Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Kima kiambote ku dikunda ande dia kubhixila o maka

Ihi I U Bhanga Se Ndandu Ié Ua Kuata Uhaxi Ua Bhonzo Ku U Saka

Ihi I U Bhanga Se Ndandu Ié Ua Kuata Uhaxi Ua Bhonzo Ku U Saka

DOLINA ua diuanene kiavulu mukonda dia kuila muadi uê, Wesli, a mu tale ku jidotolo kuila uala ni kijimbu mu uôngo. Muadi uê ua kexile ngó ni 54 a mivu. * O jidotolo ja mu tangela kuila kua kambele ngó tumbeji phala kufua. Dolina uambe uixi: “Ki ngi xikinine mu ima i nga kexile mu kuívua. Mu jisemana javulu, ki ngi tenene kuxikina kuila kiokio kia kexile mu bhita n’eme. Kiedile kala kia kexile mu bhita ni athu engi. Ki ngi kexile polondo phala kubhita mu maka enhó.”

Maji ki Dolina ngó ua divu kiki kana. Etu enioso mu kithangana kioso-kioso tu tena kukuata uhaxi ua bhonzo ku u saka. Kuene athu avulu a xikina kutambula konda ia ndandu ua kuata uhaxi ua bhonzo, athu iá tua tokala kua ximana. Mukonda kubhanga kiki kikalakalu kia dikota. Mu kiki-phe, ihi ia tokala kubhanga o jindandu phala kukuatekesa ndandu ua kuata uhaxi ua bhonzo ku u saka? Ihi ia-nda kuatekesa o jindandu kukolokota mu kulanga o haxi? Ku pholo dia kuenda, ibhidi iebhi ia-nda moneka-ku? Kia dianga, tua-nda kuijiia se mukonda diahi o kulanga o haxi mu izuua ia lelu, kikalakalu kia dikota.

MAKA A BHONZO MU IZUA IETU

O jidotolo ja mu bhanga ioso mu ioso phala kufidisa o kufua. Hama ja mivu kudima, o athu katé muene mu jixi ja katunda, akexile mu laia ngó mivu iofele. Athu akexile mu fua ni lusolo mukonda dia kukata mba mukonda dia kiluezu kioso-kioso. Kua bhonzele kiavulu o jihaxi ku ji saka mu ididi ia kusakela, mukonda dia kiki, jihaxi javulu akexile mu ji langa muene ku jindandu jâ ku mabhata katé kia fua.

Mu lelu’idi, o jidotolo jene mu tena kusaka mauhaxi a bhonzo ni kubhangesa kuila athu a sunga-ku dingi ku muenhu. O mauhaxi akexile mu jibha athu avulu m’ukulu, lelu a mu tena kia ku a saka, mu kiki athu a mu tena kukala ku muenhu mivu iavulu. Maji-phe sai bhabha athu enhá kene mu a saka kiambote, a kuata dingi mauhaxi a ka mukuá, a a fidisa kudilanga ene mudiâ. O kutambula konda dia athu enhá, kubhonza kiavulu.

Mukonda dia kiki, jihaxi javulu, jene mu kala mu ididi ia kusakela katé kia fua. Athu avulu kejiia kiebhi ki kala o muthu ua haxila ande dia muene kufua, a tolo a muene kiá muthu ua mu fua. Mu kiki, kioso o muiji ki u kala ni ndandu ua kate, ua bhingi ku mu langa, ene a kala sé kuijiia kioso kia-nda bhanga. Ihi i tena kukuatekesa o muiji mu maka enhá?

XINGANEKA KIOSO KI MUA-NDA BHANGA

Kala kia londekesa o musoso ua Dolina, o athu a thandanganha kiavulu kioso ndandu iâ kia kuata uhaxi ua bhonzo ku u saka. O athu a kala ni hele iavulu, uôma ni kuluuala. Mu kiki-phe ihi i tena ku ku kuatekesa ku di iudika phala o ibhidi ia-nda kuiza ku pholo? Sai selevende ia Nzambi ua sambe kiki: “Tu longe, ngana, kukuata o konda ia izuua ietu, phala ku muxima tu kale ni kilunji.” (Jisálamu 90:12) Mu kiki, bhinga kua Jihova phala ku ku bhana unjimu n’u tene kukatula mbote mu izuua isukidila-ku ia ndandu ié ua kate.

Mu kiki, kua bhingi kuxinganeka kiambote. Se o ndandu ua kate ua mu tena hanji kuzuela, muibhuidisienu se nanhi a mu mesena kuila u mu zuelela bhu kididi kiê, kioso muene ka-nda tena dingi kuzuela. Dikundienu kiambote se muene ua-ndala kukala mu kididi kia kusakela, usakelu uebhi ua-ndala muene ni kuila se u xikina ku mu nhukuisa se a mona kuila ua kumbama. O kudikunda kuku, kusosolola o maka phala o muiji ka ditatele mudiâ. O kudikunda kiambote mu kithangana kia soko, kubhangesa o muiji kulanga kiambote o haxi. O Bibidia iamba: “Bhua kambe o kaiula phala kumona o phangu ni ndongo, mabanzelu moso ma kituka kingoho.”Jisabhu 15:22.

KIEBHI KI TU TENA KU KUATEKESA O HAXI

O kikalakalu kia dikota kiala na-kiu o muthu ua mu langa haxi, o kubhana kikuatekesu. Kima kiambote kutangela o haxi kuila tua mu zolo kiavulu, ni kuila muene kalé ubheka. Kiebhi ki tu tena o kubhanga kiki? Tanga mba imba phala muene. Maji tanga ima iambote i mu suínisa, sola mimbu ia-nda mu sangulukisa. Kima kia mukuâ kia tokala ue o ku kibhanga, o kukuata o lukuaku luê ni henda ioso kioso ki tu kala mu zuela-nê.

Kima kiambote kutangela o haxi o dijina dia muthu ueza ku mu kunda. Sai njimbu iambe kiki: “O jingijiie a tokuesa kuila o haxi né muene ia mu zeka, u tena hanji kuívua kiambote. Mu kiki kana kuzuela kima kueji ki zuela se muene ka kexile ku kilu.”

Se ki bhana samba kumoxi ni haxi. O Bibidia iamba kuila sai kithangana, o poxolo Phaulu ni makamba mê akexile mu a zukutisa kiavulu ni kumesena kua jibha. Kikuatekesu kiebhi kia kexile mu sota? Phaulu ua bhingi kiki ku jiphange jê: ‘Kiosu’iki-phe ni enu uenu mu tena ku tu kuatekesa ni kusamba kuenu.’ (2 Kolindo 1:8-11) O kusamba ni muxima uoso kioso ki tua mu bhita ni maka a bhonzo mba uhaxi, ku tu kuatekesa kiavulu.

XIKINA O KIDI

O kuijiia kuila ndandu ietu tua mu zolo ua-nda fua, ku tu luualesa kiavulu. Mukonda o athu ka a bhange phala kufua. Etu ka tu bhange phala kuxikina o kalunga kuila ka bhanga mbandu ku muenhu. (Loma 5:12) Mu kiki, o mak’â Nzambi exana o kulunga kala “nguma.” (1 Kolindo 15:26) Mukonda dia kiki, ki kima kiaiibha muthu kudituna kuila ndandu iê ua-nda fua.

Né muene kiki, o kuxinganeka ku ima ia-nda bhita, kutena kukuatekesa o muiji kutululuka, o haxi ue u tululuka. O ima i tena kubhita ni haxi, tu i sanga mu kaxa “ Kiebhi Ki Kala o Haxi mu Jisemana Ande Dia Kufua.” Mu kidi, ko ima ioso io tange mu kaxa, i bhita ku jihaxi joso. Maji né kiki, sai ima ia tange o kaxa, i bhita ni jihaxi javulu.

Kioso ki tu funda ndandu, kima kiambote kusota dikamba dia kazola, ua bhangele ioso phala kukuatekesa o haxi ande dia kufua. Mu kithangana kiki kia bhonzo, o muiji ni ió a tambuile konda ia muthu ua fu, a bhingi kuijiia ue kuila o difundu ka mu tala dingi hadi. O Mubhangi uetu ua tu tululukisa mu kuamba kuila o “afu kiá k’ejiia dingi kima kioso-kioso.”Ndongixi 9:5.

O MUKUATEKEXI UA DIKOTA

Xikina o kikuatekesu kia akuenu

Kima kiambote kudielela kua Nzambi—kana ngó mu kithangana kioso ndandu ietu kia kata maji ni mu kithangana ue kia bhonzo kioso muene kia fua. Nzambi u tena ku ku kuatekesa bhu kaxi ka izuelu ni ibhangelu iambote ia akuetu. Dolina uambe: “Nga mono o valolo ia kuxikina o ikuatekesu ioso ia ngi bhanene o athu. Mu kidi, tua sangulukile kiavulu mu kumona mundu uavulu ua mu tu kuatekesa. Muadi uami n’eme tuejidile kuila Jihova ua kexile mu tuambela: ‘Ngala ku mbandu ienu, kioso ki ki zé.’ Nuka nga-nda jimba ioso ia bhiti.”

Mu kidi, Jihova Nzambi muéne o muthu ua beta-o-kota, u tena ku tu kuatekesa. Muéne o Mubhangi uetu, mukonda dia kiki muene uejiia o ndolo ni malamba metu. Ijiia na-kiu kuma, muene uala ni nguzu iu ua-ndala ku tu kuatekesa. Jihova ua tu kanena kuila ku hádia, muene ua-nda bhuisa o kalunga, ni kufukununa o mazunda ni mazunda a athu ala mu dilembalelu diê. (Nzuá 5:28,29; Dijingunuinu 21:3, 4) Tua-nda tena kuibhuidisa kala kiebhula poxolo Phaulu: ‘Kalunga, o kikôue kiê kiala kuebhi? Kalunga, o nguzu iê ia kujibha iala kuebhi?’1 Kolindo 15:55.

^ kax. 2 O majina a a lungulula.