Marcos 12:1-44

  • Ejemplu stiʼ ca campesinu ni biiti (1-12)

  • Dios ne César (13-17)

  • Gunabadiidxacabe de ora guibani ca gueʼtuʼ (18-27)

  • Guiropaʼ mandamientu jma risaca (28-34)

  • ¿Ñee xiiñiʼ David nga Cristu la? (35-37a)

  • Guníʼ Jesús chuʼ binni cuidadu de ca escriba (37b-40)

  • Chupa monedahuiiniʼ stiʼ ti viuda pobre (41-44)

12  Óraque bizulú guniʼné Jesús laacabe ne biquiiñeʼ ejemplu. Ná rabi laacabe: «Guyuu ti hombre ni bizuhuaa lubáʼ uva lu layú stiʼ ne guluu ni leʼ. Laaca bíʼnibe ti lagar* ne bicuibe ti torre. Óraque biquíxebe* ni binni para guni dxiiñaʼ luni ne zebe sti guidxi.  Ora bedandá tiempu riasa cosecha, biseendabe ti esclavu ra nuu ca ni cayuni dxiiñaʼ lu layú que para chicaa parte de cosecha uva ni raca caber laabe.  Peru gunaazeʼ ca hombre que esclavu riʼ, gudíñecabe laa ne bidxiguétacabe laa xiee náʼ.  Para biseendaʼ dueñu que sti esclavu, gundaa ca hombre que ique ne bisituícabe lú.  De raqué biseendabe stobi, peru biiticabe laa. Biseendarube stale esclavu; nuu tu gudíñecabe laa ne laaca biiticabe caadxi de laacaʼ.  Náparube stobi: xiiñibe ni nadxiibe. Ngue runi, últimu la? biseendabe laa, purtiʼ guniʼbe: “Zuni respetarcaʼ xiiñeʼ”.  Peru ca ni runi dxiiñaʼ lu layú que guníʼ stiidxacaʼ: “Ndiʼ nga herederu ca. Chuu, guutinu laa; zacá zaca stinu herencia ca”.  Ngue runi gunaazecabe laa, biiticabe laa ne bisáʼbicabe laa fuera de layú uva que.  ¿Xi guni dueñu stiʼ layú uva que yaʼ? Zeeda, zuuti ca ni runi dxiiñaʼ raqué ne zudii layú uva que xcaadxi binni para guni dxiiñaʼ luni. 10  ¿Ñee qué huayuundatu lu Stiidxaʼ Dios ra ná: “Guié ni bisaʼbiʼ ca ni cucuí yoo que nga beeda gaca guié ni jma risaca” la?* 11  ¿Ne qué ñuundatu: “Beeda ni de Jehová* ne nabé ridxagayaanu ni” la?». 12  Cumu bidii ca enemigu stibe cuenta de laacaʼ ngue caníʼ íquebe né ejemplu que la? gucaláʼdxicaʼ ninaazecaʼ laabe, peru bidxíbicaʼ guiráʼ ca binni que. Ngue runi bisaanacaʼ laabe ne zecaʼ. 13  Óraque biseendacabe caadxi fariseu ne caadxi de ca ni nuu lu partidu stiʼ Herodes ra nuube para gusábacaʼ laabe pur ni guiniʼbe. 14  Ora bedandacaʼ, gúdxicaʼ laabe: «Maestru, nánnadu siempre riniʼluʼ ni dxandíʼ ne qué rugaluʼ guirutiʼ,* purtiʼ qué runi juzgarluʼ binni pur ni ruuyaluʼ, sínuque rusiidiluʼ de neza stiʼ Dios según ni dxandíʼ. ¿Ñee jneza nga quíxedu impuestu* César la? o coʼ? 15  ¿Naquiiñeʼ quíxedu la? o cadi naquiiñeʼ quíxedu?». Peru, cumu nánnabe hipócrita laacaʼ la? bicábibe laacaʼ: «¿Xiñee cutiiditu naa prueba pue? Latané naa ti denariu* guuyaʼ». 16  Para bedanecaʼ ni ra nuube ne gunabadiidxabe laacaʼ: «¿Tu stiʼ figura riʼ ne tu lá* cá luni?». Para bicábicaʼ laabe: «Stiʼ César». 17  Óraque guníʼ Jesús: «Laquixe César stiʼ César, ne lagudii Dios stiʼ Dios». Ne guizáʼ bidxagayaacabe laabe. 18  De raqué beeda ca saduceu* —ca ni qué runi cré pa zabani ca ni maʼ guti— ne gunabadiidxacaʼ laabe: 19  «Maestru, Moisés bicaa para laadu, pa gatiʼ biʼchiʼ tuuxa ne guiaana xheelabe sin xiiñiʼ la? naquiiñeʼ guichaganáʼ bíʼchibe viuda que ne gapa xiiñiʼ para biʼchiʼ ni gutiʼ. 20  Pue guyuu gadxe hombre, guiracaʼ bíʼchicaʼ. Bichaganáʼ primé que, peru guti ne qué ñapa xiiñiʼ. 21  Ne guiropa que bichaganáʼ viuda que, peru guti ne qué ñapa xiiñiʼ; ngueca bizaaca né guionna que. 22  Ne qué ñapa nin tobi de ca gadxe hombre que xiiñiʼ. Despué de guti guirácabe, laaca guti gunaa que. 23  Ora guibani ca ni maʼ guti, ¿tu tobi de laacaʼ gaca xheelaʼ gunaa que yaʼ? Purtiʼ guiráʼ gadxe que bichaganáʼ laabe». 24  Para bicabi Jesús laacabe: «¿Ñee cadi pur razón riʼ nga cadi jneza nuutu, purtiʼ qué runibiaʼtu Stiidxaʼ Dios ne poder stiʼ la? 25  Purtiʼ ora guiasa binni lade gueʼtuʼ, qué zachaganáʼ nin hombre nin gunaa, maʼ casi ca ángel ni nuu guibáʼ laacaʼ. 26  Peru, de ca ni chiguiasa de lade gueʼtuʼ, ¿qué ñuundatu lu libru stiʼ Moisés, lu relatu stiʼ xa yagahuiiniʼ* que, ra guníʼ Dios: “Naa nga Dios stiʼ Abrahán, ne Dios stiʼ Isaac ne Dios stiʼ Jacob” la? 27  Cadi Dios stiʼ ca ni maʼ guti laabe, sínuque stiʼ ca ni nabani. Cadi jneza nuutu». 28  Binadiaga tobi de ca escriba ni beeda raqué modo caniʼné Jesús ca hombre que. Cumu biiyabe jneza peʼ modo bicabi Jesús la? gunabadiidxabe laa: «¿Gunáʼ nga mandamientu ni nuu primé* lade guiráʼ pue?». 29  Para bicabi Jesús: «Primé la? nuu ndiʼ: “Bicaadiaga, Israel. Jehová* Dios stinu laasibe nga Jehová.* 30  Gunnaxhii Jehová* Dios stiluʼ de guidubi ladxidoʼloʼ, guidubi xhiálmaluʼ,* guidubi xquendabiaaniluʼ ne guiráʼ stipa stiluʼ”. 31  Ne ndiʼ nga guiropa: “Gunnaxhii prójimo stiluʼ cásica nadxiiluʼ lii”. Gástiruʼ nin sti mandamientu jma risaca que guiropaʼ ndiʼ». 32  Óraque gudxi escriba que laabe: «Maestru, jneza bicábiluʼ, guniʼluʼ según ni dxandíʼ: “Tobi lucha si nga laabe, ne gástiruʼ stobi aparte de laabe”; 33  ne gannaxhii binni laabe de guidubi ladxidóʼ, guidubi xquendabiaaniʼ ne guiráʼ stipa stiʼ, ne gannaxhii prójimo stiʼ cásica nadxii laca laa nga ni jma risaca que guiráʼ ofrenda ni ricá guí ne sacrificiu». 34  Ora biʼyaʼ Jesús nuu xpiaaniʼ hombre que pur modo bicabi, gudxi laabe: «Cadi zitu diʼ nuuluʼ de Reinu stiʼ Dios».* Ne maʼ guirútiruʼ qué niná ninabadiidxaʼ laabe xiixa. 35  Peru, laga cusiidiruʼ Jesús ndaaniʼ templu que, gunabadiidxaʼ: «¿Ximodo nga ná ca escriba xiiñiʼ David Cristu pue? 36  Gucané espíritu santu David para guníʼ: “Gudxi Jehová* Señor stinneʼ: «Gurí ladu derechu stinneʼ dede ora maʼ gudixheʼ ca enemigu stiluʼ xañeeluʼ»”. 37  David peʼ gudxi laabe Señor; yanna, ¿ximodo nga xiiñiʼ David laabe yaʼ?». Ne cayuulaʼdxiʼ guiráʼ ca binni que ni caniʼbe. 38  Ne ora cusiidibe, gúdxibe laacaʼ: «Lachuu cuidadu né ca escriba ni riuulaʼdxiʼ saʼ guiráʼ ladu ne maʼ nácucaʼ lari de yanniñeecaʼ ne ugapadiuxi binni laacaʼ ra plaza* stiʼ luguiáʼ, 39  ne cuicaʼ lu ca banguʼ nuu delante ndaaniʼ ca sinagoga* ne cuicaʼ ra nuu ca lugar jma galán ora maʼ chitóxhicaʼ. 40  Ráxhacaʼ lidxi* ca viuda, ne nabé xadxí runi orarcaʼ para si guʼyaʼ binni laacaʼ. Nabé naná juiciu gueeda luguiacaʼ». 41  Ne gurí Jesús frente de ra nuu ca caja ra riaba bueltu,* ne cayuuyadxí modo cusaba binni bueltu ndaaniʼ ca caja que; stale ricu cusaba stale moneda. 42  Despué beeda ti viuda pobre ne bisaba chupa monedahuiiniʼ huaxiéʼ risaca.* 43  Para bicaa rídxibe ca discípulo stibe ne gúdxibe laacaʼ: «Gábecaʼ laatu, jma stale bisaba viuda pobre riʼ ndaaniʼ ca caja ra riaba bueltu que ni bisaba xcaadxi. 44  Purtiʼ guiracaʼ bisábacaʼ ni biʼniʼ sobra sticaʼ, peru laabe, neca guizáʼ pobre laabe, bisábabe guiráʼ ni, guiráʼ ni nápabe para guibaninebe».

Nota

Biiyaʼ Glosario.
Zándaca biaanané dueñu que ca hombre ni chiguni dxiiñaʼ lu layú stiʼ gudiicaʼ parte de cosecha que para quíxecaʼ saca cayúnicaʼ dxiiñaʼ luni.
O «principal piedra angular». Lit. «cabeza del ángulo». Biiyaʼ Glosario, piedra angular.
Biiyaʼ Glosario.
O «qué ruyúbiluʼ aprobación stiʼ guirutiʼ».
O «capitación». Laani nga ti impuestu riguixe cada binni.
Biiyaʼ Glosario.
O «xlá».
Biiyaʼ Glosario.
Lit. «zarza».
O «ni jma risaca».
Biiyaʼ Glosario.
Biiyaʼ Glosario.
Biiyaʼ Glosario.
Biiyaʼ Glosario, alma.
Biiyaʼ Glosario.
Biiyaʼ Glosario.
Laani nga ti lugar ra raca junta stiʼ guidxi.
Biiyaʼ Glosario.
O «ca propiedad stiʼ».
O «arca de tesorería».
Lit. «chupa leptón, laani nga ti cuadrante». Biiyaʼ Glosario, leptón.