1, 2. Pitrosi mwendi naahupula kuli batu ba kwa Kapernauma nebaka ezañi Jesu hanaasweli kubaluta, kono nekuezaheziñi?

PITROSI naaikalezwi hatalima lifateho za batu bane bateeleza ku Jesu. Nebali mwa sinagoge ya kwa Kapernauma. Pitrosi naapila mwa tolopo yeo; ki mona mwanaaezezanga musebezi wahae wa bundui, ili kwa mutulo wa Liwate la Galilea; buñata bwa balikani bahae, ili banabahabo yena, ni batu banaasebezanga ni bona nebapila mwa tolopo yeswana yeo. Kusina kukakanya, Pitrosi naahupula kuli batu ba mwa Kapernauma ni bona nebaka ziba kuli Jesu ki Mesia mi nebaka tabela hahulu kuituta zeñata ka za Mubuso wa Mulimu kuzwelela ku muluti yomutuna ka kufitisisa. Kono nekusika ba cwalo.

² Buñata bwa batu nebatuhezi kuteeleza. Babañwi nebasa lumeli litaba zanaabulela Jesu. Kono Pitrosi naabilaelizwe hahulu ki mone baezelize balutiwa babañwi ba Jesu. Nese batuhezi kutabela litaba zenca za niti zanaa balutile Jesu. Cwale nese babonahala kufilikana hahulu. Babañwi babulela kuli litaba zanaabulela Jesu litaata. Nebasa tabeli kuzwelapili kuteeleza ku Jesu, kacwalo bazwa mwa sinagoge mi batuhela kuba balutiwa bahae.—Mubale Joani 6:60, 66.

3. Tumelo ya Pitrosi neimutusize kuezañi mwa miinelo yemiñata?

³ Pitrosi ni baapositola babañwi nebali mwa muinelo otaata. Pitrosi naasika utwisisa hande zanaabulezi Jesu lizazi leo. Kusina kukakanya, naaboni kuli batu bakona kufilikanywa ki manzwi a Jesu habasika utwa taluso yaona. Pitrosi naakaeza cwañi? Nesi lona lwapili busepahali bwahae ku Mulenaa hae hane bulikiwa; mi neisike yaba lona lwa mafelelezo. Haluboneñi tumelo ya Pitrosi mone imutuselize kuzwelapili kusepahala kusina taba ni miliko yecwalo.

4, 5. Jesu naaezanga cwañi lika ka linzila zene basika libelela batu?

⁴ Hañata Pitrosi naakomokiswanga ki Jesu. Ka linako zeñwi,  Mulenaa hae naabulelanga ni kueza lika zefapahana ni zene balibelelanga batu. Pili lizazi leo lisika fita kale, Jesu naafepile batu babañata-ñata ka makazo. Bakeñisa makazo yeo, babata kumueza mulena. Kono akomokisa buñata ka kuikela kusili ni kulaela balutiwa bahae kuli bakene mwa sisepe kuliba kwa Kapernauma. Balutiwa bahae hane basweli kuzamaya inze bafuluha ka nako ya busihu, Jesu abakomokisa hape ka kuzamaya fahalimu a Liwate la Galilea lene libifile, mi aluta Pitrosi tuto yabutokwa ya tumelo.

⁵ Kakusasana, bafumana kuli sicaba seo nesi balatelezi ni kuto zela kwa munanga wa lisa. Kono batu nebalatelezi Jesu ka mulelo wa kuli abafepe ka makazo hape isiñi ka libaka lakuli nebabata kuituta lika zeñata ku yena. Jesu abakalimela bakeñisa moya wabona wa kulata hahulu lika za kwa mubili. (Joa. 6:25-27) Puisano yeo neizwezipili mwa sinagoge ya kwa Kapernauma, ko Jesu hape naabulezi taba yeñwi yene basika libelela kuutwa batu hanaalika kubaluta tuto yeñwi yabutokwa kono ili yetaata.

6. Jesu naafile swanisezo mañi, mi bateelezi bahae nebaezize cwañi?

⁶ Jesu naasabati kuli batu batahe ku yena kuto fepiwa kwa mubili kono naabata kuli bazibe kuli Mulimu naakabafa bupilo bobusa feli haiba nebaka bonisa tumelo mwa sitabelo sa Jesu ni kulikanyisa mutala wahae. Kamukwaocwalo, afa swanisezo yebonisa kuli naaswana ni maana, sona sinkwa sene sizwa kwa lihalimu mwa miteñi ya Mushe. Batu babañwi hane bakananisana, Jesu aitusisa swanisezo yeutwahala ka kutalusa kuli batu nebaswanela kuca nama yahae ni kunwa mali ahae kuli bafumane bupilo. Hasabulezi cwalo batu bafilikana maswe. Babañwi babulela kuli: ‘Taba ye itaata; ki mañi yakona kuiteeleza?’ Buñata bwa balutiwa ba Jesu batuhela kumulatelela. *—Joa. 6:48-60, 66.

7, 8. (a) Ki nto mañi yanaasika utwisisa kale Pitrosi ka za musebezi wa Jesu? (b) Pitrosi naaalabile cwañi puzo ya Jesu yanaabuzize baapositola?

⁷ Pitrosi naakaezañi? Ni yena mwendi naakomokisizwe ki zanaabulezi Jesu. Naasika utwisisa kale kuli Jesu naalukela kushwa kuli apete tato ya Mulimu. Kana Pitrosi naabile mwa muliko wa kulikanyisa balutiwa babañwi babayauluka-yauluka bane basiile Jesu lizazi leo? Batili; kakuli Pitrosi naanani kalemeno kabutokwa kane katahisa kuli ashutane ni batu bao.

⁸ Jesu atalima baapositola bahae, mi ali: ‘Kikuli ni mina mubata kuya?’ (Joa. 6:67) Naabulela ku ba 12, kono Pitrosi ki yena yanaa mualabile. Hañata ki yena yanaabulelanga pili babañwi  basika bulela kale. Kubonahala kuli Pitrosi neli yena yomuhulu ku bona. Ibe kuli kucwalo kamba hakucwalo, Pitrosi neli mutu yaipulelela; kubonahala kuli naasaliyehangi kubulela maikuto ahae. Ka nako yeo, naanani maikuto amande, asakonwi kulibalwa, ali: ‘Mulena, lukaya ku mañi? Unani manzwi a bupilo bobusa feli.’—Joa. 6:68.

9. Pitrosi naabonisize cwañi busepahali bwahae ku Jesu?

⁹ Kana hamususuezwi ki manzwi ao? Tumelo ya Pitrosi ku Jesu neimutusize kuba ni kalemeno kabutokwa hahulu—kona ka busepahali. Pitrosi naaiponezi hande kuli Jesu ki yena feela Mupilisi yelufilwe ki Jehova, ni kuli Jesu naapilisa ka manzwi ahae—zona lituto za Mubuso wa Mulimu zanaaluta batu. Pitrosi naaziba kuli niha naasautwisisi lika zeñwi, hakuna kusili kwanaakona kuya kuli ashemubiwe ki Mulimu ni kufumana bupilo bobusa feli.

10. Lukona kulikanyisa cwañi busepahali bwa Pitrosi kacenu?

¹⁰ Kana ni mina muikutwa cwalo? Ka bumai, batu babañata kacenu mwa lifasi babulela kuli balata Jesu, kono habasepahali ku yena. Kuli lusepahale luli ku Jesu, lutokwa kulata lituto zahae sina mwanaaezelize Pitrosi. Luswanela kuituta zona, kuliutwisisa, kupila ka kulumelelana ni zona, niha lusa liutwisisi hande kamba kulumelelana ni zona. Lukona feela kuba ni sepo ya kufumana bupilo bobusa feli bwabata Jesu kuli lube ni bona haiba lubonisa busepahali.—Mubale  Samu 97:10.

11. Jesu naaisize kai balateleli bahae? (Mubone ni litaluso za kwatasi.)

¹¹ Hamulahonyana wa fo, Jesu atama musipili omutelele wa kuliba kwa mutulo ni baapositola bahae ni balutiwa bahae babañwi. Ngo ya Lilundu la Hermoni yenekwahezwi ki litwa, ili lilundu lene lifumaneha kwa mululwani wa kwa mutulo wa Naha ya Sepiso, fokuñwi neibonahalanga mutu hainzi mwa Liwate la Galilea. Jesu ni balutiwa bahae nebaliba kwa minzi ye fakaufi ni Sesarea wa Filipi mi nebasweli kusutelela kwa Lilundu la Hermoni. * Hanebali mwa sibaka sesibuheha seo, mone bakona kuiponela kalulo yetuna ya mboela wa Naha ya Sepiso, Jesu abuza balutiwa bahae puzo yabutokwa.

12, 13. (a) Ki kabakalañi Jesu hanaabata kuziba kuli batu neba muunga kuli ki yena mañi? (b) Kalabo ya Pitrosi ku Jesu neibonisize cwañi kuli naanani tumelo ya niti?

¹² Jesu abuza kuli: ‘Kanti buñata buli ki na mañi?’ Mueze  inge bababona Pitrosi hatalima Jesu kwa meeto ni kulemuha sishemo ni butali bobutuna bwanaanani bona Mulenaa hae. Jesu naabata kuziba kuli batu nebanahana kuli ki yena mañi. Balutiwa ba Jesu baalaba puzo yeo ka kukutela litaba zesika luka zene babulela batu ka za Jesu. Kono Jesu naabata kuziba zeñata. Kana balateleli bahae babatuna ni bona nebanani mihupulo yefosahalile? Ababuza kuli: ‘Kono mina bo, muli ki na mañi?’—Luka 9:18-20.

¹³ Ni fo hape, Pitrosi naasika liyeha kualaba. Manzwi anaabulezi ka bundume abonisa maikuto ane banani ona balutiwa babañata bane bali teñi fo. Naaize: ‘Ki wena Kreste, Mwanaa Mulimu yapila.’ Mwendi Jesu naamenyelize Pitrosi ka kulumela kalabo yahae, mi amubabaza. Jesu naahupulisize Pitrosi kuli Jehova Mulimu ki yena yanaapatululezi batu babanani tumelo ya niti taba yabutokwa yeo, isiñi mutu. Pitrosi naatusizwe kuutwisisa yeñwi litaba zabutokwa za niti zanaasika patulula kale Jehova, yona taba ya kuli Jesu neli yena Mesia, kamba Kreste, yanaasepisizwe kale!—Mubale 16:16, 17.

14. Jesu naafile Pitrosi buikalabelo mañi bwabutokwa?

¹⁴ Kreste yo ki yena yabulezwi mwa bupolofita bwa kwakale kuli ki yena licwe lene likahaniwa ki bayahi. (Samu 118:22; Luka 20:17) Jesu naaitusisa bupolofita bo, kupatulula kuli Jehova ukatoma puteho fa licwe lona leo lanaasazo zibahaza Pitrosi. Mi Jesu afa Pitrosi buikalabelo bwabutokwa hahulu mwa puteho yeo. Naasika mufa situlo sabutokwa kufita baapositola babañwi, sina mobanahanela babañwi, kono naamufile buikalabelo bobuñata. Naafile Pitrosi “linotolo za Mubuso.” (Mat. 16:19) Pitrosi naakaba ni buikalabelo bwa kutusa likwata zetaalu za batu kuba ni sepo ya kukena mwa Mubuso wa Mulimu—bapili ki Majuda, babubeli ki Masamaria, mi bababulaalu ki Balicaba, kamba batu babasi Majuda.

15. Ki kabakalañi Pitrosi hanaakalimezi Jesu, mi naaitusisize manzwi afi?

¹⁵ Nihakulicwalo, Jesu hamulaho naabulezi kuli babafilwe zeñata bakaba ni zeñata za kuikalabela, mi Pitrosi neli yomuñwi wa batu bane bafilwe zeñata. (Luka 12:48) Jesu naazwezipili kupatulula litaba za niti zabutokwa ka za Mesia, kukopanyeleza cwalo ni taba ya kuli naakanyanda ni kubulaiwa mwa Jerusalema. Pitrosi naazwafile hautwa litaba zeo. Aisa Jesu kwatuko, mi  amukalimela, ali: ‘Mulena, hakuikutwele butuku; taba yeo haina kuezahala ku wena.’—Mat. 16:21, 22.

16. Jesu naasikuluzi cwañi Pitrosi, mi kaufelaa luna lukona kuitutañi kwa manzwi a Jesu?

¹⁶ Pitrosi naanani milelo yeminde; kacwalo kubonahala kuli kalabo ya Jesu nei mukomokisize. Afulalela Pitrosi, atalima balutiwa bahae kaufela—mwendi ni bona nebanahana nto yeswana—mi ali: ‘Zwa ku na, Satani! U sisitataliso ku na kakuli mihupulo yeunahana hasi mihupulo ya Mulimu, kono ki ya batu.’ (Mat. 16:23; Mare. 8:32, 33) Kaufelaa luna lwatusiwa ki kelezo ya Jesu. Kubunolo hahulu kulatelela mihupulo ya butu kufita kulatelela mubonelo wa Mulimu. Haiba lueza cwalo, lukona kunahana kuli lwatusa mutu yomuñwi, kanti lumueleza kueza nto yekatabisa Satani kufita kutabisa Mulimu. Kono Pitrosi naaezize cwañi?

17. Jesu naatalusañi hanaabulelezi Pitrosi kuli ‘azwe ku yena’?

¹⁷ Pitrosi naalemuhile kuli Jesu naasatalusi kuli nesi yamaswe sina Satani Diabulosi. Jesu naahanyelize Satani. (Mat. 4:10) Kono naasahanyezi Pitrosi. Jesu naaboni kuli muapositola yo naanani tulemeno totunde totuñata; kacwalo naasikulula feela muhupulo wahae ofasahezi mwa taba yeo. Pitrosi naatokwa kutuhela kusitatalisa Jesu, kono naatokwa kusebelisana ni yena.

18. Pitrosi naabonisize cwañi busepahali, mi lukona kumulikanyisa cwañi?

¹⁸ Kana Pitrosi naakananile kamba kunyema? Batili; naaikokobelize ka kulumela kusikululwa. Hape abonisa cwalo busepahali bwahae. Kaufela babalatelela Jesu bakatokwa kusikululwa ka linako zeñwi. Lukona feela kuzwelapili kusutelela bukaufi ni Jesu Kreste ni Ndatahe, yena Jehova Mulimu, haiba luikokobeza ka kuamuhela kalimelo ni kuituta sesiñwi ku yona.—Mubale Liproverbia 4:13.

19. Jesu naabulezi manzwi mañi akomokisa, mi mwendi Pitrosi naanahanañi ka zateñi?

¹⁹ Hamulaho wa fo, Jesu abulela manzwi amañwi akomokisa, ali: ‘Kaniti namibulelela nili kunani babañwi ku babayemi fa babasike bashwa ni kamuta kufitela pili babona Mwanaa mutu  ataha mwa Mubuso wahae.’ (Mat. 16:28) Kusina kukakanya, manzwi ao naatahisize kuli Pitrosi abate kuziba zeñata. Jesu naatalusañi? Mwendi Pitrosi naanahana kuli haana kuamuhela matohonolo ao kabakala kelezo yemaata yanaasazo fiwa.

20, 21. (a) Mutaluse pono yanaaiponezi Pitrosi. (b) Litaba zene baambola batu ba mwa pono nelicincinze cwañi mubonelo wa Pitrosi?

²⁰ Kono hamulaho wa nako yebatoo eza sunda, Jesu aanga Jakobo, Joani, ni Pitrosi, mi ‘akambama ni bona fa lilundu lelilumbile’—mwendi ili Lilundu la Hermoni, lene lisi kwahule hahulu ni fo. Kubonahala kuli neli ka nako ya busihu kakuli baana babalaalu bao nebasweli kuozela. Kono Jesu hanaanzaa lapela, kwaezahala nto yeñwi yenefelisize kuozela kwabona.—Mat. 17:1; Luka 9:28, 29, 32.

²¹ Jesu akala kufetuha fapilaa bona. Pata yahae yakala kubenya, kufitela ibonahala sina lizazi. Liapalo zahae ni zona  nelibenya twaa! Mi batu bababeli babonahala inze bayemi ni Jesu, yomuñwi naayemela Mushe mi yomuñwi naayemela Elia. Nebaambola ni yena za ‘kufunduka kwahae, kwanaatamehile kuyo taleleza kwa Jerusalema’—mwendi ili za lifu ni zuho yahae. Kaniti Pitrosi naalemuhile kuli muhupulo wahae neli ofosahalile, ona wa kuli Jesu haana kunyanda ni kushwa!—Luka 9:30, 31.

22, 23. (a) Pitrosi naabonisize cwañi mafulofulo ni sishemo? (b) Pitrosi, Jakobo, ni Joani nebafilwe mupuzo ufi omuñwi busihu bo?

²² Pitrosi naaikutwile kuli utokwa kueza sesiñwi mwa pono yekomokisa yeo, mwendi ka kubata kuli izwelepili. Nekubonahala inge kuli Mushe ni Elia nebasiya Jesu. Kabakaleo, Pitrosi ali: ‘Muluti, neikaba hande hane lukaina hona fa, cwale lulumeleze kutoma litende zetaalu, yeñwi yahao, yeñwi ya Mushe, ni yeñwi ya Elia.’ Kono batanga ba Jehova bababeli ba mwa pono bane bashwile kale-kale nebasa tokwi litende. Pitrosi naasazibi luli zanaabulela. Nihakulicwalo, kana hamutabeli mafulufulo ni sishemo sa muuna yo?—Luka 9:33.

²³ Pitrosi, Jakobo, ni Joani nebaamuhezi mupuzo omuñwi bona busihu bo. Lilu latoma mi labaambeka inze bali fa lilundu. Kwazwa linzwi mwa lilu mo—lona linzwi la Jehova Mulimu! Ali: ‘Yo ki Mwanaka, yena yaketilwe. Mumuteeleze.’ Pono yeo kiha ifela, mi basiyala banosi ni Jesu fa lilundu.—Luka 9:34-36.

24. (a) Pono ya kufetuha kwa Jesu neitusize cwañi Pitrosi? (b) Pono ya kufetuha kwa Jesu ikona kulutusa cwañi kacenu?

²⁴ Pono yeo ya kufetuha kwa Jesu neli mpo yabutokwa ku Pitrosi—mane ni kuluna! Hamulaho wa lilimo, naañozi za tohonolo yanaabile ni yona busihu bo ya kubonela cimo kanya ya Jesu mwa lihalimu sina Mulena ni kuba yomuñwi wa ‘lipaki zeneiponezi butuna bwahae.’ Pono yeo neipakile bupolofita bobuñata bwa mwa Linzwi la Mulimu ni kutiisa tumelo ya Pitrosi kuli akone kutiyela miliko kwapili. (Mubale 2 Pitrosi 1:16-19.) Ni luna lwakona kutusiwa ki pono yeo haiba luzwelapili kusepahala ku Mulenaa luna yaketilwe ki Jehova, kuituta kuyena, kuamuhela kalimelo ni sikululo, ni kumulatelela ka kuikokobeza zazi ni zazi, sina mwanaaezelize Pitrosi.