Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

ISHOMO RYA 03

Mbehi noyesiga Bibuli?

Mbehi noyesiga Bibuli?

Bibuli erimu ebiraganiso n’obuhabuzi bwingi. Nobasa kuba oyinire ekihika ebi eri kwegesa konka nambwenu oyenda kubibanganisaho. Mbehi oshemerire kwesiga ebiraganiso n’obuhabuzi ebiri omuri eco kitabo ca kare? Mbehi nobasa kwesiga ebi Bibuli eri kugamba aha kushemerererwa amagara omuri obu bwire n’omu biro by’omu misho? Abingi nibabyesiga. Reka turebe yaba n’iwe ori kubasa kubyesiga.

1. Mbehi ebi Bibuli eri kugamba ni amazima ninga ni emigani?

Bibuli negamba ku erimu “ebigambo by’amazima.” (Omubuurizi 12:10) Negamba enkuru ezabireho kandi zirimu abantu abari kumanywa. (Shoma omuri Luka 1:3; 3:1, 2.) Abanyabwenge omu bya Bibuli bakahamiza kimwe ku obwire, abantu, ahantu, n’ebintu ebiri kugambwa omuri Bibuli biri amazima.

2. Ahabw’enki turi kubasa kugamba ku Bibuli etararugire aha murembe?

Bibuli negamba ebintu ebyabire bitari kumanywa omu bwire obu yahandikirwemu. Ecokureberaho: Negamba ahari sayansi. Ebyingi ebi Bibuli eri kugamba abingi bakaba batari kubyikiriza obu yabire eri kuhandikwa. Konka, sayansi y’omuri obu bwire nehamya ku ebi Bibuli eri kugamba ari amazima. Ebi Bibuli eri kugamba ‘bikatebwaho kuba eby’ebiro n’ebiro.’Zaaburi 111:8.

3. Ahabw’enki turi kubasa kwesiga ebi Bibuli eri kugamba aha biro by’omu misho?

Bibuli erimu obuhanuzi * oburi ‘kuranga ebitakabireho.’ (Isaaya 46:10) Ekagamba enkuru z’ebyabireho bitakabireho kandi byona bikaba biri amazima. Nambwenu ekagamba aha bintu ebyabire birabeho omu nsi omuri obu bwire. Omuri eri ishomo twaza kushwijuma bumwe omuri obwo buhanuzi. Oku bwahikirire nikutangaza!

YEGA BYINGI

Yetegereze oku sayansi y’omuri obu bwire eri kwikirizana na Bibuli, kandi ocondoze obuhanuzi bumwe bw’omuri Bibuli oburi kushemeza.

4. Sayansi neyikirizana na Bibuli

Omu bwire bwa kare abantu bingi bakaba nibesiga ku ensi ehanikire aha kindi kintu. Zana VIDIYO.

Reba ebi ekitabo ca Yobu cagambire omu myaka 3,500 ehwire. Shoma omuri Yobu 26:7, rero muganire ahari eki kibuzo:

  • Ahabw’enki kuba ensi ‘ehanikire ahari busha’ kiri kutangaza?

Kuhisya omu myaka ya za 1800, abantu bakaba batakamanyire ge okwegarukamu kw’amizi. Reba eki Bibuli yagambire hari kuburayo emyaka myingi ngu kihikirire. Shoma omuri Yobu 36:27, 28, rero muganire ahari ebi bibuzo:

  • Ni enki ecakutangaza aha byagambwa aha kwegarukamu kw’amizi?

  • Mbehi ebyahandikirwe ebi washoma byatuma wakizaho kwesiga ebi Bibuli eri kugamba?

5. Bibuli ekaba yagambire ebintu ebyabire birije kubaho

Shoma omuri Isaaya 44:27–45:2, rero muganire ahari eki kibuzo:

  • Ni enki eki Bibuli yabire yagambire mbere y’emyaka 200 ngu Babulooni egwe?

Ebyabireho nibihamya ku Omugabe Kuuro wa Buperesi n’amahe geye bakwasire orurembo rwa Babulooni omu mwaka gwa 539 M.Y. * Bakahabisa amizi g’omugera ogwabire guri kurinda orwo rurembo. Ku batahire omu rurembo barabire aha nyigi zigwire bakahika nibarukwata batarwanire. Hati hahwire emyaka eri kurenga 2,500 Babulooni eri amatongo. Reba eki Bibuli yabire yagambire

Shoma Omuri Isaaya 13:19, 20, rero muganire ahari eki kibuzo:

  • Ni bata oku ebyahikire ahari Babulooni biri kuhamya ku obwo buhanuzi bwahikirire?

Amatongo ga Babulooni omuri obu bwire omuri Iraki

6. Bibuli ekaba yagambire aha bintu ebiri kubaho omuri obu bwire

Bibuli netugambira ku turi ‘omu biro by’aha mperu.’ (2 Tim 3:1) Reba ebi Bibuli yabire yagambire ahari obu bwire.

Shoma omuri Matayo 24:6, 7, rero muganire ahari eki kibuzo:

  • Ni biha bintu ebi Bibuli yabire yagambire ebyabire birabeho omu biro by’emperu?

Shoma omuri 2 Timoseo 3:1-5, rero muganire ahari ebi bibuzo:

  • Ni eha mitwarize y’abantu b’omu biro by’emperu eyi Bibuli yabire yagambire?

  • Ni eha mitwarize eyi ori kukira kureba omuri eyo?

ABANTU ABAMWE NIBAGAMBA NGU: “Bibuli ni ekitabo c’emigani y’ebishuba.”

  • Ni biha bintu ebiri kukuhamiza ku Bibuli eri kugamba amazima?

EMPINYE

Ebyabireho, sayansi, n’obuhanuzi byona nibyereka ku ori kubasa kwesiga Bibuli.

Wayega ki?

  • Mbehi ebi Bibuli eri kugamba ni amazima ninga ni emigani?

  • Ni biha bintu ebi Bibuli eri kwikirizana na sayansi?

  • Mbehi notekateka ngu Bibuli negamba aha biro by’omu misho? Ahabw’enki?

Entego

CONDOZA

Ni gaha mazima agari kukwata aha ‘biro by’aha mperu’?

“Obuhanuzi 6 obwahikirire” (Omunara g’Omurinzi, gw’aha kiro ca 1 Okwatano, 2011)

Reba oku ebyahanwirwe aha Bugabe bwa Bugurika byahikirire.

Okuhamibwa n’ebigambo by’obuhanuzi (5:22)

Reba oku obuhanuzi bw’omuri Bibuli bwahindwire oku omushija omwe yabire nayireba.

“Ahari inye, Ruhanga akaba atariho” (Omunara g’omurinzi No. 5 2017)

^ par. 9 Obuhanuzi ni obutumwa oburi kuruga ahari Ruhanga oburi kugamba aha biro by’omu misho.

^ par. 25 M.Y. nikimanyisa “Mbere ya Yesu,” kandi B.Y. nikimanyisa “Bwanyima ya Yesu.”