Raica sara na lewena

Blue Planet Archive/Mark Conlin

BULI SE BULA VAKAIDEWADEWA

Nona Vakalutu Yaloka na California Grunion

Nona Vakalutu Yaloka na California Grunion

 Qo e dua na ika lailai e dau biuta nona yaloka ena baravi e Kalifonia e Merika, kei Baja Kalifonia e Mexico. E kila vinaka na siga kei na gauna me lai biuta kina nona yaloka me rawa ni bula.

 Vakasamataka mada: Ena dau vakalutu yaloka e baravi na grunion ni oti e tolu se va na bogi mai na ua levu e veidonui kei na taucoko ni vula ena vulaitubutubu kei na vulaikatakata. Ke biuta nona yaloka ni bera na bogi e taucoko kina vula, ena rawa ni kuitaka na ua. Ia ke biuta nona yaloka ni oti ga vakalailai na ua levu ni tekivu suka na wai, ena taqomaki vinaka ena vavaku ni nuku.

Wally Skalij/Los Angeles Times via Getty Images

 Gauna e lai vakalutu yaloka kina na grunion e dau levu cake na ua ena bogi mai na ua ena siga. Qori e vakarawarawataka nona yaco sara e dela ni baravi me lai biuta kina nona yaloka, me taqomaka mai na ua levu e tarava.

 E dau waraka na grunion na biau levu duadua me kauti koya e dela ni baravi, ena vanua sara ga me lai tao kina ena nuku. Ni suka lesu na wai, o yalewa ena vakayagataka na buina me kelia na nuku suasua me vakalutu yaloka kina. Ni buluta tiko na yaloka me rauta ni lima ina walu na sedimita na kena titobu, e dua se vica na ka tagane ratou na qai vakamautaka na yaloka qori. Oti era na qai sasaga dolo tale i wai na ika qo mera donuya na biau e tarava me kauti ira lesu i wasawasa.

 Ena buli vakaoti na ika ena loma ni yaloka ni bulu tu ena nuku suasua. Ia ena qai rawa ga ni saulaki ni kidava na kui ni ua. Oti e rauta ni rua na macawa me donuya na ua levu e tarava, ena saulaki na yaloka ni ika lailai qo. Eso na gauna ena rawa ni va sara na macawa me qai donuya na ua levu e tarava.

 Cava o nanuma: E buli se bula vakaidewadewa nona kila na ika lailai qo na gauna, kei na sala me vakalutu yaloka kina?