Skip to content

Skip to table of contents

Ovo va lieca olumue Kutakelo—Wocifuka co Afrika

Ovo va lieca olumue Kutakelo—Wocifuka co Afrika

ULUME umue o tukuiwa hati Pascal, wa kulila vimbo limue okuti omanu vaco va kala olohukũi, kuenda wa yonguile oku kuata ekalo limue liwa. Omo okuti wa lilongisa omapalo yoku li tipula la vakuavo, wa li pula ndoco: ‘Nye ndi sukila oku linga oco ndi kuate ekemãlo, kuenje, ndi kala ohuasi’? Eci a tẽlisa ci pitãhala 20 kanyamo, wa limbuka okuti omapalo yaco o ka yi lingila kofeka yo Europa. Omo okuti ka kuatele ovikanda viuvangi, wa iñila vofeka yaco ndomunu umue ka kũlĩhĩwile.

Kunyamo wo 1998, eci Pascal a kuata 27 kanyamo, wa fetika oku linga ungende waye. Poku linga ungende waco, wa pita kohulo yo Gana, kuenje, wa loña kofeka yo Togo, noke wa pita ko Benin oco a ende volupale luo Birni Nkonni ko Niger. Eci a fetika oku linga ungende waco, wa kuata ovitangi vialua. Oco a pitĩle konano yofeka yaco, wa sukilile oku songuiwa lomapa kuenda oku pita Vekalasoko lio Sahara. Noke, wa enda locimbaluku vokalunga ko Mediteraneo, oco a pitĩle ko Europa. Ndaño okuti wa yonguile oku tẽlisa onjongole yaye, pole, eci a pitĩla ko Niger, kua kala ovina vivali vio tateka.

Catete, ka kuatele olombongo. Cavali, weya oku li sanga lamanji Noé, wa kala ukundi wotembo yosi okuti, eye wo longisa Embimbiliya. Ovina a lilongisa vio komõhisa calua kuenda vio vetiya oku linga apongoloko komuenyo waye. Otembo yaye yoku sanda ovokuasi, wa yi pesila koku pitisa kovaso upange Wusoma wa Suku. Manji Pascal wa papatisiwa kosãi ya Cembanima, kunyamo wo 1999. Kuenje, kunyamo wo 2001, wa litumbika kupange wakundi votembo yosi kofeka yo Niger, kuna a lilongisila Embimbiliya, oco a ece olopandu viaye ku Yehova. Nye a yeva vutima omo lioku linga upange waco? Eye wa popia hati: “Nda lilongisa oku linga ovina via velapo komuenyo!”

NDA LILONGISA OKU LINGA OVINA VIA VELAPO KOMUENYO VO AFRIKA

Manji Anne-Rakel

Vamanji valua va siata oku kuata esanju omo lioku pitisa kovaso upange woku kunda ndeci manji Pascal a linga. Vamanji vamue va kasi vocifuka co Europa, va siata oku ilukila kovitumãlo vina okuti ka kuli akundi valua Vusoma, oco va tẽlise ovimãho viavo. Ci soka 65 kolombangi Via Yehova okuti vi kuete oku upisa 17 toke 70 kanyamo, via tunda ko cifuka co Europa. Kuenje, via lieca olumue oco vi kundile Vocifuka co Afrika kolofeka vimue ndeci: ko Benin, ko Burkina Faso, ko Niger, kuenda ko Togo. * Nye ca va vetiya oku ilukila kolofeka viaco, kuenda onima yipi va kuata?

Manji Anne-Rakel okuti wa tunda kofeka yo Dinamarka wa popia hati: “Olonjali viange via kala olomisionaliu kofeka yo Senegal. Ovio via lombolola lesanju ovina viatiamẽla koku kala omisionaliu. Kuenje, ovina viaco via ndi vetiyavo oku kuata onjongole yoku linga upange waco.” Noke yoku pita 15 kanyamo, eci manji Anne-Rakel, a kuata ci pitahãla 20 kanyamo, wa ilukila kofeka yo Togo, kuenje, wa kala oku kuatisa vekongelo lielimi lioku ilaika. Oku ilukila kofeka yaco, ca kuatisa ndati vamanji vakuavo? Eye wa popia hati: “Vamanjange vavali, va ndi sanga ko Togo.”

Manji Albert-Fayette, la manji Aurele

Manji Aurele o kuete ci soka 70 kanyamo okuti ohueli, wa popia hati: “Pa pita ale anyamo atãlo, tunde eci nda liwekapo oku talavaya kupange woku sanda eteku omo lioku kuka. Kuenje, nda fetika oku tambula olombongo kupange waco. Omo liaco, nda sukilile oku nõla nda ndi kala ko Fransa oku kuata ekalo liwa, toke eci Oluali Luokaliye lu iya, ale ndi pesila otembo yalua kupange woku kunda.” Eci pa pita anyamo atatu manji Aurele kumue lukãi waye Albert-Fayette, va ilukila kofeka yo Benin. Manji Aurele wa popiavo hati: “Ocina ca velapo tua linga, oku vumba Yehova lutima wetu wosi. Noke wa amisako hati: Onepa yimue yocikanjo cetu ya kala kohulo yo kalunga ya ndi ivaluisa Oluali Luokaliye.”

Manji Clodomir kumue lukãi waye, Lysiane tunde eci va tunda kofeka yo Fransa, loku ilukila kofeka yo Benin, pa pita ale 16 kanyamo. Omo liaco, va siapo epata liavo lakamba kofeka yo Fransa, kuenda ka va lekisile esakalalo ale oku kuata usumba omo lioku ilukila kocikanjo cokaliye. Kuenje, upange waco wa va nenela esanju lialua. Manji Clodomir wa popia hati: “Vokuenda kuanyamo aco, tua kuata asumũlũho oku kuatisa omunu umosi vunyamo, oco a linge Ombangi ya Yehova.”

Manji Lysiane la Clodomir kumue la vamanji vamue va kuatisa oku lilongisa Embimbiliya.

Manji Johanna lulume waye Sébastien

Manji Sébastien kumue lukãi waye Johanna okuti va kala kofeka yo Fransa, noke va ilukila kofeka yo Benin kunyamo wo 2010. Manji Sébastien wa popia hati: “Vekongelo liaco, mua kala upange walua tua sukilile oku linga. Oku talavaya vekongelo liaco, ci sokisiwa loku pindisiwa Kosikola Yupange Wakristão!” Omanu va siata oku tenda ndati olondaka viwa tu va kundila? Manji Johanna wa popia hati: “Omanu va kuete onjongole yoku lilongisa Embimbiliya. Ndaño okuti ka tu endi kupange woku kunda, pole, eci tu pita volokololo, omanu va tu pulisa ovina viatiamẽla Kembimbiliya, kuenda va pinga alivulu etu.” Oku ilukila kocikanjo caco, ca kuatisa ndati olohuela viavo? Manji Sébastien wa popia hati: “Ovina viaco, via pamisa olohuela vietu, momo upange woku kunda wa tu nenela esanju lialua.”

Manji Eric kumue lukãi waye Katy okuti akundi votembo yosi, va kasi oku kundila kovaimbo ku sangiwa omanu valua konano yofeka yo Benin. Vokuenda kuanyamo ekũi, eci va kala kofeka yo Fransa, va enda oku tanga ovipama vi lombolola catiamẽla koku kundila kovikanjo vina okuti ka kuli akundi valua Vusoma, kuenda oku sapela la vamanji vana okuti akundi votembo yosi. Ovina viaco via va kuatisa oku ilukila kofeka yikuavo kunyamo wo 2005. Poku mola ndomo omanu va kala oku tava kesapulo Liusoma, ca va nenela esanju lialua. Manji Eric wa popiavo hati: “Eci pa pita anyamo avali, kolupale luo Tanguiéta kua kala lika ci soka 9 kakundi, pole, cilo kuli eci ci soka 30 kakundi. Olohongele vi lingiwa calumingu, kua siata oku kala ci pitahãla 50 ale 80 komanu. Poku mola ndomo omanu va lekisa onjongole kovina tu va kundila, ci tu nenela esanju lialua!”

Manji Katy lulume waye Eric

OKU LIMBUKA OVITANGI KUENDA OKU VI YULA

Manji Benjamin

Apongoloko api vamanji vamue va “lieca olumue” va sukila oku linga? Benjamin o kuete 33 kanyamo, manji ya Anne-Rakel’s. Kunyamo wo 2000 osimbu a kala kofeka yo Dinamarka wa li sanga la manji umue wa kala omisionaliu kofeka yo Togo. Manji Benjamin wa popia hati: “Eci nda sapuila manji yaco okuti ndi kuete onjongole yoku kala ukundi wotembo yosi, eye wo tambulula hati: ‘O pondola oku kala ukundi wo tembo yosi kofeka yo Togo.’” Manji Benjamin wa sokolola olondaka viaco. Kuenje, wa popia hati: Kotembo yaco sia tẽlisile handi 20 kanyamo, pole, vamanjange vavali akãi va kala ale oku kundila ko Togo. Omo liaco, ca ndi kuatisa oku ilukilavo kofeka yaco.” Noke wa nõlapo oku iluka, ndaño okuti wa liyaka lovitangi. Manji Benjamin wa popia hati: “Sia tẽlele oku vangula elimi lio Fransesi. Vokuenda kueci ci soka olosãi epandu, nda likolisilako oku lilongisa, momo sia telẽle oku vangula ciwa elimi liaco.” Noke, wa fetika oku vangula ciwa elimi liaco. Manji Benjamin cilo o kasi ko Betele yo Benin, oku kuatisa kupange woku tuma alivulu kakongelo, kuenda oku kuatisa voseketa yolokomputador.

Manji Marie-Agnès lulume waye Michel

Manji Eric kumue lukãi waye Katy, va tukuiwa vocipama cilo, osimbu ka va endele kofeka yo Benin, va kala oku kundila vovikanjo mu sangiwa omanu va vangula alimi alitepa kofeka yo Fransa. Olofeka vio kutakelo wo Afrika via litepele ndati? Manji Katy wa popia hati: “Ka ca lelukile oku sanga onjo yimue oco tu kalemo. Vokuenda kuolosãi vimue, tua kala vonjo yimue ka ya kuatele olusu lovava.” Kuenje wa amisako hati: “Ovisikilo viomanu va kala posongo yetu, via enda oku yuela calua toke koñolosi. Pole, tua sukilile oku kuata epandi lovina viaco, kuenda oku kũlĩha ciwa ekalo liomanu vaco.” Noke va popia vati: “Esanju li tunda koku kundila kovikanjo ka kuli akundi Vusoma, lia tu kuatisa oku yula ovitangi.”

Manji Michel kumue lukãi waye Marie-Agnès okuti va kuete ci pitahãla 50 kanyamo, tunde eci va tunda ko Fransa, pa pita ale anyamo atãlo. Omo liesakalalo va kuata, manji Michel wa popia hati: “Omo lionjongole yetu yoku ilukila kocikanjo cikuavo, omanu vamue va enda oku sokisa ovisimĩlo vietu ndomunu endela kukolo loku sindika okangulu! Nda ku limbuka okuti Yehova eye oku kuatisa oku endela kukolo waco, ku tẽlisa ocimãho cove. Omo liaco, tua ilukila kofeka yikuavo, kuenje, Yehova wa tu kuatisa.”

NDOMO O LIPONGIYA

Vamanji vana va “lieca olumue” oco va ka kundile kocikanjo cikuavo, va sukila oku lipongiya ciwa poku kapako olonumbi vikuãimo ndeci: Oku sokiya ciwa ovina, oku kũlĩha ekalo liomanu vaco, oku pongiya olombongo, kuenda oku kolela ku Yehova.—Luka 14:28-30.

Manji Sébastien wa tukuiwa kefetikilo liocipama cilo, wa popia hati: “Tua soleka olombongo vianyamo avali poku tepulula oku landa ovina vioku linga ovitalukilo, kuenda oku landa ovina ka tu sukila.” Oco va amameko oku linga upange waco, va sukilile oku talavaya ko Europa unyamo lunyamo oco va kuate olombongo vi va kuatisa oku landa ovina va sukila, osimbu va litumbika kupange wakundi votembo yosi kofeka yo Benin.

Manji Marie-Thérèse

Manji Marie-Thérèse, wa kala pokati ka va manji va soka 20 va “lieca olumue” oco va kundile Kutakelo wo Afrika. Eye wa kala ukuakuendisa o kalela kofeka yo Fransa, kuenje kunyamo wo 2006 wa linga ukundi wotembo yosi kofeka yo Niger, vokuenda kunyamo umosi. Manji Marie-Thérèse wa popia hati: “Noke yoku tiukila ko Fransa, nda sapela lacime cange catiamẽla koku linga apongoloko kupange wange woku sanda eteku, kuenje eye wa tava. Omo liaco, oku upisa kosãi ya Kupemba toke Yenyenye, ndi linga upange wange woku endisa o kalela. Oku upisa kosãi Yenyenye Linene toke ya Kupupu, ndi linga upange wakundi votembo yosi kofeka yo Niger.”

Manji Saphira

Vamanji vana “va pitisa kovaso upange Wusoma,” va kolela okuti Yehova o va ĩha ‘ovina viosi va sukila.’ (Mat. 6:33) Kũlĩhĩsa ulandu wa manji umue ukãi, o tukuiwa hati, Saphira wa tunda ko Fransa o kuete ci pitahãla 20 kanyamo okuti ukundi wotembo yosi, kofeka yo Benin. Kunyamo wo 2011 wa tiukila ko Fransa oku ka talavaya oco a kuate olombongo viu kuatisa vokuenda kunyamo, lolosãi epandu, osimbu a kundila vo Afrika. Manji Saphira wa amisako hati: “Votãlo, olio eteke lia sulako kupange wange. Pole, nda sukilile vali oku talavaya oloneke ekũi, oco ndi vokiye kolombongo viunyamo ukuavo. Kua kambele lika olosemana vivali oco ndi tunde vofeka yo Fransa. Nda likutilila ku Yehova, kuenda nda lombolola ovitangi viange. Noke yotembo yimue, cime cange wa ndi telefonalela loku ndi pula nda ndi yongola oku piñainya omunu umue kupange vokuenda kuolosemana vivali.” Omo liaco, Sengunda, manji Saphira wa enda kocitumãlo caco cupange, kuenje wa pindisiwa lomunu a piñala. Eye wa popiavo hati: “Nda sanjuka calua eci nda limbuka okuti manji umue ukãi wa sukilile oloneke ekũi oco a pindisiwe kosikola Yakundi Votembo Yosi! Pole, cime caye kupange wo sapuila hati, enda lika kosikola yaco, nda kua molẽha omunu ukuavo o siala kupange waco. Eye wa likutilila ku Yehova oco o kuatise.”

ONO YESANJU LIOCILI

Vamanji vamue va siata oku kundila Kutakelo wo Afrika vokuenda kuanyamo alua, va tenda ocikanjo caco ndonjo yavo. Vakuavo va siata oku kala lika kovikanjo viaco anyamo amue, kuenje, va tiukila kolofeka va tunda. Koloneke vilo, vamanji vana va “lieca olumue” va siata oku kuata asumũlũho omo lioku kundila kolofeka vikuavo. Ovo va limbuka okuti esanju liocili li tunda koku vumba Yehova.

^ tini. 6 Vamanji va kasi ko Betele yo Benin va kasi oku songuila upange woku kunda volofeka vikuãla okuti, omanu vaco, va vangula elimi lio Fransesi.