“E KONA n nako te bwati ma e na tiku te I-Tiaina anne!” Anne te bwai ae ongo Nei Alexandra ngke e tabe n tekateka i aon te bwati, n tataningaa are a nang rinanon tian aban Amerika Maiaki aika uoua. E ruo neiei bwa e na nora te bwai ae riki, ao e a nora te rorobuaka n ataei temanna ae te I-Tiaina bwa e a kabanea ana konaa n taetae n Tibein ni kataia ni kabwarabwaraa ana kangaanga nakon te tia tararuaa te tia. Kioina ngkai Alexandra boni kaain te ekaretia n te taetae n Tiaina n aia botaki Ana Tia Kakoaua Iehova, e a anganano bwa e na ibuobuoki n raitaeka.

E taku teuaei bwa boni kaain te aba ngaia ae kinaaki i aan te tua, ma a kimoaaki ana beeba ake a karekea kariaiakan rinna n te aba teuana, ao ana mwane. N te moantai ao e aki butimwaea te rongorongo aei te tia mwakuri aei, ao e bon iangoa naba Alexandra bwa e irekereke ma kakaboonakoaia aomata. N tokina ao e a butimwaea ana kabwarabwara teuaei, ma e riai ni kabwakaa tuuaana te tia mwananga ae tekebuaka aei kioina ngkai akea beebani kariaiakana. Kioina ngkai akea ana mwane teuaei, e a anganano Alexandra bwa e na tangoa ana $20. E bane ana kakaitau teuaei nakon neiei ao e a tuanga neiei bwa e na kabwaraa ae raka riki nakon $20. E kabwarabwaraa ngkanne Alexandra bwa e aki kariaa te kaniwanga, ma e boni kukurei n ibuobuoki ibukina bwa e namakinna bwa te bwai ae riai ni karaoaki. E angan teuaei booki tabeua aika aanaki man te Baibara ao e kaungaa bwa e na reirei n te Baibara ma taani Kakoaua.

E kaunganano ongoraean te mwakuri n tituaraoi nakoia ianena, ao akea te nanououa bwa e kakaraoaki naba anne irouia aomata aika kaain Aaro aika kakaokoro nako, ao irouia naba aomata aika akea aia Aro. Ko kani kakairi naba n te aroaro ae tabeakinaia aomata? E kakaongora te titiraki anne ibukina bwa e taku Iesu: “E kakukurei riki te anga nakon te anganaki.” (Mwakuri 20:35) E irekereke naba ma te rabakau n aonnaba ibukina bwa a kunea taani kakaae bwa e raoiroi ibukim bwainan te anganga. Ti na noria bwa n aaro raa.

E kaotaki man te bae riki bwa e aki toki n irekereke te anganga ma te kukurei. E koreia te abotoro Bauro bwa “te Atua e tangira ane e anga ma kukurein nanona.” E taekinia Kristian ake a tituaraoi n anganga aia bwaintangira ibukini buokaia raoia n te onimaki ake a rinanon te kangaanga. (2 I-Korinto 8:4; 9:7) E aki taekinna Bauro bwa a anga ibukina bwa a kukurei. Ma boni kaitaraan raoi anne ae a kukurei ibukina bwa a kona n anganga.

E oti n te kakaae teuana bwa ngkana e anga bwaai te aomata, ao “a a mwamwakuri naba iai taabo tabeua n ana kaburoro aika irekereke ma te namakin ae kakukurei, te reitaki ma aomata, ao onimakinan te aomata, ao e unga iai nanon te aomata are te tia angabwai.” N te kakaae riki teuana ao e kaotaki iai bwa “ngkana e anga te mwane temanna nakon temanna, ao e rangi ni bati riki kimwareirein te tia anga anne nakoni kimwareireina ae e na reke ngkana e boni kabanea te mwane anne i bon ibukina.”

Ko a tia n nanamakina ae ibukin te bae riki nakoim ao e a aki bati te bae ko kona ni karaoia? Ni koauana, a bane ni kona aomata n nora kakimwareirein ‘te anga  ma kukurein te nano.’ Ngkana e anga te aomata ma nanona ae raoiroi, tiaki nanona bwa e riai ni bubura te mwaiti. E kanakoa te rongorongo ae kangai temanna Ana Tia Kakoaua Iehova nakon te tia boreetia te maekatin aei ma ana angabwai: “I nanon ririki nako aikai ao e rangi n uarereke te mwaiti ni mwane ae I a tia n anganga n te Tabo n Taromauri.” E a manga reitia ni kangai: “Ma e a tia Iehova ae te Atua ni kaoka nakoiu ae bati riki nakon are I anga. . . . Ko rabwa ngkai ko a tia ni karekea te anga ae N na anga iai te bwaintangira aei. E rangi n rau nanou iai.”

E bon aki tii nanonaki n te anganga bwa ko na anga te mwane. A bati riki aanga n angabwai.

E taekinaki ae kangai n te Baibara: “E kakabwaiaa i bon irouna te mwaane ae akoi, ma e karekea n te kangaanga i bon irouna te aomata ae iowawa.” (Taeka N Rabakau 11:17) Aomata aika akoi a bon tituaraoi, a kukurei n anga ngaiia n aron aia tai, korakoraia, aia tararua, ao a a bati riki. E buokiia te aeka ni maiu aei n itera aika kakaokoro, ao ngaia te tituaraoi e raoiroi naba ibukini marurungin rabwataia.

E kaotaki mani kukune aika karaoaki bwa te koraki ake a anganano ni buokiia aomata, e noraki bwa a karako marakia ma rawawataia ao rotakibuakaia. A bon rangi ni marurung raoi. E kona naba te tituaraoi nakoia aomata, ni karikirakea marurungin te aomata ae kakaiaki aorakina n aron te multiple sclerosis ke te AIDS. E noraki bwa aomata ake a kekeiaki n tokanikai i aon tangiran te arekooro ao ni buokiia aomata, a a tia ni buokaki naba man te mwakuri n anganga, bwa a aikoa rangi ni bwarannano, ao e a kangaanga riki bwa a na manga okira aroia n tautoronaki n te arekooro.

Ao ibukin aei, e a katereaki iai bwa “namakinan te nanoanga, te atataiaomata ma te akoi, a boni kauarerekea te rawawatannano.” Te anganga e kona ni kauarerekea naba te rawawata ma te rietata n raraa. Ao e kona ni waekoa n toki rawawataia aomata ake a a tia ni mate buuia, ngkana a a manga anga aia ibuobuoki nakoia tabemwaang.

Bon anne raoi te koaua. Ko na bon rotaki n te aro ae raoiroi man te anganga.

E kaumakiia taan rimwina Iesu ni kangai: “Teimatoa n anganga ao ane kam na manga anganaki irouia aomata. A na kanoaa buuan ami kunnikai n te baire ae kororaoi ae kaibeibeaki ma n ioioaki ma n taonako. Bwa a na manga bairea nakoimi aomata te baire are kam baireia nakoia.” (Ruka 6:38) Ngkana ko anganga, a na kai kabooa riki mwin am tituaraoi aomata ma te kakaitau ao a na bwabwaina naba te tituaraoi. Mangaia are e reke te kaai n ibuobuoki ao te iraorao man te anganga.

A noria taani kakaae ake a kamatebwaia aron reitakia aomata, bwa “aomata aika bwabwaina te atataiaomata, a kaungaia aomata nako bwa a na karaoa naba anne.” Ni koauana, “tii mani warekan taekan te mwakuri n akoi ae riao ao e a kairiia naba aomata bwa a na bwabwaina riki te tituaraoi.” Ngaia are ni kaineti ma te kakaae teuana, “ao temanna te aomata e kona n rotiia aomata aika mwaiti ke aika bubua ma bubua mwaitiia, ao tabeman i buakoia e bon aki kinaia ke e tuai ni bobo ma ngaiia mai mwaina.” N taekana riki tabeua, e kona te mwakuri n tituaraoi ae tii teuana ni moana butina mairoun temanna nakon temanna ao n rotiia te koraki nako aika mena n te tabo teuana. Ko aki ngkanne kani maeka  n tabo ae aekan anne? Eng, e bati te kakabwaia ae e na reke ngkana a bati riki aomata aika bwabwaina te anganga.

E kabwarabwaraaki raoi mwin te mwakuri ae raoiroi aei n te rongorongo teuana mai Florida i U.S.A. A anganano tabeman kaain Ana Tia Kakoaua Iehova bwa a na karaoa te mwakuri n ibuobuoki imwin te angibuaka ae korakora ana urubwai. Ngke a tabe n tataningai aia bwai n onobwai n te auti are a na mwakuria, ao a a noria bwa e uruaki ana oo te aomata ae maeka i rarikin te auti arei, ngaia are a anganano bwa a na karaoia. E korea ae kangai te aomata arei n ana reta nakoni kautun aia botaki Ana Tia Kakoaua Iehova imwina riki: “I teimatoa ni kakaitau. Naakai bon te koraki naba aika rangi n raoiroi aroia aika I a tia ni kaitiboo ma ngaiia.” E kairaki n ana kakaitau bwa e na kanakoa ana angabwai ma te tituaraoi bwa e na kabonganaaki n te bwai ae e aranna bwa aia mwakuri ae rianako taani Kakoaua.

Te kukune ae kamimi man aia ukeuke taan rabakau ni bwain te aonnaba bon taekan ae “iai irouia aomata te aroaro ae kakawaki ae kaineti ma buokaia tabemwaang.” E taku te kakaae teuana bwa ataei “a a kaman ataa te atataiaomata imwain ae a bwaati n taetae.” Bukin tera? E kaekaa aei te Baibara ngke e taekinna bwa a karikaki aomata ‘ni katotongan te Atua’ ae taekan ae iai irouia aroaron te Atua aika kakawaki.—Karikani Bwaai 1:27.

Te tituaraoi bon teuana mai buakon aroaron ara tia Karikiriki aika rangi n raraoi, ae Iehova ae te Atua. E a tia n anganira maiura ao bwaai nako ake ti kainnanoi bwa ti aonga ni kukurei. (Mwakuri 14:17; 17:26-28) Ti kona ni kinaa Tamara are i karawa ao n atai ana kantaninga ibukira aika tatangira ngkana ti reirei n ana Taeka ae te Baibara. E kaotaki naba n te boki anne bwa e katauraoi bwaai te Atua ibukini kukureira nakon taai aika a na roko. * (1 Ioane 4:9, 10) Kioina ngkai Iehova bon nibwan te tituaraoi ao ko karikaki ni katotongana, e aki riai ngkanne ni kamimi ngkai te kakairi iroun te Atua ni karaoan te mwakuri n anganga, bon te bwai ae raoiroi ibukim ao e reke iai akoam iroun te Atua.—Ebera 13:16.

Ko uringa Alexandra are taekinaki ni moan te kaongora aei? Tera ae e riki n tokin te karaki? E ngae ngke e taekinna temanna raona n toka n te bwati bwa e a tia neiei ni karenakoa ana mwane arei, ma e reitaki teuaei ma raoraona n te kaawa ae bubura are totoki iai te bwati, ao e waekoa naba ni kabwaraaki ana taarau are $20. Irarikin anne, e karaoa teuarei te baere e tuangaki iroun Alexandra ao e a moana ana reirei n te Baibara. E rangi ni kimwareirei neiei ngke e a manga kaitiboo ma teuaei tenua namwakaina imwina n aia bwabwaro Ana Tia Kakoaua Iehova n te taetae n Tiaina i Peru. Ibukini kaotan ana kakaitau teuaei ni bwaai nako ake e a tia Alexandra ni karaoi nakoina, e a kaoa neiei nakon ana tabo n amwarake ma raona ni mwananga nakon te bwabwaro.

E boni karekea te kimwareirei ae bati te mwakuri n anganga ao n ibuobuoki nakoia aomata. E na kakimwareirei riki ngkana man am mwakuri anne ko a buokiia aomata bwa a na kinaa Teuare ngaia Nibwani bwaai n tituaraoi ni kabane, ae Iehova ae te Atua! (Iakobo 1:17) Ko nora naba kakukurein te aeka n anganga anne?