Kɔ i nun ndɛ'n su trele

AWLOBO’M BE UKALƐ | SIƐ NIN NIƐN’M BE JUNMAN’N

?Á yó sɛ naan w’a yo siɛ kpa?

?Á yó sɛ naan w’a yo siɛ kpa?

 ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ siɛ kun yo-ɔ?

  •   Ka naan amun a wu ba’n. Sɛ a ti bian kpa dɔ nga su’n, ɔ kle kɛ á yó siɛ kpa ɔ ɲrun lɔ wie. Fluwa kun seli kɛ:

     “Sɛ yasua kun i yi wunnzɛ naan ɔ ukɛ i naan b’a toto awlo lɔ ninnge mun, ɔ fɛ i kɔ dɔɔtrɔ, yɛ sɛ kɛ bé nían ba’n mannzin’n nun’n ɔ o lɛ wie’n, kpɛ sunman’n kɛ i yi’n wu ba’n ɔ niɛn i yi’n ɔ nin ba’n be lika kpa.” (Do Fathers Matter?)

     Bian kun suan Zaki, ɔ seli kɛ: “I nun nga min yi’n ti wunnzɛfuɛ’n, n kloman kɛ ɔ bu i kɛ i ngunmin yɛ ɔ wo-ɔ. I ti’n, n yoli like kwlaa nga n kwla yo’n naan m’an ukɛ i. I kpa bɔbɔ’n, e nin i e siesieli e wa’n i sua ba’n likawlɛ. Blɛ sɔ mɔ é síesíe e wun naan ba’n w’a ba’n, ɔ yoli i liɛ ngunmin mannin e sran nɲɔn’n.”

     Afɔtuɛ nga Biblu’n man’n: “Nán an bu amun ninnge liɛ’m be ngunmin be akunndan, sanngɛ an bu amun wiengu’m be liɛ’n i akunndan wie.”—Filipufuɛ Mun 2:4.

  •   Kɛ amun ko wu ba’n. Yo naan a nin ba’n amun afiɛn mantan. I wie yɛle kɛ maan a nin i be kan ngowa yɛ ju i tikatika. Uka ɔ yi’n ba’n i lika nianlɛ nun. Sɛ a fa ɔ wun wla ba’n i lika nianlɛ nun’n, i sɔ’n úkɛ i naan w’a ɲin kpa. Sɛ a yo naan a nin ɔ wa’n amun afiɛn mantan kpa’n, i sɔ’n klé kɛ ɔ wa’n ti ɔ cinnjin.

     Bian kun suan Risaa, ɔ seli kɛ: “Tran asiɛ wun kɛ ɔ wa’n sa. A nin i be kan ngowa. Yi aɲinsuɛ kanngan. Nán i sɔ yolɛ’n kun wɔ ɲannzuɛn. Nán ɔ wla fi su kɛ ninnge kanngan kɛ nga sa mun yɛ bé úka ba’n naan w’a wun i wlɛ kɛ a klo i-ɔ.”

     Afɔtuɛ nga Biblu’n man’n: “Ba’m be ti aja like m’ɔ fin Zoova-ɔ. Like nga Ɲanmiɛn fa cɛ sran kun’n yɛle be klun ba’n.”—Jue Mun 127:3.

  •   Kɛ ba’n ɲín kɔ́’n. Fluwa sifuɛ’m be waan ba nga be nin be si be afiɛn mantan kpa’n, be di junman kpa suklu lɔ, be wla boman be wun tikatika, yɛ be dan lika be nɔnman drɔgi yɛ be yoman sa tɛtɛ mun. I sɔ’n ti’n, fa blɛ naan a nin ɔ wa’n be yo ninnge wie mun likawlɛ. I liɛ’n, amun afiɛn mántan kpa.

     Be flɛ bian kun kɛ Denisi, ɔ seli kɛ: “Min wa yasua’n seli min kɛ kɛ ɔ ko fɛli i bɔbɔ i sua liɛ’n, like nga i wla loli i kpa’n yɛle yalɛ nga e kokoli be blɛ nga e o loto’n nun ɔ nin blɛ nga é dí like’n. Blɛ nga n sunnzunman’n be nun bɔbɔ yɛ e kokoli yalɛ cinnjin kpafuɛ mun-ɔn. Kɛ mɔ e nin i e yoli ninnge mun likawlɛ titi’n ti yɛ e kwla kokoli yalɛ sɔ mun-ɔn.”

     Afɔtuɛ nga Biblu’n man’n: “An nian wafa nga an fa nanti’n i su kpa titi, naan amun a nantiman kɛ sinnglinfuɛ mun sa. Sanngɛ an nanti kɛ ngwlɛlɛfuɛ mun sa. An fa amun blɛ’n fa yo ninnge nga be ti cinnjin’n.”—Efɛzifuɛ Mun 5:15, 16.

 ?Ngue ti yɛ siɛ’n i junman’n ti cinnjin-ɔn?

 Kpɛ sunman’n, be waan siɛ’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ ko kunndɛ like fa man i awlobofuɛ mun yɛ ɔ sasa be-ɔ. Kpɛkun niɛn’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ nian ba’m be lika awlo lɔ-ɔ. (Mmla’n 1:31; Ezai 49:15) Sanngɛ awlobo wie’m be nun’n, junman nga siɛ’m be di’n yɛ niɛn’n di-ɔ, yɛ nga niɛn’m be di’n yɛ siɛ’n di-ɔ. I kwlaa yoli-o, fluwa sifuɛ’m be waan i siɛ-o, i niɛn-o, be nɲɔn’n be junman’n ti cinnjin. a

 Be flɛ bla kun kɛ Ziditi Walɛsitɛnin, ɔ suan awlobo’m be su like. Ɔ boli sa kun m’ɔ kle kɛ ndɛ sɔ’n ti nanwlɛ’n i su. I waan: “Loto kun sili min wa bla m’ɔ le afuɛ blu-nin-nɲɔn’n. Kɛ bé fɛ́ i anbilansi nun bé kɔ́’n, ɔ kunndɛli kɛ i baba yɛ ɔ cisan anbilansi’n nun-ɔn. Afin ɔ lafi su kɛ i baba kwla sɛsɛ i sa sɔ’n nun. Yɛ kɛ e juli dɔɔtrɔ lɔ’n, ɔ kunndɛli kɛ min yɛ n trɛn i wun lɛ blɛ kwlaa nun-ɔn. I liɛ’n ń kwlá fɔ́nvɔ i.” b

 Be flɛ bian kun kɛ Daniɛli, ɔ seli kɛ: “Siɛ’n yo maan awlofuɛ’m be wla gua ase yɛ ɔ sasa be. Ɔ ti like kun mɔ i yolɛ kwla yo kekle man niɛn kun-ɔn. Sanngɛ niɛn’n liɛ kusu’n, ɔ yo maan ba’m be wun i wlɛ kɛ be klo be. Afin ɔ si be cɛcɛ yo. I ti’n, ɔ fata kɛ be nɲɔn’n be bo yo kun be nian awlofuɛ’m be lika.”

 Afɔtuɛ nga Biblu’n man’n: “Min wa, sie ɔ su tie fɔ nga ɔ si tu wɔ’n, yɛ nán kpalo like nga ɔ nin kle wɔ’n.”—Ɲanndra Mun 1:8.

 Siɛ mun nin ba bla mun

 Wɔ mɔ a ti siɛ’n, a kwla kle ɔ wa bla’n wafa ng’ɔ fata kɛ yasua’m be nin i be nanti’n. A kwla kle i sɔ wafa nɲɔn:

  •   Wafa nga a nin i nin’n be tran’n. Sɛ a klo ɔ yi’n naan a bu i sran’n, i sɔ’n úka ɔ wa bla’n naan w’a sie nzuɛn ng’ɔ fata kɛ ɔ kunndɛ i sran ng’ɔ́ wá jɛ́ i’n i lika’n, be nzɔliɛ.—1 Piɛli 3:7.

  •   Wafa nga a nin i bɔbɔ be tran’n. Sɛ a bu ɔ wa bla’n i sran’n, i sɔ’n úkɛ i naan w’a bu i wun sran wie. Asa’n, ɔ́ sí wafa ng’ɔ fata kɛ yasua’m be nin i be nanti’n.

     Sanngɛ sɛ a ijɔ i titi’n, ɔ su bumɛn i wun sran kun yɛ ɔ́ kúnndɛ kɛ yasua uflɛ bu i sran. Kusu ɔ wa’n i wun akunndan nga yasua sɔ’n bú’n, ɔ kwla yo tɛ.

     Be flɛ bian kun kɛ Weinin, ɔ seli kɛ: “Ba bla ng’ɔ si kɛ i si’n klo i naan ɔ suɛn i bo’n, kpɛ sunman’n, ɔ kloman yasua ng’ɔ yiman nzuɛn kpakpa’m be nglo’n.”

a Niɛn sunman be ngunmin be kwla tali be mma mun lele ba sɔ’m be yoli kpa.

b Ɔ o fluwa The Unexpected Legacy of Divorce i nun.