamo 90:10: “O aso o o matou olaga e fitu sefulu tausaga ia; ae afai e iai se malosi faaopoopo, e oo atu i le valu sefulu tausaga, peitaʻi, ua latou maumauaʻi pea e faaoo mai faafitauli ma mea e tigā ai; auā e vave mavae atu ma matou ō ese atu ai.”

Na maua e Delphine le fesoasoani mai i le Tusi Paia i taimi na feagai ai ma faigatā. E mataʻina le auala na fesoasoani ai le Tusi Paia iā te ia. I mataupu e tolu o loo mulimuli mai, o le a faaalia ai e toʻatele foʻi isi ua iloa le matuā aogā o le Tusi Paia, ina ua latou faatatauina ana fautuaga e foʻia ai o latou faafitauli. Iā i latou, ua pei le Tusi Paia o le faatusa i le fale mataaga lea na faamatala i le amataga. E lē pei le Tusi Paia o le anoanoaʻi o isi tusi ua tuai ma ua lē toe aogā. Pe e māfua ona ua faia mai le Tusi Paia i se isi mea e ese? Pe atonu ona o loo tusia ai manatu o le Atua nai lo o manatu o tagata?​—1 Tesalonia 2:13.

Atonu ua e iloa foʻi le puupuu o le olaga ma ua tumu i faafitauli. Ae pe a lofitūina oe i faafitauli, o fea e te saʻili i ai mo ni faamāfanafanaga, le fesoasoani, ma ni fautuaga maufaatuatuaina?

Seʻi o tatou iloilo auala e tolu e mafai ona faamaonia ai le aogā o le Tusi Paia i lou olaga. E mafai ona e iloa ai auala e

  1. ʻalofia ai faafitauli pe afai e mafai.

  2. foʻia ai faigatā pe a tulaʻi mai.

  3. onosaia ai tulaga e lē mafai ona e suia.

O le a talanoaina nei vala e tolu i mataupu o loo mulimuli mai.

^ pala. 10 I le Tusi Paia, o Ieova o le suafa lea o le Atua.​—Salamo 83:18.

^ pala. 24 Ua suia nisi igoa i lenei mataupu ma mataupu e tolu o loo mulimuli mai.