Na cava e uqeti iko mo vulica na veika vakasaenisi?

Au lai vulica na kemisitiri ena univesiti. Au qoroya na cakacaka ni protein (kune ena kakana, e vakabulabulataka na yago) kei na nucleic acid (tiko ena sela), e rua na tikitiki ni atomi vereverea me bau kune e vuravura. Au qoroya tale ga na sala era vakayagataka kina na rarama ni matanisiga eso tale na kabula somidi.

O vakabauta na Kalou?

Au vakabauta na Kalou niu se gone. Ia niu sa lai vuli ena Catholic University of Leuven, au vulica kina ni kabula kece era bula mai vakaidewadewa. Sa bau vereverea dina e levu na ka era vakamacalataka na parofesa me baleta na ulutaga qori. Au vakabauta na ka era tukuna ni sa dede na nodra cakacaka tiko vakasaenitisi. Qori au sa qai sega ga ni vakabauta kina ni bula dina na Kalou.

Na cava o via dikeva tale kina na itekitekivu ni bula?

Ena 1999, au sotava e dua na noqu itokani iVakadinadina i Jiova keirau vuli vata mai, au lako sara ena dua na nodra soqoni. Ena gauna tale ga qori, a gole mai vale e dua na iVakadinadina i Jiova, mani biuta toka e dua na ivola e kena ulutaga Is There a Creator Who Cares About You? *

Na cava nomu rai me baleta na ivola ya?

Au qoroya sara ga na levu ni vakadidike e volai tu ena ivola qori. Au mani lomatarotarotaka se bula mai vakaidewadewa na ka vakasakiti era cakava eso na kabula.

Bau dua na kena ivakaraitaki o dikeva rawa?

E okati ena noqu cakacaka meu dikeva na ka e cakava eso na tikitiki ni atomi cokotivata e tiko ena cyanobacteria, qo e dua  na mataqali beketiria e laurai e wasawasa. Na beketiria qo e bulia ga na kena qai sega ni vakararavi ena so tale na kabula. Era vakabauta eso na dauvakadidike ni manumanu somidi qo e imatai ni kabula e basika ena noda vuravura. E dau vakayagataka na kaukaua ni rarama ni matanisiga me vukica kina na wai kei na kasi na kaboni dokosaiti (carbon dioxide) me bulia kina na kena. Na sala e cakava kina qori sa bau vereverea dina qai veivakurabuitaki. Au qoroya tale ga na sala e toboka totolo kina na rarama na manumanu somidi qo.

Na draunikau e vakayagataka na rarama ni matanisiga me vakasaqara kina na kena. Ia na cava e vakasakiti kina na mataqali beketiria va qori?

E sega ni levu sara na rarama ena botonisauloa. Koya gona, na cyanobacteria era tu kina era na soqona na rarama cava ga e basika. Na lawe ni manumanu somidi qo e toboka totolo na rarama qai lai maroroya ena vanua e dau bulia kina na kena. Na ka e cakava qori era via vakatotomuria sara ga na kabani ni buli sola. E macala ni sola era bulia e sega ni tautauvata kei na ka era rawa ni cakava na beketiria.

Na cava o qai vakadeitaka ena ka o dikeva qori?

Niu vakasamataka na nodra saga na idinia mera vakatotomuria na ka veivakurabuitaki era cakava na manumanu somidi era tiko ena veikabula, au vakadeitaka kina ni bulia na kabula kece na Kalou. Ia e sega ni yavutaki ga na noqu vakabauta ena ka vakasaenisi au vulica. E yavutaki tale ga ena noqu vulica vakatitobu na iVolatabu.

O vakadeitaka vakacava ni vakavuna na Kalou na iVolatabu?

Au qoroya na kena vakayacori na ka kece era parofisaitaki tu kina. Kena ivakaraitaki, ena vica na senitiuri e liu a parofisaitaka tu o Aisea na itukutuku matailalai ni nona mate kei na nona bulu o Jisu. Eda kila ni parofisai qori a volai ni se bera ni mate o Jisu, baleta na iVolavivigi i Aisea e kune mai Qumran a lavetaki ni vo e rauta e duanadrau na yabaki me qai sucu o Jisu.

E tukuni ena parofisai qori: “A ratou sa buluti koya vata kei ira na tamata ca, kei ira na vutuniyau ni sa mate dina ko koya.” (Aisea 53:9, 12) A yaco dina qori ni vakamatei o Jisu kei na rua na daubasulawa, ia qai bulu o Jisu ena nodra ibulubulu na vutuniyau. Qori e dua wale ga na parofisai e vakadeitaka vei au ni vakavuna na Kalou na iVolatabu. (2 Timoci 3:16) Toso na gauna au sa dua na iVakadinadina i Jiova.

Na cava o marautaka kina ni o dua na iVakadinadina i Jiova?

Keimami sega ni vakabauta wale tu ga na ka, me vakalecalecavi kina na veika vakasaenisi. E dusimaki keimami tale ga na ivakavuvuli e yavutaki ena iVolatabu. Niu iVakadinadina i Jiova au marau ni wasea vei ira tale eso na itukutuku veivakacegui mai na iVolatabu, qai sauma na nodra vakatataro.