Bibila kiasakula vo e “zula kitelamena zula” ye vebwa sumbula yayingi mu lumbu ya “mbaninu a tandu.” (Matai 24:3, 7) Twamwene e ndungan’a ungunza wau mu mvu wa salu wa 2023. a Kansi, kana una vo vita ye sumbula yayingi ibwidi mu tezo kia nsi 100, e Mbangi za Yave batanginina o zola kwa Yave. Mu nkia mpila?

 Mu mvu wa salu wa 2023, e mpangi zeto babwila vioka 200 za sumbula. E kimvuka kia Mbangi za Yave kiasadidi vioka milhões kumi za nzimbu za dolar b zitukanga muna tukau tuvanuanga muna yikama e salu kisalwanga mu nza yawonso mu sadisa awana babwidilu e sumbula. Ke tutangidi nkutu ko e nzimbu zina mpangi zayingi basadidi muna sadisa mpangi zau babwilwa e sumbula muna zunga yau. Yambula twavovela una tukau twaku twasadilu mu sadisa awana babwidilu sumbula yole kaka muna ulolo wa sumbula yabwididi mpangi zeto.

 Zunga yayingi kuna Nigeria yabwidilu kizalu. Kansi, e kizalu kiabwa muna ngonde ya Okutoba ya mvu wa 2022 i kisundidi e yizalu yawonso yabwa kala mu mvu kumi miviokele. Vioka 676.000 ma hectares ma yana yalangwa kwa maza ye vioka milhões za wantu basisa e nzo zau. Vana vau, e vula dia Nigeria diakubika buka yayingi mu vana lusadisu kwa mpangi zeto kiakala muna nitu yovo muna mwanda.

•   7.505 dia ateleki basisa e nzo zau

•   860 ma nzo zabanguka

•   90 lwa Maseka ma Kintinu ye ma tukutakanu twampwena malangwa kwa maza

 Vioka 250.000 ma nzimbu za dolar zasadilwa mu vana lusadisu, nze:

•   Sumba madia nze loso, madezo ye masa

•   Sumba matela ye mosquiteiro

•   Mu vangulula yovo tungulula e nzo

 Adieyi mpangi zeto bavanga mu toma sadila e nzimbu za tukau? Dimosi muna mambu bavanga i toma fimpa konso nzo mu zaya kana vo vangululwa ivangululwa yovo tungululwa. Avo e nzo tungululwa ivava, basadilanga e lekwa itoma sadilwanga muna zunga.

 Ampangi ana batambula lusadisu bevutulanga kikilu matondo. Mpangi mosi ankento wavova vo: “E kizalu kiabebesa e zingu kieto kadi e yana yeto yawonso yalangwa kwa maza. Ke twakala diaka ye nzo ko. Twayangalala kikilu kadi mpangi zeto bayiza vana vau mu kutusadisa yo kutukubikila fulu kiambote. E kiese kieto kiawokela vava twatambula madia matuka kuna vula. Twasivika kikilu mu mona e ndungan’a sono kia Yoane 13:34, 35 muna zingu kieto. . . . O zola kwakieleka kuna kikilu. Mono ye esi nzo ame tuvutwidi kikitu matondo kwa yeno ampangi wau nuizidi kutusadisa mu ntangwa yayi yampasi.”

 Wantu ankaka muna zunga bamona lusadisu twavana kwa mpangi zeto. Mfumu a vata dia Sabagreia kuna zunga kia Bayelsa wavova vo: “Nkubika ye mabundu mayingi mena ova nza. Kansi, yeno Mbangi za Yave kaka nuvangidi e diambu dia mpila yayi. . . . E dibundu dieno disundidi mabundu mawonso ova nza.”

 Muna ngonde ya Fevelelo ya mvu wa 2023, sumbula 400 ya tiya yafwasa zunga yayingi kuna Chile. Vioka 430.000 ma hectar ma yana yafwaswa kwa tiya kumosi ye mavua mayingi ma nsi ya Chile. Tezo kia 8.000 ma wantu basisa e nzo zau. Ke vavioka kolo ko, e vula dia Chile diavanga nkubika mu sadisa mpangi zeto.

•   222 dia ateleki basisa e nzo zau

•   20 ma nzo zafwaswa

 Vioka 200.000 ma nzimbu za dolar zasadilwa mu vana lusadisu, nze:

•   Sumba madia ye maza

•   Mazuti, salanganu ya luveleleso ye nlongo

•   Tungulula e nzo

 Esi nzo mosi bakendalala kikilu vava bawana vo e lekwa yau yawonso ivididi, kumosi ye nzo ye kinkita kiau. Ke bakala diaka ye salu ko. Muna lumbu yalandila e sumbula, diampasi kikilu diakala kwa esi nzo awaya vava batalanga e fulu kiakala e nzo au. Kansi, e kolo bamonanga e nzo yatungululwanga, e kiese kiau kiayantika vutuka. O zola basongwa kwa mpangi kwabasadisa mu zizidila e kolo kiaki kiampasi. Mana bamona mabafila mu yikama awana batungululanga e nzo za mpangi zankaka.

 Mpangi zeto basivika mu kuma kia lusadisu batambula. Mpangi mosi wavova vo: “E nkubika yayi ya vana lusadisu kwa awana bebwilwanga e sumbula yambote kikilu. Muna lumbu kialandila e sumbula, ampangi batutwasila e lekwa twavuanga o mfunu. Diakiese dikalanga mu tanga e nsangu za lusadisu lutambulanga mpangi zeto muna nsi zakaka. Kansi diaswaswana dikalanga avo ngeye otambwidi lusadisu lwalu. Diadi dikufila mu toma yangalela e kimvuka kieto, una mpangi betangininanga e fu ya Yave yo zaya vo betokananga kimana twakala ye lekwa tuvuidi o mfunu kiakala mu kinitu ye muna kimwanda. Tumonanga e ziku kia zola kwa Yave.”

 Ekolo e nza yayi ikwendanga ku mfoko, tumona o wokela kwa sumbula. (Luka 21:10, 11) Kana una vo i wau, muna nzil’a nkutakani ya Kikristu, tumonanga mpe e ziku vo Yesu Kristu wa Ntinu eto anzodi una yeto “e lumbu yawonso yakuna mbaninu a tandu.” (Matai 28:20) Tukau twaku ovananga muna nzil’a donate.pr418.com yovo mu mpila zankaka muna yikama e salu tusalanga mu nza yawonso kumosi ye ntangwa ye ngolo zaku, zisonganga vo oyikamanga e Kintinu yo Ntinu eto anzodi. Tutondele kibeni muna ntim’aku wa mvevo.