Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

CAPÍTULO 12

Modo riuulaʼdxiʼ Dios guibáninu

Modo riuulaʼdxiʼ Dios guibáninu
  • Ximodo zanda gaca xhamíguluʼ Dios

  • Xiñee né lii guluu Binidxabaʼ ora bicaalú Dios

  • Xi qué riuulaʼdxiʼ Dios guni binni

  • Ximodo zanda guibániluʼ modo riuulaʼdxiʼ Dios

1, 2. Bizeeteʼ lá chupa chonna binni ni guca xhamigu Jiobá.

TU CLASE binni nibiluʼ ñaca xhamíguluʼ. Zándaca nibiluʼ tuuxa ni riníʼ ique cásica lii, ni ruyubi laca ni ruyúbiluʼ ne nabani modo nabániluʼ. Ne zándaca nuyúbiluʼ tobi ni nachaʼhuiʼ.

2 Guiráʼ iza maʼ gudiʼdiʼ ca, huabí Dios binni para gaca xhamigu. Casi Abrahán guniʼbe xhamígube laa. Biblia na: «Peru lii, Israel, siervu stinneʼ, lii, Jacob, ni maʼ gulieeʼ, ni za de Abrahán, xhamiguaʼ» (Isaías 41:8; biindaʼ Santiago 2:23). Laaca guniʼbe bisiecheʼ David ladxidoʼbe, purtiʼ zacá nga ca binni nadxiibe (Hechos 13:22). Ne guizáʼ gunnaxhiibe profeta Daniel (Daniel 9:23).

3. Xiñee ribí Jiobá caadxi binni para gaca xhamigu.

3 Xiñee guca xhamigu Jiobá Abrahán, David ne Daniel yaʼ. Gúdxibe Abrahán: «Bicaadiágaluʼ stidxeʼ» (Génesis 22:18). Nga rusihuinni ridxiña Jiobá guiráʼ binni nachaʼhuiʼ ni cayuni ni nabe. Gúdxibe ca israelita: «Laguzuubaʼ stiidxaʼ, ne dxandipeʼ zeeda gacaʼ Dios stitu, ne zácatu xquidxeʼ» (Jeremías 7:23). Pa guzuubaluʼ stiidxabe, laaca zanda gaca xhamígube lii.

RACANÉ JIOBÁ CA XHAMIGU

4, 5. Ximodo racané Jiobá xquidxi né stipa stiʼ.

4 Guníʼ ique xi guiráʼ zabeenduluʼ pa gaca xhamíguluʼ Dios. Biblia na ruyúbibe modo «guluiʼbe stipa stibe luguiáʼ cani naguixhe guidubi ladxidóʼ ra nuube» (2 Crónicas 16:9). Ximodo zanda gacané Dios lii né stipa stiʼ yaʼ. Salmo 32:8 rusihuinni ximodo rúnibe ni: «[Naa Jiobá,] zudieeʼ lii guendariene, ne zusiideʼ lii saluʼ lu neza ni naquiiñeʼ cheluʼ. Zudieeʼ conseju lii ne qué zaxhaluáʼ luguialuʼ».

5 ¡Biiyaʼ pabiáʼ galán modo caníʼ Jiobá zapa lii! Laabe zábibe lii xi naquiiñeʼ gúniluʼ ne pa gúniluʼ cani, zápabe lii. Racalaʼdxiʼ Dios gacané lii ti ganda gudxiiluluʼ ca guendanagana guidxaagaluluʼ. Biblia na: «Bilaa ni nualuʼ luguiáʼ Jiobá ne laabe zanaazebe lii. Qué ziuu dxi gudiibe lugar guiaba ni runi ni jneza» (Salmo 55:22). Nga runi, pa gúniluʼ ni nabe de guidubi ladxidoʼloʼ la? qué zadxíbiluʼ cásica ni bicaa Salmo riʼ, laabe guniʼbe: «Nuzuhuaaʼ Jiobá nezaluáʼ guiráʼ ora. Purtiʼ nuube ladu derechu stinneʼ, qué ziuu dxi guniibi dxáchacabe naa» (Salmo 16:8; 63:8). Dxandíʼ, zanda gacané Jiobá lii guibániluʼ modo riuulaʼdxiʼ. Peru casi maʼ biziidiluʼ, nápabe ti enemigu ni qué náʼ gúniluʼ ni nabe.

ORA BICAALÚ BINIDXABAʼ

6. Xi guníʼ Binidxabaʼ de binni.

6 Casi biziidiluʼ lu capítulo 11, bicaalú Binidxabaʼ derechu napa Dios para guni mandar. Guniʼbe rusiguii Jiobá ne casi ora niniʼbe cadi jneza modo runi mandar, purtiʼ qué nudii lugar nibí Adán ne Eva laasicaʼ xii nga jneza ne ni cadi jneza. Bichee si primé bixhózenu ne jñaanu que, bidxá Guidxilayú riʼ de xiiñicaʼ. Óraque nga na Binidxabaʼ qué zuni adorar guiráʼ binni Jiobá purtiʼ si racalaʼdxiʼ. Casi ñaca niniʼbe: «Runi binni ni na Dios peru cadi purtiʼ nadxiicaʼ laabe. Pa gudiibe lugar naa, zanda gucaaʼ tutiica binni gucaalú Dios». Ni bizaaca Job rusihuinni nga nga ni guníʼ ique Binidxabaʼ. Peru, tu guca Job ne xiñee cuzéʼtenu laabe ra bicaalú Binidxabaʼ Dios.

7, 8. 1) Xiñee gadxepeʼ guca Job lade ca binni bibaniné. 2) Xi pur na Binidxabaʼ cayuni Job ni na Dios.

7 Bibani Job raca biaʼ chonna mil xhoopaʼ gayuaa iza. Gúcabe ti hombre nabé nachaʼhuiʼ dede guníʼ Jiobá de laabe: «Gástiruʼ stobi casi laabe lu guidxilayú. Ti hombre ni qué gapa donda ne runi ni jneza, ridxibi Dios ne rucaanáʼ ni nadxabaʼ» (Job 1:8). Guyuulaʼdxiʼ Jiobá modo guca Job.

8 Binidxabaʼ guníʼ cadi de guidubi ladxidóʼ Job cayuni ni na Dios. Gúdxibe Jiobá: «Ñee cadi naguuluʼ ti leʼ ni rapa laabe, ni rapa lídxibe, ne ti leʼ ni rapa guiráʼ stibe la? Huaguuluʼ ndaayaʼ dxiiñaʼ rúnibe, ne maʼ bidale ca maniʼ stibe lu guidxilayú. Peru bisaana de gúniluʼ zacá ne bisigaanáʼ, gudaʼnaʼ guiráʼ ni nápabe, ne zuuyaʼ dxíchiluʼ zaguudibe lii nezaluluʼ» (Job 1:10, 11).

9. Ximodo bicabi Jiobá ca diidxaʼ guníʼ Binidxabaʼ, ne xiñee.

9 Guníʼ Binidxabaʼ cayuni Job ni na Dios purtiʼ rudii Dios laa xiixa. Laaca guniʼbe zucaalú Job Dios pa tiidiʼ ra nagana. Ximodo bicabi Jiobá ca diidxaʼ guníʼ Binidxabaʼ yaʼ. Cumu de Job nga guníʼ Binidxabaʼ la? bidii Jiobá lugar gutiidiʼ Binidxabaʼ laabe ra nagana. Zacatiʼ zahuinni pa nadxii Job Dios o pa coʼ.

GUDIʼDIʼ JOB RA NAGANA

10. Xi guendanagana gudiʼdiʼ Job, ne xi biʼniʼ.

10 Oraqueca bitiidiʼ Binidxabaʼ Job lu stale guendanagana. Bicaabe caadxi binni cuanaʼ yuze stiʼ Job ne biitibe cani biaana que ne casi guiráʼ cani runi dxiiñaʼ stibe gúticaʼ. Binítibe guiráʼ ni nápabe. Qué nindaa de ngue bininá Binidxabaʼ laabe né sti desgracia: guti guiráʼ chii xiiñibe ora beeda ti bi reciu. Peru neca beeda guiráʼ desgracia que luguiáʼ Job «qué nuchee [...] ne qué niníʼ cadi jneza ni cayuni Dios» (Job 1:22).

11. 1) Xi gucaláʼdxiruʼ Binidxabaʼ nusihuinni né Job, ne xi bidii Jiobá lugar laa guni. 2) Xi guníʼ Job ora gupa guendahuará malu que.

11 Peru qué ñaanadxí Binidxabaʼ. Zándaca guníʼ íquebe neca biniti Job guiráʼ stiʼ, ca mozo ne ca xiiñiʼ cayándaruʼ cayuni huantar, peru zucaalube Dios pa gaca huarabe. Ngue runi, bidii Jiobá lugar gucaa Binidxabaʼ ti guendahuará malu laabe. Peru neca zaqué qué nunítibe fe nápabe Dios, sínuque guniʼbe: «¡Dede ora gateʼ qué zucheeniáʼ Dios!» (Job 27:5).

Gucuaa Job ndaayaʼ purtiʼ qué nusaana Dios

12. Ximodo bisihuinni Job cadi dxandíʼ ni guníʼ Binidxabaʼ.

12 Qué ganna Job pa Binidxabaʼ cayuni ca desgracia que. Cumu qué gánnabe pa bicaalú Binidxabaʼ derechu ni napa Dios para guni mandar la? zácaxabe Dios cuseendaʼ guendanagana que luguiabe (Job 6:4; 16:11-14). Neca zaqué qué nusaanabe Jiobá. Peru cadi nga si, né modo bíʼnibe bisihuínnibe cadi dxandíʼ runi binni ni na Dios purtiʼ si racalaʼdxiʼ guicaa xiixa casi na Binidxabaʼ.

13. Xi bihuinni ra qué nusaana Job Dios.

13 Ra qué nusaana Job Dios la? gunda bicabi Jiobá ca diidxaʼ bicaaluné Binidxabaʼ laa. Dxandíʼ guca xhamigu Job Jiobá ne guluu ndaayaʼ laabe purtiʼ qué nusaanabe laa (Job 42:12-17).

XIÑEE LAACA NUULUʼ LUNI

14, 15. Xiñee nánnanu guníʼ Binidxabaʼ guiranu zusaananu Dios neca qué ñuni Job ni.

14 Guiranu na Binidxabaʼ zusaananu Jiobá neca Job qué ñuni ni. Zacá rusihuinni Stiidxaʼ Dios ni lu Proverbios 27:11, ra na: «Guluu xpiaanuʼ xiiñehuiineʼ ne bisiecheʼ ladxiduáʼ, ti ganda guicabeʼ ni cayuni burla naa». Ca diidxaʼ riʼ gucuá cani gudiʼdiʼ si stale iza de guti Job, nga runi laacani cusihuinni cani cucaaluruʼ Binidxabaʼ Dios ne caniʼruʼ zusaana ca xpinni Dios laa. Ora ribáninu casi riuulaʼdxiʼ Dios la? racanenu laabe guiniʼbe cadi dxandíʼ guiráʼ ni guníʼ Binidxabaʼ ne zacá rusiéchenu ladxidóʼ Dios. Xi riníʼ íqueluʼ de laani yaʼ. Ñee cadi raʼbuʼ galán nga gacaneluʼ guihuinni cusiguii Binidxabaʼ neca naquiiñeʼ guchaaluʼ modo nabániluʼ la?

15 Biiyaʼ xi guníʼ Binidxabaʼ: «Guiráʼ ni napa binni zudii ni para gulá xquendanabani» (Job 2:4). Ora bizeetebe «binni» casi ora niniʼbe cadi Job si nga zándaca gueeda gusaana Dios, sínuque laaca guniʼbe guiranu zusaananu Dios. Nabé risaca nga ni guníʼ Binidxabaʼ, purtiʼ laa na zusaanaluʼ Dios. Ora tiidiluʼ lu guendanagana riuuláʼdxibe gusaanaluʼ Dios ne cadi guʼnuʼ ni na. Xi ñándaca niquiiñeʼ Binidxabaʼ para guni ni racalaʼdxiʼ yaʼ.

16. 1) Xi riquiiñeʼ Binidxabaʼ ti ganda guxheleʼ binni de Dios. 2) Ximodo ñanda niquiiñebe cani luguialuʼ.

16 Casi bizíʼdinu lu capítulo 10, riquiiñeʼ Binidxabaʼ stale modo para guxheleʼ binni de Dios. Nuu tiru rucaalube laanu casi runi «ti lión ni canaguu beedxeʼ, canayubi tu uxuuxe» (1 Pedro 5:8). Zuuyaluʼ caquiiñebe ca xhamíguluʼ, binnilídxiluʼ ne xcaadxi binni para cuee gana lii ti cadi gúniluʼ ni caziidiluʼ (Juan 15:19, 20). * Nuu biaje Binidxabaʼ «laca rutiidi laa casi tobi ni zeeda de Dios» (2 Corintios 11:14). Nga runi, stale nga ni zanda iquiiñeʼ Binidxabaʼ para quite lii ti cadi guibániluʼ casi riuulaʼdxiʼ Dios. Tobi de cani rúnibe nga cueebe gana binni. Zándaca gucaabe lii guiníʼ íqueluʼ qué lica zanda guibániluʼ casi riuulaʼdxiʼ Dios (Proverbios 24:10). Peru neca guni Binidxabaʼ laa casi «ti lión ni canaguu beedxeʼ» o «casi tobi ni zeeda de Dios» ngueca si riniʼbe: laabe nabe maʼ qué zuʼnuʼ ni na Dios ora tiidiluʼ ra nagana. Ximodo zanda guicábiluʼ ni guníʼ Binidxabaʼ ne gusihuínniluʼ qué zusaanaluʼ Dios, cásica biʼniʼ Job yaʼ.

GÚNINU NI NA CA MANDAMIENTU STIʼ JIOBÁ

17. Xi razón jma risaca nápanu para gúninu ni na Jiobá.

17 Zanda gusihuínniluʼ bisiguii Binidxabaʼ ra guibániluʼ casi riuulaʼdxiʼ Dios. Ximodo nga yaʼ. Biblia na: «Gunaxhii Dios stiuʼ de idubi ladxidóʼ loʼ ne idubi xhialma luʼ ne idubi xquenda biaani luʼ» (Mateo 22:37). Ra jma gannaxhiiluʼ Dios jma ziuuláʼdxiluʼ gúniluʼ ni canabaʼ lii. Apóstol Juan bicaa: «Sicarí nga ganaxhii nu Dios: guni nu ni na». Pa gannaxhiiluʼ Jiobá de guidubi ladxidoʼloʼ la? zuuyaluʼ «cadi nagana ni na be guni nu» (1 Juan 5:3).

18, 19. 1) Bizeeteʼ caadxi de cani na Jiobá cadi gúninu (biiyaʼ cuadru ra na « Gucáʼnanu cani nanalaʼdxiʼ Jiobá»). 2) Ximodo nánnanu cadi stálepeʼ canabaʼ Dios laanu.

18 Gunáʼ nga ca mandamientu stiʼ Jiobá yaʼ. Lade cani zeeda caadxi ra cayábibe laanu xi cadi gúninu ti gaca xpiaʼnu nayá. Casi lu cuadru ra na « Gucáʼnanu cani nanalaʼdxiʼ Jiobá», zeeda ti lista ra cá xipeʼ nga na Biblia cadi gúninu. Ora gúʼyaluʼ cani, zándaca guiníʼ íqueluʼ cadi málupeʼ cani. Peru ora maʼ guníʼ íqueluʼ ni na ca textu zeeda racá, zuuyaluʼ pabiáʼ dxandíʼ nga ni na ley stiʼ Dios. Zándaca napa xidé guchaaluʼ modo nácaluʼ ne zándaca nga nga ni jma nagana gaca para lii. Peru cani nabani casi riuulaʼdxiʼ Dios la? nuudxí ladxidoʼcaʼ ne nuucaʼ nayecheʼ (Isaías 48:17, 18). Ne zanda guʼnuʼ ni. Xiñee nánnanu zanda yaʼ.

19 Purtiʼ qué huayuu dxi guinabaʼ Jiobá laanu ni qué zanda gúninu. Biblia na: «Mandamientu cudieeʼ lii yannadxí riʼ cadi nagana ni para lii ne zanda gúniluʼ ni na ni. Purtiʼ nabé gaxha nuu diidxaʼ riʼ de lii, ndaaniʼ ruaaluʼ ne ndaaniʼ ladxidoʼloʼ, para gúniluʼ ni na ni» (Deuteronomio 30:11, 14). Jma nánnabe que laanu, casi xi zanda ne xi qué zanda gúninu (Salmo 103:14). Zanda gudiibe laanu stipa ni caquiiñenu para guzúʼbanu stiidxabe. Apóstol Pablu bicaa: «Peru jneza runi Dios, ne qué zudii lugar gueeda xiixa luguiá tu ni qué zanda gua tu, sínuque laga zacané laatu tidi tu ni ora idxiña tu ni, ti ganda gua tu ni» (1 Corintios 10:13). Dede zanda gudii Jiobá laanu «enda nandxóʼ», o poder stiʼ ti ganda guni huantarnu (2 Corintios 4:7). Zacá bizaaca Pablu, gudiʼdiʼ si lu stale guendananá guníʼ: «Guiráʼ cosa zanda guneʼ purtiʼ cudii Dios poder naa» (Filipenses 4:13TNM).

GÁPANU CA GUENDA NI RIUULAʼDXIʼ DIOS

20. Gunáʼ nga ca guenda riuulaʼdxiʼ Dios ni naquiiñeʼ gápaluʼ, ne xiñee risaca cani.

20 Para chuulaʼdxiʼ Dios modo nácanu la? cadi caquiiñeʼ si gucáʼnanu cani nanalaʼdxiʼ. Laaca naquiiñeʼ gannaxhiinu ni nadxiibe (Romanos 12:9). Ñee cadi galán riuuluʼ né tuuxa ni riníʼ ique cásica lii, ni ruyubi laca ni ruyúbiluʼ ne nabani modo nabániluʼ la? laaca zacá Jiobá. Nga runi, biziidiʼ gannaxhiiluʼ cani nadxiibe. Lu Salmo 15, ra caníʼ tuu nga na Jiobá ca xhamigu, cayeeteʼ caadxi ni riuulaʼdxiʼ. Biblia na: «Jiobá, tu laa zanda cueza ndaaniʼ tienda stiluʼ. Tu laa zanda cueza lu dani nayá stiluʼ yaʼ. Binni ni cadi cuchee, ni cayuni ni jneza ne ni riníʼ puru si ni dxandíʼ ndaaniʼ ladxidóʼ» (Salmo 15:1, 2). Ca xhamigu Jiobá ni napa «Espíritu Santu» la? nga nga cani «nadxii binni ne nayeche nuu, ne nuu dxí ladxidóʼ. Qué rixhacalaʼdxi stobi, ne qué runiná binni, ne nachaʼhuiʼ. Qué zaree chu de neza sti Dios, ne nadóʼ, ne rapa xpiaʼ» (Gálatas 5:22, 23).

21. Xi zacané lii gápaluʼ ca guenda riuulaʼdxiʼ Dios.

21 Ni zacané lii gápaluʼ ca guenda riuulaʼdxiʼ Dios nga cadi gusaana de gúʼndaluʼ Biblia ne guiníʼ íqueluʼ ni nani. Ne ora gánnaluʼ ni racalaʼdxiʼ Jiobá gúniluʼ la? zaníʼ íqueluʼ casi riníʼ íquebe (Isaías 30:20, 21). Ra jma gannaxhiiluʼ Jiobá, jma ziuuláʼdxiluʼ guibániluʼ casi riuuláʼdxibe.

22. Xi zabeenduluʼ pa guibániluʼ casi riuulaʼdxiʼ Dios.

22 Riquiiñeʼ stipa para guibániluʼ casi riuulaʼdxiʼ Jiobá. Biblia na ora guchaa binni modo naca la? zeeda gaca ni casi ora nibee lari yooxhoʼ stiʼ ne ñacu lari cubi (Colosenses 3:9, 10). Peru ora guni binni ni na Dios zacaa ti premiu na ni bicaa Salmo ca (Salmo 19:11). Pa guibániluʼ casi riuulaʼdxiʼ Dios la? laaca zacaaluʼ stale ndaayaʼ. Ne zusihuínniluʼ bisiguii Binidxabaʼ ne zacá zusiécheluʼ ladxidóʼ Jiobá.

^ párrafo 16 Qué riníʼ nga Binidxabaʼ peʼ cucaa binni cuee gana lii. Peru laabe nga cayuni mandarbe guidxilayú ne lu nabe nuu ni (2 Corintios 4:4; 1 Juan 5:19). Nga runi, qué zanda cuézanu chuulaʼdxiʼ guiráʼ binni guibani casi modo na Dios ne nuu tu zucaalú lii ti cadi guʼnuʼ ni na Dios.