Kasadya gid kon madumduman ko ang mga natabo sa akon sang gamay pa ako sa isa ka gamay nga payag sa bagatnan sang Pransia, nga gin-istaran sang akon mga ginikanan. Ginhimuan ako ni Tatay sing duyan, kag nanamian ako magdalagan sa palibot sang hardin. Sang 1966, nagbisita sa amon ang mga Saksi ni Jehova kag madugay sila nga nag-istoryahanay ni Tatay. Pito ka bulan sang ulihi, namat-od sia nga mangin Saksi. Nagsunod man si Nanay, kag ginpadaku nila ako sa isa ka malipayon nga pamilya.

Nagsugod ang akon balatian wala magdugay sang nagbalik kami sa Espanya, kon diin naghalin ang akon mga ginikanan. Daw ginatuslok ang akon mga kamot kag bukobuko. Pagkatapos sang duha ka tuig nga pagpakonsulta sa lainlain nga doktor, nakilala namon ang kilala nga rheumatologist, nga nagsiling, “Ulihi na ang tanan.” Naghibi gid si Nanay. Bag-o ko lang nabatian ang ginsiling niya, pareho sang “autoimmune chronic illness” kag “juvenile polyarthritis,” * sa sinang malinong nga kuarto. Bisan pulo ka tuig lang ako sadto, narealisar ko nga malain yadto nga balita.

Naghambal ang doktor nga dal-on ako sa ospital para sa mga bata. Pag-abot ko, naglalain gid ako kay masubo didto. Grabe pa gid ka istrikto: Gin-utdan sang mga madre ang akon buhok kag ginpasuksok ako sang malaw-ay nga uniporme. ‘Daw indi gid ’ko di magdugay’ hunahuna ko samtang nagahibi.

Bangod gintudluan ako sang akon mga ginikanan nga mag-alagad kay Jehova, wala ako nagapakigbahin sa ritwal sang mga Katoliko sa ospital. Pero indi kaintiende ang mga madre sa sini. Nagpakiluoy ako kay Jehova nga indi ako pagpabay-an, kag nabatyagan ko gid nga ginaamligan niya ako sang iya mga butkon, nga pareho sang hugot nga hakos sang isa ka mahigugmaon nga amay.

Gintugutan nila nga bisitahon ako sing makadali sang akon mga ginikanan kada Sabado. Ginadal-an nila ako sing mga publikasyon nga base sa Biblia para palig-unon ang akon pagtuo. Masami nga wala ginatugutan ang mga bata nga magpanag-iya sang mga  libro, pero gintugutan ako sang mga madre nga makabaton sing mga publikasyon kag Biblia, nga ginabasa ko kada adlaw. Ginasugid ko man sa iban nga bata nga babayi ang akon paglaum nga mabuhi sing wala katapusan sa Paraiso nga duta, nga wala na sing may nagamasakit. (Bugna 21:3, 4) Bisan pa nasubuan ako kon kaisa, nalipay ako nga nagalig-on pa gid ang akon pagtuo kag pagsalig kay Jehova.

Pagligad sang anom ka bulan, ginpapauli na ako sang mga doktor. Bisan pa wala ako mag-ayo, nalipay ako kay kaupod ko na liwat ang akon mga ginikanan. Nagkiliwi pa gid ang akon mga lutalutahan, kag naggrabe ang kasakit. Kaluya sa akon sang nagtin-edyer ako. Pero sa edad nga 14, nabawtismuhan ako, kag determinado gid ako nga alagdon ang akon amay sa langit tubtob sa masarangan ko. Pero, kon kaisa ginabasol ko man sia. “Ngaa ako gid? Paayuha na ko ay,” pangamuyo ko. “Wala mo bala nakita nga grabe na ang akon pag-antos?”

Kabudlay gid sang akon kahimtangan sang tin-edyer ako. Dapat batunon ko na lang nga indi na ako mag-ayo. Indi ko gid malikawan nga ikumparar ang akon kaugalingon sa akon mapagros kag mapagsik nga mga abyan. Pamatyag ko kanubo sa akon, kag pirme lang nagaisahanon. Bisan pa sini, ginsuportahan ako sang akon pamilya kag mga abyan. Nadumduman ko si Alicia, nga 20 ka tuig nga mas magulang sa akon, nga nangin matuod ko gid nga abyan. Ginbuligan niya ako nga indi lang pagpensaron pirme ang akon balatian, kundi magpakita sing pag-ulikid sa iban.

Sang 18 anyos ako, naglala pa gid ang akon kahimtangan, kag nakapoy ako bisan magtambong lang sang Cristianong mga pagtilipon. Bisan pa sini, ginahingalitan ko ang akon “bakante nga tion” sa balay para tun-an sing maayo ang Biblia. Ang tulun-an sang Job kag Salmo nakabulig sa akon nga mahangpan nga subong, mas ginaulikdan ni Jehova ang aton espirituwal nga kapagros sangsa pisikal. Ang pagpangamuyo pirme nakahatag sa akon sing “gahom nga labaw sa kinaandan” kag “paghidait sang Dios nga nagalabaw sa tanan nga panghunahuna.”—2 Corinto 4:7; Filipos 4:6, 7.

Sang 22 anyos ako, kinahanglan ko na gid mag-wheelchair. Nahadlok ako nga basi kabigon nila ako nga wala sing pulos, masakiton nga babayi nga naga-wheelchair. Pero ginbuligan ako sang wheelchair nga indi magsandig sa iban, kag ang “daw sumpa” nangin pagpakamaayo. Ang akon abyan nga si Isabel nagpanugda nga dapat maghimo ako sang tulumuron nga magbantala sing 60 ka oras kada bulan upod sa iya.

Sa primero, daw kaladlawan ang iya ginpanugda. Pero nangabay ako kay Jehova nga buligan ako, kag sa bulig sang akon pamilya kag mga abyan, nahimo ko ini. Nagligad yadtong isa ka masako nga bulan, kag nadiskobrehan ko nga nalandas ko ang akon kahadlok kag kahuya. Nalipay gid ako sini amo nga sang 1996, nag-regular payunir ako, nga nagahinguyang sang 90 ka oras sa ministeryo kada bulan. Amo ini ang isa sa pinakamaayo ko nga desisyon, kay nagsuod pa gid ako sa Dios kag nagpabakod ini sa akon sa pisikal. Nasugid ko sa madamo ang akon pagtuo bangod sang pagpakigbahin sa ministeryo kag nabuligan ang iban nga mangin abyan sang Dios.

Sang tig-ilinit sang 2001, naaksidente ako sa salakyan kag nabali ang akon duha ka tiil. Samtang nagahigda ako sa ospital nga nagaagunto sa sobra nga kasakit, nangamuyo ako sing hipos: “Jehova, palihug indi ako pagbiyai!” Dayon ginpamangkot ako sang babayi sa pihak nga katre, “Saksi ni Jehova ka?” Wala ako sing kusog, amo nga nagtango lang ako. “Pamilyar ’ko sa inyo! Pirme ’ko nagabasa sang inyo mga magasin,” siling niya. Naumpawan gid ako sa sini. Bisan pa makaluluoy ang akon kahimtangan, nakapanaksi gihapon ako parte kay Jehova. Daku gid ini nga kadungganan!

Sang nag-ayoayo na ako, nagpanaksi pa gid ako sa iban. Ginatulod ni Nanay ang akon wheelchair sa palibot sang ospital bisan pa may bendahe ang akon duha ka tiil. Kada adlaw, ginabisitahan namon ang pila ka pasyente, ginakamusta sila, kag ginahatagan sang mga literatura sa Biblia. Makakalapoy yadto, pero ginhatagan ako ni Jehova sang ginakinahanglan ko nga kusog.

Sang nagligad nga pila ka tuig, naglala ang sakit nga nabatyagan ko kag nadugangan pa gid ini sang napatay  si Tatay. Pero gintinguhaan ko gihapon nga mangin positibo. Paano? Tubtob posible, nagapakig-upod ako sa akon mga abyan kag paryente, kag nakabulig ini sa akon nga indi paghunahunaon ang akon mga problema. Kon nagaisahanon ako, nagabasa ako kag nagatuon sang Biblia, ukon nagapanaksi sa telepono.

Ginatinguhaan ko man nga mangin malipayon sa simple nga mga paagi, pareho sang dapya sang hangin sa akon guya ukon sang kahumot sang bulak. Bangod sini nagapasalamat gid ako. Nakabulig man sa akon ang pagkamasinadyahon. Isa ka adlaw samtang nagawali kami, ang akon abyan nga nagatulod sang akon wheelchair nagpundo para magsulat. Kag hinali lang nagdulhog ako asta nga nakabunggo sa nagaparking nga salakyan. Nakibot gid kami nga duha, pero sang narealisar namon nga wala man sang malain nga natabo, nagkinadlaw na lang kami.

Madamo sang butang nga indi ko mahimo. Ginatawag ko ini nga handum nga wala pa matuman. Pirme ako nagapiyong kag nagaimadyin sang bag-o nga kalibutan nga ginsaad sang Dios. (2 Pedro 3:13) Ginahunahuna ko nga mapagros na ako, nagalakatlakat kag nagakalipay. Ginadumdom ko gid pirme ang ginsiling ni Hari David: “Hulata ang GINOO; magpakabakud, kag magpakaisug ang imo tagiposoon.” (Salmo 27:14) Bisan pa amat-amat nga nagaluya ang akon lawas, ginapabakod pa gid ako ni Jehova. Nakita ko ang akon kabakod sa akon kaluyahon.