Ocuphela mwaha

Sooleeliherya sa Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu

Sooleeliherya sa Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu

Sampuwa

1. Sooleeliherya sa etukumento yeela sinahaala waakhaviherya ootheene yaale anapaka makupa a Okumi ni muteko ahu weekristu. Ehaakunve orehererya makupa aya, awo anaphwanela wuupuwelela sooleeliherya inaphwanyeya mu Yoochariha ya Mithukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu ni mu etukumentu yeela. Alaleeryi oothene anaphwanela oceenyeryiwa ovahererya masina aya wi evahiweke makupa a anaxikola. Achu akina yaale anaphwanyeya mmithukumano sahu moohihiyererya, ananwerya tho opaka makupa wakhala wi awo anneemererya mahusiheryo a Piipiliya, nave tho wakhala wi annakhala mwawiiwanana ni malakiheryo Eekristu. Ooweherya a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu, onaphwanela othokororya vamoha sooleeliherya seiya, ni muchu vyakala yoowo ohiri mulaleeryi nave onachuna opaka makupa. Voocharela onanwerya omuleela waakhanle wi onnaphwanelela. Nave eyo enaphwanela weeriwano mulaleeryi onamuhusiha ari vaava, naari (tiithi naari amama awe eri Akristu eri vaava). Sooleeliherya imohamoha, sinnaphariheleya wa muchu yoowo onachuna okhala mulaleeryi oohipatisiwa—od, ekap. 8 epara. 8.

 MASU OOHULELA

2. Minutu mmoha. Esumana eri yoothene, nimanle wiipiwa ncipo noopacerya ni nivekelo, oohoolela a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu onahaala oloca mookwasa miyaha inahaala othokororyiwa voocharela. Oohoolela a muthukumano onaphwanela oloca miyaha seiyo sinahaala okhala samphurelo wa muloko woothene.

  MUHAKHU WA MASU A MULUKU

 3Mwaha: Aminutu khumi. Yoochariha ya Muthukumano—Okumi ni Muteko Ahu Weekristu ennakhalano muru ni makupa meeli naari mararu oochuneya a mwaha yoowo. Mwaha yoola onaphwanela othanleliwa mutokweene naari murummwa oorumeela oophwanelela. Wakhala wi onampaceryiwa liivuru a Mpiipiliyani variyari va waalakhanyiwa wa Piipiliya wa esumana, enahaala woonihiwa exilema ya mapaceryiho a liivuru yoowo. Munna othanleliwe makupa yaala, onaphwanela othokororya wiiwanana orivovo variyari va exilema ni muru wa mwaha. Nyenya owo onaphwanela othokororya makupa oothene anooniheryiwa va yoochariha. Wakhala wi yookhalavo elukuluku, owo onanwerya opharihela iruku inacicimiherya makupa yaala, seiho inaphwanyeya va yoochariha. Onanwerya tho ophitaanyerya ireferensiya seiyo inahaala okhaviherya iponto sa mwaha.

 4Muhakhu Woomunepani: Aminutu khumi. Makupa ala okoha ni waakhula, tahi woochuneya oloca masu oohulela naari ookuchulela. Makupa ala anaphwanela weeriwa ni mutokweene naari murummwa oorumeela oophwanelela. Owo onaphwanela waapakela alipa oowiriyana makoho oothene. Nave tho owo onanwerya olakelela waakhanle wi soorepa soothene iromoliwe sinahaala waalakhanyiwa naari hooye. Yaale aneemereryiwa waakhula anaphwanela ovahaka maakhulo mu asekuntu 30 naari vakhaani.

 5Waalakhanyiwa wa Piipiliya: Aminutu asese. Makupa ala pahiru anaphwanela okaweliwa munna. Naxikola onaphwanela waalakhanya makupa okaweliweiye ahilonce masu oohulela naari ookuchula. Oohoolela a muthukumano onahaala omukhaviherya oohuserya, waalakhanya phaama, mwawiiweya, oloca yeeyo erempwale chiryene, ohiyaniha waalakhanya, wiichuuwela moophwanelela ni waalakhanya mootaphuwa. Woona wi waalakhanyiwa wa Piipiliya onanwerya okhala wookhuveya vakina vaya woorekama, muhooleli a Muthukumano Okumi ni Muteko, onaphwanela ovareryela mavyakelo a anaxikola vaavaa onaakaweleiye makupa yaala.

 MWIIVYAKIHE MMUTEKO WOOLALEERYA

6. Aminutu khumi nathanu. Makupa ala a muthukumano arehereryiwe wi yaakhaviherye oothene wiivyakiha mmuteko wa olaleerya ni wunnuwiha mavyakelo aya a olaleerya ni ohusiha. Wakhala woochuneya, atokweene a mmulokoni ananweryatho ovahiwa makupa yaala a anasikola. Nasikola ti nasikola onaphwanela ohuserya ni opharihela muteko ekano eri mmwaha wa eporoxuura Mwiivyakihe, naari eporoxuura Waasivela Achu yeeyo yooniheryiwe mmakupa ovahiweiye mu Yoochariha ya Muthukumano—Okumi ni Muteko Ahu Weekristu. Elukuluku ti elukuluku enahaala oreheryiwaka makupa arino yooleeliherya eni: “Othokororya ni alipa oowiriyana.” Mmikhalelo seiya, makupa yaala anaphwanela weecihiwa ni mutokweene naari murummwa oorumeela oophwanelela.—Moone  eparakrafu 15 wi musuwele vooloca sa mukhalelo wa weeciha makupa eni: “Othokororya ni alipa oowiriyana.”

 7Opaceryiha Ovaanela: Nikupa nla nnanwerya operekhiwa ni munna naari murokora. Mukhaviheryi onaphwanela okhala a mwiikho woolikana naari muchu ori muhima ni yoole onaperekha. Oopiili ananwerya olocaka yeemenle naari ekiranthe.—Wa sooleeliherya ikina vooloca sa mukhalelo wa weeciha makupa yaala ni yeeyo enaphwanela ophariheliwa, moone  iparakrafu 12 ni  13.

 8Ovaanela Woocharela: Nikupa nla nnanwerya operekhiwa ni munna naari murokora. Mukhaviheryi onaphwanela okhala a mwiikho woolikana naari muchu ori muhima ni yoole onaperekha. (Ministério do Reino, 5/1997 epaax. 2, a Ekunya) Oopiili ananwerya olocaka yeemenle naari ekiranthe. Naxikola onaphwanela wooniherya ti heeni nnaphwanelaahu oloca mu ovaanela woocharela wi ninnuwihe nchuno nooniheryiwe mu ovaanela woopacerya.—Wa sooleeliherya ikina vooloca sa mukhalelo wa weeciha makupa yaala ni yeeyo enaphwanela ophariheliwa, moone  eparakrafu 12 ni  13.

 9Waapaka Oohuserya: Nikupa nla nnanwerya operekhiwa ni munna naari murokora. Mukhaviheryi hanaphwanela okhala a mwiikho woohiyana. (Ministério do Reino, 5/1997 epaax. 2, a Ekunya) Naxikola ni mukhaviheryi awe ananwerya olocaka yeemenle naari ekiranthe. Nikupa nenla nnaphwanela wooniherya yoohuserya ya Piipiliya enaya vahoolo. Tahi woochuneya oloca masu oohulela naari ookuchulela yaahikhala wi naxikola owo onavareryiwa mmakupa yaawo. Tahi woochuneya waalakhanya makupa oothene yooniheryiwe, naamwi ela yeemereryeyaka weerano.

 10Mutharihe Soororomela Sanyu: Makupa yaala wakhala wi mwaha, onaphwanela weeriwano ni munna. Wakhala wi ti yawooniherya, enanwerya oprekhiwa ni munna naari murokoora. Mukhaviheryi onaphwanela okhala a mwiikho woolikana naari muchu ori muhima ni yoole onaperekha. Naxikola onaphwanela waakhula nikoho na muru wa mwaha awe mookwakwaleya, apharihelaka sooleliherya inaphwanyeya mu ereferensiya yooniheryiwe mmwaha awe. Naxikola onanwerya olakelela waakhanle wi onahaala oloca yoolaleeryiwa eri mathipelo a mwaha awe.

 11Mwaha: Makupa yaala anaphwanela operekhiwa ni munna, nave anaphwanela operekhiwa mmukhalelo wa mwaha wa muloko. Wakhala wi mwaha owo onathipeleya mu apentisi 1 eporoxuura Waasivela Achu, naxikola onaphwanela othariha ti mwawiihai soorepa sa Mpiipiliya sooniheryiwe saahaalaaya ophariheliwa mmuteko woolaleerya. Ntoko yootakiherya, owo onanwerya othariha elukuluku taani yoorepa enaphwanelaaya ophariheliwa, yootaphulela aya ni mukhalalelo wa ovaanela ni muchu nipharihelaka yoorepa yeeyo. Wakhala wi mwaha owo onathipeleya mu miyaha inaphwanyeya mu eporoxuura Waasivela Achu, naxikola onaphwanela otikitheryeya wa mukhalelo wa opharihela mwaha owo mmuteko woolaleerya. Owo onanwerya othariha yootakiherya ya epontu evahereryiwe mmwaha 1, naari yoorepa vyakala wa sooorepa ivahereryiwe mmwaha yoowo, wakhala wi ti woochuneya.

   12Yoolakelela: Sooleeliherya inaphwanyeya mu eparakrafu yeela ni enacharela, inaphariheleya wa makupa eni: “Opaceryiha Ovaanela” ni “Ovaanela Woocharela.” Yahikhalavo yoothoonyerya ekina, yoolakelela ya muhusiha eri okawana eparipari yookhweya ya Mpiipiliyani, enahaala okhala yoochuneyaxa wa muchu yoowo onavaaneleiyeno ni opaka mathipelo a ovaanela onacharela. Naxikola onaphwanela othanlela phaama mwaha onahaala ophiya mu elukuluku yoophwanelela nave tho onahaala okumiherya mphurelo wa achu ammukuma awe. Owo onanwerya olakelela waakhanle wi onahaala opharihela soolaleeryiwa naari ixilema seiyo inapaka makupa a Ikaruma Sahu sa Ohusihano. Ohiya wiikhoveleliha mapaceryiho a ochekula wa ntakiheryo, anaxikola anaphwanela ovyakiha mavyakelo aya a ovaanela ni achu, yooniheryaka mikhalelo ntoko nchuno, wa achu ni mukhalelo wooyariwano.

   13Mikhalelo sa Olaleerya: Naxikola onaphwanela opharihela mikhalelo sa olaleerya ivahereryiwe, nave arehererye seiyo mwawiiwanana ni mikhalelo sa vanipuroni. Ntoko yootakiherya:

  1.  (1) Empa ni Empa: Mukhalelo yoola onaphitaanyerya olaleerya empa ni empa, olaleerya ni telefoni naari orepa ikaarata. Nave tho onaphitanyerya winnuwiha nchuno nenlo nooniheryiwe mmikhalelo soothene, seiyo inapaka makupa a olaleerya empa ni empa.

  2.  (2) Olaleerya Woohilakelela: Mukhalelo yoola onnooniherya ti mwawiihai nnahaalaahu opharihela ikari sa ovaanela vyakala wi nilaleerye. Eyo enanwerya ophitaanyerya okawana muupuwelo wa Piipiliya ni muchu omutekoni, oxikola amwaacamani, mukaaro, naari mmapuro makina, naari tho vaavaa nnayaahu mmiteko sa nihiku ti nihiku.

  3.  (3) Olaleerya Wavanlakani: Mukhalelo yoola onanwerya ophitaanyerya olaleerya ni ikariinya, oloca ni achu mmapuro a anakoso, muramphani, mmapuro a iparkhi, mmapuro yaawo oneemexiwamo mikukuca naari mmmapuro yaawo onaphwanyeyamo achu.

 14Mpharihele Ixilema ni Soolaleeryiwa: Mwawiiwanana ni mikhalelo, naxikola onanwerya olakelela othariha exilema naari yoolaleeryiwa. Wakhala wi nikupa na naxikola ninnaphitaanyerya exilema naari wakhala wi naxikola oolakelela othariha emoha, onanwerya oromola exilema ene ni oloca tiheeni yeeyo enalocaaya, nyenya ahirumihe variyari va nikupa.

  OKUMI WEEKRISTU

15. Namala wiipiwa ncipo, aminutu 15 anacharela anahaala ophariheliwa mu nikupa nimoha naari meeli yaawo anareheryiwa wi yaakhaviherye oowiriyana opharihela Masu a Muluku. Yaahikhalavo yoothoonyerya ekina, makupa yaala anaphwanela operekhiwa ni atokweene naari arummwa oorumeela oophwanelela. Soothowa sa muloko inaphwanela operekhiwa ni mutokweene a muloko. Wakhala wi makupa makina aakhalano yooleeliherya eni: “Othokororya ni alipa oowiriyanayana,” namaloca onanwerya opaka makoho oothene ni makina evahereryiwe mu elukuluku vyakala variyari va nikupa nawe. Owo onaphwanela okhalano mapaceryiho awaakuveya wi, akhalelno elukuluku yawaakhwanela wi aloce iponto soothene soochuneya nave tho wi alipa oowiriyana ewerye operekha maakhulo aya mwawaakhwanela. Wakhala wi makupa awo aakhalano okoha ni waakhula, ti yaphama wi alipa ookohiwa evahererye maakholo aya eri opalku, ohiya ekiranthe va mphaconi vaya wakhala woowereya.

  16Yoohuserya ya Piipiliya ya Muloko: Aminutu makhumi mararu. Makupa yaala anaphwanela okaweliwa mutokweene oophwanelela. (Miloko seiho atokweene ari avakhaani, arummwa oorumeela oophwanelela ananwerya othanleliwa, wakhala woochuneya.). Yaale yeemereryiwe anaphwanela weecihaka moophwanelela, epharihelaka phaama elukuluku, ecicimiheryaka soorepa soochuneya ni waakhaviherya alipa oowiriyana oothene woona ochuneya waya opharihela muteko mahusiheryo yaawo. Awo anahaala okhaviheryeya moorweela wa ochariha sooleeliherya vooloca sa mukhalelo wa weeciha makupa anakhalano makoho ni maakhulo. (Mulipeleli, 4/2023 epaax. 24, ni ekaaxa) Wakhala wi mohoona wi yoohuserya ya esumana yohaakhwanela, tahi woochuneya opwahiherya ni yoohuserya. Wakhala, wooweryeya anaphwanela ophariheliwa alipa aweeciha ni awaalakhanya oohiyanahiyana esumana ti esumana. Wakhala wi oohoolela a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu ooloca wi yoohuserya yaakuvihiwe, mulipa aweeciha onaphwanela olakelela mukhalelo onahaaleiye weerano yeeyo. Akhweya owo onanwerya olakelela wi sihaalakhanyiwe iparakrafu ikina.

  MASU OOKUCHULA

17. Aminutu araru. Oohoolela a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu onahaala opaka mukwasu wa mahusiheryo oochuneya alociwe variyari va muthukumano. Owo tho onanwerya oloca ichu inahaala othokororyiwa esumana enacharela. Yahalavo elukuluku, onanwerya oloca masina a anaxikola anahaala opaka makupa mu esumana enacharela, wakhala wi yookhalavo elukuluku. Yaahikhalavo yooleeliherya ekina, sakhalavo soolokoha naari ekaarata, oohoolela onaphwanela opharihela makupa yaala ookuchula wi alokohe. Soolokoha ikhoveleliwe, ntoko marehereryo a okhuma mmuteko woolaleerya, orehererya empa, hasinaphwanela olociwa ohoolo, nyenya sinaphwanela othomeiwa va nipuro na soolokoha. Wakhala wi oohoolela ohoona wi aminutu awe araru a masu ookuchula heni yaakhwanele wi epakiwe yoolokoha, naari waalakhanyiwa ikaarata nthowa na elukuluku, onaphwanela waaveka anna anahaala operekha miyaha mmakupa Okumi Weekristu wi ekukuce elukuluku mmwaha aya. (Moone  eparakrafu 16 ni  19.) Muthukumano onakuchula ni ncipo vamoha ni nivekelo.

  OTHAMALELA NI OVAHA EKANO

18. Naxikola ti naxikola amanle operekha nikupa nawe, oohoolela a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu onahaala ompharihela minutu mmoha wi amuthamalele naxikola ni ovaha ekano enarweela wa mwaha ovahereryiweiye. Vaavaa oohoolela a muthukumano onamwiichaneiye naxikola, tahi woochuneya oloca yoohuserya okaweliweiye. Nyenya, akwaanxe operekha, oohoolela amanle oloca masu oophwanelela a othamalela, owo achuna onanwerya oloca yoohuserya aakaweliweiye nave aloce mukhalelo naxikola aakhwanihenryeiye naari oloca mooreera murima ntakhara heeni oohuserya onaphwaneleiye nlelo wiilipixerya mmakupa yaawo, ni mukhalelo waweerano. Oohoolela tho onanwerya othamalela makupa makina oohuserya eenreiyeno phaama, wakhala wi eyo enahaala omukhaviherya naxikola naari alipa oowiriyana. Achuna, imanle mithukumano naari mu elukuluku ekina, muhooleli amuthukumano onanwerya onvaha ikano ikina soophara muteko inathipeleya mu eporoxuura Waasivela Achu, naari mu eporoxura Waalakhanya ni Ohusiha, naari liivuru Beneficie-se, nyenya moovitheya, orweela mu yoohuserya yeeyo aakaweliweiye naari yoohuserya ekina.—Wa sooleeliherya ikina vooloca sa muteko wa oohoolela a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu ni wa mukhaviheryi onavaha miruku, moone  iparakrafu 19,  24, ni  25.

     OVARERYELA ELUKULUKU

19Hinaavo nikupa nnaphwanela ovirelela elukuluku, ophitaanyerya masu a oohoolela a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu. Naamwi elukuluku yeemereryiwe wa nikupa ti nikupa heluluwanyiwe “naari vakhani” honachuneya ovirelela elukuluku wakhala wi nikupa noomala ehaakumve omala elukuluku yeemereryiwe. Wakhala wi mmakupa makina a muthukumano munna oovirelela elukuluku awe, owo onaphwanela ovahiwa ekano weephiini ni mukhaviheryi onavaha miruku, naari ni muhooleli a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu. (Moone  eparakrafu 24 ni  25.) Muthukumano woothene ophitaanyerya macipo ni mavekelo, onaphwanela omalihaka ewora emoha ni aminutu 45.

 OXEKURYA WA OOWEHERYA A EKULUCU

20. Wakhala wi muloko orino esumana yavameekhaaya ni ooweherya a ekulucu, muthukumano onaphwanela weereya mwawiiwanana ni Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu pahiru ni matorokelo anacharela: Yoohuserya ya Piipiliya ya Muloko mu nikupa Okumi Weekristu enaphwanela oraceelihiwa ni mwaha wa muteko wa ooweherya a ekulucu wa aminutu 30. Ohaakumve opacerya mwaha wa ooweherya a ekulucu, oohoolela onahaala wuuluulela yeeyo ethokororyiwe variyari va muthukumano ni oloca yeeyo enahaala othokororyiwa esumana enacharela, opaka yoolokoha eri yoothene waalakhanya ekaarata wakhala wi yookhalavo, nave voocharela amwiichane ooweherya a ekulucu. Wamala mwaha wa muteko, ooweherya a ekulucu onahaala okuchula muthukumano ni ncipo onahaaleiye othanla. Owo onanwerya omwopa munna mukina wi apake nivekelo nookuchula. Variyari va oxekurya wa ooweherya a ekulucu esaala yanaawiili henaphwanela ophariheliwa. Nikhuuru nnapaka mithukumano saya mu empa emohamoha, nnaphwanela opaka mithukumano saya naamwi ooweherya a ekulucu axekuryaka muloko wa elocelo ya vanipuroni. Nave awo anaphwanela okhala vamoha ni muloko wa vanipuroni wi ewiriyane mwaha wa muteko wa ooweherya a ekulucu.  

ESUMANA YA MUTHUKUMANO WA EKULUCU NAARI WA MUCECHE

21. Variyari va esumana ya muthukumano wa ekulucu naari wa muceche, mithukumano sa muloko hasinaphwanela weeriwano. Muchu ti muchu onaphwanela othokororya meekheiye naari ntoko emusi makupa yaahaala othokororyiwa mmithukumano sa esumana yeeyo.

 ESUMANA YA MUKONELO

22. Wakhala wi nihiku na Mukonelo naakhwanenle variyari va esumana ya mithukumano sa veeri va esumana mithukumano hasinahaala weeriwano.

 OOWEHERYA A MUTHUKUMANO OKUMI NI MUTEKO AHU WEEKRISTU

23. Nikhuuru na atokweene nnaphwanela omuthanla mutokwene mmoha oni akhale ooweherya a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu. Owo onaphwanela ovareryela waakhanle wi muthukumano yoola wooreheryeya phaama ni weereya mwawiiwanana ni sooleeliherya seiha. Owo onaphwanela ovaanelaka ni mukhaviheryi onavaha miruku. Vaavaa Yoochariha ya Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu evyaani enaphiyaaya, ooweherya a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu onahaala waathanla anaxikola eni epake makupa mu miyeeri miili. Eyo enaphitaanyerya miyaha seiyo ihiri sa anaxikola, ntoko waathanla yaawo enahaala okhala ahooleli a mithukumano sa veeri va esumana, (variyari va yaale yaalakeleliwe nnikhuuru na atokweene) ni miyiha sa anaxikola. (Moone  iparakrafu 3-16 ni  24.) Vaava onakaweiye makupa, owo onaphwanela okhalano mmuupuweloni iyaakha, mavyakelo a anaxikola, naari waakhanle wi owo onanwerya oloca phaama mwaha onathokororyiwa. Owo onaphwanela weerano emohamoha vaavaa onakaweiye makupa makina a mithukumano. Makupa a anaxikola ni makupa makina amiyaha anaphwanela okaiwa ni ovahereryiwa, ihalaka isumaana raru, nave enaphwanela ophariheliwa eformulaariyu (S-89) wa makupa ntakhara anaxikola. Ooweherya a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu onaphwanela olekecheya wi ekoopiya ya makupa oothene okanweieye ophitaanyerya a anaxikola, ennaphwanyeya va ekwaatru ya soolokoha. Nikhuuru na atokweene nnanwerya omuthanla mutokwene mmoha naari murummwa oorumeela wi amukhaviheryeke. Nyenya pahiru atokwene tanaphwanela okawa makupa a yaale ehiri a anaxikola.

    MUHOOLELI A MUTHUKUMANO OKUMI NI MUTEKO AHU WEEKRISTU

24. Esumana eri yoothene, mutokweene mmoha onahaala orumeela ntoko oohoolela a muthukumano woothene Okumi ni Muteko Ahu Weekristu. (Wakhala wi atokweene ari vakhaani, arummwa oorumeela oophwanelela ananwerya ophariheliwa, wakhala woochuneya.) Oohoolela onaphwanela orehererya masu oohulela ni ookuchula. Owo tho tonawiichana anna oothene yaawo anahaala operekha makupa, nave wakhala wi atokweene ari vakhaani, owo tho onanwerya operekha makupa makina a mithukumano xaxaxa makupa anooniha exilema ohinakhalavo othokororya. Masu oohulela a nikupa ti nikupa anaphwanela okhala awaakuveya. Nikhuuru na atokweene nnahaala olakelela atokweene akavi ari oophwanelela wi yaakhele murici yoowo. Yaawo anaphwanelela anahaala oraceelanaka elukuluku ti elukuluku. Mwawiiwanana ni soothowa sa vanipuroni, ooweherya a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu onanwerya ophariheliwa wiiliwiili waapwaha atokweene akina yeemereryiwe. Nyenya muupuweleke wi wakhala wi mutokweene onnaphwanelela weeciha Yoohuserya ya Piipiliya ya Muloko eyo enooniherya tho wi onnaphwanelela okhala oohoolela a muthukumano. Muhicuwale wi mutokweene yoowo ori oohoolela a muthukumano, onaphwanela wooniherya osivela, othamalela ni murima woothene, ni waavaha ikano anaxikola aperenkhe makupa aya. Owo tho onaphwanela wiilipixerya wi mithukumano sihivirelele elukuluku. (Moone  iparakrafu 17 ni  19.) Nave oohoolela a muthukumano achuna nave wakhala wi wookhalawo mpuro o palku, mikrofoni mukina mmoha onanwerya okuhiwa o opalku wi aweryeke owiichana yaawo anaya opaka makupa, aniiha munna onaya operekha nikupa noocharela ari o tripuna. Moolikana tho, oohoolela a muthukumano achuna, onanwerya okiraathi o palku variyari va Waalakhanyiwa wa Piipiliya ni makupa a Mwiivyakihe Mmuteko Woolaleerya. Eyo enahaala okukuca elukuluku.

   MUKHAVIHERYI ONAVAHA MIRUKU

25. Wakhala wooweryeya, ti yaphaama ompharihela mutokweene yoowo orino mavyakelo a oloca phaama miyaha, wi ahoolele makupa yaala. Murici wa mukhaviheryi onavaha miruku ori ovaha ikano wiiphiini wakhala woochuneya, wa atokweene naari arummwa oorumeela vooloca sa nikupa nri noothene awo anaperekhaaya, ophitaanyerya makupa a Muthukumano Okumi ni Muteko Ahu Weekristu, mwaha wa vanlakani, weeciha naari omwaalakhanya Mulipeleli Oomuhuserya vamoha ni Yoohuserya ya Piipiliya ya Muloko. (Moone  eparakrafu 19.) Wakhala wi mmulokoni aakhalamo atokweene ancipale analoca phaama miyaha ni anahusiha moophwanelela, awo anaphwanela oraceelanaka murici yoola eyaakha ti eyaakha. Tahi woochuneya mukhaviheryi onavaha miruku ovaha ekano ekwaha eri yoothene munna onapakeiye nikupa.

 ISAALA IKINA

26. Mwawiiwanana ni waaca wa anaxikola, muloko onanwerya opharihela isaala ikina wi anaxikola eperekhe makupa aya. Wa esaala eri yoothene onaphwanela okhalawo munna oophwanelela wi ahooleleke, wakhala wooweryeya akhale mutokweene. Vakina vaya, murummwa oorumeela oophwanelela onanwerya othanleliwa ohoolela makupa yaala. Nikhuuru na atokweene nnahaala olakelela vamoha taani anaphwanelela, ni waakhanle wi anahaala oraceelanaka. Muhooleli onaphwanela ochariha sooleeliherya ilociwe va  eparakrafu 18. Wakhala wi ennaphariheliwa esaala ekina, anaxikola anaphwanela ovekiwa wi eye weiwo, wookuchulani wa nikupa Muhakhu Woomunepani nenlo nri nikupa na Muhakhu wa Masu a Muluku. Wookuchulani wa nikupa Mwiivyakihe Mmuteko Woolaleerya, anaxikola anaphwanela okookela mmapuroni mwaya.

 IXILEMA

27. Ixilema sithanliwe, inahaala ophariheliwa mwawiiwanana ni muthukumano yoola. Ixilema ntakhara muthukumano wa veeri va esumana inahaala ophwanyeya mu aplikativo JW Library® yoowo onawerya oheliwa mu ikhankoonya soohiyanahiyana.

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

S-38-LE 11/2023