Enda ku bidi'mo

Le Yesu Wāfwidile ku Musalaba?

Le Yesu Wāfwidile ku Musalaba?

Bilondolola Bible

 Bavule bamwene musalaba bu kyelekejo kitumbe bininge kya bene Kidishitu. Inoko, Bible kashintulwilepo kamo ne kamo kintu kine kyāfwidile’ko Yesu, o mwanda i kutupu muntu uyukile senene mokyādi kikadile. Shako, Bible unenanga bine amba Yesu wāfwile, inoko ke ku musalabapo, ino i ku mutyi mwimike.

 Divule dine Bible wingidijanga kishima kya Kingidiki stauros pa kwisambila pa kintu kyāipailwe’ko Yesu. (Mateo 27:40; Yoano 19:17) Nansha kino kishima byokyalamunwanga na bavule bu “musalaba,” ino befundi bavule betabije amba buluji bwakyo bwinebwine i “mutyi mwimike.” a Mungya dibuku A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament, kishima stauros “kekishintululapo nansha dimo bipingo bibidi bya mityi bipindakanye bu dipanda dya muswelo o-onso.”

 Kadi Bible wingidijanga ne kishima kya Kingidiki xylon mu buluji bumo na stauros. (Bilongwa 5:​30; 1 Petelo 2:​24) Kino kishima kishintulula amba “lubao,” “mukabo,” “mulamba,” nansha “mutyi.” b O mwanda The Companion Bible ufula ku kunena’mba: “I kutupu kintu nansha kimo mu Kingidiki kya mu Kipwanino Kipya kileta’tu nansha mulangwe wa bipindi bibidi bya mukabo.”

Le Leza witabije kwingidija musalaba mu butōtyi?

Crux simplex​—kino kishima kya Kilateni kishintulula’tu mutyi onkaonka wadi wingidijibwa pa kwipaya nkuma-bibi

 Nansha shi Yesu wāfwidile ku kintu kya muswelo’ka, myanda ya bine ilonda’ko ne mavese a mu Bible bilombola’mba ketufwaninwepo kwingidija musalaba mu butōtyi.

  1.   Leza upelele butōtyi bwa kutōta na bankishi nansha byelekejo, kubadila’mo ne musalaba mwine. Leza wāsoñenye bene Isalela baleke kwingidija “kintu kyo-kyonso” mu butōtyi bwabo, ne bene Kidishitu nabo i banenwe amba “nyemai butōtyi bwa bilezaleza.”​—Kupituluka 4:15-19; 1 Kodinda 10:14.

  2.   Bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji kebāingidijepo musalaba mu butōtyi. c Batumibwa, kupityila ku bufundiji ne kimfwa kyabo, i balete kimfwa kya kulondela’po bene Kidishitu bonso.​—2 Tesalonika 2:15.

  3.   Kwingidija musalaba mu butōtyi i kutambe ku bwine-ntanda. d Tutwa twa myaka kupwa kwa lufu lwa Yesu, pāikele bipwilo kusāsuka ku bufundiji bwandi, ye pobāpele bantu ba mu bipwilo “lupusa lwa kulama tuyukeno twabo twa bwine-ntanda,” kubadila’mo ne musalaba mwine. (The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words) Inoko Bible aye kapelepo bantu lupusa lwa kutweja tuyukeno twa bwine-ntanda mwa kukwashisha bapya betabija.—2 Kodinda 6:17.

a Tala ano mabuku: New Bible Dictionary, Dibubu dya Busatu, dilupwilwe na D. R. W. Wood, paje 245; Theological Dictionary of the New Testament, Volime VII, paje 572; The International Standard Bible Encyclopedia, dilemununwe, Volime 1, paje 825; ne The Imperial Bible-Dictionary, Volime II, paje 84.

b Tala ano mabuku: The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, paje 1165; A Greek-English Lexicon, dilupwilwe na Liddell ne Scott, Dibuku dya Kitema, paje 1191-​1192; ne Theological Dictionary of the New Testament, Volime V, paje 37.

c Tala ano mabuku: Encyclopædia Britannica, 2003, pa “Cross” (musalaba); The Cross​—Its History and Symbolism, paje 40; ne The Companion Bible, Oxford University Press, mbwejo 162, paje 186.

d Tala ano mabuku: The Encyclopedia of Religion, Volime 4, paje 165; The Encyclopedia Americana, Volime 8, paje 246; ne Symbols Around Us, paje 205-​207.