Yesu o ri: “Lushaka lu ḓo lwa na luṅwe lushaka na muvhuso wa lwa na muṅwe muvhuso. Hu ḓo vha na midzinginyo mihulu na malwadze, ha vha na nḓala fhethu hunzhi.” (Luka 21:10, 11) Zwenezwi zwithu zwoṱhe zwi tou vha vhuṱanzi ho fhelelaho ha uri “Muvhuso wa Mudzimu u tsini.” Naa zwenezwi zwithu zwoṱhe zwi khou itea shangoni ḽoṱhe nga tshifhinga tshithihi? Kha ri vhone.

1. NNDWA

Nga 1914, ho vha na nndwa i sa athu u vhuya ya vha hone. Vhagudi vha zwo iteaho kale vha ri 1914 ndi ṅwaha we zwithu zwa shanduka ngawo ngauri ho vha na nndwa ya shango ya u thoma. Goloi dza nndwa dza maswole na zwihali zwi vhulayaho zwi ngaho sa bomo dzi poswaho dzi tshi bva kha mabufho, zwigidi na dzigese zwo thoma u shumiswa fhethu hunzhi nga tshenetsho tshifhinga tsha nndwa. Zwo ita uri hu vhe na nndwa ya shango ya vhuvhili, ye khayo ha shumiswa bomo khulwane u fhira dza kha nndwa ya u thoma. Nndwa dzo bvela phanḓa u bva nga 1914 nahone kha dzenedzo nndwa ho no fa vhathu vha dzimiḽioni.

2. MIDZINGINYO

Britannica Academic i amba uri ṅwaha muṅwe na muṅwe hu vha na midzinginyo mihulwane i ṱoḓaho u vha 100 i “tshinyadzaho vhukuma.” United States Geological Survey i ri: “Musi ri tshi sedza zwo iteaho u bva nga vho 1900, zwo ita uri ri phethe uri hu nga vha na midzinginyo mihulwane i ṱoḓaho u vha 16 nga ṅwaha.” Vhaṅwe vha humbula u nga midzinginyo a i khou engedzea, fhedzi i vhonala u nga ndi minzhi ngauri ro no vha na zwishumiswa zwinzhi zwine zwa kona u i vhona. Fhedzi ngoho ndi uri midzinginyo mihulwane ine ya itea u mona na shango ḽoṱhe i ita uri vhathu vha shengele na uri vha fe.

 3. NḒALA

Kanzhi nḓala i vhangwa nga nndwa, tshanḓa nguvhoni, thaidzo ya zwa ekonomi, u sa ṱhogomelwa ha zwipuka na zwimela kana u sa ita ngoma madzula wo vhambwa u itela musi hu tshi vha na mutsho u si wavhuḓi. World Food Programme yo amba zwi tevhelaho kha muvhigo wa 2018, yo ri: “Shangoni ḽoṱhe hu na vhathu vha 821 miḽioni vha si na zwiḽiwa zwo eḓanaho na vha 124 miḽioni vhane vha khou fa nga nḓala.” Ṅwaha muṅwe na muṅwe, hu na vhana vha ṱoḓaho u vha 3,1 miḽioni vhane vha fa nga nṱhani ha u sa wana zwiḽiwa zwi re na pfushi. Nga 2011, kha vhana vha 100 vhe vha fa, vha 45 vho vhulawa nga nḓala shangoni ḽoṱhe.

4. MALWADZE MANZHI

World Health Organization i ri: “Zwino ho no vha na malwadze manzhi. Malwadze a kale a ngaho khoḽera, plague na yellow fever o vhuya nahone ho no vha na malwadze maswa a ngaho sa Severe acute respiratory syndrome, pandemic influenza, MERS, Ebola na Zika.” Vhulwadze he ha vha hone zwenezwino ndi ha COVID-19. Vhorasaintsi na madokotela vho lingedza zwithu zwinzhi u itela u fhodza malwadze, fhedzi zwi sokou sea zwi tshi ṱanama.

5. U HUWELELA SHANGONI ḼOṰHE

Yesu o amba zwiṅwe zwithu zwe zwa vha zwi tshi ḓo sumbedza uri Muvhuso wa Mudzimu u tsini, o ri: “Huno aya mafhungo maḓifha a Muvhuso a ḓo ḓivhadzwa ḽifhasini ḽoṱhe uri a pfiwe nga tshaka dzoṱhe, nga murahu ndi hone vhufhelo vhu tshi ḓo ḓa.” (Mateo 24:14) Naho shangoni hu tshi khou itea zwithu zwinzhi zwi ofhisaho, hu na vhathu vha fhiraho 8 miḽioni vha bvaho kha tshaka dzoṱhe vhane vha khou huwelela nga ha Muvhuso wa Mudzimu kha mashango a 240 nga nyambo dzi fhiraho 1 000. Ndi zwithu zwine a zwi athu u vhuya zwa vhonwa.

Roṱhe ri khou vhona hu tshi khou itea zwe Yesu a ri zwi ḓo itea. Ndi ngani ni tshi tea u ḓivha zwenezwo zwithu? Yesu o ri: “Ni tshi vhona zwenezwi zwithu, ni zwi ḓivhe uri Muvhuso wa Mudzimu u tsini.”—Luka 21:31.

Musi ri tshi vhona zwe Yesu a amba zwi tshi khou itea na nḓila ine zwa khou tevhekana ngayo sa zwe Bivhili ya zwi amba, zwi ri thusa u pfesesa uri Muvhuso wa Mudzimu wo thoma u vhusa ṱaḓulu nga 1914. a Nga tshenetsho tshifhinga Mudzimu o vhea Yesu sa Khosi kha wonoyo Muvhuso. (Phisalema 2:2, 4, 6-9) Hu si kale, Muvhuso wa Mudzimu u ḓo vhusa kha ḽifhasi, u ḓo fhelisa mivhuso yoṱhe ya vhathu i re hone nahone shango ḽa vha pharadiso ine vhathu vha ḓo tshila khayo nga hu sa fheli.

Hu si kale, hu ḓo itea maipfi a re kha thabelo ye Yesu a ri gudisa ane a ri: “Muvhuso wau u ḓe. Zwine wa zwi funa nga zwi itwe fhano kha ḽifhasi vhunga zwi tshi itwa ngei ṱaḓulu.” (Mateo 6:10) Muvhuso wa Mudzimu wo no ita mini u bva tshee wa thoma u vhusa ṱaḓulu nga 1914? Nahone ndi mini zwine ra tea u zwi lavhelela nga maṱo matswuku zwine ra ḓo zwi itelwa nga wonoyo Muvhuso?