Pakadto ha sulod

Pakadto ha mga sulod

Maaram Ka Ba?

Maaram Ka Ba?

Ano nga klase hin sarakyan an ginsakyan han taga-Etiopia nga yunuko han gindaop hiya ni Felipe?

AN PULONG ha orihinal nga linggwahe nga gin-gamit para ha “karuwahe” ha Bag-o nga Kalibotan nga Hubad mahimo magtudlok ha bisan ano nga sarakyan. (Buh. 8:​28, 29, 38) Pero baga hin an ginsakyan nga karuwahe han taga-Etiopia usa nga sarakyan nga mas daku kay ha karuwahe nga ginagamit ha girra o rumba. Pansina an pipira nga rason kon kay ano nga makakasiring kita hito.

An taga-Etiopia usa nga hitaas nga opisyal nga nagbiyahe hin hirayo gud. Usa hiya nga “lalaki nga may awtoridad ilarom han Candace, nga rayna han mga taga-Etiopia, ngan tinaporan hiya ha ngatanan nga bahandi han rayna.” (Buh. 8:27) An kadaan nga Etiopia nag-uupod han Sudan yana ngan an pinakasur nga bahin han Ehipto yana. Bisan kon posible nga diri ito nga sarakyan an gin-gamit ha bug-os nga pagbiyahe hito nga lalaki, sigurado nga damu an iya dara para ha hilawig nga pagbiyahe. An pipira han mga sarakyan nga ginagamit ha siyahan nga siglo C.E. ha pagkarga hin mga pasahero amo an mga karuwahe nga may upat nga kaliding ngan may atop. “Ito nga klase hin karuwahe mas haluag an kargahan, mas komportable an pagbiyahe, ngan posible mas hirayo an mabibiyahe han usa,” siring han libro nga Acts—An Exegetical Commentary.

An taga-Etiopia nagbabasa han dinaop ha iya hi Felipe. An rekord nasiring nga “dinalagan hi Felipe tupad hito ngan nabatian niya nga ginbabasa han yunuko ha daku nga tingog an sinurat ni propeta Isaias.” (Buh. 8:30) An panbiyahe nga mga karuwahe diri nakadisenyo para ha malaksi nga pagbiyahe. Tungod kay mas mahinay ini nga mga karuwahe diri la kay nakakabasa an yunuko pero nalanat liwat ito ni Felipe.

“Gin-aghat [han taga-Etiopia] hi Felipe nga sumakay ngan lumingkod kaupod niya.” (Buh. 8:31) An normal nga panrumba nga karuwahe, nakatindog an mga nasakay, pero an panbiyahe nga karuwahe sigurado nga may malilingkoran para ha yunuko ngan ni Felipe.

Uyon ha giniyahan nga rekord ha Buhat kapitulo 8 ngan ha ebidensya han kasaysayan, an aton mga publikasyon bag-o la nga nagpakita hin mga piktyur nga an taga-Etiopia nga yunuko nasakay ha daku nga karuwahe imbes nga ha guti nga ginagamit ha girra o rumba.