KIBHUIDISU 9
O Kuila Nga Tokala Kuxikina Kuila, o Ima ia Moneka Ngó?
IHI I UEJI BHANGA?
Xinganeka mu maka iá: Alex uala ni jiphata javulu. Tundé mu undenge uê, muene u xikina kuila, kuene Nzambi ua bhange o ima ioso. Maji lelu, o mesene iê, ua zuela ni kusuína kuoso kuila, o jingijiie a tokuesa kiambote o ima, anga a mono kuila, o ima ia moneka ngó. Muéne uambe kuila, o milongi íii, milongi ia kidi. Alex ka mesena kubhita jisonhi, mu kubhanga ibhuidisu ia lungu ni maka a mu longa o mesene. Muéne u xinganeka: ‘O jingijiie a tokuesa kiambote o milongi, anga a mono kuila, o ima ia moneka ngó. O kuila nga tokala kukala ni phata?’
Se ua kexile bhu kididi kia Alex, o kuila ueji xikina kuila, o ima ia moneka ngó, mukonda o madivulu a londekesa kuila íii milongi ia kidi?
XINGANEKA!
Kikale o athu a xikina kuila, saí mubhangi, mba ió a xikina kuila o ima ia moneké ngó, kejiia kujimbulula kiambote se mukonda diahi a xikina mu milongi íii.
-
Saí athu a xikina kuila, kuene muthu ua bhange o ima ioso, mukonda kiene kia a longo mu ngeleja.
-
Saí athu a xikina kuila, o ima ia moneké ngó, mukonda kiene kia a longo mu jixikola.
SAMANU DIA IBHUIDISU IA BHINGI KU I TAMBUIJILA
O Bibidia i zuela: “Dibhata dioso di bhinga muthu u di tunga; ua tungu-phe o ima ioso, Nzambi.” (Jihebeleu 3:4) O kuila tu tena kuxikina mu maka enhá?
O ATHU A ZUELA: O ima ioso ku mundu ia moneka mukonda dia dikende dia baze.
1. Nanhi mba ihi ia bhangesa o dikende ku baza?
2. Kiebhi o kixinganeku kia tokala? O kixinganeku kia kuila o ima ia moneké ngó? Inga o kixinganeku kia kuila, saí muthu ua bhange o ima ioso?
O ATHU A ZUELA: O athu a tundu ku iama.
3. Se o athu a tundu ku iama kala o hima, mukonda diahi o athu a beta-o-kota kuijiia, o iama ndenge?
4. Mukonda diahi ku bhonza ku tendela katé muene o ukexilu ua bhange o ima iofele-fele, kala o “tu ibamba?”
O ATHU A ZUELA: O jingijiie a londekesa ni kidi kioso kuila, o ima ia moneka ngó.
5. O kuila o athu a zuela kiki, a tokuesa muene o maka?
6. Athu avulu a xikina kuila, o athu a moneka ngó, mukonda a tangela kuila o jinjimu a ki xikina.
“Se ua kexile mu kuenda mu muxitu, anga u sanga inzo ia iuka, o kuila ueji banza: ‘Kuala o inzo ia fuama! Nange o mixi ia lauka, í ia di tula mu ididi iê ia tokala, phala i di bhange inzo.’ Maji kiki ki kidi! Se kiene-phe, mukonda diahi tua tokala kuxikina kuila, o ima ioso mu ngongo ia moneké ngó?”
—Julia.
“Xinganeka hanji: A kuambela kuila, mu ditenda dia kubhanga madivulu mua baze lata ia tinda. Mu ku muangajana, o ku ia tula kua di iudika divulu dio sokejeke kiambote. O kuila ueji ki xikina?”
—Gwen.
MUKONDA DIAHI UA TOKALA KUXIKINA KUILA KUENE NZAMBI?
O Bibidia i ku suínisa kukala ni ‘kilunji kia fuama.’ (Loma 12:1) Kiki kilombolola kuila, ki u tokala ku xikina ngó kuila kuene Nzambi, mukonda dia:
-
UKEXILU U U DIVUA (Ngi divua kuma kuene muthu ua beta-o-kota mu kutena)
-
KUKAIELA AKUENU (Bhu kididi bhu nga tungu, o athu akuâ ngeleja)
-
KIJIJIDIKU (Tundé mu undenge o jitata jami a ngi sasela mu ngeleja; ene a ngi longo kuila, kuene Nzambi)
Mu veji dia kiki, ua tokala kutokuesa kiambote o maka, ni u xikine ni kidi kioso kuila, kuene Nzambi.
“Kioso o mesene kia jimbulula kiambote kiebhi ki kalakala o idiandu ioso ia mukutu uetu, ki ngi kexile dingi ni phata kuila, kuene Nzambi. Kidiandu ni kidiandu ki kumbidila o kikalakalu kiê, sé etu ku kijiia. Mu kidi, o mukutu uetu madiuanu!”
—Teresa.
“Kioso ki ngi mona sabhalalu ia dikota, baluku ia dikota mba dikalu, ngi dibhuidisa: ‘Nanhi o mubhangi?’ Kubhinga muthu u sokejeka kiambote o jipesa ja dikalu, ni diende. Se saí muthu ua bhange o dikalu, saí ué Muthu ua bhange o athu.
—Richard.
“Kioso ki ngai ni ku di longa o ukexilu ua ima, ngai ni kumona kuila, o ilongesu ia kuila o ima ia moneké ngó, makutu. . . . Nga mono kuila, kubhinga dingi kixikanu phala kuxikina kuila, o ima ia moneké ngó, o kuxikina kuila kuene Nzambi, ndenge.”
—Anthony.
XINGANEKA!
Sumbala kua bhiti kiá makuinhi a mivu ni kutokuesa, o jingijiie ka tena luua kujimbulula kiambote o milongi iamba kuila, o ima ia moneké ngó. Êne mu ditatesa. Se mudiâ a mu ditatesa, o kuila kima kiaiibha eie kukala ni phata?