Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

SOGSG KOM-BƖƖSÃ SẼN SOKDE

Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, rẽ me yaa lageng bɩ?

Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, rẽ me yaa lageng bɩ?

 Sã n yaa ne tʋʋm noor a ye (U.S. Centers for Disease Control and Prevention report) rapoore, kom-bɩɩs sẽn tar yʋʋm 15 n debd yʋʋm 19 b sẽn bool n sokã sʋka, yaa sẽn kolg bãmb pʋɩ-sʋkã n wilg tɩ b zoe n mogsa pag poglem bɩ rao raoolem. A Sharlene Azam sẽn gʋls sebr a yembr (Les relations buccogénitales : la nouvelle façon de se dire bonne nuit) yeelame yaa: “Yãmb sã n gomd rẽ [pag ne rao sẽn mogsd taab raoolem bɩ poglem] yell ne kom-bɩɩsã, b pa get tɩ rẽ yaa wẽng ye. Togs sɩdã, b pa get tɩ manesem a woto yaa lageng ye.”

 Yãmb tagsg yaa wãna?

 Leok-y sogsg nins sẽn pʋgdã tɩ n-ye bɩ ayo.

  1.   Bi-pugl sã n mogs rao raoolem, tõe n yɩɩ sabab t’a rɩk pʋg bɩ?

    1.   N-ye

    2.   Ayo

  2.   Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, tõe n waa ne bãas bɩ?

    1.   N-ye

    2.   Ayo

  3.   Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, rẽ me yaa lageng bɩ?

    1.   N-ye

    2.   Ayo

 Sogsgã leoore

 Mak-y y leoorã ne leoor nins sẽn pʋgdã.

  1.   Bi-pugl sã n mogs rao raoolem, tõe n yɩɩ sabab t’a rɩk pʋg bɩ?

     Leoorã: Ayo. Rẽ n so tɩ neb wʋsg tudg n tagsdẽ tɩ pag ne rao sẽn mogsd taab raoolem bɩ poglem pa bũmb sẽn yaa wẽng ye.

  2.   Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, tõe n waa ne bãas bɩ?

     Leoorã: N-ye. Ned sã n mogsd pag poglem bɩ rao raoolem, a tõe n paama epatɩt bɩ wed-rʋʋdrã (A bɩ B) bãagã, bãag b sẽn boond tɩ verrues génitales, hɛrpɛs, gonokogsi, SIDA wã, la sifilisã.

  3.   Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, rẽ me yaa lageng bɩ?

     Leoorã: N-ye. Manesem buud fãa sẽn tar loees ne ned a to raoolem bɩ a poglem yaa lagengo. Wala makre, pag ne rao sẽn kẽed ne taaba, pag ne rao sẽn mogsd taab raoolem bɩ poglem, gãand ned a se-nifẽ, la salem ned raoolmã bɩ a poglem.

 Bõe yĩng tɩ tar yõod tɩ d gom rẽ yelle?

 D gom Biiblã vɛrse kẽer sẽn gomd pag ne rao sẽn mogsd taab raoolem bɩ poglem yellã.

 Biiblã yetame yaa: “Ad Wẽnnaam daabã: Yaa tɩ yãmb segd . . . n lak y mens ne yoobo.”—1 Tesalonik rãmbã 4:3.

 Biibã b sẽn da gʋls ne Ebre wã pʋgẽ, gom-bil ning b sẽn lebg tɩ ‘yoobã’ makda lageng buudã fãa neb sẽn pa kẽ kãadem sʋka. Wala makre, pag ne rao sẽn kẽed ne taaba, pag ne rao sẽn mogsd taab raoolem bɩ poglem, gãand ned a se-nifẽ, la salem ned raoolmã bɩ a poglem. Ned sẽn yood tõe n paama zu-loe-kɛgemse. Sẽn yɩɩd fãa, tõe n sãama yẽ ne Wẽnnaam zoodã.—1 Pɩyɛɛr 3:12.

 Biiblã yetame yaa: “Ned ning fãa sẽn yood beegda a meng yĩngã.”—1 Korẽnt rãmbã 6:18.

 Pag ne rao sã n mogsd taab raoolem bɩ poglem, tõe n waa ne zu-loees b yĩns laafɩ wã wɛɛngẽ, la bãmb ne Wẽnnaam zoodã wɛɛngẽ. Tõe n kɩtame me tɩ b sũur sãam wʋsgo. Sebr a yembr (Comment parler de sexualité avec vos enfants) pʋgẽ, b yeelame yaa: “Pa pag ne rao sẽn kẽed ne taaba bal n kɩtd tɩ ned tagsdẽ tɩ b paam n belg-a lame, t’a maand a bãngẽ, bɩ n tagsdẽ t’a ka pãng ye. Pag ne rao sã n kẽ ne taab tɩ pa yɩ sõma, wata ne sũ-sãams buud toor-toore. Lageng buudã fãa sẽn pa yɩ sõma me wata ne sũ-sãams kãensã. Lageng yaa lagengo.”

 Biiblã yetame yaa: “Mam yaa a Zeova, fo Wẽnnaamã, soab ning sẽn zãmsd foom f meng nafr yĩnga.”—Ezayi 48:17.

 Yãmb tagsdame tɩ noy nins Wẽnnaam sẽn kõ pag ne rao lagengã wɛɛngẽ wã sɩd nafda yãmb bɩ? Bɩ yãmb tagsdame tɩ no-kãens weoogda yãmba? Sẽn na yɩl n sõng-y tɩ y bãng sogsgã leoore, tags-y so-bedr neb wʋsg sẽn tũud yelle, tɩ b gãneg noy kẽnã wɛɛngẽ, n ning fe-rãmba, la pano-rãmba. Yãmb geta bõn-kãensã fãa wa bũmb sẽn weoogd yãmb bɩ, bɩ bũmb sẽn kogend yãmba? Yãmb wall neb a taabã sã n maan b toog kae ne bõn-kãensã, bõe n na n maane?

Noy nins b sẽn gãneg sor zug kẽndã wɛɛngẽ wã boogda y lohormã, la b kogenda yãmba. Woto me, Wẽnnaam noyã la a saglsã boogda tõnd lohormã, la b kogenga tõndo

 Yaa woto me ne Wẽnnaam noyã la a saglsã. Y sã n maan y toog kae ne-ba, y na n kẽeba y sẽn bʋdã. (Galat-rãmbã 6:7) Sebr a yembr (La sexualité intelligente) pʋgẽ, b yeelame yaa: “Yãmb sã n wae n maand y toog kae ne bũmb nins y sẽn tẽedã, la bũmb nins sẽn tar yõod y nifẽ wã, n maan bũmb toor-toor yãmb mengã sũur sẽn pa noom ne, y sẽn nand y meng to-to na n boogdame.” La y sã n tũud Wẽnnaam noyã la a saglsã y vɩɩmã pʋgẽ, y na n wilga y sẽn sɩd yaa ned ning buudã. Sẽn yɩɩd fãa, y na n kell n talla sũur-kaset sẽn tʋmd sõma.—1 Pɩyɛɛr 3:16.