Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

DISOLO YINA KELE NA LUTITI YA ZULU

Pornografi​—Nsaka to Ndikila?

Pornografi​—Nsaka to Ndikila?

Pornografi me fuluka bubu yai na nsi-ntoto. * Yo lenda monana na bapiblisite, bilele, bafilme, miziki, bazulunalu, televizio, bansaka ya video, batelefone, baordinatere, basite ya Internet, mpi na baprograme ya kutindilana bafoto na Internet. Yo ke monana nde bantu mingi ke sepela na yo. Na bisika mingi, bantu mingi me kumaka kutala pornografi kuluta mutindu yo vandaka ntete.​—Tala lupangu  “Barapore ya Me Tala Pornografi.”

Pornografi ke sobaka mpi. Profesere Gail Dines sonikaka nde: “Bubu yai, bifwanisu ya pornografi me kuma mbi kuluta mpi ata bantu yina vandaka kumona yo mbi, me kuma kumona yo mbote.”

Inki mutindu nge ke tadilaka mambu yina? Keti nge ke monaka nde pornografi kele nsaka ya kulutisila ntangu, ndikila yina ke fwaka, to mosi ya mambu yai? Yezu tubaka nde: “Konso nti ya mbote ke butaka mbuma ya mbote, kansi konso nti ya kupola ke butaka mbuma ya mbi.” (Matayo 7:17) Pornografi ke butaka inki mbuma? Sambu na kuzwa mvutu beto tadila mwa bangiufula ya mfunu na yina me tala pornografi.

Na nki mutindu pornografi ke bebisaka muntu?

MAMBU YINA BANTU YA MAYELE KE TUBA: Pornografi ke kumisaka muntu mpika kibeni, nkutu bantu ya nkaka yina ke salaka bansosa mpi minganga ke fwanisaka yo ti bima ya ngolo yina ke lausaka, mu mbandu cocaïne.

Brian, *yina kumaka mpika ya kutala pornografi na Internet ke tuba nde: “Ata diambu mosi ve lendaka kukanga mono nzila. Mono vandaka kulemba ngolo kibeni, kutekita mpi kuwa ntu mpasi. Mono salaka bikesa sambu na kuyambula kifu yina, kansi na nima ya bamvula mono vandaka kuvutukila yo.”

Mbala mingi, bantu yina ke talaka pornografi ke bumbaka nkadilu na bo. Bo ke salaka yo na kinsweki mpi ke vandaka ve masonga. Yo yina, mingi na kati na bo ke kudiwaka nde bo kele bo mosi, ke waka nsoni, ke vandaka na basusi, ke niokwamaka na mabanza, mpi ke vandaka makasi-makasi. Bantangu ya nkaka, bo ke kumaka nkutu ti mpusa ya kudifwa. Serge, yina vandaka kubaka konso kilumbu bifwanisu ya pornografi na Internet mpi kutula yo na telefone na yandi ke tuba nde: “Mono kumaka ti nkadilu ya bwimi mpi vandaka diaka ve ti kivuvu. Mono vandaka kudiwa mono mosi, ya kukonda mfunu, bonso nde mono me nata makambu, mpi me kangama na mutambu. Mono vandaka kuwa nsoni mpi boma na kulomba lusadisu.”

Kutala pornografi ata na ntangu fioti to kukonda kukana, lenda nata malanda ya mbi. Judith Reisman, nkento mosi ya mayele yina ke salaka bansosa na mambu ya me tala pornografi tubaka na ntwala ya commission du Sénat américain nde: “Yo vanda nge me zola to ve, bifwanisu ya pornografi ke bikalaka na butomfu mpi ke sobaka mambu ya nkaka na kati, yo ke bikaka kimakulu bidimbu yina ke zingaka mingi ya ke vandaka mpasi na kukatula to ya ke katukaka ve.” Susan, toko mosi ya nkento ya bamvula 19, yina talaka pornografi na Internet na kintulumukina tubaka nde: “Bifwanisu yina me bikalaka na mabanza na mono. Yo ke kwisilaka mono na kintulumukina. Mono ke monaka bonso nde mono ta kuka ve ata fioti na kukatula yo.”

NA BUNKUFI: Pornografi ke kumisaka bantu yina ke talaka yo bampika mpi ke bebisaka bo.​—2 Piere 2:19.

Na nki mutindu pornografi ke bebisaka mabuta?

MAMBU YINA BANTU YA MAYELE KE TUBA: “Pornografi ke fwaka makwela mpi mabuta.”​—The Porn Trap, ya Wendy mpi Larry Maltz.

Pornografi ke bebisaka makwela mpi mabuta na mutindu yo

  • Ke salaka nde muntu kuyambula kutudila nkwelani na yandi ntima mpi kuzola yandi.​—Bingana 2:12-17.

  • Ke siamisaka bwimi, mpusa ya kudivandila, mpi kukonda kusepela na nkwelani na yandi.​—Baefezo 5:28, 29.

  • Ke tedimisaka mpusa ya mbi ya kuvukisa nitu mpi ke pusaka muntu na kukuma kuyindula yo.​—2 Piere 2:14.

  • Ke pusaka na kuvukisa nitu ti nkwelani na yandi na ngolo mpi na mutindu ya mbi.​—Baefezo 5:3, 4.

  • Ke pusaka na kusala bizumba.​—Matayo 5:28.

Biblia ke zabisa bankwelani na “kubebisa ve mambu ya bo tubaka na” bankwelani na bo. (Malashi 2:16) Bizumba kele mosi ya mambu ya luvunu yina lenda bebisa makwela, kunata na nkabwana to na kufwa makwela. Mambu ya mutindu yai ke salaka nde bana kuniokwama.

Pornografi lenda bebisa mpi bana. Brian, yina beto tubilaka na zulu ke tuba nde: “Ntangu mono vandaka ti bamvula kiteso ya 10, mono monaka na kintulumukina bazulunalu ya pornografi ya tata na mono ntangu beto vandaka kusala bansaka ya kubumbana. Mono kumaka kutala yo na kinsweki, ata mono vandaka kubakisa ve kikuma ya mono vandaka kusepela na bifwanisu yina. Yo vandaka luyantiku ya kifu yina yelaka tii ntangu mono kumaka mbuta.” Bansosa ke monisa nde pornografi lenda pusa baleke na kuyantika kuvukisa nitu na luyantiku ya kileke na bo mpi kukuma bandumba, kukuma kuvukisa nitu na mutindu ya mbi mpi kubebisa mabanza na bo.

NA BUNKUFI: Pornografi ke fwaka bangwisana ya zola mpi nsuka-nsuka ke nataka bampasi.​—Bingana 6:27.

Biblia ke tuba inki sambu na pornografi?

NDINGA YA NZAMBI KE TUBA NDE: “Yo yina, beno fwa bitini ya nitu na beno . . . na yina me tala pite, mambu ya mvindu, nzala ya kuvukisa nitu, mpusa ya mbi, mpi lukasi, yina kele lusambu ya biteki.”​—Bakolosai 3:5.

Na bunkufi, Yehowa * Nzambi ke mengaka pornografi. Yo kele ve sambu yandi ke sepelaka ve na mambu ya me tala kuvukisa nitu. Yandi gangaka beto ti makuki ya kuvukisa nitu mpi yandi kanaka nde bankwelani kuvukisa nitu sambu na kusepedisana, kukuma ti bangwisana ya ngolo, mpi kubuta bana.​—Yakobo 1:17.

Ebuna, sambu na nki beto lenda tuba nde Yehowa ke mengaka kibeni pornografi? Beto tadila mwa bikuma.

  • Yandi me zaba nde pornografi lenda bebisa luzingu ya bantu.​—Baefezo 4:17-19.

  • Yandi ke zolaka beto mpi ke zolaka kutanina beto na bampasi.​—Yezaya 48:17, 18.

  • Yehowa ke zolaka kutanina makwela mpi mabuta.​—Matayo 19:4-6.

  • Yandi ke zolaka nde beto vanda ti bikalulu ya bunkete mpi kuzitisa banswa ya bankaka.​—1 Batesalonika 4:3-6.

  • Yandi ke zolaka nde beto zitisa makuki na beto ya kubutila mpi kusadila yo na mutindu ya mbote.​—Baebreo 13:4.

  • Yehowa me zaba nde pornografi ke monisaka mabanza ya mbi mpi ya bwimi ya Satana na yina me tala kuvukisa nitu.​—Kuyantika 6:2; Yude 6, 7.

NA BUNKUFI: Pornografi ke bebisaka bangwisana ya muntu ti Nzambi.​—Baroma 1:24.

Kansi, Yehowa ke monisaka mawa na bantu yina ke zola kutina mutambu ya pornografi. Biblia ke tuba nde: ‘Yehowa ke zolaka bantu mpi ke wilaka bo mawa, yandi ke bakaka makasi nswalu ve, yandi ke songaka mambote na yandi. Yandi me zaba na nki yandi salaka beto, yandi ke zabaka mbote nde beto kele putulu.’ (Nkunga 103:8, 14) Yandi ke lomba bantu ya kudikulumusa na kukwisa na yandi sambu ‘yandi wila bo mawa mpi monisila bo ntima ya mbote ya nene sambu na kusadisa bo na ntangu bo kele na mfunu ya lusadisu.’—Baebreo 4:16; tala lupangu “Mutindu ya Kukatuka na Kimpika ya Pornografi.”

Bantu mingi me ndimaka lusadisu ya Nzambi. Keti yo me sadisaka bo? Tala mambu yina Biblia ke tuba sambu na bantu ya nkaka yina yambulaka bikalulu ya mbi: “Bo me yobisaka beno, bo me santisaka beno, mpi bo me ndimaka beno bonso bantu ya lunungu na zina ya Mfumu na beto Yezu Kristu mpi ti mpeve ya Nzambi na beto.” (1 Bakorinto 6:11) Bonso ntumwa Polo, bampangi yina lenda tuba nde: “Sambu na mambu yonso, mono kele ti ngolo na nzila ya muntu yina ke pesaka mono ngolo.”​—Bafilipi 4:13.

Susan, yina katukaka na kimpika ya kutala pornografi ke tuba nde: “Kaka Yehowa lenda sadisa nge na kukatuka na kimpika yina. Kana nge lomba lusadisu mpi lutwadisu na yandi, nge lenda kuma bunkete na meso na yandi. Yandi ta yambula nge ve.”

^ par. 3 Ngogo “pornografi” ke tadila mambu yonso ya me salama sambu na kutedimisa mpusa ya kuvukisa nitu na muntu yina ke tala yo, ke tanga yo to ke widikila yo. Yo lenda tadila bifwanisu, mikanda mpi bakaseti to ba CD.

^ par. 8 Beto me soba bazina na disolo yai.

^ par. 25 Yehowa kele zina ya Nzambi mutindu Biblia ke monisaka yo.