Kɔ i nun ndɛ'n su trele

?Nguan’n i sin kpɛlɛ’n i su ndɛ benin yɛ Biblu’n kan-ɔn?

?Nguan’n i sin kpɛlɛ’n i su ndɛ benin yɛ Biblu’n kan-ɔn?

Ndɛ nga Biblu’n kan’n

 Biblu’n kɛnmɛn i sɔ yolɛ’n i ndɛ trele. a Sanngɛ, nguan nin wie’n be su ndɛ ng’ɔ kan’n ɔ kwla tike e ɲin. Ɲanmiɛn tannin e sran kunlɛ. Sanngɛ sɛ sran kun la wie bɛ su naan e si kɛ i liɛ w’a wie’n, Biblu’n kleman kɛ saan fii be kunndɛ ayre be yo i naan w’a ka nguan nun.

 Biblu’n se kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ mannin e nguan-ɔn. Ɔ se ekun kɛ “nguan’n i bo’n, [Ɲanmiɛn] i wun lɔ yɛ ɔ wo-ɔ.” (Jue Mun 36:10; Sa Nga Be Yoli’n 17:28) Nguan’n ti cinnjin kpa Ɲanmiɛn ɲrun. I sɔ’n ti, ɔ se kɛ nán e kun sran yɛ nán e kun e bɔbɔ e wun. (Ezipt Lɔ Tulɛ 20:13; 1 Zan 3:​15) Asa ekun’n, ɔ se kɛ maan e nian e wun su naan y’a kpɛman e bɔbɔ annzɛ sran uflɛ i nguan’n i sin. (Mmla’n 22:8) Nanwlɛ, Ɲanmiɛn kunndɛ kɛ e bu nguan’n i like dan.

?Yɛ sɛ e si kpa kɛ sran’n i liɛ w’a wie’n nin?

 Biblu’n seman kɛ sɛ sran kun su wa wu’n, sran le atin be kpɛ sran sɔ’n i nguan’n i sin. Sa ng’ɔ juli Famiɛn Saili su’n, ɔ kle sɔ kpa. Kɛ ɔ ɔli alɛ kunlɛ’n, mɔ be wɔli i cua’n, ɔ seli i alɛ ninnge’n suafuɛ’n kɛ ɔ kun i. (1 Samiɛl 31:​3, 4) Sanngɛ, i alɛ ninnge suafuɛ’n w’a kplinman su. Gbanflɛn kun wa kan kleli Famiɛn Davidi kɛ, Saili seli i kɛ ɔ kun i naan ɔ kunnin i. Davidi bu nguan’n kɛ Ɲanmiɛn fa bu i’n sa. Ɔ maan, kɛ ɔ tili ndɛ sɔ’n, ɔ buli gbanflɛn sɔ’n i fɔ.​—2 Samiɛl 1:​6-​16.

?Sɛ e si kpa kɛ sran’n i liɛ w’a wie naan ɔ su wa wu’n, ɔ fata kɛ san fii be yo like kwlakwla nga be kwla yo’n naan ɔ ka nguan nun?

 Kɛ sran kun la wie bɛ su’n, naan e si kɛ i kwlaa yoli-o, ɔ́ wú’n, Biblu’n seman kɛ san fii be yo like kwlaa nga be kwla yo’n naan ɔ ka nguan nun. Biblu’n se kɛ sa tɛ’n ti yɛ e wu-ɔ, naan wie’n ti e kpɔfuɛ dan kpafuɛ’n. (Rɔmunfuɛ Mun 5:​12; 1 Korɛntifuɛ Mun 15:26) Sanngɛ, ɔ fataman kɛ e sro wie’n. Afin, Ɲanmiɛn se kɛ ɔ́ cɛ́n be nga be wuli’n. (Zan 6:​39, 40) Sran ng’ɔ bu nguan’n i like dan’n, ɔ kunndɛ ayre ng’ɔ ti kpa’n fa yo i sran nga i wunnɛn yo i ya’n. Sanngɛ nɛ́n i sɔ’n ti yɛ sɛ i sran’n i liɛ w’a wie’n, ɔ́ sé kɛ san fii be yo i ayre naan ɔ ka nguan nun-ɔn.

?Be nga be kunnin be bɔbɔ be wun’n, Ɲanmiɛn kwla yaci cɛ be?

 Ɛɛn. Biblu’n seman kɛ be nga be kun be bɔbɔ be wun’n, Ɲanmiɛn yaci cɛman be. Be wun kunlɛ’n, ti sa tɛ dan kpa. b Sran wie’m be kunnin be wun afin be ti nun sanngannin, annzɛ be wla boli be wun dan. Wie’m be kusu be wun kunlɛ’n ɔ o be osu nun, ɔ ti kɛ tukpacɛ sa. Ɲanmiɛn si i kwlaa sɔ’n. (Jue Mun 103:13, 14) Ɔ fa Biblu’n nun ndɛ’n fɔnvɔ be nga be wla w’a bo be wun’n. Asa ekun’n, Biblu’n se kɛ ‘be nga be yoli sa kpa-o, be nga b’a yoman sa kpa-o, bé cɛ́n.’ (Sa Nga Be Yoli’n 24:15) I sɔ’n kle kɛ be nga be yoli sa tɛ dan kpa bɔbɔ’n, e kwla lafi su kɛ Ɲanmiɛn cɛ́n be. Be nga be kunnin be wun’n, be o be nun wie.

a Sɛ sran kun tɔ tukpacɛ kekle kpa, annzɛ like wie yoli i naan ɔ su fɛ kpa’n, wie liɛ’n dɔɔtrɔ’m be yo maan ɔ wu ndɛndɛ naan w’a fɛman kun. Blɔfuɛ nun’n, be flɛ i sɔ’n kɛ etanazi (Merriam-Webster Learner’s Dictionary) Wie liɛ kusu’n, dɔɔtrɔ’n bɔbɔ uka tukpacifuɛ’n naan ɔ kun i wun.

b Be kwlaa nga be kunnin be wun mɔ Biblu’n kan be ndɛ’n, b’a yoman Ɲanmiɛn i klun sa.​—2 Samiɛl 17:23; 1 Famiɛn Mun 16:18; Matie 27:​3-5.