Tɛla kɔ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ zʋ

Tɛla kɔ Ndwokɔ mɔɔ bɛhyɩhyɛ

Asʋ̃ Ezi a?

Asʋ̃ Ezi a?

Mɩnla hwiili yɛ nɩ Yitiyopiyia ebani yi da numɔ mmɩlɩ mɔ Fɩlɩpɩ hɔlɩ yɩ pɛ nɩ a?

ODWOKƆPƆKƆ “hwiili” mɔɔ bɛva belili egyima wɔ Bayɩbʋlʋ yɩ nu nɩ, ɩkɔhʋla ikehile hwiili bela mɔɔ nɩ bɛfa bedi egyima wɔ ɔzɔ mmɩlɩ nɩ. (Egy. 8:​28, 29, 38) Naasʋ̃ ɩkɛyɛ kɛɛ hwiili mɔɔ nɩ Yitiyopiyianii nɩ da numɔ nɩ, nɩ ɩdɩ kezi ɩtɛla mɔɔ nɩ azogyiamaa bɛfa bɔkɔ kʋnɛ anzɛnyɩɩ mɔɔ bɛfa bosũ ambile nɩ. Bɛmá yezunzu sianti azʋlɔtʋ ti mɔɔ yɛkãã zɔ nɩ nwʋ.

Nɩ Yitiyopiyianii nɩ dɩ ebani mɔɔ nɩ ituu ɔhʋanɩ tɩndɩnlɩ. Nɩ ɩdɩ benyia mɔɔ ɩwɔ tumi mɔɔ ikila “Yitiyopiyia bulombunli baalɛ mɔɔ bɔfʋlɛ yɩ Kandasɩ nɩ yɩ ozukua zʋ.” (Egy. 8:27) Nɩ Sudan nɩɩ Igyibiti ngyakɛ ɔfʋã nu yɩ ɔfʋã be kɩnla ɔwɔkɩ Yitiyopiyia manlɩ yɩ nwʋ. Iluwakɛɛ nɩ ɔhʋanɩ yɩ walɩ nɩ ti, ebiye a, ebani yi zɩnzanlɩ yɩ hwiili yɩ. Naasʋ̃ kɛmɔ ɩdɩ bela nɩ ɩvalɩ nninyeni sʋ̃maa iduli ɔhʋanɩ yɩ. Nɩ hwiili azʋlɔtʋ mɔɔ nɩ bɛfa botu ɔhʋanɩ wɔ ɔlʋbɔ yaalɛ mɔɔ ili bɔmʋnlɩ Y.M. nu nɩ, bo nu sʋ̃maa dɩ mɔɔ ɩlɛ tayɩ anla. Buuku be mɔɔ bɔfʋlɛ yɩ Acts—An Exegetical Commentary kã kɛɛ, “Nɩ ɔzɔ hwiili yɩ kʋla sʋwa nninyeni sʋ̃maa, ɩma wʋ nwʋ tɔ wʋ na ɔkʋla fa tu ɔhʋanɩ tɩndɩnlɩ sʋ̃.”

Nɩ Yitiyopiyianii nɩ ɩkɩngaa dɩyɛ mmɩlɩ mɔ Fɩlɩpɩ ɣikeli yi nɩ. Ɛhɛlɛlɛ yɩ kã kɛɛ “Fɩlɩpɩ iduli tɔlɔnwa ɩhɔlɩ hwiili nɩ nwʋ na ɩdɩlɩ kɛɛ benyia nɩ ɩkɩngaa nkɔmɩhyɛnii Ayɩzaya yɩ ɔnwʋma nɩ.” (Egy. 8:30) Nɩ hwiili mɔɔ bɛfa botu ɔhʋanɩ nɩ iádu tɔlɔnwa, meti mɔɔ ebani nɩ hʋlalɩ ɣɩnganlɩ dɩyɛ wɔ numɔ na Fɩlɩpɩ sʋ̃ duli tɔlɔnwa hɔ dʋlɩ yɩ a.

Yitiyopiyianii nɩ “ɩmanlɩ Fɩlɩpɩ ɩvʋlɩ ɩwʋwalɩ yɩ pɛ wɔ hwiili nɩ nu.” (Egy. 8:31) Hwiili mɔɔ nɩ bɛfa bosũ ambile nɩ, nɩ bekyina numɔ. Naasʋ̃ mɔɔ nɩ bɛfa botu ɔhʋanɩ yɩ mɛyɩ, nɩ numɔ dɩ kezi mɔɔ ɩkɛma ɔhʋanɩ ma ebani yi nɩɩ Fɩlɩpɩ kɔhʋla kɔwʋwa numɔ.

Iluwa odwokɔ mɔɔ ɩwɔ Egyima yi ti 8 nɩɩ ɛbɩbɛlɛnu mɔɔ yɛyɛ yɩ wɔ ɔwɔkɩ ndwokɔ nu nɩ ti, ɩma aɣile asã yɩ, sɛ yɛyɛɛ Yitiyopiyianii ebani yi nwʋ mfonyini wɔ yɛ awuuku azʋlɔtʋ yi nu a, yɛma yi hwiili nɩ yɛ kezi tɛla hwiili mɔɔ bɛfa bɔkɔ kʋnɛ anzɛnyɩɩ mɔɔ bɛfa bosũ ambile nɩ.