Eyelu oshinima sha li ko shili. Kalunga oye a li e li etitha, opo a hanagule po aakolokoshi. Ihe okwa li a lombwele Noa a tunge onguluwato, opo mu ka hupile iinamwenyo naantu mboka haya vulika kuye. (Genesis 6:11-20) Otatu vulu okwiitaala kutya Eyelu oko lya li shili, molwaashoka olya nyolwa mOmbiimbeli ndjoka ya “nyolithwa kombepo yaKalunga.” — 2 Timoteus 3:16.

•  Oshinima shoshili nenge iifundja?

•  Omolwashike Kalunga a li a etitha Eyelu?

•  Mbela aantu oya li ye shi shi kutya Eyelu otali ya?

•  Onguluwato yaNoa oya li ya tya ngiini?

•  Onguluwato oya pula Noa ethimbo li thike peni e yi mane oku yi tunga?

•  Omahokololo kombinga yeyelu, ongano owala

Ombiimbeli otayi ulike kutya Noa okwa li omuntu a li ko shili, nEyelu oshiningwanima sha ningwa shili, ihe kashi shi nando ongano.

• Aanyoli yOmbiimbeli oya li yi itaala kutya Noa omuntu a li ko shili. Pashiholelwa, aanyoli yOmbiimbeli ngaashi Esra naLukas oya li ya ningi omapekapeko gomuule ya nyole ondjokonona yi li paushili. Ngele mondjokonona yezimo lyaIsraeli oya kwatela mo Noa, nena otashi ulike kutya oko a li shili. (1 Ondjalulo 1:4; Lukas 3:36) Mateus naLukas, aanyoli yOmavaangeli, oya nyola oohapu ndhoka Jesus a popi kombinga yaNoa nEyelu. — Mateus 24:37-39; Lukas 17:26, 27.

  Shimwe ishewe, omuhunganeki Hesekiel nomuyapostoli Paulus oya popi kutya Noa okwa li e na eitaalo lya kola nomuyuuki. (Hesekiel 14:14, 20; Aahebeli 11:7) Mbela oshi li ngaa pandunge aanyoli mbaka ya popye kombinga yomuntu ngoka kaa li ko shili kutya oku li oshiholelwa oshiwanawa, shoka shi shi okulandulwa? Osha yela kutya Noa nosho wo aalumentu naakiintu yalwe aadhiginini, oye li oshiholelwa oshiwanawa shoka tu na okulandula, molwaashoka aantu ya li ko shili. — Aahebeli 12:1; Jakob 5:17.

• Ombiimbeli oya gandja uuyelele wokondandalunde kombinga yEyelu. Ehokololo lyEyelu ndyoka li li mOmbiimbeli inali tameka tali ti: “Esiku limwe opwa li pu na,” ngaashi ando omuntu ta hokolola ehokololo lyaShimbungu naKaandje. Pehala lyaashono, Ombiimbeli oya popya omumvo, omwedhi nosho wo esiku moka iiningwanima ya ningwa mbyoka yi na ko nasha nEyelu. (Genesis 7:11; 8:4, 13, 14) Ombiimbeli oya popya wo uunene wonguluwato ndjoka Noa a tungu. (Genesis 6:15) Uuyelele mbuka otawu ulike kutya Ombiimbeli oya popya oshili kombinga yEyelu, ihe kali shi ongano.

Ombiimbeli oya popya kutya manga Eyelu inaali ya, ‘uuwinayi waantu kombanda yevi owa li wi indjipala.’ (Genesis 6:5) Oya gwedha ko tayi ti kutya “aantu ayehe oya li aawinayi koshipala shaKalunga,” molwaashoka oya li aakolokoshi naahondeli. — Genesis 6:11; Judas 6, 7.

Ombiimbeli otayi ti kutya uukolokoshi owundji owa li we etithwa kaayengeli mboka ya thigi po omahala gawo megulu, e taye ya ya lale naakiintu kombanda yevi. Aayengeli mbaka oya li ya vala naakiintu mboka aanona hayi ithanwa aalefule, mboka ya li haya ehameke aantu noku ya monitha iihuna. (Genesis 6:1, 2, 4) Kalunga okwa li a tokola a hanagule po aakolokoshi ayehe kevi, nokwe etha mboka haya vulika kuye ya kale nomwenyo. — Genesis 6:6, 7, 17.

Eeno. Kalunga okwa li a lombwele Noa shoka tashi ka ningwa po, nokwa li e mu lombwele a tunge onguluwato omo a ka hupile pamwe nuukwanegumbo we nosho wo iinamwenyo. (Genesis 6:13, 14; 7:1-4) Noa okwa li a londodha aantu kombinga yehanagulo ndyoka lya li tali ke ya, ihe aantu oyi ipwililikile omalondodho ge. (2 Petrus 2:5) Ombiimbeli otayi ti: “Yo inaye shi tseya, sigo eyelu lye ya nolye ya hanagula po ayehe.” — Mateus 24:37-39.

Onguluwato oya li oshinima oshinene. Oya li yi na oometa 133 momutaandelo, oometa 22 momutamo nosho wo oometa 13 momuthika. * Onguluwato oya li ya ningwa niipilangi noya li ya hotwa nomaka meni nokombanda. Oya li yi na oontala ndatu nomala ogendji. Oya li yi na omweelo molupati nekende lwopombanda. Osha fa shi li ngeyi kutya pombanda yonguluwato opwa li pwa tungwa lela nawa, molwaashono kapwa li hapu vulu okutalama omeya. — Genesis 6:14-16.

Ombiimbeli inayi popya kutya Noa onguluwato okwe yi tunga ethimbo li thike peni, ihe osha fa shi li ngeyi kutya oye mu pula omimvo omilongo. Noa okwa li e na omimvo dhi vulithe po 500, sho omwanamati gwosheeli a valwa, nokwa li a adhika e na omimvo 600, sho Eyelu lye ya. * — Genesis 5:32; 7:6.

Kalunga okwa li a lombwele Noa a tunge onguluwato konima sho oyanamati yatatu ya koka noya hokana. Shoka oshi na okukala sha pula uule womimvo 50 nenge 60. (Genesis 6:14, 18) Ngele osho shi li ngawo, nena otatu vulu okuthika pehulithodhiladhilo kutya onguluwato oya li ya pula omimvo 40 nenge 50, opo yi kale ya pwa.