Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Amɛkɛ Amɛhe Hã Yɛ Amɛsuɔmɔ Naa

Amɛkɛ Amɛhe Hã Yɛ Amɛsuɔmɔ Naa

NYƐMIMƐI yei oshijafoi babaoo efã kɛtee hei ni Maŋtsɛyeli sane kpakpa shiɛlɔi ahe miihia yɛ ni amɛkɛ ekãa miisɔmɔ yɛ jɛmɛ. Amɛteŋ mɛi komɛi kɛ afii babaoo esɔmɔ yɛ hei nɛɛ. Mɛni hã amɛkpɛ amɛyiŋ akɛ amɛbaafã kɛya maŋsɛɛ ni amɛyasɔmɔ? Mɛɛ niiashikpamɔi amɛná? Ni mɛɛ jɔɔmɔi ejɛ mli kɛba? Wɔkɛ nyɛmimɛi yei nɛɛ ni kɛ afii babaoo esɔmɔ lɛ ateŋ mɛi komɛi egba sane, ni amɛniiashikpamɔi lɛ baanyɛ aye abua wɔ fɛɛ, titri lɛ nyɛmimɛi yei oshijafoi ni miitao amɛyasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ.

OBAANYƐ OTSU AAHU

Anita

Kɛ́ oshijafo ji bo lɛ, ani obi ohe pɛŋ kɛji obaanyɛ oyasɔmɔ akɛ gbɛgbalɔ yɛ maŋsɛɛ? Oshijafoi komɛi susuɔ akɛ amɛnyɛŋ nakai amɛfee kɔkɔɔkɔ, ni nakai Anita, ni amrɔ nɛɛ eye afii 75 lɛ hu yasusu. Afɔ Anita yɛ England, ni ebɔi gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ yɛ jɛmɛ be ni eye afii 18. Ewie akɛ: “Kɛ́ mitsɔɔ mɛi Yehowa he nii lɛ, mináa miishɛɛ, shi mikãaa shi milaaa akɛ mayasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ. Mikaseee maŋsɛɛ wiemɔ ko kwraa, ni eji mɔ ko kɛɛ mi akɛ manyɛ makase eko ni mabu abɛ yɛ mli kulɛ, maje he ŋwane. No hewɔ lɛ, be ni aŋma mi wolo akɛ miba Gilead Skul lɛ, minaa kpɛ mihe. Efee mi naakpɛɛ waa akɛ, afɔ̃ mi, ni mijeee mɔ ko kwraa nɛɛ nine akɛ miba skul lɛ. Shi miwie yɛ miyitsoŋ akɛ, ‘Kɛ́ Yehowa kɛɛ manyɛ matsu lɛ, belɛ, maka makwɛ.’ Amrɔ nɛɛ, mikɛ nɔ ni fe afii 50 esɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ Japan.” Ŋmɛnɛ lɛ, Anita kɛ miishɛɛ woɔ nyɛmimɛi oblayei hewalɛ ni amɛ hu amɛyasɔmɔ akɛ gbɛgbalɔi yɛ maŋsɛɛ, ni miishɛɛ sane ji akɛ, amɛteŋ mɛi pii efee nakai.

FEEMƆ EKÃA

Nyɛmimɛi yei babaoo ni eyasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ wieɔ akɛ, yɛ shishijee mli lɛ, amɛshe gbeyei fioo akɛ amɛbaafã kɛya maŋ kroko nɔ. Mɛni ye ebua amɛ ni amɛnyɛ amɛfee ekãa ni amɛtee lɛ?

Maureen

Maureen, ni amrɔ nɛɛ eye afii 64 lɛ wie akɛ: “Be ni mi ji gbekɛ lɛ, mishwe akɛ mikɛ miwala atsu nɔ ko ni baaye abua mɛi.” No mli lɛ, gbɛgbalɔi ahe miihia waa yɛ Quebec, Canada. No hewɔ lɛ be ni eye afii 20 lɛ, efã kɛtee jɛmɛ. Sɛɛ mli lɛ, afɔ̃ Maureen nine ni eba Gilead Skul lɛ. Ewie akɛ: “Mifee yeyeeye, ejaakɛ mitsui enyɔɔɔ mimli kwraa akɛ mashi minanemɛi lɛ ni maya he kroko.” Ekɛfata he akɛ: “Miye mitsui yɛ mimami hu he, ejaakɛ no mli lɛ, mipapa bɛ hewalɛ ni mimami ni kwɛɔ lɛ. Mifo ni misɔle yɛ saji nɛɛ ahe gbii abɔ. Shi be ni mikɛ mifɔlɔi lɛ wie he lɛ, amɛwo mi hewalɛ akɛ miya skul lɛ. Kɛfata he lɛ, be ni mina bɔ ni amɛsafo lɛ jɛɔ suɔmɔ mli amɛyeɔ amɛbuaa amɛ lɛ, mina akɛ Yehowa miikwɛ amɛ, ni enɛ wo mi hewalɛ ni mikɛ mihiɛ afɔ̃ enɔ akɛ, ebaakwɛ mi hu. Enɛ kanya mi ni mitee skul lɛ!” Maureen kɛ nɔ ni fe afii 30 sɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ Afrika Anaigbɛ. Amrɔ nɛɛ, eku esɛɛ kɛtee Canada koni eyakwɛ emami, ni eesɔmɔ yɛ jɛmɛ akɛ gbɛgbalɔ krɛdɛɛ. Be ni etsɔɔ nɔ ni ye ebua lɛ ni enyɛ ekɛ afii babaoo sɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ, ewie akɛ: “Yehowa duro mi nibii fɛɛ ni he hiaa mi lɛ yɛ be ni sa mli.”

Wendy

Wendy, ni amrɔ nɛɛ eye afii 65 lɛ, bɔi gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ yɛ Australia be ni eye afii 14. Ewie akɛ: “No mli lɛ, mihiɛ gboɔ, ni ewa hã mi akɛ mikɛ mɛi ni mileee amɛ lɛ baagba sane. Shi gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ ye ebua mi ni minyɛ mikɛ mɛi srɔtoi fɛɛ gba sane ni misheee gbeyei. Fiofio lɛ, hiɛgbele lɛ fɛɛ laaje. Gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ hã mikase bɔ ni akɛ he fɔ̃ɔ Yehowa nɔ kwraa. Enɛ hewɔ lɛ, mina akɛ kɛ́ miyasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ, Yehowa baaye abua mi. Kɛfata he lɛ, nyɛmi yoo oshijafo ko ni kɛ nɔ ni fe afii 30 sɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ Japan lɛ bi mi kɛji masumɔ ni wɔya jɛmɛ ni wɔyashiɛ nyɔji etɛ. Mikpɛlɛ, ni miishɛɛ ni miná yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli nakai nyɔji etɛ lɛ, hã shwelɛ ni miyɔɔ akɛ mayasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ mli wa.” Yɛ afi 1986 lɛ, Wendy fã kɛtee ŋshɔkpɔ ko ni yɔɔ Australia bokãgbɛ lɛ nɔ. Atsɛɔ ŋshɔkpɔ nɛɛ Vanuatu, ni ekɛ Australia teŋ jekɛmɔ baafee kilomitai 1,770.

Wendy yɛ Vanuatu lolo, ni eesɔmɔ yɛ wiemɔ shishitsɔɔmɔ ɔfis ko ni yɔɔ jɛmɛ lɛ. Ewie akɛ: “Kɛ́ mina bɔ ni atoɔ kui kɛ asafoi ashishi yɛ hei ni etse amɛhe banee lɛ, ehãa mimii shɛɔ mihe waa diɛŋtsɛ. Eji hegbɛ kpele ni miná akɛ maye mabua kɛtsu Yehowa nitsumɔ lɛ yɛ ŋshɔkpɔi nɛɛ anɔ.”

Kumiko (teŋ mɔ lɛ)

Susumɔ Kumiko, ni amrɔ nɛɛ eye afii 65 lɛ hu he okwɛ. No mli lɛ, eesɔmɔ akɛ daa gbɛgbalɔ yɛ Japan. Mɔ ni ekɛtsuɔ gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ bi lɛ shii abɔ kɛji ebaasumɔ ni amɛfã kɛya Nepal ni amɛyasɔmɔ yɛ jɛmɛ, shi be fɛɛ be ni ebaabi lɛ lɛ, Kumiko kɛɔ lɛ akɛ dabi. Kumiko wie akɛ: “Efee mi akɛ minyɛŋ mahi maŋ kroko nɔ, ni makase wiemɔ hee. Agbɛnɛ hu, no mli lɛ shika ni miyɔɔ lɛ faaa bɔ ni manyɛ mayasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ. Mihiɛ saji nɛɛ ahesusumɔ ni mikɛ moto yaná oshara. Be ni mikã helatsamɔhe lɛ, mikɛɛ mihe akɛ: ‘Mɔ ko leee wɔ́ sane. Hela ko baanyɛ akumɔ mi bɔ ni minyɛŋ mayatsu gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ yɛ maŋsɛɛ. Amrɔ nɛɛ ni miyɔɔ hegbɛ lɛ, mɛni hewɔ miyasɔmɔɔɔ yɛ maŋsɛɛ kɛhooo kwraa lɛ afi kome pɛ?’ No hewɔ lɛ, misɔle mikpa Yehowa fai ni eye ebua mi koni manyɛ mayasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ.” Be ni ajie Kumiko kɛjɛ helatsamɔhe lɛ, etee Nepal shi kome, ni sɛɛ mli lɛ, lɛ kɛ mɔ ni ekɛtsuɔ gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ fã kɛyahi jɛmɛ.

Amrɔ nɛɛ, Kumiko esɔmɔ yɛ Nepal nɔ ni miihe ashɛ afii nyɔŋma. Ewie akɛ: “Yehowa tsu naagbai ni miye mitsui yɛ he lɛ ahe nii tamɔ bɔ ni egba Ŋshɔ Tsuru lɛ mli lɛ. Eŋɔɔ minaa akɛ miisɔmɔ yɛ he ni shiɛlɔi ahe miihia yɛ. Bei komɛi kɛ́ mikɛ weku ko miikase Biblia lɛ, amɛkutsoŋbii enumɔ loo ekpaa bataa nikasemɔ lɛ mli. Gbekɛbii bibii lɛ po biɔ mi ni mihã amɛ trati lɛ eko. Biɛ shiɛmɔ ŋɔɔ waa, ejaakɛ mɛi boɔ sane lɛ toi.”

BƆ NI AMƐTSU NAAGBAI NI AMƐKƐKPE LƐ AHE NII AMƐHÃ

Nyɛmimɛi yei oshijafoi ni yɔɔ ekãa nɛɛ kɛ naagbai komɛi kpe. Te amɛtsu naagbai nɛɛ ahe nii amɛhã tɛŋŋ?

Diane

Diane, ni amrɔ nɛɛ eye afii 62 lɛ, jɛ Canada, ni ekɛ afii 20 sɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ Ivory Coast (ni amrɔ nɛɛ atsɛɔ lɛ Côte d’Ivoire lɛ). Ewie akɛ: “Shishijee mli lɛ, mihiɛ tse miweku lɛ waa. Mibi Yehowa ni eye ebua mi koni masumɔ mɛi ni yɔɔ he ni akɛ mi etee lɛ. Nyɛminuu Jack Redford, ni ji mɛi ni tsɔɔ wɔ nii yɛ Gilead lɛ ateŋ mɔ kome kɛɛ wɔ akɛ, kɛ́ wɔyashɛ hei ni akɛ wɔ baaya lɛ, ekolɛ bɔ ni jɛmɛ shihilɛ yɔɔ hã lɛ baahã wɔnaa akpɛ wɔhe waa, titri lɛ kɛ́ mɛi miiye ohia waa yɛ jɛmɛ. Shi ekɛɛ wɔ akɛ: ‘Nyɛkɛ nyɛjwɛŋmɔ akamaa ohia lɛ nɔ. Nyɛkɛ nyɛjwɛŋmɔ amaa gbɔmɛi lɛ anɔ. Nyɛkwɛa amɛhiɛ kɛ amɛhiŋmɛiiaŋ. Nyɛkwɛa bɔ ni amɛfeɔ amɛnii amɛhãa kɛ́ amɛbale anɔkwale lɛ.’ Nakai mifee, ni no hã miná miishɛɛ waa! Kɛ́ migba mɛi nibii kpakpai ni Maŋtsɛyeli lɛ baafee ehã adesai lɛ, minaa akɛ amɛmii shɛɔ amɛhe waa!” Mɛɛ nɔ kroko ye ebua Diane ni enyɛ esɔmɔ yɛ maŋsɛɛ? Ewie akɛ: “Mikɛ mɛi ni mikɛkaseɔ Biblia lɛ bɔ naanyo, ni be ni amɛtee amɛhiɛ ni amɛbatsɔmɔ Yehowa tsuji lɛ, mimii shɛ mihe waa. Côte d’Ivoire batsɔ mishĩa. Miná mumɔŋ nyɛmɛi kɛ tsɛmɛi, kɛ nyɛmimɛi hii kɛ nyɛmimɛi yei yɛ jɛmɛ, tamɔ bɔ ni Yesu wo shi lɛ pɛpɛɛpɛ.”Mar. 10:29, 30.

Anne, ni amrɔ nɛɛ eye afii 46 lɛ, miisɔmɔ yɛ maji ni yɔɔ Asia, ni atsĩ wɔnitsumɔ lɛ naa yɛ jɛmɛ lɛ ateŋ ekome nɔ. Ewie akɛ: “Mikɛ afii babaoo esɔmɔ yɛ maji srɔtoi anɔ, ni mikɛ nyɛmimɛi yei ni jɛ hei srɔtoi ehi shi. Nyɛmimɛi yei nɛɛ ateŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ bɔ ni efeɔ enii ehãa. Enɛ hewɔ lɛ, bei komɛi lɛ, wɔyanuuu wɔhe shishi, ni no hã wɔfee nibii ni yɔɔ dɔlɛ wɔshi wɔhe. Shi be fɛɛ be ni nɔ ko ni tamɔ nakai baaba lɛ, mibɔɔ mɔdɛŋ akɛ manu nɔ hewɔ ni eba lɛ nakai lɛ shishi, koni no akafite wɔteŋ. Kɛfata he lɛ, mimia mihiɛ mifee nibii ni baahã masumɔ amɛ waa, ni manu amɛ shishi. Eŋɔɔ minaa akɛ mideŋmegbomɔ lɛ eyafeee yaka. Ŋmɛnɛ lɛ, miná nanemɛi kpakpai babaoo, ni amɛye amɛbua mi ni minyɛ mitee nɔ misɔmɔ yɛ maŋsɛɛ.”

Ute

Yɛ afi 1993 lɛ, asafo lɛ kɛ Ute, ni jɛ Germany, ni amrɔ nɛɛ eye afii 53 lɛ, tee Madagascar koni eyasɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ jɛmɛ. Be ni etee jɛmɛ lɛ, enáaa jɛmɛ wiemɔ lɛ kasemɔ mlɛo, ni jɛmɛ hu dɔɔ waa. Agbɛnɛ hu, atridii kɛ helai krokomɛi gba enaa. Shi mɛi ye amɛbua lɛ. Ewie akɛ: “Nyɛmimɛi yei lɛ, amɛbii lɛ, kɛ mi-Biblia mli nikaselɔi lɛ to amɛtsui shi amɛhã mi, ni amɛye amɛbua mi ni mikase wiemɔ lɛ. Mɔ ni ahã efata mihe kɛtee lɛ jɛ suɔmɔ mli ekwɛ mi be fɛɛ be ni hela baamɔ mi. Shi mɔ ni ye ebua mi fe fɛɛ ji Yehowa. Be fɛɛ be ni naagba ko baahã mafee yeyeeye lɛ, misɔleɔ yɛ he. Kɛkɛ lɛ, mito mitsui shi mimɛ Yehowa ni ehã misɔlemɔ lɛ hetoo. Bei komɛi lɛ, eheɔ gbii abɔ, loo nyɔji abɔ dani ehãa hetoo. Kɛ̃lɛ, Yehowa tsu minaagbai lɛ fɛɛ ahe nii ehã mi.” Ute kɛ afii 23 esɔmɔ yɛ Madagascar, ni eesɔmɔ yɛ jɛmɛ lolo.

YEHOWA EJƆƆ AMƐ WAA

Yehowa jɔɔ nyɛmimɛi ni yasɔmɔɔ yɛ hei ni hiamɔ lɛ da yɛ lɛ, ni nakai efeɔ ehãa nyɛmimɛi yei oshijafoi ni yasɔmɔɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ hu. Mɛni ji jɔɔmɔi nɛɛ ekomɛi?

Heidi

Heidi, ni jɛ Germany, ni amrɔ nɛɛ eye afii 73 lɛ, esɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ Ivory Coast (ni amrɔ nɛɛ atsɛɔ lɛ Côte d’Ivoire lɛ) kɛjɛ afi 1968. Ewie akɛ: “Nɔ ni hãa mimii shɛɔ mihe fe fɛɛ ji, ni mana akɛ mimumɔŋ bii lɛ ‘miinyiɛ yɛ anɔkwale lɛ mli.’ Mi-Biblia mli nikaselɔi lɛ ateŋ mɛi komɛi ebatsɔmɔ daa gbɛgbalɔi, ni mɛi komɛi hu ebatsɔmɔ asafoŋ onukpai. Amɛteŋ mɛi babaoo tsɛɔ mi Mama loo Nanaa. Amɛteŋ mɔ kome ni ebatsɔ asafoŋ onukpa lɛ kɛ eŋa kɛ ebii lɛ buɔ mi akɛ amɛwekunyo. No hewɔ lɛ, Yehowa ehã mi binuu, shaayoo, kɛ nabii etɛ.”3 Yoh. 4.

Karen (teŋ mɔ lɛ)

Karen, ni jɛ Canada, ni amrɔ nɛɛ eye afii 72 lɛ, kɛ nɔ ni fe afii 20 sɔmɔ yɛ Afrika Anaigbɛ. Ewie akɛ: “Maŋsɛɛ sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ hã mina gbɛi krokomɛi ni manyɛ matsɔ nɔ mikɛ mihe ashã afɔle, majie suɔmɔ kpo, ni mato mitsui shi. Kɛfata he lɛ, mikɛ nyɛmimɛi ni jɛ maji srɔtoi anɔ shara, ni no hã mikase nibii pii. Mibana bɔ ni mɛi srɔtoi hiɔ shi amɛhãa kɛ bɔ ni amɛfeɔ amɛnii amɛhãa. Amrɔ nɛɛ, miyɛ nanemɛi yɛ je lɛŋ hei srɔtoisrɔtoi, ni enɛ ji jɔɔmɔ kpele diɛŋtsɛ! Eyɛ mli akɛ wɔshihilɛi kɛ nɔ ni wɔtsuɔ yɛ Yehowa asafo lɛ mli lɛ etsake moŋ, shi wɔkã he wɔji nanemɛi.”

Margaret, ni jɛ England, ni amrɔ nɛɛ eye afii 79 lɛ, sɔmɔ akɛ maŋsɛɛ sɔɔlɔ yɛ Laos. Ewie akɛ: “Sɔɔmɔ ni miyasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ hã mina bɔ ni Yehowa gbalaa mɛi srɔtoi fɛɛ kɛbaa esafo lɛ mli, ni enɛ ehã mihemɔkɛyeli lɛ mli ewa waa. Ehã miná nɔmimaa akɛ, Yehowa ni kudɔɔ asafo lɛ, ni eyiŋtoi fɛɛ baaba mli.”

Niiashikpamɔi nɛɛ ehã wɔna akɛ, nyɛmimɛi yei oshijafoi ni miisɔmɔ yɛ maŋsɛɛ lɛ miitsu babaoo yɛ Maŋtsɛyeli sane kpakpa jajemɔ nitsumɔ lɛ mli. Enɛ hewɔ lɛ, amɛsa yijiemɔ waa. (Koj. 11:40) Ŋmɛnɛ lɛ, nyɛmimɛi yei oshijafoi pii miikɔ nyɛmimɛi yei ni yɔɔ ekãa nɛɛ anane. (Lala 68:12) Ani bo hu obaanyɛ oto gbɛjianɔ ni ofee nakai? Kɛ́ onyɛ ofee nakai lɛ, ‘obaana akɛ Yehowa hi.’Lala 34:9.