Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

PUISANO | NI GENE HWANG

Caziba wa Lipalo Utalusa Libaka Halumela ku Mulimu

Caziba wa Lipalo Utalusa Libaka Halumela ku Mulimu

Gene Hwang, naapepilwe ka silimo sa 1950 mwa tolopo ya Tainan, mwa naha ya Taiwan, mi neli caziba wa lipalo fa sikolo sesituna sa National Chung Cheng University mwa Taiwan. Hape naali caziba wa lipalo fa sikolo sa Cornell University, sesifumaneha mwa U.S.A., ili fanaalutanga ni kueza lipatisiso zeñwi zeama lipalo. Gene Hwang, ki yomuñwi wa batu base babulezwi hahulu mwa libuka zeñata, bakeñisa bucaziba bwahae mwa lipalo. Hanaasali mwanana, naaalumela kuli lika zepila nelitile feela ka kuipilaula. Kono naacincize mubonelo wahae wo hasamulaho. Ba magazini ya Mu Zuhe! neba mubuzize ka za musebezi wahae ni ka za tumelo yahae.

Ki litaba mañi zene muitutile hane musali banana?

Kwa sikolo, neluitutile kuli lika nelitile feela ka kuipilaula, kono nebasika lutaluseza ka mo lika zepila nelikalezi kubateñi. Bashemi baka hane bakalile kulumela mwa tuto yeñwi ya bulapeli (Taoism), neniteelezanga kwa baeteleli ba bulapeli bwabona ni kubabuza lipuzo zeñata. Kono baluti bao neba nifile feela likalabo lisikai zene nikolwisize.

Ki kabakalañi hane muketile kuba caziba wa lipalo?

Nenilata hahulu lipalo kuzwa feela hanikala sikolo. Mi nenizwezipili kulilata hahulu nihaiba hase niile kwa yuniveziti, neniikolanga hahulu zona. Nenitabela hahulu kueza lipatisiso kuli nibone haiba kalabo ya palo yeñwi ki ya niti.

Nekutile cwañi kuli mutabele kuituta Bibele?

Musalaaka Jinghuei, naakalile kuituta Bibele ni Lipaki za Jehova ka silimo sa 1978, mi ni na nenifumanehanga kwa tuto yeo ka linako zeñwi. Ka nako yeo, nelupila mwa United States. Bo Jinghuei ki hona hane basazo fiwa mapepa akubonisa kuli nebali licaziba mwa tuto yeñwi (physics), mi na, neniituta lipalo kwa Purdue University mwa Indiana.

Ki ufi mubonelo one munani ona ka za Bibele?

Nenitabisizwe hahulu ki taba ye mwa Bibele yebonisa ka mo lifasi nelilukiselizwe kuli batu bapile mwa teñi. Taba ye kwa liñolo la Genese yebonisa kuli lika nelibupilwe mwa nako yetalusizwe sina mazazi a 6, neibonahala kuba ya niti kuna kufita moitaluselizwe mwa matangu a kwaikale. * Nihakulicwalo, nenitandile lilimo zeñata inze nipalelwa kulumela kuli kunani Mubupi.

Ki kabakalañi hane mufumana taata kulumela kuli kunani Mubupi?

Kulumela kuli kunani Mubupi, nekutahisize kuli nituhele kuswalisana ni bulapeli bo nenili kubona kuzwelela feela kwa bwanana

Kakuli kulumela kuli kunani Mubupi, nekuka tahisa kuli nituhele kuswalisana ni bulapeli bo nenili kubona kuzwelela kwa bwanana, bakeñisa kuli bulapeli bo, habuluti kuli kunani Mulimu kamba Mubupi yakona kuteeleza kuluna.

Kono cwale ki kabakalañi hane mucincize mubonelo wamina hasamulaho?

Kunahana hahulu ka za simuluho ya bupilo nekutahisize kuli nibe ni buikolwiso bwa kuli nto yapili kubupiwa ilukela kuba yenekona kupeta lika zeñata hahulu. Ka mutala, nto yeo neitokwa kupepa, mi kuezacwalo, nekutokwa kuli ibe ni litaba za sihozo ni buikoneli bwa kutahisa lika zeñwi zeswana sina yona. Nto yeñwi hape ki kuli, nihaiba feela selusi yenyinyani ka kufitisisa itokwa kuba ni lika zeikonisa kupanga liselusi zeñwi hamohocwalo ni kuba ni maata akueza lika zeñwi zetokwahala. Cwale nekuka konahala cwañi kuli lika zecwalo lipangehe fa lika zesa pili? Ka kuba caziba wa lipalo, nenisike nalumela litaba zecwalo. Kakuli haliswalehi hande.

Kono cwale kiñi zenetisize kuli mukale kunyakisisa hahulu lituto za Lipaki za Jehova?

Neniitutanga ni Lipaki za Jehova fokuñwi. Mi cwale ka silimo sa 1995 hane niizo pota kwa Taiwan, neniizo kula mi nenitokwa tuso. Musalaaka alizeza Lipaki za Jehova ba kwa Taiwan luwaile inze ali kwa United States. Lipaki bao bato nifumana inze nilobezi fande, bakeñisa kuli mwa sipatela nekusina hande mimbeta mi nenikatezi. Yomuñwi wabona aniisa kwa hotela kuli niyo pumula. Kutuha fo, azwelapili kunipotelanga ni kuniisanga kwa sipatela.

Nenisusuelizwe hahulu ki lilato lene banibonisize Lipaki bao, kutuha fo, neninahanisisize ka za mo Lipaki za Jehova nebabonisezanga sishemo kwa lubasi lwaka. Nenilemuhile kuli zebaituta Lipaki za Jehova libatusa kuba batu babande. Kacwalo, nakala kuitutanga Bibele ni bona. Mi nakolobezwa mwa silimo sene sitatami.

Kana zemulumela ka kuba Paki ya Jehova zalwanisana ni lituto zamina za lipalo?

Batili! Mwa lilimo zefelile, neniezize lipalo zenetusize basayansi babaituta mo libelekela litaba za sihozo. Tuto ya litaba za sihozo itusa batu kuziba mo libupezwi lika zepila ili nto yenitusanga kulemuha butali bwa Mubupi.

Hamufe mutala obonisa butali bwa Mubupi bo.

Halunyakisiseñi litaba zeama lupepo. Libupiwa zeñwi zecwale ka tukokwani totunyinyani-nyinyani totupila mwa mezi ni mwa mubu, hatuna kuli ka, ki ka muuna ka, ki ka musali. Tukokwani totunani feela selusi iliñwi to, tupepanga ka kushimbululela litaba za sihozo zetunani zona mwa selusi yeñwi yetupanganga ili mupepelo osatokwi kuli tueze somano. Kono lifolofolo ni limela zeñata zona lipepanga ka kueza somano, ili mukwa wa kukopanya litaba za sihozo za muuna ni za musali. Ki kabakañi mukwa wa kupepa ka kusomana hauli okomokisa?

Ki kabakalañi hakusina mukwa ulimuñwi feela wa kupepa ka ona wakuli nto yepila haibata kupepa iikabe ni kuba zepeli, kono kunani mukwa omuñwi hape wa kuli linto zepeli zepila halibata kupepa, likopanange ni kupanga sibupiwa sesiñwi? Batu babalumela kuli zepila nelitile feela ka kuipilaula, habautwisisi mokutelanga kuli litaba za sihozo zezwa kwa nto yepila yamuuna likopane ni zezwa kwa nto yepila yamusali kupanga nto yeñwi yepila. Ka mubonelo waka, mukwa wa libupiwa zeñwi wa kupepa ka kusomana, ubonisa kuli Mulimu ki yena yalibupile ka mukwa wo.

^ par. 11 Kuli mufumane litaba zeñata, ka za nako yanaatandile Mulimu kwa kubupa lika, mubone broshuwa yenani toho ya taba yeli, Was Life Created? yehatisizwe ki Lipaki za Jehova. Hape yafumaneha ni fa Webusaiti ya www.pr418.com.