Qullaawu Maxaafite diru shallago garinni, 1914 Maganu Mangiste iima xintantino dirooti. Qullaawu Maxaafi giddo Daanieeli fooliishsho 4te noo masaalo tenne buuxissanno.

 Masaalote xaphishsha. Maganu, Baabiloonete Moote Nabukadanatsoori mitte lowo haqqicho haaqeetenni laˈˈanno gede assino; tenne haqqicho karroonni. Cifichise kayinni “lamalu diri geeshsha” ciirannokki gede usurre agurroonni; hakkunni gedensaanni haqqicho lophitanno.—Daanieeli 4:1, 10-16.

 Masaalo umo woˈmitino gara. Hatti seedanna jawa haqqicho Moote Nabukadanatsoori umosiiti. (Daanieeli 4:20-22) Isi lamalu diri geeshsha wodana baino, hattono mootummasinni dirrino; hatte yannara lawishshu yaattonni iso ‘karroonnihu’ gedeeti. (Daanieeli 4:25) Isi Maganu hurseennasi wodana fayyi yannara, galagale moohino; hattono Maganu gashshoote ayirrisino.—Daanieeli 4:34-36.

 Tini masaalo roore woˈmitanno yanna noota leellishshanno taje. Maganu tenne masaalo kullanni gede assinohu qaru korkaati, “Woˈmunkura Aliidi Magani, gashshootu baalu aana wolqa afiˈrinota, mannu baalunku afanno gedeeti. Gashshooteno isi baxinohura aanno; minshoonnirirano roorre aanno.” (Daanieeli 4:17) Maganu gashshoote aara hasiˈrinohu naaxxaleessu gashshaanchira Nabukadanatsooriraati? Deeˈni; mayira yiniro, Maganu Nabukadanatsoorirano ikko wolu poletiku gashshaanchira gashshoote aannokkita balaxe wole haaqeenni leellishino. Hatteentenni, Maganu umisi ‘horonta diigamannokki gashshoote uurrisanno’ woy xintanno.—Daanieeli 2:31-44.

 Albi dirrara, Maganu uullate aana isi gashshoote riqibbanno mangiste xintino; hattino hundi Israeele mangisteeti. Tenne mangiste gashshaasine ammanantinore ikkitinokki daafira, Maganu hakku gashshooti ‘baˈˈanno’ gede assino; ikkirono isi gashshoote ‘doorinohura aannota’ masaalino. (Hiziqeeli 21:25-27) Qullaawu Maxaafi, tenne hegere mangiste adhate qoosso noosihu Yesuusi Kiristoosi ikkinota buuxisanno. (Luqaasi 1:30-33) Yesuusi Nabukadanatsoori gede ikkikkinni, balanxe masaalloonninte gede, “joogaho.”—Maatewoosi 11:29.

 Daanieeli fooliishsho 4te kulloonni haqqicho maa riqibbanno? Qullaawu Maxaafi giddo mito woyite haqqe gashshooteho lawishsha ikkitanno. (Hiziqeeli 17:22-24; 31:2-5) Daanieeli fooliishsho 4te kulloonni haqqicho, roorenka Maganu gashshoote riqibbanno.

 Tenne haqqicho karama mayi tiro afidhino? Tenne haqqicho karama Nabukadanatsoori mootumma shiima yanna geeshsha gattinota leellishshanno; qoleno, haqqicho karamase Maganu gashshooti uullate aana shiima yanna geeshsha heeˈrannokkita leellishshanno. Kuni ikkinohu, Nabukadanatsoori Yerusaalamete katama huni woyiteeti; Israeelete mootoolla Magano riqibbe “Yihowa zuufaane” aana ofoltannohu Yerusaalameteeti.—1 Duduwo 29:23, Haaro Alame Tiro.

 “Lamalu diri” hiittee yannaati? “Lamalu diri,” Maganu uullate gashshaasine isi gashshooti mereero einsakkinni uulla uminsanni gashshitanno gede fajjinonsa yannaati. Kuni “lamalu diri” hanafinohu K.A. Birra 607ti; Qullaawu Maxaafite diru shallago garinni, Baabiloonete daga Yerusaalamete katama huntinohu hakka woyiteeti. a b—2 Mootoolla 25:1, 8-10.

 “Lamalu diri” mageeshsha ikkanno? Kuni lamalu diri, masaalo Nabukadanatsoori aana woˈmitu woyite noo gedeenni lamala dirooti; masaalo roorino garinni woˈmitanno woyite kayinni, kuni “lamalu diri” hakkiinni roortino yannaati. Yesuusi, ‘Dagate yanna saˈa geeshsha Yerusaalame (Maganu gashshoote riqibbanno) daga kaddanno’ yii woyite, “lamalu diri” mageeshsha ikkannoro qummi assino. (Luqaasi 21:24) Koye yiniti “dagate yanna” Maganu, “daga” gashshootesi ‘kaddara’ fajjino yannaati; hatti yannanna Daanieeli fooliishsho 4te kullihu “lamalu diri” mittoho. Hatto yaa, kuni “lamalu diri” Yesuusi uullate aana noo warono digoofino yaate.

 Qullaawu Maxaafi, masaalotenni kulloonnihu “lamalu diri” seendille shallagate kaaˈlannonke. Maganu Qaali, sasu ‘dirinna’ daratu 1,260 barra ikkinota kulanno; konni daafira, “lamalu diri” hakkunni ero woy 2,520 barra ikkanno yaate. (Yohaannisi Ajuuja 12:6, 14) Qullaawu Maxaafi masaalo garinni, ‘mittu barri mittu diri gede ikke kiiramanno’ daafira, kuni 2,520 barri 2,520 diro ikkanno. Konni daafira, “lamalu diri” woy 2,520 diri Birra 1914nni goofino.—Kiiro 14:34; Hiziqeeli 4:6.