ამდღა თინეფს, მით შურ დო გურით რე დაინტერესებულ რელიგიურ საკითხეფით, შეულებუნა მუნეფიშით შეამოწმან, ქორე დო ვარ ბიბლიაშა გერსხილ თინეფიშ რწმენა. მარა თეშ შესაძლებლობა ვა უღუდეს მა­­-16 საუკუნეშ დაჭყაფუს მახორუ კათას, მუშენდა, თიმ დროს თინეფშო ხეშამალაფარ ვა რდჷ ბიბლია მუნეფიშ ნინაშა. შედეგო ხვალე მუსხირენ სასულიერო პირს შეულებუდ შედარებაშ კეთება ეკლესიაშ გურაფეფ დო ბიბლიაშ შქას. თაშ ნამდა, სამღვდელოებას ხალხშა ჭეშმარიტებაშ გურშენ ბრელ მუთუნ ვა დაგურედ. წიგნის „ქრისტიანულ ეკლესიაშ ისტორია“ ჭარჷ, ნამდა „შვეიცარიაშ ეკლესია კორუმპირებულ რდჷ. სამღვდელოებაშ წევრეფ ურჩქინჯეფ, უზნეოეფ დო ცრუმორწმუნეეფ რდესჷ“.

 თე დროს, ულრიხ ცვინგლიქ ქიდიჭყჷ ბიბლიურ ჭეშმარიტებაშ გორუა. მუ ძირჷ თიქ? მუჭო გინოჩ შხვეფს თინა, მუთ გეგჷ? ჩქი მუშ გურაფა შემლებნა თიშ ცხოვრებაშე?

 20 წანას გათუნ, ცვინგლიქ გეგნოჭყვიდ, კათოლიკურ ეკლესიაშ მღვდელ ჸოფედუკო. თიმ დროშო აუცილებერ რდჷ, ნამდა ონდო მღვდელეფო გინირთუდეს, იგურესკო ფილოსოფია, საეკლესიო ტრადიციეფ დო „ეკლესიაშ მუმალეფიშ“ ჩანაწერეფ დო ვართ ხოლო ბიბლია.

 მუჭო დიჭყჷ ცვინგლიქ ბიბლიურ ჭეშმარიტებაშ გორუა? შვეიცარიაშ ქალაქ ბაზელიშ უნივერსიტეტის თიქ დესწრჷ თომას უიტენბაჩიშ ლექციას, მით იჩიებუდ, ნამდა ინდულგენციეფით a ვაჭრობა არასწორ რდჷ. მუჭოთ ართ-ართ მარკვიებელ იჩიებ, ცვინგლიქ უიტენბაჩიშე თინა ხოლო გეგჷ, ნამდა „იესოქ ართშა გაწირ დუდ ჩქინ ცოდეფშო“ (1 პეტრე 3:18). მუჟამსით ცვინგლიქ ქიგეგ, ნამდა ხალხშა ცოდეფიშ პატიება ხვალე იესოშ გიშაჸიდირალით რდჷ შეიოლებერ, უკვე ვა ჯერდჷ თი რელიგიურ ლიდერეფიშ, ნამუთ იჩიებუდეს, ნამდა ფარას გეგნუგანდეს-და, შეულებუდეს ცოდეფიშ პატიება (საქმეები 8:20). თეშ უმკუჯინუო, ცვინგლიქ იშენით გაგრძელ გურაფა დო 22 წანერ რდჷ თეშ კათოლიკე მოძღვარო გინირთ.

 თიმ დროს ცვინგლიქ მუშით ქიდიჭყ ბერძნულ ნინაშ გურაფა, ნამდა ქუგუგებუდუკო, მუთ წმინდა წერილეფიშ ორიგინალს, კონკრეტულო „ახალ აღთქმას“ რდჷ მოჩამილ. თეს გეძინელ, თიქ გეგმირკუ დესიდიუს ერასმუსიშ ნაშრომეფ დო ქიგეგ, ნამდა ბიბლიაშ თანახმას, ხვალე იესო რე ღორონთ დო კოჩ შქას შუამავალ (1 ტიმოთე 2:5). შედეგო, ცვინგლიქ ეჭვ გემშეღ კათოლიკურ ეკლესიაშ გურაფეფშა, ნამდა წმინდანეფ რენა ღორონთ დო კოჩ შქას შუამავალეფ.

 30 წანას გეგნაჩირთუნ, ცვინგლიქ მეტ მონდომათ გაგრძელ ჭეშმარიტებაშ გორუა. თი დროს ევროპას ომეფ მიშჷ, მუდგაშ მიზან რდჷ იტალიაშ გაკონტროლება დო ცვინგლი მღვდელმსახურებას ასრულენდჷ ჯარს, ნამუთ თე ომეფს ღებულენდჷ მონაწილებას. 1515 წანას თიქ მარინიანოშ ბრძოლაშ დროს მუშ თოლით ქოძირ, მუჭო ჸვილეს ანთასობით კათოლიკე, კინ კათოლიკეეფქ. მუსხირენ წანაშ უკულ ცვინგლიქ ხეთ გეგნოჭარ ბრელ მუხლ ბერძნულ წერილეფშე დო ზეპირო ხოლო ქიდემახსოვრ თინეფიშ უმენტაშ. 1519 წანას თინა შვეიცარიაშ ქალაქ ციურიხის ცხოვრენდჷ, ნამუთ თი ქიანაშ პოლიტიკურ ცენტრ რდჷ. თექ ცვინგლიქ საბოლათ დერწმუნ, ნამდა ეკლესია ოკო ვაგურუანდას თის, მუდგა წმინდა წერილეფს ვა რე მოჩამილ. მარა მუჭო შეულებუდ თის შხვეფ ხოლო დარწმუნკო თეშა?

 ცვინგლი დარწმუნებულ რდჷ, ნამდა მუჟამსით ხალხ ქიგეგენდ ბიბლიურ ჭეშმარიტებას, თინეფ ვა დეჯერენდეს ტყურა რელიგიურ გურაფეფს. ათეშენ, მუჟამსით ციურიხის გროსმიუნსტერიშ ეკლესიას მღვდელო გინირთ, თიქ თიცალ მუდგარენ გაკეთ, მუდგას მითინ ველუდ: კათედრაშა გიშულაშ დროს უკვე ვა კითხულენდჷ საეკლესიო ქადაგებეფიშ წიგნის b ლათინურ ნინაშა, ვარინ თეს ეკლესია საუკუნეეფიშ დინახალე ორთუდ. თეშ მანგიორო თინა მეჸუნელო კითხულენდჷ სახარებეფს. ცვინგლის ოკოდ, ბიბლიურ მუხლეფ კინ ბიბლიაშ საშვალებათ ეუნწყუკო ხალხის დო ვართ ხოლო „ეკლესიაშ მუმალეფიშ“ ნაჭარეფ გიმირინუკო. ათეშენ თინა რთულ ბიბლიურ მონაკვეთეფს შხვა, უმოს მარტივ ბიბლიურ მონაკვეთიშ საშვალებათ ენწყუნდჷ (2 ტიმოთე 3:16).

 ქადაგებაშ დროს ცვინგლი ყურადღებას ამახვილენდჷ ბიბლიაშ პრაქტიკულ ღირებულებაშა. თინა ქადაგენდჷ, ნამდა ბიბლიაშ თანახმას ვეშილებედ იესოშ დიდა, მარიამიშ, თაყვანიშცემა, წმინდანეფიშ მიმართ ლოცვა, ინდულგენციეფით ვაჭრობა დო უზნეობა სამღვდელოებაშ შქას. მუ რეაქცია უღუდ ხალხის? თიშ პირველ ქადაგებაშ უკულ, ნამთინექ თქუ: „თეცალ ქადაგება აიშახ ვა გამგონებუნა“. ართ ისტორიკოსიქ ცვინგლიშ მარჩქილეეფშე თეცალ მუდგარენ თქუ: „თინეფქ, მით მიოტუ ეკლესიაშა გილულა სამღვდელოებაშ ბორულ გურაფეფიშ დო უზნეო საქციელიშ გურშენ, ცვინგლიშ ქადაგებაშ უკულ კინ ქიდიჭყეს გილულა“.

 1522 წანას სამღვდელოება ოცადუდ ციურიხიშ პოლიტიკოსეფ გეგმირინუკო თიშო, ნამდა ხალხიქ ეკლესიაშ გურაფეფიშ წინააღმდეგ ვედუკო. შედეგო, ცვინგლის ერეტიკოსობა ქეკაწამეს. თიქ ვადაჸუნ ეკლესიაშ გურაფეფს დო საბოლათ ვარია თქუ მღვდელო მსახურებაშე.

 თიშ უმკუჯინუო, ნამდა ცვინგლი უკვე ვა მსახურენდჷ მღვდელო, თინა იშენ აქტიურ რდჷ ქადაგებაშ საქმეს. ქადაგენდუნ თიშენ ხალხ შქას მანგარ პოპულარულ რდჷ დო ციურიხიშ პოლიტიკოსეფიშ თოლს ავტორიტეტ უღუდ. ათეშენ, ცვინგლიქ პოლიტიკოსეფს გინაჭყვიდირაფუ ხე შეუნწყუესკო რელიგიურ რეფორმეფიშ გატარებას ციურიხის. მაგალთო, 1523 წანას თიქ დარწმუნ ციურიხიშ სასამართლო მოხელეეფ, ნამდა ვარიებულქ იჸუკო ნებისმიერ რელიგიურ გურაფაქ, ნამუთ წმინდა წერილეფშე ვედიმტკიცებედ. 1524 წანას თიქ დარწმუნ თინეფ, კერპთაყვანიშმცემლობა უკანონობათ გეგმაცხადესკო. ადგილობრივ მაქადაგებელეფქ დო ხალხიქ ხუჯ ქუდუკინ მოსამართლეეფს, ნამდა თინეფქ განადგურესკო ბრელ სამსხვერპლო, კერპ, ხატ დო წმინდა ნივთ. ართ-ართ ისტორიულ წიგნის ჭარჷ: „თინეფქ ეკლესიეფშე ქიანაშ ნივთ გიმიღეს. თეცალ მუდგარენ ვიკინგეფიშ უკულ მითინს ვა უკეთებ“ (Zwingli—God’s Armed Prophet). 1525 წანაშო ცვინგლიქ ხელისუფლებას თისხი გაკეთებაფუ, ნამდა ეკლესიეფიშ ქონება საავადმყოფოთ გინართინაფუ დო ბერეფ დო მონაზონეფს დაქორწინებაშ უფლება ქიმეჩეს. თიქ თის ხოლო შეუნწყუ ხე, ნამდა მესა (კათოლიკურ წირვა) უბრალო ბიბლიურ რიტუალით დუთირუდესკო (1 კორინთელები 11:23—25). ისტორიკოსეფ იჩიებუნა, ნამდა ცვინგლიშ გიმორჩქინელ მონდომაქ, გაერთიან სასულიერო პირეფ დო პოლიტიკოსეფ დო თე ირფელქ ხე შეუნწყუ რეფორმაციას დო პროტესტანტულ რელიგიაშ ჩამოყალიბებას.

 არძაშ უმოს მნიშვნელოვან საქმე, მუთ ცვინგლიქ აკეთ, ბიბლიაშ თარგმნუა რდჷ. 1520-ან წანეფს თინა ხემძღვანელენდჷ მარკვიებელეფიშ ჯგუფის, მით თარგმნუნდეს ორიგინალ ებრაულ დო ბერძნულშე დო თეს გეძინელ, ბერძნულ „სეპტუაგინტა“ დო ლათინურ „ვულგატაშე“. თინეფს მარტივ მეთოდ უღუდეს. კითხულენდეს თითოულ მუხლის ორიგინალშე დო თიშ თარგმანეფშე ხოლო, უკულ მსჯელენდეს მუს ნიშნენდჷ თე მუხლ დო ართ აზრშა ქიმიშესინ, თარგმანს ჭარუნდეს. თინეფქ გენწყეს დო თარგმნეს ღორონთიშ სიტყვა, მუდგაშ შედეგო 1531 წანას გეგშართ ციურიხიშ ბიბლიაშ პირველ ტომქ.

 მართალ რე, ცვინგლი მთელ გურით ორთუდ თე საქმეს, მარა განსხვავებულ რწმენას ვა ცენდჷ პატის დო აგრესიულ დამოკიდებულება უღუდ. მაგალთო, 1525 წანას თიქ მონაწილება მიღჷ ანაბაბტისტეფიშ სასამართლო პროცესის, მით ვათანხმუდეს ცვინგლიშ რწმენას, ნამდა ახალდაბადებულ ბაღანაქ ოკო დინათუკო. მუჟამსით სასამართლოქ ოღურალ განაჩენ გეგმიღ თინეფიშ მიმართ, მით წინააღმდეგ რდჷ ახალდაბადებულიშ ნათუაშ, თინა იწონუანდჷ თე სასტიკ გადაწყვეტილებას. თეს გეძინელ, პოლიტიკურ ლიდერეფს ელუჩანდჷ, ნამდა სამხედრო ძალა გეგმურინუაფუდესკო რეფორმეფიშ ოტარებელო. მარა შვეიცარიაშ ნამთინე რეგიონქ, სოდეთ კათოლიკეეფს დიდ გავლენა უღუდეს, თე რეფორმეფიშ წინააღმდეგ მიდართჷ, მუდგას სამოქალაქო ომქ მაჸუნ. ცვინგლიქ ციურიხშე ჯარიშკოჩეფწკუმა ართო გეგშართ ოჩხუპეფშა მუ დროსით ჸვილეს. თიმ დროს თინა 47 წანერ რდჷ.

 მართალ რე, ულრიხ ცვინგლიქ ბრელ მუთუნ ქიმინ, მარა გვალო თიცალ ცნობილ ხოლო ვა რე, მუნერით პროტესტანტ რეფორმატორეფ მარტინ ლუთერ დო ჟან კალვინ. ცვინგლი უმოსო ოწინააღმდეგუდ რომიშ კათოლიკურ ეკლესიაშ, ვინემ მარტინ ლუთერ. ცვინგლიშ თეცალ მონდომაქ უკულიანშო შარა მუმზად ჟან კალვინს. ათეშენ, ულრიხ ცვინგლის მიშინუანა, მუჭოთ მასმა რეფორმატორ ქომოლკოჩის.

 თიშ კეთებულ საქმეს, უღუდ მუჭოთ ჯგირ, თეშ გლახა შედეგეფ. მუშ შეხედულებეფ გავრცელუკონ თიშენ, თინა გიმირინუანდჷ პოლიტიკურ სისტემას დო დუდის ვა ურიდანდჷ ომეფს ხოლო. თე მიზეზით, თის ვეშიალებუ მიაჸუნუკო იესო ქრისტეშ მაგალითის, ნამუთ ვემშეშ პოლიტიკაშა დო მუშ მოწაფეეფს ოგურუანდჷ, უჸორდესკო ნტერეფ დო ვა ჸვილესკო თინეფ (მათე 5:43, 44; იოანე 6:14, 15).

 თე ირფელიშ უმკუჯინუო, ცვინგლის იჩინენდეს, მუჭოთ ბიბლიაშ გურგედვალირ მაგურაფალს, ნამუთ მზათ რდჷ შხვეფს ხოლო გეგნოჩუკო ნაგურეფ. თიქ ბრელ ბიბლიურ ჭეშმარიტებას ინანჭჷ დო შხვეფს ხოლო ოხვარუდ თეშ კეთებას.