Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

ECHU 6

Ochuneya wa Meecelo Aweela

Ochuneya wa Meecelo Aweela

MEECELO AWEELA TIHEENI?

Achu arino meecelo aweela avasulu aakhalano moonelo waphaama vooloca sa yaphaama ni yoonanara. Echu eri yaphaama naari yoonanara wa yaawo henathipeleya moorweela wa mukhalelo awo anuupuwelelaaya mu elukuluku yammoori. Moohiyana awo anaroromela malakiheryo wi yaahoolele wa echu anapakaaya naamwi akina ehiwoonaka.

NTAKHARA HEENI MEECELO AWEELA TOOCHUNEYA?

Anamwane anniiwa wootha wa mukhalelo woothene vooloca sa yeeyo eri yaphaama ni yoonanara, orweela wa achu anachaananaayano yaayaaka osikola, vaavaa anawiriyanaaya macipo, naari ixilema anoonaaya mu TV. Ovolowela yoowo onanweeriha okhwa minikwa wa yeeyo anahusihiwaaya vooloca sa yeeyo eri yaphaama ni yoonanara.

Nla nnakhala nikacamiho ntokweene mu elukuluku ya omiravo ni omwali. Vooloca sa elukuluku yeeyo liivuru Beyond the Big Talk, ooloca: Awo “anaphwanela wiiwexexa wi achu ancipale anahaala waatiteliha okhalano muupuwelo wammoori wi akina esiveliwekeno, nave wi awo anaphwanela opaka yeeyo anasuwelaaya okhala yaphaama naamwi asinthamwene aya ehisiveliwakano.” Mweeparipari, alipa ooyara anaphwanela waahusiha anamwane aya ichu seiya ehaakumve okhala amiravo naari asimwali.

MUKHALELO WA OMUHUSIHA MWANINYU MEECELO AWEELA

Mutikitherye meecelo aweela

NLAKIHERYO NA MPIIPILIYA: ‘Achu atokweene . . . annawerya ohiyaniha yaphaama ni yoonanara.’—Ahebri 5:14.

  • Muloceke masu anooniherya ichu saphaama ni soonanara. Mahiku oothene mpharihele mikhalelo sinavuwiha ohiyana: “Ela echu yaphaama; ela tahi yaphaama” “Ela ti yoororomeleya; ela tahi yoororomeleya.” “Ela yooreera; ela herenre.” Veelukuluku aya, mwaninyu onahaala ohuserya ichu saphaama sa opaka ni ichu soonanara ohinaphwaneleiye opaka.

  • Mutharihe mathowa a otikitherya meecelo aweela. Ntoko yootakiherya, mpake makoho ntoko ala: Ntakhara heeni ti yaphaama okhala oororomeleya? Ti mwawiihai wootha onnanarihaaya onthamwene? Ntakhara heeni wiiya ti woonanara? Mpharihele waalikhela waphaama wi mmukhaviherye mwaninyu wunnuwiha mavyakelo awe a osuwela yaphaama ni yoonanara.

  • Muloce miphurelo sa ochariha meecelo aweela. Munanwerya oloca: “Wakhala wi wa muchu oororomeleya akina anahaala woororomela,” naari “wakhala wi wa muchu ooreera murima achu anahaala osiveliwa okhala ni weyaano.”

Muroromele wi oothene aveemusini aasuwela wi annachariha meecelo aweela.

NLAKIHERYO NA MPIIPILIYA: “Mwiiseererye mukhatiinyu.”—2 Korinto 13:5.

  • Meecelo anyu aweela anaphwanela opaka makupa a veemusini vanyu, wi nwerye oloca moororomela:

    • “Veemusini vahu hannootha.”

    • “Hiyaano hannaamana akina naari waanyemula.”

    • “Hinnaloca mwa munyemu naari omuruwana muchu.”

Mwaninyu onahaala woona wi meecelo aweela tahi pahiru malamulo nto malakiheryo anasuwanyeiha mikhalelo sa emusi.

  • Wiiliwiili muthokororyeke meecelo a emusi anyu ni mwaninyu. Mpharihele saweereya sa nihiku ti nihiku wi mwaahusihe anamwane anyu. Munanwerya ohiyaniha meecelo anyu ni yaale anooniheryiwa mu TV naari osikola. Mumpakele mwaninyu makoho ntoko: “Tiheeni waahaalaawe opaka?” “Emusi ahu yaahaala weerano hai yeela?”

Mucicimiherye yoolakelelaaya ya opaka yeeyo eri yaphaama.

NLAKIHERYO NA MPIIPILIYA: ‘Mukhaleno yawupusherya-yaphama-ya-murima.’—1 Pedro 3:16NN.

  • Muthamalele echu eri yaphaama. Elukuluku mwaninyu onapakeiye echu yaphaama, mmuleele wi oopaka phaama nave ntakhara heeni eryaaya yaphaama. Ntoko yootakiherya munanwerya oloca: “Waari oororomeleya. Kootepa osiveliwa.” Wakhala wi mwaninyu oolokoha wi oopaka echu yoonanara, mmuthamalele ntakhara ororomeleya wawe muhaakumve omookolola.

  • Mookolole echu eri yoonanara. Mwaakhaviherye anamwane anyu weemererya murici wa saweera saya. Anamwane annaphwanela osuwela echu yoonanara apankaaya, ni mukhalelo meecelo aya aryaaya oohiyana ni a emusi. Alipa ooyara akina hanaaleela anamwane aya wi aapaka echu yoonanara, nthowa nawi awo hanachuna waaceecheiha, koma vaavaa anaaleelaaya mathowa a ohipaka echu yoonanara, eyo enahaala waakhaviherya ovyakiha yawuupuserya ya murima ni waakhaviherya osepa opaka echu yoonanara muhoolo.