Ajawule pa ndandanda

Kwakamuchisya Ŵandu Ŵangalola ku Africa

Kwakamuchisya Ŵandu Ŵangalola ku Africa

Mu yilambo yayikutukuka kwene, ŵandu ŵangalola ndaŵi syejinji ŵangakola upile wakusakolaga ŵane m’yilambo yine. Mwamti ndaŵi sine, ŵandu ŵambonembonepe ŵangasaka kuŵa yimpepe ni ŵandu ŵangalolaŵa. Soni ŵanduŵa ŵangapochela chikamuchisyo chakusasosechela payakusawusya yakwayana ni ungalola wawo. Mwachisyasyo, ŵandu ŵangalola akusalagaga mnope kwawula kumsika kukusuma yakulya, kwela basi soni kuŵalanjila mbiya. Jamanjaji akusalagasoni kuŵalanga. Yeleyi yili myoyo ligongo lyakuti ngaŵa ŵangalola wosope ŵakusakombola kuŵalanga mu yilembo ya ŵandu ŵangalola. Nambo atamose yiŵe yakuti akusaŵalangaga, yikusaŵaga yakusawusyape kuti apateje mabuku ga m’chiŵecheto chawo.

Kwa yaka yakupunda 100, ŵa Mboni sya Yehofa aŵele ali mkukoposya mabuku ga ŵandu ŵangalola. Pakusaka kuti mabuku ga ŵandu ŵangalola gasimanikweje mu Chichewa, chiŵecheto cha ku Malawi, ŵa Mboni sya Yehofa ku Netherlands ŵatumisye ku Malawi machini gakupulintila mabuku ga ŵandu ŵangalola.

Mundu jwine jwakusamanyalila kupanganya mabuku ga ŵandu ŵangalola pa ofesi ja nyambi ja Mboni sya Yehofa ku Brazil, jwapite ku Malaŵi kukujikamuchisya gulu ja ŵandu msanu kumanyilila kakamulichisye masengo ka machiniga. Munduju ŵajikamuchisyesoni guluji kumanyilila mwampaka akamulichisye masengo pologalamu ja pakompyuta jakulembela yilembo ya ŵandu ŵangalola. Pologalamuji ŵajipanganyisye ali ŵa Mboni sya Yehofa. Kuti pologalamuji jikomboleje kukamula masengoga, yilembo ya alifabeti ja Chichewa yakusayikamulichisya masengo ŵandu ŵakulola, ŵayiŵisile mwakuya alifabeti ja yilembo ya ŵandu ŵangalola. Kaneko mundu pakulemba pakompyuta pakuya alifabeti ja Chichewa ja mundu jwakusalolaga, pologalamuji jikusachengaga yilembo yila ni kuŵika mu alifabeti ja Chichewa ja ŵandu ŵangalola. Pologalamuji jikusakombolasoni kulinganya chenene maloŵe ga chindu chachikulembedwacho kuti yiŵeje yangasawusya kuŵalanga mundu jwangalola. Apikane yaŵechete ŵandu ŵane ŵangalola ŵa ku Malawi pakwamba ya mabuku ga ŵandu ŵangakombola kulolaŵa.

Munyaradzi ali msikana jwangalola jwakusakamula masengo ku wailesi jine. Jwalakwe akusamalilaga maawala 70 pa mwesi ali mkwajiganya ŵandu ŵane Baibulo. Jwalakwe jwaŵechete kuti, “Kalakala twapochelaga mabuku ga ŵandu ŵangalola mu Chingelesi. Nambo kukola mabukuga mu chiŵecheto chetu, kuli kwakusangalasya mnope. Nguyamichila ŵa Mboni achimjangu ligongo lyakutenda yakomboleka kutukamuchisya kuti tukoleje mabukuga mu chiŵecheto chetu. Yeleyi yikundendekasya kulipikana kuti tuli ŵandu ŵakusosekwa nambosoni kuti nganatujasa.”

Francis ali jwa Mboni sya Yehofa jwakusatamaga kumpoto kwa chilambo cha Malawi. Pakuŵa ali jwangalola, jwalakwe jwadalilaga ŵane kuti amŵalanjileje mabuku. Ali apochele kandanda buku ja Chichewa ja ŵandu ŵangalola, jwalakwe jwatite, “Yili mpela yakulugono! Yili yakusangalasya mnope kwabasi!”

Loyce, alisoni jwangalola soni akusamalila ndaŵi jakwe jejinji ali mkukamula masengo gakulalichila. Mwamti ŵakamuchisye ŵandu ŵakwana 52 kuchenga ma umi gawo ni kuŵa ŵandu ŵambone. Ana jukombwele kutenda chamtuli yeleyi? Pakwiganya, jwalakwe akusakamulichisya masengo mabuku ga ŵandu ŵangalola, pele ŵandu ŵakwajiganyawo, akusakamulichisya masengo mabuku ga yilembo ya ŵandu ŵakulola. Mabukuga gali gakupanganya ŵa Mboni sya Yehofa.

Loyce akumjiganya mundu jwine Baibulo

Leo, jwatumkolasile kundanda kula, jwatite, “Ngusasangalalaga mnope pangwapa ŵandu ŵangalola mabuku gakusala ya m’Baibulo ga m’chiŵecheto chawo. Ngusasangalalagasoni panguwona yakuti kusangalala ŵanduŵa papochele mabuku ga m’chiŵecheto chawo. Ŵajinji mwa jemanjaji akuyamichila Yehofa soni akusangalala kuti akukombola kukosechela misongano ja mpingo soni masengo gakulalichila. Jemanjaji ngakusosekwasoni kudalila mundu jwine kuti atendeje kwaŵalanjila mabuku. Myoyo akusalijiganya maloŵe ga Mlungu mwajika. Sonitu mpaka akombole kugakamuchisya maŵasaga gawo kuti gamnonyeleje mnope Yehofa. Mabukuga, gakwakamuchisya kuti aŵe paunasi wambone mnope ni Yehofa.”