Keti nge ke mona nde kuzaba inki kele kieleka mpi inki kele luvunu ke landa kukuma kaka mpasi? Sesepi yo me kuma kumonana nde bantu ke ndima mambu na kutadila mutindu bo ke kudiwa mpi mambu yina bo ke yindula, na kisika ya kutula dikebi na mambu ya kieleka mpi ya ke monana. Mu mbandu, bubu yai na nsi-ntoto ya mvimba bantu mingi ke ndimaka nde kima ya bo ke binga kieleka ke vandaka ve.

 Ngindu yai me yantika ve bubu. Bamvula kiteso ya 2 000 me luta, Ponse Pilate yina vandaka Guvernere ya Roma yulaka Yezu na mutindu mosi ya kuvweza nde: “Kieleka kele inki?” (Yoane 18:38) Ata Pilate vandaka kukana ve nde Yezu kupesa yandi mvutu, ngiufula na yandi vandaka mfunu mingi. Biblia lenda sadisa nge na kuzaba kieleka kele inki mpi luvunu kele inki na nsi-ntoto yai ya bantu kele ti bangindu ya kisaka-saka na mambu yai.

Keti kieleka ke vandaka?

 Ee. Biblia ke sadilaka ngogo “kieleka” sambu na kutubila mambu ya me simbama na mambu ya masonga mpi mambu yina ke zitisaka kibeni bansiku ya bikalulu ya mbote. Biblia ke longaka nde Yehowa a Nzambi muntu kele Munkwa ya kieleka. Biblia ke bingaka yandi “Nzambi ya kieleka.” (Nkunga 31:5) Biblia kele ti kieleka yina me katuka na Nzambi mpi yo ke fwanisaka kieleka yango ti nsemo, sambu yo ke twadisaka beto sambu beto vila ve nzila na nsi-ntoto bubu yai.—Nkunga 43:3; Yoane 17:17.

Inki mutindu nge lenda zwa kieleka?

 Nzambi ke zolaka ve nde beto ndima kieleka yina kele na Biblia kaka mpidina kukonda kuyindula. Kansi yandi ke lombaka beto na kusadila mayele na beto ya kuyindula sambu na kutadila kieleka yango kansi ve mutindu beto ke kudiwa. (Baroma 12:1) Yandi ke zola nde beto zaba yandi mpi beto zola yandi. Sambu na yo beto fwete sadila ‘mabanza na beto yonso,’ mpi yandi ke siamisa beto na kudindimisa beto mosi nde mambu ya beto ke longukaka na Biblia kele kieleka.—Matayo 22:37, 38; Bisalu 17:11.

Luvunu katukaka na wapi?

 Biblia ke tubaka nde muntu ya ntete ya yantikaka na kukusa kele Satana Diabulu mbeni ya Nzambi. Biblia ke bingaka yandi “tata ya luvunu.” (Yoane 8:44) Yandi kusaka bantu ya ntete nde Nzambi kele luvunu. (Kuyantika 3:1-6, 13, 17-19; 5:5) Banda pana, Satana ke landaka kupanza luvunu sambu na Nzambi mpi kubumba kieleka na yina me tala yandi.—Kusonga 12:9.

Sambu na nki bantu mingi ke kusaka bubu yai?

 Biblia ke bingaka bilumbu na beto “bilumbu ya nsuka,” mpi na bilumbu yango yai ya beto, Satana ke twadisa bantu mpi yandi ke kusa bo diaka mingi kuluta na ntangu ya ntama. Bantu mingi me kumaka kuta luvunu sambu na kuvidisa bantu ya nkaka nzila mpi kuyiba bo. (2 Timoteo 3:1, 13) Luvunu me fuluka mpi mingi bubu yai na banzo-nzambi. Kaka mutindu Biblia tubaka yo na ntwala sambu na bilumbu na beto nde, bantu ta “baka balongi sambu bo zabisa bo mambu yina bo ke zola kuwa,” bo ta pona ‘kuyambula kuwa kieleka.’—2 Timoteo 4:3, 4.

Sambu na nki kieleka kele mfunu?

 Bantu kele ti mfunu ya kieleka sambu na kutudila bantu ya nkaka ntima. Kana bantu ke tudila ve bantu ya nkaka ntima, bo ta vanda ve banduku mpi bo ta zinga ve mbote. Biblia ke tuba nde Nzambi ke zolaka nde beto sambila yandi na kieleka. Yo ke tuba nde: “Bantu yina ke sambila [Nzambi] fwete sambila yandi na mpeve mpi na kieleka.” (Yoane 4:24) Sambu na kuzaba inki mutindu kieleka ya kele na Biblia lenda sadisa nge na kuzaba luvunu ya kele na mabundu mpi kubika diaka ve nde luvunu yina kutwadisa luzingu na nge, tanga masolo ya kulandana ya kele ti ntu-diambu “Baluvunu Yina Ke Monisa Nzambi Bonso Muntu ya Me Konda Zola.”

Sambu na nki Nzambi ke zola nde mono zaba kieleka?

 Nzambi ke zola nde nge baka luzingu ya mvula na mvula. Sambu na yo, nge fwete longuka kieleka na yina me tala yandi. (1 Timoteo 2:4) Kana nge longuka bansiku ya Nzambi na yina me tala mambu ya mbote mpi mambu ya mbi, nge ta kuma nduku na yandi ya ngolo. (Nkunga 15:1, 2) Sambu na kusadisa bantu na kuzaba kieleka, Nzambi tindaka Yezu na ntoto. Nzambi ke zola nde beto landa malongi ya Yezu.—Matayo 17:5; Yoane 18:37.

Keti kilumbu kele Nzambi ta sala nde luvunu kuvanda diaka ve?

 Ee. Nzambi ke zolaka ve ata fioti ntangu bantu ke kusaka bantu ya nkaka. Yandi ke tuba nde yandi ta fwa bantu yonso yina ke ponaka na kulanda kutuba luvunu. (Nkunga 5:6) Ntangu Nzambi ta sala yo, yandi ta lungisa mpi mambu yai ya yandi tubaka: “Bikobo ya ke tubaka kieleka ta zinga kimakulu.”—Bingana 12:19.