Сӕйраг ӕрмӕгмӕ рахиз

Сӕргӕндтӕм рахиз

БИНОНТЫ АМОНД ЦӔМӔЙ КӔНГӔ У

Уӕ сывӕллон рынчын куы уа...

Уӕ сывӕллон рынчын куы уа...

КАРЛО *: «Нӕ фырт Анджелойӕн ис Дауны синдром. Уыйбӕрц хъусдард ӕм хъӕуы, ӕмӕ нӕ бон ницыуал вӕййы, тыхы мур нӕм нал баззайы. Ӕнӕниз сывӕллонмӕ кӕсынӕн цас тыхтӕ хъӕуы, уымӕй сӕдӕ хатты фылдӕр тыхтӕ та хъӕуы рынчын сывӕллонмӕ кӕсынӕн. Уый аххосӕй мӕ бинойнагимӕ арӕх фӕбыцӕу вӕййӕм».

МИЙӔ: «Цӕмӕй Анджело исты хуымӕтӕг хъуыддаг аразын сахуыр уа, уый тыххӕй нӕ уыйбӕрц хъарутӕ ӕмӕ фӕразондзинад фӕхъӕуы, ӕмӕ йын зӕгъӕн дӕр нӕй. Куы бафӕллайын, уӕд мӕхиуыл хӕцын нал фӕфӕразын ӕмӕ мӕ пырх Карлойыл акалын. Хатт цыдӕр хъуыддӕгты кӕрӕдзиимӕ разы нӕ вӕййӕм, ӕмӕ уӕд нӕ ныхас хылмӕ ахизы».

Хъуыды ма кӕнут, уӕ сывӕллон куы райгуырд, уыцы бон? Ӕвӕццӕгӕн бӕллыдыстут, уӕ къухмӕ йӕ кӕд райсдзыстут, уымӕ. Фӕлӕ Карло ӕмӕ Мийӕйау, иуӕй-иу ныййарджытӕн сӕ цин мастӕй раивы, сӕ сывӕллон рынчынӕй кӕй райгуырд, уый куы базонынц, уӕд.

Мыййаг сымахӕн дӕр уӕ сывӕллон рынчын у? Уӕд, ӕвӕццӕгӕн, мӕт кӕнут, ныр цы кӕндзыстӕм, зӕгъгӕ. Фӕлӕ уӕ ныфс ма асӕттӕд. Сымах уавӕры чи ис, уыцы ныййарджытӕй бирӕтӕн уайы фидар фӕлӕууын. Ӕркӕсӕм-ма, цавӕр ӕртӕ зын хъуыддагыл, гӕнӕн ис, ӕмӕ фембӕлат ӕмӕ уын Библийы уынаффӕтӕ куыд баххуыс кӕндзысты, уымӕ.

1. УӔ СЫВӔЛЛОН РЫНЧЫН КӔЙ У, УУЫЛ БАУУӔНДЫН УЫН ЗЫН У.

Ныййарджытӕ, сӕ сывӕллон рынчын кӕй у, уый куы базонынц, уӕд арвыцӕфау фӕвӕййынц. Мексикӕйӕ иу сылгоймаг, Джулианнӕ, зӕгъгӕ, зӕгъы: «Дохтыртӕ мын куы загътой, мӕ фырт Сантьягойӕн церебралон паралич кӕй ис, уӕд мӕ уырнгӕ дӕр нӕ кодта. Бӕстӕ мыл баталынг». Италийы чи цӕры, иу ахӕм сылгоймаг, Виланӕ, загъта: «Сывӕллон мӕ тынг хъуыд, ӕмӕ, кӕд мӕ кары сывӕллон арын тӕссаг уыд, уӕддӕр ныййардтон. Мӕ сывӕллон райгуырд Дауны синдромимӕ, ӕмӕ йын куыд зын у, уымӕ куы фӕкӕсын, уӕд мӕхи фӕаххосджын кӕнын».

Кӕд сымахӕн дӕр уӕ ныфс асӕтты кӕнӕ уӕхи фӕаххосджын кӕнут, уӕд ӕй зонут, ӕрмӕст сымах кӕй не стут афтӕ. Хуыцау адӕмы куы сфӕлдыста, уӕд ӕй нӕ фӕндыд, цӕмӕй рынчын кодтаиккой (Райдиан 1:27, 28). Уымӕ гӕсгӕ, рынчын сӕвӕллон кӕмӕн ис, уыцы ныййарджытӕн ӕнцон нӕ вӕййы. Ныййарджытӕ куы базонынц, сӕ сывӕллон рынчын кӕй у, уӕд сын, уый, кӕй зӕгъын ӕй хъӕуы, стыр масты хос вӕййы. Ӕмӕ сӕ фӕхъӕуы рӕстӕг, цӕмӕй сӕхимӕ ӕрцӕуой, сӕ уавӕрыл ахъуыды кӕной ӕмӕ йыл сахуыр уой.

Мыййаг сымах дӕр уӕхи аххосджын кӕнут, уӕ сывӕллон рынчын кӕй у, уый тыххӕй? Рох уӕ ма уӕд, адӕймагӕн йӕ туджы цы ис, цы ран цӕры, стӕй ӕндӕр аххосӕгтӕ йӕ сывӕллоны ӕнӕниздзинадыл куыд фӕзынынц, уый кӕронмӕ кӕй ничи ӕмбары. Чи зоны та, уӕ сывӕллон рынчын кӕй у, уый тыххӕй дӕ цардӕмбалы аххосджын кӕныс. Фӕлӕ уый раст нӕу. Хуыздӕр уаид, уӕ хъарутӕ куы баиу кӕниккат ӕмӕ, уӕ сывӕллонӕн йӕ уавӕр куыд фенцондӕр уа, ууыл куы архаиккат (Екклесиаст 4:9, 10).

ЦЫ САРАЗӔН ИС? Уӕ сывӕллоны низы тыххӕй фылдӕр базонут. Библийы фыст ис: «Хӕдзар сырӕзы зонды фӕрцы ӕмӕ фидар кӕны арфуынындзинады фӕрцы» (Ӕмбисӕндтӕ 24:3).

Уӕ бон у бафӕрсын дохтырты кӕнӕ фенын, медицинон литературӕйы цы фыссынц, уый. Чи зоны уӕм уӕ сывӕллоны низы тыххӕй алцыдӕр базонын ӕнцон ма фӕкӕса. Уый абарӕн ис, адӕймаг фӕсарӕйнаг ӕвзаг куыд ахуыр кӕна, уыимӕ – фыццаг дын зын уыдзӕн, фӕлӕ йӕ уӕддӕр дӕ бон сахуыр кӕнын бауыдзӕн.

Статьяйы райдианы цы Карло ӕмӕ Мийӕйы кой кодтам, уыдон сӕ сывӕллоны низы тыххӕй фарстой дохтырты, стӕй-иу информаци бацагуырдтой, сӕ куыст ахӕм рынчынтимӕ баст кӕмӕн у, уыцы организациты. Карло ӕмӕ Мийӕ зӕгъынц: «Уый фӕрцы бамбӕрстам, цы зындзинӕдтыл сӕмбӕлдзыстӕм, ӕрмӕст уый нӕ, фӕлӕ ма базыдтам, „хорзӕй“ цӕмӕ у нӕ бон ӕнхъӕлмӕ кӕсын, уый дӕр. Бамбӕрстам ма, нӕ фырт бынтон ӕнӕбон кӕй нӕ уыдзӕн. Уый нӕ стыр ныфс бауагъта».

УЫНАФФӔ: Фылдӕр хъуыды кӕнут, уӕ сывӕллонӕн йӕ бон цы у, ууыл. Исты куы аразат, уӕд-иу ӕй ӕнӕхъӕн бинонтӕй аразут. Уӕ сывӕллонӕн-иу гыццыл исты дӕр куы рауайа, уӕд-иу дзы ӕнӕмӕнгӕй раппӕлут ӕмӕ-иу сымах дӕр йемӕ цин кӕнут.

2. АФТӔ УӔМ КӔСЫ, ӔМӔ УӔ БОН НИЦЫУАЛ У ӔМӔ, КӔИМӔ АНЫХАС КӔНАТ, УЫЙ ДӔР НӔЙ.

Чи зоны уӕм афтӕ кӕсы, ӕмӕ уӕ хъарутӕ иууылдӕр ацӕуынц уӕ рынчын сывӕллонмӕ кӕсыныл. Ног Зеландийӕ иу сылгоймаг, Дженни, зӕгъгӕ, загъта: «Мӕ лӕппуйӕн уӕззау низ (расщелина позвоночника) кӕй ис, уый куы рабӕрӕг, уӕд уый фӕстӕ цалдӕр азы дӕргъы хӕдзары куыстытыл дӕр тыххӕй ӕххӕссыдтӕн. Уӕлдай исты саразынӕн-иу мӕм тыхтӕ нал баззад, ӕмӕ-иу фӕкуыдтон».

Зын ма вӕййы, адӕймагмӕ афтӕ куы фӕкӕсы, ӕмӕ кӕимӕ аныхас кӕна, уый дӕр ын нӕй. Бенӕн йӕ лӕппуйӕн йӕ хӕцъӕфтӕ сабыргай лӕмӕгъ кӕнынц ӕмӕ йӕ тых сӕтты (мышечная дистрофия), стӕй йӕм ис Аспергеры синдром. Бен загъта: «Нӕ бинонтӕ цы уавӕры сты, уый бирӕтӕ никуы бамбардзысты». Чи зоны дӕ искӕимӕ аныхас кӕнын фӕфӕнды, фӕлӕ де ’мбӕлттӕй сӕ фылдӕрӕн сӕ сывӕллӕттӕ сты ӕнӕниз, ӕмӕ, дӕ зӕрдӕйы цы ис, уый радзурын сын дӕ ныфс нӕ хӕссыс.

ЦЫ САРАЗӔН ИС? Ӕххуыс агур. Куы дын ӕххуыс кӕной, уӕд-иу ӕфсӕрмы ма кӕн. Уӕлдӕр кӕй кой кодтам, уыцы сылгоймаг, Джулианнӕ, загъта: «Иуӕй-иу хатт мӕ цардӕмбалимӕ ӕфсӕрмы фӕкӕнӕм искӕмӕн зӕгъын, цӕмӕй нын баххуыс кӕной. Фӕлӕ йӕ бамбӕрстам, иннӕты ӕххуыс нӕ кӕй хъӕуы. Исчи нын куы феххуыс кӕны, уӕд нӕм афтӕ нӕ фӕкӕсы, ӕмӕ никӕй хъӕуӕм». Искуы куы уат, зӕгъӕм, уазӕгуаты кӕнӕ ӕмбырды, ӕмӕ уын уе ’мбӕлттӕй кӕнӕ уӕ хӕстӕджытӕй исчи куы зӕгъа, ӕз уын фӕкӕсдзынӕн уӕ сывӕллонмӕ, зӕгъгӕ, уӕд-иу «нӕ» ма зӕгъут. Библийы фыст ис: «Ӕцӕг ӕмбал алкӕддӕр уарзы. Уый у, зын сахат адӕймаджы фарсмӕ ӕрбалӕууынӕн чи райгуыры, ахӕм ӕфсымӕр» (Ӕмбисӕндтӕ 17:17).

Уӕхи ӕнӕниздзинад уӕ рох ма уӕд. Тагъд ӕххуысы машинӕйы ӕдзух артаг кӕнын куыд хъӕуы, цӕмӕй дзы рынчынты рынчындонмӕ ласой, афтӕ сымах дӕр ӕдзух хъӕуы хорз хӕрын, гимнастикӕ кӕнын ӕмӕ улӕфын, цӕмӕй уӕм уӕ сывӕллонмӕ кӕсынӕн фаг тыхтӕ уа. Хавьерӕн йӕ лӕппу у инвалид, ӕмӕ афтӕ зӕгъы: «Мӕ лӕппуйӕн йӕ бон цӕуын нӕу, уымӕ гӕсгӕ хъуамӕ хорз хӕрон, цӕмӕй мӕм тыхтӕ уа. Мӕн йеддӕмӕ йӕ чи ракӕн-бакӕн кӕна, уый нӕй. Мӕ къӕхтӕ сты мӕ лӕппуйы къӕхтӕ!»

Фӕлӕ уӕхицӕн рӕстӕг кӕм ссарат? Иуӕй-иу ныййарджытӕ сӕ сывӕллонмӕ фӕкӕсынц радгай. Иу ӕм куы фӕкӕсы, уӕд иннӕмӕн та йӕ бон вӕййы аулӕфын кӕнӕ йӕхи хъуыддӕгтӕ бакӕнын. Кӕд уый ӕнцон нӕу, уӕддӕр-иу, афтӕ ахсджиаг чи нӕу, уыцы хъуыддӕгтӕ-иу фӕуадзут ӕмӕ-иу уӕхи кой бакӕнут. Майури, иу сылгоймаг Индийӕ, зӕгъы: «Сабыргай сахуыр уыдзыстут уӕхицӕн рӕстӕг арын».

Уӕ хорз ӕмбалимӕ-иу аныхас кӕнут. Рынчын сывӕллон кӕмӕн нӕй, уыцы ӕмбӕлттӕ дӕр адӕймагӕн йӕ рыст бамбарынц. Уӕ бон ма у Йегъовӕмӕ кувын дӕр. Цымӕ уый ӕцӕгдӕр исты ӕххуыс у? Язминӕн йӕ дыууӕ сывӕллоны дӕр рынчын сты иу низӕй. Уыцы низӕй улӕфӕнтӕ сӕтӕй байдзаг вӕййынц ӕмӕ стӕй рӕуджытӕ фӕсахъат вӕййынц (муковисцидоз). Язмин загъта: «Иуӕй-иу хатт мын-иу афтӕ зын уыд, ӕмӕ-иу загътон, мӕхӕдӕг исты кӕндзынӕн, зӕгъгӕ. Фӕлӕ-иу Йегъовӕмӕ скуывтон, цӕмӕй мын фенцондӕр уыдаид ӕмӕ мын тыхтӕ раттаид. Ӕмӕ мын-иу ӕцӕгдӕр фенцондӕр» (Псалом 145:18).

УЫНАФФӔ: Ахъуыды кӕн, цы фӕхӕрыс, гимнастикӕ кӕд фӕкӕныс ӕмӕ цас фынӕй кӕныс, ууыл. Стӕй ахъуыды кӕн, афтӕ ахсджиаг чи нӕу, уыцы хъуыддӕгтӕй дӕ бон кӕцытӕ у фӕуадзын, цӕмӕй дӕхи ӕнӕниздзинадмӕ дӕр ӕркӕсай. Кӕд дӕ уыцы хъуыддӕгты исты аивын хъӕуы, уӕд бацархай.

3. УӔ БИНОНТӔН УЫН РӔСТӔГ НАЛ БАЗЗАЙЫ, УЫМӔН ӔМӔ УЫН УӔ РЫНЧЫН СЫВӔЛЛОНЫЛ АЦӔУЫ.

Сывӕллонӕн йӕ низ фӕзыны, бинонтӕ цы фӕхӕрынц, кӕдӕм фӕцӕуынц ӕмӕ ныййарджытӕ сӕ иннӕ сывӕллӕттимӕ цас рӕстӕг фервитынц, ууыл. Уымӕ гӕсгӕ иннӕ сывӕллӕттӕм афтӕ фӕкӕсы, ӕмӕ сӕ ныййарджыты нӕ хъӕуынц. Кӕнӕ ныййарджытӕн сӕ мӕт ӕдзух сӕ рынчын сывӕллон куы вӕййы, уӕд кӕрӕдзи рӕстмӕ нал фембарынц. Иу нӕлгоймаг Либерийӕ, Лионел, зӕгъгӕ, зӕгъы: «Мӕ цардӕмбал арӕх фӕдзуры, алцыдӕр йе ’ккой кӕй ис, ӕз та нӕ фырты мӕт ӕппындӕр кӕй нӕ кӕнын. Афтӕ мӕм фӕкӕсы, ӕмӕ мӕ ницӕмӕ дары, ӕмӕ йӕм уымӕ гӕсгӕ ӕз дӕр хатт тызмӕгӕй сдзурын».

ЦЫ САРАЗӔН ИС? Уӕ иннӕ сывӕллӕттӕн сӕ зӕрдӕмӕ цы цӕуы, уый-иу сын куы аразат, уӕд ӕй уындзысты, уыдоны дӕр кӕй уарзут. Уӕлдӕр кӕй кой кодтам, уыцы Дженни загъта: «Иуӕй-иу хатт сӕрмагондӕй нӕ хистӕр фырты тыххӕй исты саразӕм, кӕд стыр хъуыддаг нӕ вӕййы, уӕддӕр, зӕгъӕм, цы ресторан уарзы, уырдӕм ацӕуӕм».

Дӕ сывӕллӕттӕй алкӕйдӕр кӕй уарзыс, уый сын ӕвдис

Цӕмӕй уӕ цардӕмбалимӕ кӕрӕдзи ӕмбарат, уый тыххӕй-иу арӕхдӕр ныхас кӕнут ӕмӕ-иу иумӕ кувут. Асимӕн, иу нӕлгоймагӕн Индийӕ, йӕ фырт у суртӕгӕнаг. Асим зӕгъы: «Кӕд нын хатт нӕ бинойнагимӕ тынг зын вӕййы ӕмӕ нӕ ныфс асӕтты, уӕддӕр рӕстӕг ссарӕм, цӕмӕй-иу иумӕ абадӕм, аныхас-иу кӕнӕм ӕмӕ Хуыцаумӕ скувӕм. Алы райсом дӕр, цалынмӕ нӕ сывӕллӕттӕ нӕ райхъал вӕййынц, уӕдмӕ Библийӕ иумӕ искӕцы стихыл аныхас кӕнӕм». Чидӕртӕ та иумӕ фӕныхас кӕнынц фынӕй кӕныны размӕ. Ӕргом ныхас куы кӕнат ӕмӕ Хуыцаумӕ зӕрдӕбынӕй куы куват, уӕд зын рӕстӕджы кӕрӕдзиимӕ ӕнгомдӕр уыдзыстут (Ӕмбисӕндтӕ 15:22). Иу лӕг ӕмӕ ус куыд зӕгъынц, афтӕмӕй сӕ иумӕйаг цардӕй ӕхсызгонӕй кӕй ӕрымысынц, уыцы хабӕрттӕй иуӕй-иутӕ ӕрцыдысты, ӕппӕты зындӕр-иу сын куы уыд, уыцы рӕстӕджыты.

УЫНАФФӔ: Уӕ рынчын сывӕллонӕн уын уӕ иннӕ сывӕллӕттӕ куы ӕххуыс кӕной, уӕд-иу сӕ раппӕлут. Дӕ цардӕмбалы ӕмӕ дӕ сывӕллӕтты кӕй уарзыс ӕмӕ сӕ се ’ххуысӕй бузныг кӕй дӕ, уый сын дзур ӕмӕ сын ӕй хъуыддагӕй ӕвдис.

УӔ НЫФС СӔТТЫН МА БАУАДЗУТ

Библи зӕрдӕ ӕвӕры, ӕрыгӕттӕ дӕр ӕмӕ ацӕргӕтӕ дӕр кӕмӕй хъӕрзынц, ӕппӕт уыцы низтӕ тагъд Хуыцау кӕй фесафдзӕн (Раргомад 21:3, 4). Иу дӕр нал зӕгъдзӕн: «Ӕз рынчын дӕн» * (Исай 33:24).

Фӕлӕ ныр дӕр уӕ бон бирӕ цыдӕртӕ у саразын. Карло ӕмӕ Мийӕ зӕгъынц: «Афтӕ уӕм куы кӕса, ӕмӕ уын ницы уайы, уӕддӕр-иу уӕ ныфс ма асӕттӕд. Хъуыды кӕнут, уӕ сывӕллонмӕ цы хорздзинӕдтӕ ис, уыдоныл, ӕмӕ уыдон та гыццыл не сты».

^ 3 абз. Ацы статьяйы нӕмттӕ ивд сты.

^ 29 абз. Хуыцау ӕнӕниз цардӕй зӕрдӕ кӕй ӕвӕры, уый тыххӕй фылдӕр базонӕн ис чиныгӕй «Библи бӕлвырдӕй цы дзуры?», 3 сӕр. Мыхуыры йӕ рауагътой Йегъовӕйы Ӕвдисӕнтӕ.

АХЪУЫДЫ КӔН...

  • Цы аразын, цӕмӕй мӕхицӕн ме ’нӕниздзинад фидар уа, мӕ ныфс-иу ма асӕтта ӕмӕ мӕ уырнындзинад ма ӕрлӕмӕгъ уа?

  • Мӕ сывӕллӕттӕй се ’ххуысы тыххӕй фӕстаг хатт кӕд раппӕлыдтӕн?