Sigui pa e contenido

Kico Bijbel Ta Bisa Tocante Diesmo?

Kico Bijbel Ta Bisa Tocante Diesmo?

Loke Bijbel ta bisa

 E Israelitanan di pasado mester a duna diesmo, a esta, 10 porciento of un decimo parti di nan entrada anual como parti di nan contribucion pa sostene adoracion berdadero. Dios a bisa nan: “Siguramente bo mester duna e diesmo [“un désimo parti”, Beibel na papiamentu koriente] di henter e produccion di loke bo ta sembra, loke cunucu ta produci tur aña.”—Deuteronomio 14:22.

 E mandamento pa duna diesmo tabata parti di Ley di Moises, esta, e leynan cu Dios a duna e nacion di Israel di antiguedad. Cristiannan no ta bou di Ley di Moises, pues nan no ta obliga di duna diesmo. (Colosensenan 2:13, 14) Mas bien, cada cristian por contribui financieramente “manera el a dicidi den su curason, no di mala gana, ni forsa, pasobra Dios ta stima hende cu ta duna cu alegria.”—2 Corintionan 9:7.

  • Diesmo den “Testament Bieu”

  • Diesmo den “Testament Nobo”

Diesmo den “Testament Bieu”

 E parti di Bijbel conoci como Testament Bieu ta menciona dunamento di diesmo varios biaha. Den mayoria di caso, ta trata di e periodo despues cu Dios, via Moises, a duna varios ley (yama Ley di Moises) na e Israelitanan. Pero den e periodo prome cu esey tambe Bijbel ta papia algun biaha di diesmo.

Prome cu Ley di Moises

 Abram (Abraham) tabata e prome persona cu Bijbel ta menciona cu a duna diesmo. (Genesis 14:18-20; Hebreonan 7:4) Parce cu ta un biaha so Abram a duna diesmo como regalo na e rey y sacerdote di Salem. No tin niun prueba den Bijbel cu Abraham of su yiunan a bolbe duna diesmo.

 Jacob, Abraham su nieto, tabata e di dos persona cu Bijbel ta menciona cu a duna diesmo. Jacob a priminti Dios cu si Dios bendicion’e, e lo duna Dios “un decimo parti” di tur loke e ricibi. (Genesis 28:20-22) Segun algun experto di Bijbel, Jacob probablemente a duna su diesmo den forma di sacrificio di bestia. Aunke Jacob a cumpli cu e promesa ey, e no a obliga su famia pa duna diesmo.

Bou di Ley di Moises

 Dios a manda e Israelitanan di pasado duna diesmo pa sostene e actividadnan religioso di e nacion.

  •   E diesmo a ser uza pa sostene e sirbidornan di Dios cu tabata completamente dedica na trabou religioso y cu no tabatin nan mes tereno pa cultiva. Esey tabata e caso cu e levitanan, incluso e sacerdotenan. (Numbernan 18:20, 21) E levitanan cu no tabata sacerdote a ricibi diesmo for di e pueblo, y for di e diesmo ey, nan a duna un decimo parti na e sacerdotenan.—Numbernan 18:26-29.

  •   Parce cu tur aña, e pueblo mester a duna un di dos diesmo, y esaki a beneficia tanto e levitanan como hende cu no tabata levita. (Deuteronomio 14:22, 23) E famianan Israelita a uza e diesmo ey pa algun fiesta special, y tabatin cierto aña cu nan a comparti e diesmo ey cu hende masha pober.—Deuteronomio 14:28, 29; 26:12.

 Con nan tabata calcula diesmo? E Israelitanan tabata aparta un decimo parti di tur loke nan tera a produci durante un aña. (Levitico 27:30) Si nan a scoge pa duna e diesmo ey den forma di placa en bes di cosecha, nan mester a paga 12 porciento en bes di 10 porciento. (Levitico 27:31) Ademas, nan mester a duna un decimo parti di nan tou di bestia.—Levitico 27:32.

 Pa calcula e diesmo di nan tou, e Israelitanan tabata scoge un di cada dies bestia cu sali for di nan cura. Ley di Moises tabata bisa cu e pueblo no tabatin mag di inspecciona ni cambia e bestianan ey, ni duna e diesmo ey den forma di placa en bes di bestia. (Levitico 27:32, 33) Pero e di dos diesmo cu nan a uza pa e fiestanan anual si nan por a duna den forma di placa. E areglo ey tabata mas practico pa e Israelitanan cu mester a biaha distancia largo pa bay e fiestanan.—Deuteronomio 14:25, 26.

 Ki ora e Israelitanan tabata duna diesmo? E Israelitanan tabata duna diesmo tur aña. (Deuteronomio 14:22) Pero cada shete aña tabata haci un excepcion. E di shete aña ey tabata un sabbat, of aña di sosiego, y e Israelitanan no tabata planta nada. (Levitico 25:4, 5) Debi na e circunstancia special ey, no tabata recoge diesmo durante temporada di cosecha. Ademas, tur di tres y di seis aña di e ciclo di shete aña, e Israelitanan tabata duna hende pober y e levitanan e di dos diesmo.—Deuteronomio 14:28, 29.

 Kico tabata e castigo si un hende no a duna diesmo? Den Ley di Moises no tabatin castigo pa hende cu no a duna diesmo. Dunamento di diesmo tabata un deber moral, es decir, e Israelitanan tabata duna diesmo pasobra esey tabata e cos corecto pa haci y no pasobra tabatin un castigo mara na dje. Nan mester a bisa dilanti di Dios cu nan a duna nan diesmo y pidi Dios bendiciona nan pa esey. (Deuteronomio 26:12-15) Den bista di Dios, keda sin duna diesmo tabata mescos cu horta for di Dios.—Malakias 3:8, 9.

 Diesmo tabata un carga mucho pisa? No. Dios a priminti e nacion cu si nan a duna nan diesmo, e lo bendiciona nan y nan lo no tabatin falta di nada. (Malakias 3:10) Di otro banda, e nacion a sufri ora nan a keda sin duna diesmo. Nan a perde Dios su bendicion. Ademas, e sacerdotenan y e levitanan mester a dedica tempo na traha pa mantene nan mes y no por a yuda e Israelitanan adora Dios.—Nehemias 13:10; Malakias 3:7.

Diesmo den “Testament Nobo”

 Durante Hesus su bida como hende, ainda dunamento di diesmo tabata un rekisito pa e sirbidornan di Dios. Pero despues di Hesus su morto, esey no tabata un rekisito mas.

Den tempo di Hesus

 E parti di Bijbel conoci como Testament Nobo ta mustra cu e Israelitanan a sigui duna diesmo tempo cu Hesus tabata riba Tera. Hesus a reconoce cu nan mester a duna diesmo. Sinembargo, el a condena e lidernan religioso, pasobra nan tabata masha estricto ora di duna diesmo pero a “neglisha e asuntonan di mas peso di Ley, esta, husticia, misericordia y fieldad.”—Mateo 23:23.

Despues di Hesus su morto

 Despues cu Hesus a sacrifica su bida, hende no tabata obliga di duna diesmo mas. E morto di Hesus a anula Ley di Moises, y esey a inclui e mandamento pa “colecta diesmo.”—Hebreonan 7:5, 18; Efesionan 2:13-15; Colosensenan 2:13, 14.

a Diesmo ta “e decimo parti di un hende su entrada cu e ta aparta pa un proposito specifico. ... Por lo general, e diesmo cu Bijbel ta papia di dje ta pa un proposito religioso.”—Harper’s Bible Dictionary, pagina 765.