Skip to content

Skip to table of contents

Pendemik ese Ia Havaraia Hemami Hanaia Dalana

Pendemik ese Ia Havaraia Hemami Hanaia Dalana

 COVID-19 dainai oi mamia emu goada ia ore bona oi gari, a? Bema oibe, ma haida danu be unai idia mamia. Tanobada ibounai dekenai taunimanima be hua momo lalonai, pendemik dainai idia gari. World Health Organization Regional Director for Europe Dr.  Hans Kluge ia gwau, taunimanima be “COVID-19 koua totona idia hekwarahi bada. Unai bamona negadia ai vaia ita lalohisihisi bona ita ura lasi gau ta ita karaia, anina be iseda goada ia ore gaukara karaia totona.”

 Bema oi be unai hemami oi abia, namo lasi oi lalomanoka. Baibel ese momo ia durua noho inai nega aukana idia haheaukalaia totona. Oi do ia durua danu.

 Pendemik ese lalohadai bona tauanina dekenai dahaka ia havaraia?

 Pendemik ese taunimanima edia mauri ia haidaua dainai idia daradara vaira nega ai edia mauri dekenai dahaka do ia vara. Pendemik dainai taunimanima ese idia mamia hemami be idauidau, to idia mamia toa haida be inai:

  •   Gau ta idia ura lasi karaia

  •   Edia aniani bona mahuta karana ia senisi

  •   Idia badu

  •   Idia karaia diba gaukarana idia karaia namonamo lasi

  •   Gau idauidau idia laloa

  •   Idia mamia dala ta be lasi gau ta idia karaia totona

 Dahaka dainai unai be mai ena dika?

 Pendemik ese ia havaraia hemami ese ita bona ma haida edia seifti ia hadikaia diba. Bema ita naria namonamo lasi, metairametaira COVID amo sibona ita gimaia karana do ita badinaia lasi. Nega ia hanaia lalonai, unai virus ena dika do ita laloa maragi, ena be unai virus be ma haida dekenai ia hanaia bona hamasedia noho. Bema taravatu badinaia karana dekenai ita hesiku, iseda ura sibona do ita badinaia, unai ese ita bona ma haida dekenai dika do ia havaraia.

 Inai bamona lalohekwarahi negadiai, momo dekenai inai Baibel ena hereva be ia momokani, ia gwau: “Bema hekwakwanai negadia ai oi lalomanoka, emu goada do ia ore.” (Aonega Herevadia 24:10) Baibel ena hakaua hereva ese ita ia durua diba lalomanoka bona pendemik ita haheaukalaia totona.

 Dahaka Baibel ena hakaua herevadia ese oi do ia durua unai oi hanaia totona?

  •   Taunimanima kahirakahira oi noho lasi, to idia oi hereva henia diba

     Baibel ena hereva: “Tura korikori be . . . hekwakwanai negadia ai . . . oi ia durua.”​—Aonega Herevadia 17:17.

     Dahaka dainai unai be gau badana: Tura korikoridia ese ita idia hagoadaia. (1 Tesalonika 5:11) To nega daudau ita sibona ita noho karana ese iseda helt ia hadikaia diba.​—Aonega Herevadia 18:1.

     Inai oi tohoa: Vidio bona fon amo emu turadia oi hereva henia, bona email bona teks mesiji oi siaia danu. Bema emu dina oi moalelaia lasi, emu turadia ida unai oi herevalaia diba bona idia oi sekea danu. Idia oi hamaoroa diba dahaka ese oi ia durua pendemik oi haheaukalaia totona. Dala oi tahua emu turana totona gau namona ta oi karaia, unai amo oi bona emu turana do umui moale.

  •   Emu noho dala matamatana oi moalelaia

     Baibel ena hereva: “Emui nega do umui gaukaralaia namonamo.”​—Efeso 5:16.

     Dahaka dainai unai be gau badana: Emu nega oi gaukaralaia namonamo neganai, lalohadai maorona oi abia bona oi laloa momo lasi.​—Luka 12:25.

     Inai oi tohoa: Oi karaia diba lasi gaudia oi laloa lasi, to unai nega ai do oi karaia diba gau namodia oi laloa. Hegeregere, projek eiava emu ura gauna ta oi karaia diba, a? Emu famili totona nega oi atoa diba, a?

  •   Sediual badinaia

     Baibel ena hereva: “Namona be gau ibounai . . . dala maorona ai umui karaia.”​—1 Korinto 14:40.

     Dahaka dainai unai be gau badana: Momo be sediual idia badinaia neganai idia moale.

     Inai oi tohoa: Hari emu mauri dala matamatana hegeregerena, sediual oi karaia. Nega oi atoa Sikuli, moni gaukara, ruma gaukara bona tomadiho totona. Emu helt oi durua totona gau haida oi karaia diba hegeregere, famili ida oi noho, gabu ma ta dekenai oi lao, bona oi eksasais. Nega ta ta ai emu sediual oi sekea lou, bona gau haida oi haidaua.

  •   Sisen ta ta hegeregerena emu noho dalana oi haidaua

     Baibel ena hereva: “Aonega tauna ese dika ia itaia bona ia raka siri.”​—Aonega Herevadia 22:3.

     Dahaka dainai unai be gau badana: Oi noho gabuna hegeregerena, sisen ia idau neganai, reana lai namona bona dina siahu do oi mamia lasi. Tauanina bona hemami dalanai, unai gaudia be mai anina bada.

     Inai oi tohoa: Bema keru negana ia kahirakahira, emu gaukara gabuna eiava noho daiutuna oi haidaua, unai amo dina ena siahu oi abia diba. Ena be keru negana, to palani oi karaia murimuri ai gau haida oi karaia totona. Bema hegeregere, keru dabua oi abia, murimuri ai oi noho diba.

     Bema siahu negana be kahirakahira, taunimanima momo be murimuri ai do idia noho dainai oi naria namonamo. Palani oi karaia edeseni do oi lao, bona hutuma idia noho lasi negana oi abia hidi.

  •   COVID amo sibona gimaia karana ita badinaia noho

     Baibel ena hereva: “Kavakava tauna be ia laloa namonamo lasi bona ia hekokoroku.”​—Aonega Herevadia 14:16.

     Dahaka dainai unai be gau badana: COVID-19 ese mase ia havaraia diba, bema ita naria namonamo lasi, COVID-19 ita abia diba.

     Inai oi tohoa: Hanaihanai emu gabu ena COVID hakaua herevadia oi sekea, bema oi naria namonamo eiava lasi. Emu kara ese oi, emu ruma bese bona ma haida do ia hadikaia dalana oi laloa.

  •   Dirava ida emu hetura karana oi hagoadaia

     Baibel ena hereva: “Dirava kahirakahira umui lao, bona ia be umui kahirakahira do ia mai.”​—Iamesi 4:8.

     Dahaka dainai unai be gau badana: Dirava ese oi ia durua hekwakwanai idauidau oi haheaukalaia totona.​—Isaia 41:13.

     Inai oi tohoa: Dina ta ta ai, Dirava ena Hereva, Baibel, ena kahana ta oi duahia. Unai oi matamaia totona, Baibel Duahiduahi Sediual ese oi ia durua diba.

 Namo oi abia totona Iehova ena Witnes taudia oi hereva henia, COVID-19 pendemik lalonai idia karaia hebou dalana oi dibaia. Hegeregere, tanobada ibounai dekenai, vidio konferens amo kongrigeisen hebou, Iesu ena mase laloatao hebouna, bona hebouhebou idia karaia.

 Oi ia durua diba Baibel siridia

 Isaia 30:15: “Umui manau bona lau umui abidadama henia, do umui goada.”

 Anina be: Dirava ena sisiba ita abidadama henia karana ese ita ia durua metau negadiai ita lalohekwarahi lasi totona.

 Aonega Herevadia 15:15: “Ia hisihisi noho tauna ena mauri dinadia ibounai be dika, to kudouna ai ia moale tauna be dina ta ta ai mai moale ida ia noho.”

 Anina be: Hagoadaia gaudia sibona ita laloa karana ese ita ia durua ita moale totona, ena be nega aukadia ita davaria.

 Aonega Herevadia 14:15: “Diba bada lasi tauna ese hereva ibounai ia abia dae, to aonega tauna be do ia karaia gaudia ia laloa namonamo guna.”

 Anina be: Helt ena hakaua herevadia oi badinaia, bona namona be unai taravatu edia namo oi laloa bada.

 Isaia 33:24: “Unai tano tauna ta do ia gwau lasi: ‘Lau gorere.’”