Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Mɛni 666 Lɛ Tsɔɔ?

Mɛni 666 Lɛ Tsɔɔ?

Hetoo ni Biblia lɛ kɛhãa

 Biblia mli naagbee wolo lɛ tsɔɔ akɛ, 666 ji yibɔ aloo gbɛ́i kɛhã kooloo awuiyelɔ ni yɔɔ yitsei kpawo kɛ aklontoi nyɔŋma ni je kpo kɛje ŋshɔ lɛ mli lɛ. (Kpojiemɔ 13:1, 17, 18) Kooloo nɛɛ damɔ shi kɛhã jɛŋ muu fɛɛ maŋkwramɔŋ gbɛjianɔtoo ni yeɔ “weku fɛɛ weku kɛ gbɔmɛi srɔtoi fɛɛ kɛ wiemɔ fɛɛ wiemɔ kɛ jeŋmaŋ fɛɛ jeŋmaŋ nɔ” lɛ. (Kpojiemɔ 13:7) Gbɛ́i 666 lɛ kadiɔ maŋkwramɔŋ gbɛjianɔtoi lɛ akɛ amɛyeee emuuu kwraa yɛ Nyɔŋmɔ hiɛ. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

Ejeee kadimɔnɔ kɛkɛ. Gbɛ́i fɛɛ ni Nyɔŋmɔ woɔ lɛ hiɛ shishinumɔ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Nyɔŋmɔ wo nuu Abram ni shishi ji, “Tsɛ ni Nɔ Kwɔ Gojoo,” lɛ gbɛ́i Abraham, ni shishi ji “Jeŋmaji Asafo Yuu Atsɛ.” (1 Mose 17:5) Nakai nɔŋŋ Nyɔŋmɔ wo kooloo lɛ gbɛ́i 666 akɛ kadimɔnɔ kɛhã enifeemɔ.

Yibɔ ni ji ekpaa lɛ tsɔɔ nɔ ko ni yeee emuuu. Be pii lɛ, Biblia lɛ kɛ yibɔi tsuɔ nii yɛ okadifeemɔŋ. Yibɔ kpawo feɔ emuuyeli aloo nɔ ko ni eye emuu he okadi. Ekpaa, ni bafeɔ kpawo ni agbɔ nɔ ekome lɛ baanyɛ atsɔɔ nɔ ko ni yeee emuu aloo nɔ ko ni kpa yɔɔ he yɛ Nyɔŋmɔ hiɛ, ni abaanyɛ akɛto Nyɔŋmɔ henyɛlɔi ahe.—1 Kronika 20:6; Daniel 3:1.

Shii etɛ kɛhã nɔmimaa. Bei komɛi lɛ, kɛ́ Biblia miima sane ko nɔ mi lɛ, etiɔ mli shii etɛ. (Kpojiemɔ 4:8; 8:13) No hewɔ lɛ, gbɛ́i 666 lɛ maa nɔ mi diɛŋtsɛ akɛ, Nyɔŋmɔ naa adesai amaŋkwramɔŋ gbɛjianɔtoi lɛ akɛ egba jwɛi kwraa. Amɛnyɛko amɛhã adesai aná toiŋjɔlɛ kɛ shweshweeshwe shihilɛ ni hiɔ shi daa—nibii ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ baanyɛ afee lɛ.

Kooloo lɛ okadi lɛ

 Biblia lɛ kɛɔ akɛ, mɛi náa “kooloo lɛ okadi lɛ” eko akɛni amɛkɛ miishɛɛ nyiɛɔ kooloo lɛ sɛɛ aahu po akɛ amɛjáa lɛ lɛ hewɔ. (Kpojiemɔ 13:3, 4; 16:2) Woo ni mli kwɔ ni amɛkɛhãa amɛmaji, amɛmaŋ okadii lɛ aloo amɛsraafoi lɛ bafeɔ tamɔ jamɔ ni amɛkɛmiihã amɛ. Wolo ko (The Encyclopedia of Religion) wie akɛ: “Maŋhedɔɔ nifeemɔi ebafee jamɔ henɔ titri ko kɛhã je lɛ ŋmɛnɛ.” a

 Mɛɛ gbɛ nɔ akɛ kooloo lɛ okadi lɛ kpɛtɛɔ mɔ ko ninejurɔ loo ehiɛnaa? (Kpojiemɔ 13:16) Be ni Nyɔŋmɔ kɛ efamɔi hãa Israel lɛ, ekɛɛ akɛ: “nyɛŋɔfee kaimɔnii nyɛfimɔ nyɛnijiashi, ni amɛtsɔmɔ hiɛnaataramɔ nii yɛ nyɛhiŋmɛii ateŋ.” (5 Mose 11:18) Enɛ etsɔɔɔ akɛ Israelbii lɛ baakadi amɛniji kɛ amɛhiɛnaa diɛŋtsɛ, shi moŋ, esa akɛ amɛhã Nyɔŋmɔ wiemɔ lɛ akudɔ amɛnifeemɔi kɛ amɛsusumɔi fɛɛ. Nakai nɔŋŋ kooloo lɛ okadi lɛ jeee nɔ ko tamɔ 666 diɛŋtsɛ ni abaatɛŋ yɛ gbɔmɔtso nɔ, moŋ lɛ, ekadiɔ mɛi ni hãa maŋkwramɔŋ nɔyelii kudɔɔ amɛshihilɛ lɛ. Mɛi fɛɛ ni yɔɔ kooloo lɛ okadi lɛ bafeɔ mɛi ete shi ewo Nyɔŋmɔ.—Kpojiemɔ 14:9, 10; 19:19-21.

a Kwɛmɔ wolo ni ji Nationalism in a Global Era, baafa 134, kɛ Nationalism and the Mind: Essays on Modern Culture, baafa 94.