ပှၤဂၤအတၢ်ဃဲၤ– တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်မနုၤ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ တမၤဝဲခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်လဲၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တနာ် ယ့ၣ်ၡူးအဃိလီၤ.

 တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ– ပမ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ပနာ်လၢပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤသ့ ထဲဒၣ်ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၄:၁၂.

 ပှၤဂၤအတၢ်ဃဲၤ– သုမၤလီၤဖး ဟံၣ်ဖိဃီဖိ ခီဖျိသုသိၣ်လိ သုကရၢဖိတဖၣ်လၢ တဘၣ်မၤခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဘၣ်လီၤ.

 တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ– ပကဟုကယာ်ပဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ, ဒီးပသူလံာ်စီဆှံလၢ ပကမၤဂၢၢ်ကျၢၤအါထီၣ်​ ဟံၣ်ဃီတဖၣ်လီၤ.

 ပှၤဂၤအတၢ်ဃဲၤ– သုတဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ “ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အသး” အတၢ်သူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ်, တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢဟီၣ်ခိၣ်, ဒီးတၢ်သးအိၣ်ပှၤဂၤဘၣ်လီၤ.

 တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ– ပကျဲးစၢးဟ့ၣ်တၢ်ဒီး အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒီးပှၤဂၤ ကိးနံၤဒဲးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၁:၂၅; ရိမ့ၤ ၁၂:၁၈) အဒိ, ပမၤပတၢ်စူးရိအိၣ်ဖှိၣ်​ ဒီးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ်​ လီၤပလိာ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်သိၣ်လိ လၢ “သုဒိးန့ၢ်ကလီတၢ်လံ, ဟ့ၣ်ကလီတၢ်တက့ၢ်” လီၤ. (မးသဲ ၁၀:၈) အါန့ၢ်အန့ၣ်, ပသးစဲဒၣ်​ ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ် ဒ်တၢ်မုၢ်လၢ်နီၢ်နီၢ်လၢ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ အဂီၢ်လီၤ.—မးသဲ ၁၀:၇.

•   ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်တ့ၢ်ဝဲလၢ ပဘၣ်မၤတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အတၢ်သံလီၤ, တမ့ၢ်အတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဘၣ်.—လူၤကၣ်​ ၂၂:၁၉, ၂၀.

•   ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၢဖိတဖၣ်ဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢညါတဖၣ်န့ၣ်​ တမၤဝဲခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဘၣ်. The New Catholic Encyclopedia စံးဝဲလၢ “ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်​ မူးပွဲဖးဒိၣ်န့ၣ်​ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ တဆိန့ၢ်ဒံး ခ.န. ၂၄၃,” တၢ်မၢဖိလၢလီၢ်ခံကတၢၢ်တဖၣ်​ သံဝံၤအလီၢ်ခံ ယၤဖှိၣ်နံၣ်တခါဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

•   တၢ်အုၣ်အသးတအိၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဖဲ ဒံၣ်စ့ဘၢၣ်​ ၂၅ သီဘၣ်. ဒီးအဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်အနံၤသီန့ၣ်​ တၢ်ကွဲးနီၣ်ပာ်တအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤဘၣ်.

•   ပနာ်လၢတၢ်မၤခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အမူးန့ၣ်​ တဘၣ်ယွၤအသးဘၣ်. မ့ၢ်လၢတၢ်အံၤ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်ဘူၣ်ကမၣ်ဘါကမၣ်​ အလုၢ်လၢ်လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၇.

 ပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်အံၤအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိမ့ၢ် တၢ်နာ်ကမၣ်ဒီး လံာ်စီဆှံတဆီၣ်ထွဲအီၤသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်မၤဒံးဝဲ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်လီၤ. ပှၤဒ်သိးအံၤတဖၣ်​ ကြၢးသံကွၢ်ဝဲဒ်အံၤလီၤ. တၢ်အိၣ်သးလၢ ပှၤအါဂၤတဘၣ်အသးဒ်သိးအံၤန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ်ကြၢးဟံးဃာ်ဝဲလဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်အံၤကဲထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်တမံၤလဲၣ်.

 လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဆိကမိၣ်တၢ်လၢပနီၢ်ကစၢ်, ပကသူပ “တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်” လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၂:၁, ၂) တၢ်အံၤသိၣ်လိပှၤလၢ ပကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၄:၂၃, ၂၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသးစဲပှၤဂၤထံၣ်ပှၤဒ်လဲၣ်သနာ်က့, တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်အိၣ်လၢ ပတကဲထီၣ်ပှၤလၢပှၤအါဂၤဘၣ်အသးဒၣ်လဲာ် ပမၤထွဲလံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ.

 ပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ပဝဲပမ့ၢ်ဃုထၢလၢ ပတမၤခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်သနာ်က့, ပပာ်ကဲပှၤတဂၤစုာ်စုာ် အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ဆဲတဲာ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအပူၤလီၤ. ပတမၤတံာ်တာ် ပှၤဂၤအတၢ်မၤခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဘၣ်.