Yaa mi ní ɔ nɔ

Kɛ Yehowa Odasefohi Naa Sukuu Yami Ha Kɛɛ?

Kɛ Yehowa Odasefohi Naa Sukuu Yami Ha Kɛɛ?

 Wa ngɔɔ wa susumi ngɛ sukuu yami he ɔ kɛ daa sisi tomi mlaahi nɛ ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ nɔ. Odasefo no fɛɛ Odasefo no daa e he nile nɛ e kɛ Baiblo ɔ tsɔse ɔ nɔ kɛ mwɔɔ yi mi kpɔ ngɛ bɔ nɛ e kɛ Baiblo sisi tomi mlaahi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔmɛ ma tsu ní ha a he. a

 Sukuu yami he hia

 Sukuu yami yeɔ bua nɛ nɔ ko náa “nile nitsɛnitsɛ, kɛ juɛmi,” nɛ enɛ ɔmɛ ji suhi nɛ Baiblo ɔ je yi wawɛɛ. (Abɛ 2:10, 11; 3:21, 22) Jehanɛ hu ɔ, Yesu de e kaseli ɔmɛ kaa a tsɔɔ nihi níhi nɛ e fã mɛ ɔ. (Mateo 28:19, 20) Enɛ ɔ he ɔ, wa woɔ nihi nɛ waa kɛ ngɛ asafo ɔ mi ɔ he wami nɛ wa yeɔ buaa mɛ konɛ a ná womi mi nile bɔ nɛ sa, nɛ ekomɛ ji ní kanemi kɛ ní ngmami, kɛ bɔ nɛ a kɛ nɔ tuɔ munyu ha, b nɛ́ á le ní komɛ ngɛ jami kpahi kɛ bɔ nɛ nihi nɛ a je wɛtso kpahi a mi ɔ peeɔ a ní ha a he.​—1 Korinto Bi 9:20-22; 1 Timoteo 4:13.

 Nɔ yeli ɔmɛ hu na se nami nɛ ngɛ sukuu yami he, enɛ ɔ he ɔ, a suɔ nɛ nihewi kɛ yihewi nɛ a ya sisije kɛ nɔ tsami sukuu. Wa yeɔ mlaa nɛ ɔ nɔ, ejakaa e kɛ fami nɛ ji: “Ha nɔ fɛɛ nɔ nɛ e ba e he si kɛ ha blɔ nyahi nɛ a nɔ kuɔ ɔ” aloo nɔ yemi ɔmɛ ɔ kɔ. (Roma Bi 13:1) Jehanɛ hu ɔ, wa woɔ wa bimɛ he wami konɛ a ya sukuu nɛ́ a bɔ a he mɔde, se pi nɛ́ a ma ha nɛ bɔɔ nɛ́ a le ɔ nɛ́ e hiɛ ha mɛ. c Kaa bɔ nɛ Mawu Munyu ɔ de ɔ: “Nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ nyɛ ngɛ tsue ɔ, nyɛ tsu kɛ nyɛ tsui tsuo kaa nɔ́ nɛ Nyɔmtsɛ ɔ nɛ nyɛ ngɛ pee ha, se pi nihi.”​—Kolose Bi 3:23, Good News Translation.

 Sukuu yami yeɔ bua wɔ nɛ wa haa wa weku ɔmɛ a hiami níhi. Baiblo ɔ de ke, “ke nɔ ko hyɛ we lɛ nitsɛ e nihi a nɔ ɔ, titli ɔ, ni nɛmɛ nɛ a ji e we mi bimɛ ɔ, lɛɛ e kua hemi kɛ yemi ɔ, nɛ e ji nɔmlɔ yayami kulaa pe nɔ nɛ e be hemi kɛ yemi.” (1 Timoteo 5:8) Sukuu yami ma nyɛ maa ye bua wɔ nɛ waa kɛ fami nɛ ɔ nɛ tsu ní, bɔ nɛ pee nɛ wa nyɛ nɛ waa hyɛ wa weku ɔmɛ a nɔ. Kaa bɔ nɛ The World Book Encyclopedia a de ɔ, yi mi tomi titli nɛ ngɛ sukuu yami he ji konɛ “e ye bua nihi bɔ nɛ pee nɛ a nyɛ nɛ a pee ní kpakpahi kɛ ye bua ma bi . . . kaa ní tsuli nɛ a ngɛ ní tsue konɛ ma a sika he blɔ nya tomi nɛ ya nɔ.” Nɔ ko nɛ e ná sukuu tsɔsemi saminya nɛ́ e hɛ mi ngɛ ga a ma nyɛ maa hyɛ e weku ɔ nɔ saminya pe nɔ ko nɛ e li ga ní tsumi ko nɛ e ná we sukuu tsɔsemi ko ɔ.​—Abɛ 22:29.

 Nɔ́ kpa nɛ fɔli peeɔ ha a bimɛ ji kaa a kɛ tsɔsemi nɛ maa ye bua mɛ ngɛ a wami si ɔ haa mɛ, nɛ sukuu yami ma nyɛ maa ye bua konɛ a nyɛ nɛ a pee jã. (2 Korinto Bi 12:14) Wa ngɛ fɔli he wami woe kaa a ye bua a bimɛ nɛ a ná sukuu tsɔsemi, ke he nɛ a ngɛ ɔ ma bi nɛ a wo sika loko a bimɛ ɔmɛ maa ná sukuu tsɔsemi, loo ke e he wa kaa a kɛ a bimɛ maa ya sukuu aloo ke he nɛ a ngɛ ɔ kusumi ngmɛ́ blɔ nɛ a pee jã po. d Jehanɛ se hu ɔ, waa kɛ ga womi nɛ maa ye bua fɔli ngɛ blɔ nɔ nɛ a maa gu kɛ ye bua a bimɛ ngɛ a sukuu yami mi ɔ haa. e

 E sa nɛ a kɛ juɛmi nɛ da nɛ susu sukuu yami he saminya

 Wa hyɛɛ saminya ke wa ngɛ sukuu tsɔsemi nɛ wa maa hla a he susue ɔ. Baiblo ɔ de ke: “Kuasia heɔ nɔ́ tsuaa nɔ́ yeɔ. Ní lelɔ lɛɛ e le e nane nya hyɛmi.” (Abɛ 14:15) Waa kɛ sisi tomi mlaa nɛ ɔ tsuɔ ní nɛ wa hyɛɛ sukuu tsɔsemi nɛ wa maa hla ke wa ngɛ sukuu nɛ wa maa ya kɛ ya tsitsaa kɛ sika nɛ wa ma puɛ kɛ se nami nɛ ngɛ eko fɛɛ eko he ɔ he susue ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, se nami ngɛ nine nguɛ nya ní tsumi nɛ nɔ ko maa kase ɔ he, nɛ e he we be fuu loko nɔ ko kɛ maa kase.

 Mawu he níle nɛ wa maa kase ɔ he ngɛ se nami wawɛɛ pe je nɛ ɔ mi sukuu yami. Baiblo mi tsɔsemi nɛ nɔ ko ma ná a he ngɛ se nami pe je nɛ ɔ mi sukuu yami, ejakaa Mawu he nile nɛ nɔ ko ma ná a ma nyɛ ma he e yi wami. (Yohane 17:3) Jehanɛ hu e tsɔɔ wɔ bɔ nɛ e sa nɛ waa ba wa je mi ha​​—nɛ lɔ ɔ ji, e tsɔɔ wɔ ‘nɔ́ nɛ hi, kɛ blɔ nɛ da. Kɛ nɔ́ nɛ sa wɔ peemi.’ (Abɛ 2:9) E ngɛ mi kaa sukuu tsɔsemi nɛ bɔfo Paulo ná a ngɛ kaa mwɔnɛ ɔ be mi univɛsiti nɛ nɔ ko maa ya a mohu lɛɛ, se e kplɛɛ nɔ kaa ‘Nyɔmtsɛ ɔ he nile ɔ he jua wa pe nɔ́ fɛɛ nɔ́.’ (Filipi Bi 3:8; Ní Tsumi 22:3) Jã nɔuu kɛ̃ nɛ mwɔnɛ ɔ, e ngɛ mi kaa Yehowa Odasefo ɔmɛ a kpɛti nihi babauu ya sukuu kɛ ya tsitsaa mohu lɛɛ, se a kplɛɛ nɔ kaa Mawu he nile nɛ a ná a he ngɛ se nami wawɛɛ. f

Baiblo ɔ kasemi ɔ tsɔɔ wɔ bɔ nɛ wa maa ba wa je mi saminya ha

 Sukuu yami kɛ ya tsitsaa a ma nyɛ ma puɛ wa je mi bami kɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ

 Baiblo ɔ mi abɛ ko de ke: “Nɔmlɔ nɛ le nɔ́ ɔ, ke e na haomi nɛ ma a, e tuu nya fo, nɛ e ya laa e he.” (Abɛ 22:3) Yehowa Odasefohi nuɔ he kaa níhi nɛ yaa nɔ ngɛ univɛsiti ɔmɛ kɛ ekpahi kaa jã a mi ɔ ma nyɛ ma puɛ a je mi bami kɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ a kɛ Mawu a kpɛti ɔ. Enɛ ɔ he je ɔ, Odasefohi babauu sume kaa mɛ nitsɛmɛ aloo a bimɛ nɛ́ a ya je si fɔfɔɛ kaa jã mi. A nuɔ he kaa ngɛ sukuu nɛ ɔmɛ a mi ɔ, a duɔ susumihi nɛ dɛ nɛ nyɛɛ se nɛ ɔmɛ kɛ woɔ sukuu bi ɔmɛ a juɛmi mi:

  •   Susumi nɛ dɛ: Sika haa nɔ bua jɔmi nɛ e poɔ nɔ he piɛ

     A haa nɛ nihi naa sukuu yami kɛ ya tsitsaa kaa lɔ ɔ lɛ ma ha nɛ a ná ní tsumi kpakpa nɛ́ hiɔwo ɔ kle, enɛ ɔ he je ɔ sukuu bi fuu yaa univɛsiti kɛ yi mi tomi ɔ kaa konɛ a ná sika fuu. Ni komɛ hyɛɛ blɔ kaa sika ma nyɛ ma ha mɛ bua jɔmi, nɛ́ e ha nɛ a pee slɔkee, se Baiblo ɔ ha nɛ wa na kaa susumi nɛ ɔ dɛ. (Fiɛlɔ 5:10) Nɔ́ nɛ he hia pe kulaa a, Baiblo ɔ tsɔɔ hu kaa “sika suɔmi ɔ ji ní slɔɔtohi tsuo nɛ a yeɔ nɔ awi ɔmɛ a sipoku,” nɛ behi fuu ɔ, e haa nɛ nihi gbaa kɛ jeɔ hemi kɛ yemi ɔ he. (1 Timoteo 6:10) Yehowa Odasefohi peeɔ nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ a ma nyɛ bɔ nɛ pee nɛ “ní nami nɛ sisiɔ nɔ ɔ” nɛ e ko ná a nɔ he wami.​—Mateo 13:22.

  •   Susumi nɛ dɛ: E sa nɛ nihi nɛ a hlá hɛ mi nyami kɛ ha a he nɛ a bɔ mɔde nɛ a he biɛ kɛ gu sukuu nɛ a maa ya kɛ ya tsitsaa a nɔ

     Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ Georgia ma nɔkɔtɔma nɛ ye nɔ be ko nɛ be ɔ nɛ́ a tsɛɛ lɛ ke Nika Gilauri ɔ ngɛ juɛmi nɛ e ma mi bi ɔmɛ fuu hɛɛ ɔ he munyu tue ɔ, e de ke: “Ngɛ Georgia ma a mi ɔ, lɔ ɔ ji kaa e sa nɛ o ná univɛsiti degree ejakaa lɔ ɔ ji okadi nɛ tsɔɔ kaa o ngɛ blɔ nya ngɛ ma a mi. . . . [Be ko nɛ be ɔ,] a naa nihewi kɛ yihewi nɛ a nyɛ we nɛ a ná degree ɔ kaa a ji hɛ mi si puemi nɔ́ kɛ ha a weku ɔ.” g Se Baiblo ɔ bɔ wɔ kɔkɔ ngɛ biɛ hemi ngɛ je nɛ ɔ mi ɔ he. Yesu de jami hɛ mi nyɛɛli nɛ a hlaa hɛ mi nyami ngɛ adesa hɛ mi ɔ ke: “Kɛ nyɛ ma plɛ kɛ he ye kɛɛ, be mi nɛ nyɛ kplɛɛɔ hɛ mi nyami nɛ e jeɔ nyɛ sibi a ngɔ ɔ nɔ?” (Yohane 5:44) Níhi nɛ yaa nɔ ngɛ univɛsiti ɔmɛ a mi ɔ ma nyɛ ma ha nɛ nɔ ko nɛ ná he nɔ womi su, nɛ enɛ ɔ ji su ko nɛ Mawu hiɔ.​—Abɛ 6:​16, 17; 1 Petro 5:5.

  •   Susumi nɛ dɛ: E sa nɛ nɔ fɛɛ nɔ nɛ hla nɔ́ nɛ da kɛ nɔ́ nɛ dɛ kɛ ha he

     Yehowa Odasefohi kplɛɛɔ Mawu je mi bami he mlaahi nɛ kɔɔ nɔ́ nɛ da kɛ nɔ́ nɛ dɛ he ɔ nɔ. (Yesaya 5:20) Se kɛ̃ ɔ, womi ko nɛ a tsɛɛ ke Journal of Alcohol and Drug Education ɔ de ke, juami bi a nɔ nyɛmi ngɛ univɛsiti ɔmɛ a mi ɔ ha nɛ sukuu bi babauu “mwɔɔ yi mi kpɔhi nɛ́ e kɛ nɔ́ nɛ a le kaa e da kɛ nɔ́ nɛ dɛ ɔ kɔ we.” h Nɔ́ nɛ womi ɔ de ɔ kɛ nɔ́ nɛ Baiblo sisi tomi mlaa nɛ ɔ de ɔ kpaa gbi. E de ke: “Huɛ yayami bɔmi puɛɔ je mi bami kpakpa.” (1 Korinto Bi 15:33) Ngɛ univɛsiti ɔmɛ a mi ɔ, ní peepee komɛ nɛ Mawu hiɔ, kaa dã demi, tsopa yaya kɛ ní tsumi, kɛ ajuama bɔmi ɔ ji ní komɛ nɛ a pɔ he nɛ a woɔ mi he wami po ngɛ sukuu nɛ ɔmɛ.​—1 Korinto Bi 6:9, 10; 2 Korinto Bi 7:1.

  •   Susumi nɛ dɛ: Sukuu yami kɛ ya tsitsaa a ji blɔ nɛ hi pe kulaa nɛ a maa gu nɔ kɛ ha nɛ níhi nɛ ya nɔ saminya ngɛ je ɔ mi

     Wa yɔse kaa pi ní nami aloo biɛ hemi loo ngɔɔmi yemi he je nɛ nihi fuu yaa sukuu kɛ yaa tsitsaa a, mohu ɔ, a yaa sukuu kɛ yaa tsitsaa konɛ a si himi nɛ e pee kpakpa nɛ a kɛ ha nɛ je ɔ mi si himi hu nɛ pee kpakpa. E ngɛ mi kaa oti nɛ ɔmɛ hi mohu lɛɛ, se Yehowa Odasefohi ngɔ oti kpa kɛ ma a hɛ mi. Kaa bɔ nɛ e ji ngɛ Yesu blɔ fa mi ɔ, wɔ hu wa hyɛɛ Mawu Matsɛ Yemi ɔ blɔ kaa lɛ pɛ ji nɔ yemi nɛ e ma nyɛ ma ha nɛ je ɔ mi si himi nɛ pee kpakpa. (Mateo 6:​9, 10) Se kɛ̃ ɔ, wa hí si gu kɛkɛ nɛ́ waa hi Mawu Matsɛ Yemi ɔ mlɛe nɛ e ba tsu je ɔ mi nyagba amɛ a he ní. Mohu ɔ, kaa bɔ nɛ Yesu pee ɔ, wa fiɛɛɔ “sane kpakpa nɛ ɔ nɛ kɔɔ Matsɛ Yemi ɔ he ɔ” ngɛ je ɔ mi tsuo, nɛ wa yeɔ bua nihi lafahi abɔ daa jeha bɔ nɛ pee nɛ a si himi nɛ e pee kpakpa. i​—Mateo 24:14.

a Nihewi kɛ yihewi nɛ a ji Odasefohi nɛ́ loloolo ɔ a kɛ a fɔli ngɛ ɔ, ngɔɔ blɔ tsɔɔmi nɛ a fɔli ɔmɛ kɛ ha kɛ kɔ sukuu yami he ɔ kɛ tsuɔ ní be abɔ nɛ e ti si kɛ wui Mawu mlaa amɛ ɔ.​—Kolose Bi 3:20.

b Enɛ ɔ he ɔ, wa pee womihi nɛ yeɔ bua ngɛ ní kanemi kɛ ní ngmami mi nɛ́ e hiɛ pe ayɔ 11, nɛ́ eko ji Moo Kase Ní Kanemi Kɛ Ní Ngmami womi ɔ. Nɛ wa tsɔɔ nihi ní kanemi kɛ ní ngmami ngɛ je kɛ wɛ ngɛ gbihi 120 a mi nɛ́ wa he we nɔ́ ko. Kɛ je jeha 2003 kɛ ya si jeha 2017 ɔ, wa tsɔɔ nihi maa pee 70,000 ní kanemi kɛ ní ngmami.

c Hyɛ munyu nɛ ji “Should I Quit School?

d Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, wa woɔ fɔli he wami kaa a wo a bimɛ nyumuhi kɛ yihi tsuo sukuu. Moo hyɛ munyu nɛ ji “Should My Child Go to School?” nɛ ngɛ March 15, 2003, Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ mi ɔ.

f Moo hyɛ jw.org blɔ he ɔ nɛ e tu “Níhi Nɛ Nihi De Ngɛ Bɔ Nɛ Wami Plɛ Kɛ Je Sisi Ha a He” ɔ he munyu ɔ.

g Practical Economics: Economic Transformation and Government Reform in Georgia 2004​—2012, ba fa 170.

h Volume 61, No. 1, April 2017, ba fa 72.

i Moo hyɛ jw.org blɔ he nɛ ji “Baiblo ɔ Tsakeɔ Nihi A Si Himi” ɔ konɛ o na nɔ hyɛmi níhi nɛ tsɔɔ bɔ nɛ Mawu Munyu ɔ kɛ Matsɛ Yemi ɔ he sɛ gbi ɔ ngɛ he wami ha.