Bai na kontenido

UN PERSONA A DISEÑ’É?

E Kueru di e Bayena Piloto Ku Ta Tene Su Mes Limpi

E Kueru di e Bayena Piloto Ku Ta Tene Su Mes Limpi

 Kokolishi i otro organismo ku ta krese parti abou di un barku ta un problema grandi pa e nabegantenan di barku. Biofouling (formashon di lima i kokolishi), manera e ta ser yamá, ta stroba un barku di bai mas lihé i ta pone nan gasta mas kombustibel. Esei ta pone ku despues di algun aña mester saka e barkunan for di servisio pa un temporada pa nan por limpia nan.

 Pensa riba esaki: Investigashon a revelá ku e kueru di un bayena piloto ku hala largu (Globicephala melas) tin e abilidat di limpia su mes. Su kueru ta kubrí ku ploi masha fini, ku nan ta yama nanocresta. Nan ta asina fini ku e larva di kokolishi no por gara bon na nan. E espasio meimei di e ploinan akí tin un djèl den dje ku ta mata lima i bakteria. E bayena ta produsí djèl nobo ora e kambia su kueru.

 Algun sientífiko ke usa un método similar na esun di e bayena su kueru pa pone na e parti abou di un barku. Den pasado nan tabata usa un fèrf kontra lima i kokolishi. Pero, últimamente nan a prohibí kualke uso di e tipo di fèrf ei pasobra e ta malu pa e bida marino. Segun e investigadónan, e solushon ta pa tapa henter e parti abou di un barku ku un waya di metal, ku buraku chikí, yená ku un kímiko ku no ta afektá e medio ambiente. E kímiko ta bira un djèl diki ora e mishi ku awa di laman. Anto esei lo sirbi komo un sorto di kueru òf kapa ku ta tapa henter e parti abou di e barku. Ku tempu, e kueru artifisial akí, di mas o ménos 0,7 milimeter, ta larga bai gradualmente i ta bai ku tur organismo ku ta pegá na dje. E ora ei un kapa nobo di djèl ta sali atrobe ku lo protehá e parti abou di e barku.

Kokolishi ta stroba un barku di bai mas lihé i ta difísil pa kita nan

 Resultado di algun tèst den laboratorio ta mustra ku por redusí e formashon di lima i kokolishi ei bou di un barku i asta kaba kuné. Esei lo ta un benefisio grandi pa e kompanianan di transportashon marítimo, pasobra pa hiba un barku na un dòk seku pa e ser limpiá ta kosta hopi sèn.

 Kiko abo ta pensa? E kueru di e bayena piloto ku ta tene su mes limpi ta kasualidat òf diseño?