“KULENTO engiyifisayo.” Eminyakeni engu-50 eyadlulayo, mhlaka-28 August 1963, enye inkokheli yamalungelo abantu, uMartin Luther King, Jr., yakhuluma amazwi la enkulumeni yayo edumileyo. UMartin Luther King wasebenzisa amazwi la athinta inhliziyo eveza isifiso sakhe kumbe ithemba lakhe lokuthi ngelinye ilanga abantu bazaphila bengabandlululani. Lanxa wayekhuluma amazwi la ebantwini base-United States, umqondo walokho ayekufisa sowamukelwa ngabantu emazweni amanengi.

Ngemva kwezinyanga ezintathu uKing enike inkulumo yakhe, mhlaka-20 November 1963, amazwe adlula i-100 lawo amukela isivumelwano se-United Nations sokuqeda yonke imihlobo yobandlululo okuthiwa yi-Declaration on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination. Eminyakeni engamatshumi eyalandelayo kwenziwa ezinye izivumelwano njalo zalandelwa. Imizamo yonke le yenza kuvuke umbuzo othi, Kuphethe ngani?

Mhlaka-21 March 2012, uNobhala Jikelele we-United Nations uBan Ki-moon wathi: “Sesenze izivumelwano ezinengi eziqakathekileyo njalo silokunengi esingakusebenzisa emhlabeni jikelele ukuthi sivimbele futhi siqede ubandlululo, ukuzonda abantu bakwamanye amazwe lokukhetha abanye. Lanxa kunjalo, ubandlululo luqhubeka lusenza ukuthi izigidi zabantu emhlabeni wonke ziphile kabuhlungu.”

Lasemazweni angani asengcono endabeni le yobandlululo, kulokho kulombuzo othi, Lanxa sokungcono, kutsho yini ukuthi ubandlululo kalusekho ezinhliziyweni zabantu, kumbe yikuthi kabasalutshengisi kuphela? Abanye bathi imizamo le eyenziwayo inganceda nje ukuthi abantu bangatshengiseli ukukhetha abanye, kodwa kayenelisi ukususa ubandlululo ezinhliziyweni zabo. Kungani kunjalo? Ngoba ukukhetha yisenzo esibonakalayo njalo umuntu angasijeziselwa, kodwa ubandlululo lusezinhliziyweni zabantu, njalo kunzima ukulunqanda.

Ngakho imizamo yokuqeda ubandlululo kumele ingapheleli ekususeni izenzo ezibangelwa lubandlululo, kodwa kumele izame ukuntshintsha indlela umuntu acabanga ngayo lendlela abona ngayo abantu beminye imihlobo. Lokhu kungenzeka sibili yini? Nxa kunjalo, kungenzakala njani? Ake sibone izibonelo ezizasinceda ukubona ukuthi abantu bayenelisa ukuntshintsha lokuthi kukhona okungabanceda ukuthi benze njalo.

ULinda: Ngazalelwa eSouth Africa. Ngangisithi nxa ngibona abantu abadabuka eSouth Africa kodwa bengasibalungu, ngangibakhangelela phansi, ngibabona njengabangafundanga futhi bengathembekanga, njalo ngangibabona njengabantu okumele babe yizigqili zabalungu. Ingqondo zami zasezithunjwe yimicabango yobandlululo njalo kangizange ngikunanzelele lokhu. Imicabango enjalo yantshintsha sengiqalise ukufunda iBhayibhili. Ngafunda ukuthi “uNkulunkulu kathandi abanye kulabanye abantu” lokuthi inhliziyo iqakathekile ukwedlula umbala wesikhumba sethu loba ulimi esilukhulumayo. (ImiSebenzi 10:34, 35; IZaga 17:3) Umbhalo wabaseFiliphi 2:3 wanginceda ukuthi nxa ngingabona abanye abantu njengabangcono kulami, ngingenelisa ukutshiyana lobandlululo. Ukuphila ngezimiso zeBhayibhili ezinjengalezi kwanginceda ukuthi ngikhathalele abanye abantu kungelani ukuthi balombala wesikhumba onjani. Khathesi ngizizwa ngikhululwe ekuthunjweni lubandlululo.

 UMichael: Ngakhulela endaweni elabantu be-Australia abamhlophe kuphela ngasengisiba lemizwa yobandlululo elamandla ngabantu abadabuka e-Asia, ikakhulu amaTshayina. Nxa ngangibona umuntu owayekhanya angani ungum-Asia ngitshayela imota, ngangisehlisa iwindi lemota ngimthethise ngamazwi anjengokuthi, “Buyela kini muntu we-Asia!” Ngathi sengiqalise ukufunda iBhayibhili ngaqalisa ukubona indlela uNkulunkulu ababona ngayo abantu. Uyabathanda kungelani lokuthi bavela ngaphi lokuthi bakhangeleka njani. Uthando olunjalo lwangithinta, inzondo yami yantshintsha yaba luthando. Ukuzibona ngintshintsha ngendlela enkulu kangaka kwakumangalisa. Khathesi ngijabulela ukuba lobudlelwano labantu bemihlobo yonke labavela emazweni wonke. Lokhu sekunginike umbono obanzi ngempilo, kwangilethela intokozo enkulu.

USandra: Umama wami wayevela edolobheni okuthiwa yi-Umunede elisesabelweni seDelta kweleNigeria. Izihlobo zikababa zivela e-Edo njalo zikhuluma ulimi lwesi-Esan. Ngenxa yalokhu, umama wami wayebandlululwa kakhulu yizihlobo zikababa kwaze kwaba lilanga afa ngalo. Yikho-ke, ngasengifunga ukuthi ngangingeke ngibe lobudlelwano lomuntu okhuluma ulimi lwesi-Esan lokuthi ngangingeke ngitshade lomuntu ovela e-Edo. Kodwa ngathi sengiqalise ukufunda iBhayibhili ngaqalisa ukuntshintsha indlela engangibona ngayo izinto. Njengoba iBhayibhili lisithi uNkulunkulu kathandi abanye ukudlula abanye abantu lokuthi wamukela bonke abamesabayo, ngingubani mina ukuthi ngizonde abantu ngenxa yomhlobo wabo noma ulimi lwabo? Ngantshintsha indlela engangicabanga ngayo ngasengixolela izihlobo zikababa saba lokuthula. Ukusebenzisa izimiso zeBhayibhili kungenze ngathokoza futhi kwanginika ukuthula engqondweni. Kungincedile njalo ukuthi ngizwanane labanye abantu kungelani lokuthi bavela ngaphi, bangumhlobo bani lokuthi bakhuluma limi bani. Lendoda engatshada layo ivela e-Edo njalo ikhuluma ulimi lwesi-Esan.

Kungani iBhayibhili liphumelele ukuthi lincede abantu laba kanye labanye abanengi ukuthi banqobe  inzondo enkulu kanye lobandlululo ababelalo? Kungenxa yokuthi iBhayibhili liyiLizwi likaNkulunkulu. Lilamandla okuntshintsha indlela umuntu abona ngayo abantu lemizwa alayo ngabo. Kanti njalo iBhayibhili litshengisa okunye okudingakalayo ukuze kuqedwe lonke ubandlululo.

Lanxa ulwazi lweBhayibhili lunganceda ekulawuleni lekuqedeni imicabango emibi kakhulu, kulezinye izinto ezimbili okumele ziqale zilungisiswe ukuze ubandlululo luphele du. Okokuqala, abantu balesono. IBhayibhili liyakucacisa ukuthi: “Kakho ongoniyo.” (1 AmaKhosi 8:46) Yikho-ke, singaze sizame njani, silwisana lohlupho olufanana lolomphostoli uPhawuli owabhala wathi: “Lapho ngifuna ukwenza okuhle, okubi kulami khonapho.” (KwabaseRoma 7:21) Ngaleyondlela lapha lalaphana inhliziyo yethu elesono izabuyela ‘emicabangweni emibi’ engasenza sibe lobandlululo.​—UMakho 7:21.

Okwesibili, nguSathane uDeveli obangela ubandlululo. IBhayibhili limchaza ‘njengombulali’ njalo lithi ‘udukisa umhlaba wonke.’ (UJohane 8:44; ISambulo 12:9) Yikho okuchaza isizatho sokuthi kungani abantu behlulekile ukuqeda ubandlululo, ukubulawa kwabantu bomhlobo othile lezinye izinhlobo zokuzondwa kwabantu bemihlobo etshiyeneyo, izinkolo lemiphakathi etshiyeneyo.

Yikho-ke, ubandlululo lungakaqedwa ngokupheleleyo, kumele kukhitshwe isono sabantu loSathane uDeveli. IBhayibhili litshengisa ukuthi yikho kanye okuzakwenziwa nguMbuso kaNkulunkulu.

UJesu Khristu wafundisa abalandeli bakhe ukuthi bathandaze kuNkulunkulu kanje: “Umbuso wakho kawuze, intando yakho yenziwe emhlabeni njengalokhu isenziwa ezulwini.” (UMathewu 6:10) UNkulunkulu uzasebenzisa uMbuso wakhe ukuqeda bonke ububi kugoqele yonke inzondo lobandlululo.

Nxa uMbuso kaNkulunkulu usubuya uzokhokhela ezindabeni zomhlaba, uSathane ‘uzabotshwa,’ angenelisi ukwenza loba yini ukuze “angakhohlisi izizwe.” (ISambulo 20:2, 3) Kuzabe ‘sekulomhlaba omutsha’ kumbe umphakathi wabantu, okuzahlala “kuwo ukulunga.” *​—2 UPhetro 3:13.

Abantu abazaphila emphakathini onjalo olabantu abalungileyo bazakwenziwa ukuthi baphelele, bakhululwe esonweni. (KwabaseRoma 8:21) Ngenxa yokuthi bazabe sebebuswa nguMbuso kaNkulunkulu, abantu laba “abayikulimaza loba badilize.” Ngani? “Ngoba umhlaba uzakuba usugcwele ulwazi lukaJehova.” (U-Isaya 11:9) Ngesikhathi leso abantu bonke bazafunda izindlela zikaJehova uNkulunkulu balingisele ubuntu bakhe obulothando. Lokhu kuzatsho ukuphela kwakho konke ukubandlulula, “ngoba uNkulunkulu kalabandlululo.”​—⁠wabaseRoma 2:11.