Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Nte Bible Ekemede Ndin̄wam Fi Esiyọ Owo

Nte Bible Ekemede Ndin̄wam Fi Esiyọ Owo

 Ke 1995, mbon UNESCO ẹkedọhọ ẹte: “Ndisiyọ owo esinam emem odu.”

 Nditre ndiyọ owo esinam owo ikponoke owo, onyụn̄ anam mme owo ẹsua idemmọ. Utọ ido oro esinam owo etịn̄ idiọk ikọ adian owo, ẹsari owo, onyụn̄ anam mme owo ẹtie afai afai.

 Edi mme owo ẹnyene nsio nsio ekikere ẹban̄a se ndiyọ owo ọwọrọde. Ndusụk owo ẹkere ke mbon emi ẹsiyọde owo ana ẹnyịme kpukpru se mme ẹsinamde ye nte mmọ ẹsidude uwem. Mbon en̄wen ẹsida se Bible etịn̄de. Mbon emi ẹsiyọde owo, ẹsikpono se mbon en̄wen ẹbierede ndinam ye se mmọ ẹnịmde, ekpededi mmọ imaha se mbon oro ẹnamde ye se mmọ ẹnịmde oro.

 Ndi Bible ekeme ndin̄wam mme owo ẹsiyọ mbon en̄wen ke eyo nnyịn emi?

Se Bible etịn̄de aban̄a ndiyọ owo

 Bible owụt ke akpana isiyọ owo. Enye ọdọhọ ete: “Ẹyak kpukpru owo ẹkụt eti ibuot mbufo.” (Philippi 4:5) Bible ọdọhọ ikpeme nte inamde n̄kpọ ye mme owo, isikere iban̄a mmọ inyụn̄ ida kpukpru owo ukem ukem. Kpa ye oro mbon emi ẹnamde se Bible etịn̄de emi mîsinamke se mbon en̄wen ẹnamde, inyụn̄ inịm se mmọ ẹnịmde, mmọ ẹsiyak mbon oro ẹnam se mmọ ẹmekde.

 Bible owụt ke enyene nte Abasi oyomde mme owo ẹdu uwem. Enye ọdọhọ ete: “O owo, [Abasi] amasian fi se ifọnde.” (Micah 6:8) Bible etịn̄ se Abasi oyomde mme owo ẹnam man n̄kpọ ọfọn mmọ.​—Isaiah 48:17, 18.

 Abasi inọhọ nnyịn unen ndibiere ikpe nnọ owo ndomokiet. Bible ọdọhọ ete: “Odu owo kiet emi edide ọnọ-ibet ye ebiereikpe. . . Afo edi anie eke ekpede ikpe ọnọ mbọhọidụn̄ fo?” (James 4:12) Abasi ọnọ kpukpru nnyịn ifụre ndimek se iyomde ndinam, ndien se ededi oro ibierede ndinam nnyịn idibọ utịp.​—Deuteronomy 30:19.

Se Bible etịn̄de aban̄a ndikpono owo

 Bible ọdọhọ ete: “Ẹkpono kpukpru orụk owo.” (1 Peter 2:17) Mbon emi ẹnamde se Bible etịn̄de emi ẹsikpono kpukpru owo, inamke n̄kpọ m̀mê nso ke mmọ ẹnịm, m̀mê mmọ ẹnyụn̄ ẹmek ndidu uwem mmọ didie. (Luke 6:31) Emi iwọrọke ke mbon emi ẹnamde se Bible ọdọhọde ẹyetiene ẹnịm se mbon en̄wen ẹnịmde, ẹnyụn̄ ẹnyịme kpukpru se mmọ ẹbierede ndinam. Edi utu ke mmọ nditre ndikpono mme owo emi ke ntak se mmọ ẹbierede ndinam, mmọ ẹsinam n̄kpọ ye mmọ nte Jesus ọkodọhọde ẹnam.

 Ke uwụtn̄kpọ, isan̄ kiet Jesus ama okụt n̄wan emi mînịmke se enye ekenịmde, n̄wan emi okodụn̄ ye owo emi mîdịghe ebe esie. Jesus ikamaha utọ uwem oro, edi enye ama etịn̄ ikọ ukpono ukpono ye mma oro.​—John 4:9, 17-24.

 Ukem nte Jesus, mme Christian ẹsiben̄e idem nditịn̄ se mmọ ẹnịmde ye ntak emi mmọ ẹnịmde n̄kpọ oro nnọ mbon emi ẹyomde ndikop, edi mmọ ẹsinam oro ye “ntotụn̄ọ ukpono.” (1 Peter 3:15) Bible ọdọhọ ke ikpanaha mme Christian ẹnyịk mbon en̄wen ẹma se mmọ ẹmade. Enye ọdọhọ ke mbet Christ “inyeneke ndin̄wana en̄wan, edi enyene nditie sụn̄sụn̄ ye kpukpru owo,” emi ẹsịne mbon emi mînịmke se nnyịn inịmde.​—2 Timothy 2:24.

Se Bible etịn̄de aban̄a ndisua owo

 Bible ọdọhọ nnyịn ete: “Ẹyom emem ye kpukpru owo.” (Mme Hebrew 12:14) Owo emi oyomde emem isisuaha owo. Kpa ye oro enye mîditreke ndinịm se enye esinịmde, enye ayanam se enye ekekeme man odu ke emem ye mbon en̄wen. (Matthew 5:9) Bible akam ọdọhọ mme Christian ẹma mme asua mmọ, oro edi ndifọn ido ye mbon oro ẹnamde n̄kpọ ke idiọk usụn̄ ye mmọ.​—Matthew 5:44.

 Bible ọdọhọ ke Abasi “asasua,” mbon emi ẹnamde n̄kpọ emi ekemede ndisuene mme owo, m̀mê oro ẹsinamde mbon en̄wen ibak, ke Enye onyụn̄ ada mmọ ke “mbubiam.” (Mme N̄ke 6:16-19) Edi Bible ada ikọ oro “usua” etịn̄ aban̄a owo ndinen̄ede nsua ndiọi edinam. Bible owụt ke Abasi eyefen ọnọ owo emi okpụhọrede idiọk uwem esie, onyụn̄ an̄wam owo oro odu uwem nte Enye oyomde.​—Isaiah 55:7.

Mme itie Bible emi etịn̄de n̄kpọ ẹban̄a ndiyọ owo ye ndikpono owo

 Titus 3:2: “Ẹnyene eti ibuot, ẹtie ifụre ifụre ye kpukpru owo.”

 Owo emi enyenede eti ibuot esidiọn̄ọ nte enye etịn̄de se enye ekerede, ndien emi esinam ukpono odu.

 Matthew 7:12: “Mmọdo, kpukpru n̄kpọ eke mbufo ẹyomde mme owo ẹnam ye mbufo, ana mbufo n̄ko ẹnam kpasụk ntre ye mmọ.”

 Esinem nnyịn mbon en̄wen ẹma ẹkpono nnyịn, ẹnyụn̄ ẹda se ikerede ye se itịn̄de. Kot ibuotikọ emi, “What Is the Golden Rule?” man ekpep nte akpanamde se Jesus eketịn̄de ke ọwọrọetop ukwọrọikọ esie oro.

 Joshua 24:15: “Mbufo ẹmek mfịn emi enye emi mbufo ẹdinamde n̄kpọ esie.”

 Ima iyak mme owo ẹda ifụre emi mmọ ẹnyenede ẹmek se mmọ ẹyomde, emem oyodu.

 Utom 10:34: “Abasi inamke asari.”

 Abasi isarike owo ndomokiet ke ntak ido obio esie, ke ntak emi enye edide n̄wan m̀mê erenowo, idụt emi enye otode, ke ntak emi enye edide afia m̀mê obubịt, m̀mê nte ẹsinamde n̄kpọ ke edem mmọ.

 Habakkuk 1:12, 13: ‘[Abasi] ikemeke ndise idiọkido.’

 Abasi idiyọhọ idiọkido ke nsinsi. Enye idiyakke ndiọi owo ẹka iso ẹnam ndiọi n̄kpọ ke nsinsi. Edieke oyomde ndidiọn̄ọ n̄kpọ en̄wen mban̄a se isụk inemede emi, mbọk se vidio emi Ntak Emi Abasi Ayakde Mme Owo Ẹbọ Ufen?

 Rome 12:19: “Ẹyak ufan̄ ẹnọ iyatesịt Abasi; koro ẹwet ẹte: “Jehovah ọdọhọ ete, usiene enyene mi; ami nyosio usiene.” a

 Jehovah Abasi iyomke owo ndomokiet osio usiene ọnọ idemesie, Enye oyosio usiene ini ama ekem. Edieke oyomde ndikpep n̄kpọ en̄wen mban̄a se isụk inemede emi, kot ibuotikọ emi “Will the Cry for Justice Be Heard?

a Jehovah edi ata enyịn̄ Abasi. (Psalm 83:18) Kot ibuotikọ emi “Anie Edi Jehovah?