Luc 1:1-80
1 Mbôl abui bôt é nga nyoñe ntyi’ane ya tôkane mefoé, a tili nkañete ya mame bia bese bia yeme na me ne mame me ne été.
2 Avale bôte be mbe valé atata’a, be nga yen a mis a kañete bia mame mete, mbe bete be ntoo bebo bisaé ya foé te.
3 A Théophile, môt a bili beta nkôñ, ma fe me nga nyoñe ntyi’ane ya tili wo mam avale me nga boban, amu me nga nyoñ éyoñe ya fase mame mese avale me nga boban aso atata’a,
4 ndembene wo ye tu’a yeme na, mam ô nga wô’ô be ye’ele’e wo me ne fo’o été.
5 Melu Hérode* a mbe njô bôte ya Judée, môt éziñ a too jôé na Zacharie, a mbe môte wua ya nsamba beprêtre be mbe be loone na Abia. Minga a nga luk, a mbe a so’o nda bôt Aaron, jôé dé é mbe na Élisabeth.
6 Bese bebaane be mbe zôsô mise me Zambe, be mbe teke bijô a be mbe be wulu’u avale metiñ a minjôane mi Yéhôva* mi ne.
7 Ve be mbe teke mon, amu Élisabeth a mbe nkôkôm, a bese bebaane be mbe be ntoo minnôm.
8 A nga bo na, nté a mbe a bo’o ésaé prêtre jé, fufulu a beprêtre bevok ôsu Zambe,
9 avale nta’ane mame* beprêtre ô mbe, éyoñe jé é nga kui na, a ke di’i encens nda Yéhôva.
10 A nsamba bôt ôse ô mbe ô ye’elane nseñ, nté be mbe be di’i encens.
11 Éngele Yéhôva* a nga yené be nye, a tele mbo nnôme ya autel be mbe be di’i encens.
12 Éyoñ a nga yene nye, Zacharie a nga bo fe’e ne vema a ko mbia woñ.
13 Ve éngele a nga jô nye na: “A Zacharie, te ko woñ amu Zambe a wô’ôya meye’elane me nja’ane môé a ma me nyo ngal, Élisabeth, a ye biaé wo mon a wo ye yôlé nye na Jean.
14 Wo ye wô’ô beta mevak a abui bôte da ye vak abialé dé,
15 amu a ye bo éwôlô môte mise me Yéhôva,* ve a nji yiane nyu woone nge ke bilam, a ye bo njalan a mfufube nsisim ôsusua na a bialé,*
16 a ye volô abui bone be Israël na be bulane be Yéhôva* Zambe wop.
17 Nde fe a ye wulu ôsu wé a nsisim Élie a ngule jé na minleme beésa mi bulane be bon, a na ba be ne melo be bo mewôk a zôsô. A ye bo na bôte be tabe nkômesan asu Yéhôva.”*
18 Zacharie a nga sili éngele na: “Aval avé me ne yeme na jame di é ne été? Amu bia minga wome bi ntoo minnôm.”
19 Ane éngele a nga yalane nye na: “Me ne Gabriel, kom ése me tele Zambe ôsu, a te lôme ma na me zu kate wo mbamba foé nyu.
20 Ve tame yen! Wo ye ku mvuk a bo teke ngule ya kobô, akekui môse mame ma ma ye tôéban, amu ô nji buni mejô mam, mme mete ma ye tôébane mbamba éyoñ.”
21 Nté ôte ôse, bôte be nga ke ôsu a yange Zacharie be kame’e na a tabe abim ayabe di temple été.
22 Éyoñ a nga kui atan, a mbe teke ngule ya kobô be, ane be nga yeme na a te yen étua jam* e temple été. A mbe a bo’o be mendem a mo, ve teke kuli atañ éfia.
23 Éyoñe melu me ésaé jé ya temple* me nga man, ane a nga bulane nda jé.
24 Mvuse bone melu, nde Élisabeth minga wé, a nga nyoñ abum, a nga bo ngone ngon étan teke kui nseñ, a mbe a jô’ô na:
25 “Jame di nde Yéhôva* a te bo ma, a te yene nju’u wom a vaa ma ôsone nyul.”
26 Éyoñ abum dé é nga kui ngon ésaman, ane Zambe a nga lôme Gabriel e Nazareth tisone ya Galilée,
27 be éndune ngone minga, é mbe é bili atiñ aluk a môt a mbe jôé na Joseph, ya nda bôte David. Éyôlé éndune ngone minga éte, é mbe na Marie.
28 Éyoñ éngele a nga nyiin, a nga jô nye na: “Mbôlô, a ngone minga é bili abui ébotan, Yéhôva* a ne a wo.”
29 Ve éyoñ a nga wô’ô mejô mé, a nga jeñe na a yem atinane ya avale mebatan éngele a nga batane nye.
30 Nde éngele a nga jô nye na: “Te ko woñ a Marie, amu Zambe a yeneya wo mvaé.
31 Tame yen! Wo ye nyoñ abum, a wo ye biaé mona fam a yôlé nye na Yésus.
32 Mon ate a ye bo beta môt a a ye loobane na Mone Nyu a dañe mbetane yôp, a Yéhôva* Zambe, a ye ve nye éto njôane David ésa wé,
33 a a ye bo njô bôte mvoñe bôte Jacob nnôm éto, a éjôé jé ja ye ke man.”
34 Ve Marie a nga sili éngele na: “Aval avé jame di é ne boban, amu me ngenane teke jô’ôbô a fam?”
35 Ane éngele a nga yalane nye na: “Mfufube nsisim a ye so be wo, a ngule Nyu a dañe mbetane yôp ja ye vuluku wo a nsisiñe wé, jôme te nje mon a yiane bialé, a ye loobane na mfufup, Mona Zambe.
36 A tame yen! Élisabeth évuvumane jôé, nyu be nga bo be loone na nkôkôme minga, akusa bo a ntoo nnôm, a nyoñeya abume mona fame den a nga ke ngon ésaman;
37 amu teke jam éziñ é ne kate Zambe.”
38 Nde Marie a nga jô na: “Tame yen! Me ne mbo ésaé Yéhôva! É boba’an avale wo te jô.” Ane éngele a nga kôlô valé a li’i nye.
39 Mvuse ya valé, Marie a nga ji’a téé a ke nlam ô ne minkôl été, tisone ya Juda,
40 ane Marie a nga nyiine nda be Zacharie a batan Élisabeth.
41 Nné ane Élisabeth a nga wôk ane Marie a batane nye, mon a mbe nye abum a nga fô’ôsan a mfufube nsisim a nga zu be Élisabeth.
42 Élisabeth a nga bete tyiñe yôp a jô na: “E binga bese, wo Zambe a nga dañe botane nye, Zambe a maneya botane mon a ne wo abum!
43 Abime beta jame da kui be ma na, nyia Tate wom a zu nda jam!
44 Amu nné ane ma te wô’ô mebatane môé, mon a ne ma abum a te fô’ôsan, amu a te vak.
45 Meva’a fe a minga a nga buni mejô Yéhôva* a nga jô nye, amu mese ma ye fo’o tôéban.”
46 Ane Marie a nga jô na: “Ma* ve Yéhôva* duma,
47 a nsisime wom ô ne njalan a mevak, amu Zambe Nyii wom,
48 amu a te simesane mbo ésaé wé a ne minga a sili émiene si. Ajô te ataté éyoñe ji, miaé mi bôte mise mia ye jô na, me ne mevak,
49 amu Nyu a dañe ngul a te bo beta be mame mfa’a wom, a jôé dé é ne étyi,
50 nde fe a zuya a ko bôte bese ba ko nye woñ éngôngol, ataté miaé bôte wu akekui miaé bôt ôvok.
51 A boya beta be mam a wo wé, a tyameya ba bese be bili ôsimesane mebune minleme miap été.
52 A nga vaa mingungule mi bôt éjôé mo,* a bete bôte be nji bi beta bito.
53 Ba ba wô’ô zaé a nga ve be mbamba bidi, ba ki be bili akum, a nga suu be na be ke teke jôme mo.
54 A nga so na a zu volô Israël mbo ésaé wé, éyoñ a nga bo nalé a nga liti na a simesane nkoon éngôngole wé
55 nnôm éto, aval a nga ka’a bemvamba bangan, Abraham a mvoñe bôte jé.”
56 Marie a nga tabe a nye bebé ngon élal, ane a nga bulane nda jé.
57 Éyoñ éyoñ Élisabeth a mbe na a biaé é nga kpwaan, ane a nga biaé mona fam.
58 Bôte ba bômane nye be nga vak a nye, amu be nga wô’ô na Yéhôva* a te ko nye éngôngol.
59 Alu muamô be nga so na ba zu tyi’i ntyene mon atyel, be mbe be nga zu ve nye jôé ésa wé Zacharie.
60 Ve nyia wé a nga jô na: “Teké’é! Ba ye yôlé nye na, Jean.”
61 Be nga jô nye na: “Teke môt éziñe ya bivuvumane biôé a be’e éyôlé éte.”
62 Nde be nga sili ésa wé be kobô’ô nye a mo na ba kômbô yem aval a yi na be yôlé mon.
63 Ane a nga jô na, be zu ve nye vôme ya tili, nde a nga tili na: “Éyôlé jé é ne Jean.” Ane bôte bese be nga kame jam éte.
64 Été été ane a nga beta bi ngule ya kobô, a taté na a ve Zambe duma.
65 Ane woñ ô nga bi bôte bese ya ngoto éte, ane bôte ya nlam ôse ya Judée be nga taté na ba kobô ajô éte.
66 Bôte bese be nga ke ôsu a fase de a kam, be jô’ô na: “Mone nyi a ye bo avale môt avé?” Amu Yéhôva* a mbe fo’o a nye.
67 Nde Zacharie, ésa wé a mbe njalan a mfufube nsisim, ane a nga kate bôte foé Zambe nyi:
68 “Duma é bo’o be Yéhôva,* Zambe ya Israël amu a wô’ôya bôte bé éngôngol, a zuya fe kôté be.
69 A veya bia ngungule nkôté bôt* ô so’o nda bôte David, mbo ésaé wé,
70 fo’o ve aval a nga jô a zene ya mimfufube bekulu mejô mié ya melu mvus,
71 a nkôté bôt ate a ye kôté bia mo besiñe bangan, a be bôte bese ba vini bia;
72 nde fe Zambe a ye ko bia éngôngol aval a nga bo bemvamba bangane ngaka’a, a ye fe simesan élate jé é ne étyi,
73 nalé ate a tinane na, ngaka’a a nga bo mvamba wongan Abraham
74 na, éyoñ a maneya kôté bia e mo besiñe bangan, a kañese na bi bo nye ésaé é ne étyi teke ko jôm éziñe woñ
75 na bi kabetane nye, a bo zôsô mise mé môs ôse ya yôp.
76 Ve mfa’a wôé, a mone mon, ba ye loone wo na nkulu mejô Nyu a dañe mbetane yôp, amu wo ye wulu ôsu Yéhôva* na ô kôme zene jé,
77 na a kate bôte bé na a ye kôté be a zene ya jamé minseme miap,
78 amu Zambe wongan a ko bia éngôngol. A nkoon éngôngol ôte bia ye yen éfufup é so’o yôp, nje ja faé ane ji ya melendé me tyé,
79 a ve bôte be too dibi été a ba be ne vôme nsisiñe ya awu ô ne éfufup, éfufup éte ja ye liti bia jame bia yiane bo na bi bi mvo’é.”
80 Ane mon ate a nga yaé a bo ngule mfa’a ya nsisim. A nga nyiñe nkôte si akekui éyoñ éyoñe ya kañete bone be Israël é nga kpwaan asu dé.
Notes
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Nge ke, “metum.”
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Nge ke, “a ngenan abume be nyia.”
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Nge ke, “bi ñyenan.”
^ Nkobô Grec, “ésaé jé é ne étyi.”
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Éfia Grec, psukhê. Lañe’e Atinane bifia, “Ényiñ.”
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Nkobô Grec, “bito bi njôane biap.”
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Lañe’e Atinane bifia.
^ Nkobô Grec, “nla’a wo kôté bôt.” Lañe’e Atinane bifia, “Nlak.”
^ Lañe’e Atinane bifia.
