NAWẸ asu de dona yin hihọ́ na asi etọn gbọn? Mẹsusu wẹ nọ whẹ́n po linlẹn lọ po dọ yanwle he dona duahumẹna asu de hugan wẹ nado dín akuẹ bo penukundo whẹndo etọn go. Etomọṣo, yọnnu delẹ he tindo agbasanu susu gbẹ́ nọ tindo numọtolanmẹ lọ dọ emi jẹdò owanyi po hihọ́ asu emitọn tọn po bo tlẹ nọ hanú. Rosa, nawe Espagne-nu de, dọ gando asu etọn go dọmọ: “E ma nọ hò ṣie pọ́n, amọ́ e nọ jọmẹ po jonọ lẹ po ganji.” Joy, he yin Nigéria-nu de, dọmọ: “Eyin asu ṣie dọ nude bọ n’ma kẹalọyi, e nọ gblọn dọ, ‘Asu towe wẹ n’yin, nue n’dọna we lẹpo wẹ a dona nọ wà.’”

Nawẹ sunnu de sọgan yin asu owanyinọ de gbọn? Etẹwẹ asu de dona wà na owhé etọn nido yin bẹtẹn kavi nọtẹn “gbọjẹ” tọn de na asi etọn?—Luti 1:9.

Mahopọnna dọ nukun dopolọ wẹ Jiwheyẹwhe nọ yí do pọ́n asu kavi asi, Biblu dohia dọ azọngban voovo wẹ yé tindo to whẹndo mẹ. Lomunu lẹ 7:2 dọ dọ yọnnu he wlealọ jẹ “osẹ́n asu etọn tọn glọ.” Jiwheyẹwhe de asu taidi ota asi etọn tọn kẹdẹdile azọ́nwhé susu lẹ nọ de ogán de nado deanana nulẹ do. (1 Kọlintinu lẹ 11:3) Asu lẹ dona nọ deanana whédo yetọn.

Eyin asu wẹ a yin, nawẹ a dona nọ zan aṣẹpipa he Jiwheyẹwhe na we gbọn? Biblu dọmọ: “Mì nọ yiwanna asi mìtọn, kẹdẹdile Klisti yiwanna agun lọ do ga.” (Efesunu lẹ 5:25) Dile etlẹ yindọ Jesu Klisti ma dà asi pọ́n, apajlẹ etọn sọgan gọalọna we nado lẹzun asu dagbe. Gbọnna?

Jesu nọ miọnhomẹnamẹ bo nọ gọalọnamẹ. Jesu na jide mẹhe tin to kọgbidinamẹ po magbọjẹ po mẹ lẹpo dọmọ: “Mì wá dè e, . . . yẹn nasọ fakọna mì.” (Matiu 11:28, 29) Jesu nọ saba gọalọna mẹhe to nuhahun mẹ lẹ bosọ nọ do lehe yé sọgan jihọntọn hẹ Jehovah do hia yé. Abajọ mẹsusu do kudeji dọ ewọ na gọalọna emi bo nọ dọnsẹpọ ẹ!

Lehe a sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn do. Nọ gọalọna asi towe to azọ́n he e dona wà lẹ mẹ. Rosa wule dọmọ: “Afanumẹ de poun wẹ n’yin na asu ṣie.” Na nugbo tọn, numọtolanmẹ enẹ wẹ asi delẹ nọ tindo. Ṣigba, Kweku he yin asisunọ bo tindo ayajẹ to alọwle mẹ dọmọ: “N’nọ saba kanbiọ  asi ṣie dọ etẹwẹ n’sọgan wà do gọalọna ẹn. Na n’yiwanna ẹn wutu, n’nọ saba desọn ojlo mẹ bo nọ gọalọna ẹn to whégbè-zọ́n etọn lẹ mẹ.”

Jesu nọ homẹtọnpọn bo nọ vẹawumẹ. Azọ̀n sinsinyẹn de dotukla nawe agbátọnọ de na owhe 12. Ṣigba, nawe lọ wá sèhó gando azọ́njiawu Jesu tọn lẹ go bo “to didọ to ede mẹ dọmọ: ‘Eyin yẹn ko gbẹ́ doalọ awugbó etọn lẹ go, yẹn na jẹgangan.’” Owhẹ̀ etọn whẹ́n. E sẹpọ Jesu bo doalọ awugbó etọn go, podọ azọ̀n etọn gbọ to afọdopolọji. Mahopọnna dọ mẹhe pọ́n nujijọ lọ lẹ na ko lẹndọ nawe lọ ko ṣinuwa, Jesu mọnukunnujẹ flumẹjijẹ etọn mẹ. * E yí awuvẹmẹ do dọhona ẹn dọmọ: “Viyọnnu ṣie, . . . tindo agbasalilo sọn azọ̀n sinsinyẹn towe mẹ.” Jesu ma dowinyan nawe lọ kavi wọhẹ ẹ gba, kakatimọ e dohia ẹ dọ emi mọnukunnujẹ ninọmẹ sinsinyẹn etọn mẹ. Gbọnmọ dali, e do sunnu he nkọ  ewọ yin hia, yèdọ sunnu he nọ vẹawumẹ.—Malku 5:25-34.

Lehe asu de sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn do. Eyin e ma nọ na asi towe, nọ hò etọn pọ́n hugan lehe a ko nọ basi do bosọ nọ fahomẹ hẹ ẹ. Dovivẹnu nado nọ kẹalọyi pọndohlan etọn bo nọ mọnú zẹ̀ nuyiwa etọn lẹ go. Di apajlẹ, Ricardo basi zẹẹmẹ dọ: “Ojlẹ delẹ nọ wá bọ asi ṣie nọ yawu gblehomẹ. Eyin n’doayi enẹ go, n’nọ ṣọ́ hodidọ ṣie taun ma nado hẹn ninọmẹ lọ vẹawuna ẹn dogọ.”

Jesu nọ dọhodopọ hẹ devi etọn lẹ. Jesu nọ dọho hẹ họntọn etọn lẹ taun. E dọmọ: “Nuhe yẹn sè sọn Otọ́ ṣie dè lẹpo wẹ yẹn ko hẹn zun yinyọnẹn na mì.” (Johanu 15:15) Nugbo wẹ dọ to whedelẹnu, Jesu nọ nọ̀ edeṣo nado lẹnnupọn bo hodẹ̀. Etomọṣo, e nọ saba dọ numọtolanmẹ sisosiso etọn lẹ na devi etọn lẹ. Di apajlẹ, to ozán he jẹnukọnna whenue Jesu yin whẹdana taidi sẹ́nhẹngbatọ de bo yin hùhù, e dọna yé tlọlọ dọ alindọn emitọn “blawu tlala.” (Matiu 26:38) Gbọnvona enẹ, eyin nuyiwa devi lẹ tọn tlẹ vẹna Jesu, e ma nọ gọ̀n ma dọho hẹ yé.—Matiu 26:40, 41.

Lehe asu de sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn do. Nọ dọ linlẹn po nuhe to ahun ji na we po na asi towe. Asi towe sọgan wule dọ a nọ dọho hẹ họntọn towe lẹ po mẹdevo lẹ po ganji bo ma nọ kẹnù eyin a topọ hẹ emi. Ṣigba, pọ́n numọtolanmẹ he Ana nọ tindo to whenue asu etọn dọ linlẹn kavi nuhe to ahun etọn ji na ẹn. E dọmọ: “N’nọ mọdọ e yiwanna mi nugbo. Podọ, n’nọ mọdọ n’họakuẹ na ẹn.”

Eyin asi towe tlẹ ṣinuwa, a dona gbẹ́ nọ dọhodopọ hẹ ẹ. Yọnnu de dọmọ: “To whenue asu ṣie gblehomẹ do go e, e masọ dọhona mi na azán susu. N’ma voawu paali bo mọdọ e masọ yiwanna mi ba.” To vogbingbọn mẹ, Edwin nọ tẹnpọn nado hodo apajlẹ Jesu tọn. Nuhe e dọ die: “Eyin n’gblehomẹ, n’ma nọ gblọnho to afọdopolọji, kakatimọ n’nọ dín ojlẹ dagbe de na mí nido didẹ nuhahun lọ.”

Joy he go mí donù to bẹjẹeji mọdọ asu emitọn diọ sọn whenue gbọ́n e jẹ Biblu plọn hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ji. E dọmọ: “Walọ etọn pọnte taun podọ e to vivẹnudo nado yiwanna mi dogọ dile Jesu [yiwanna devi etọn lẹ do.]” Tito Biblu pinplọnmẹ tọn dopolọ wẹ to alọgọna gbẹtọ livi susu he yin asu po asi po lẹ. Be hiẹ lọsu jlo na mọaleyi sọn tito enẹ mẹ ya? Hiẹ sọgan dọna Kunnudetọ Jehovah tọn de dọ ni wá plọn Biblu hẹ we vọnu.