Suku wa lulika etimba lietu lunene umue u komohĩsa woku litumbulula. Eci omunu umue a liteta, a likuanjulula ale oku litombola, “peya ocipeta cimue ca sokiyiwila oku kayisa apute anene kuenda atito.” (Upange woku sakula wa Johns Hopkins) Vonjanja yaco, etimba li koka okuti osonde yi kotoka, li nalula asipa mu pita osonde, li sakula epute loku pamisa ositu.

KŨLĨHĨSA: Nda okuti Ululiki wa sokiya etimba lietu lonjila yimue okuti li lisakula olio muẽle, ka tu pondola hẽ oku kolela kohuminyo yaye yoku tu kuatisa oku malako evalo tu yeva omo liocitangi cimue? Ukualosamo wa soneha hati: “O sakola ava va teka kovitima, kuenje itika apute avo.” (Osamo 147:3) Pole, nda o kasi oku tala ohali omo liocitangi cimue wa liyaka laco kosimbu, o pondola ndati oku kolela okuti Yehova o ka sakula apute ove ci kale cilo ale kovaso yoloneke?

Suku wa likuminya hati: “Ku ka kuate ohele, momo ñasi love. Ku ka yokoke, momo ndi Suku yove! Ame hu kolisa, hu kuatisa; hu kuata leka liange liondio hailio liesunga.” (Isaya 41:10) Omunu umue wa kũlĩha okuti Yehova wa siata oku u tata, o kuete ombembua yovutima kuenda o kuete ongunsu yoku liyaka lovitangi vialua. Upostolo Paulu wa tukula ombembua yaco yovutima okuti, “ombembua ya Suku yina ya piãla olondunge viosi.” Paulu wamisako loku popia hati: “Kovina viosi ñuete ongusu mekonda lia una o nyĩha unene.”—Va Filipoi 4:4-7, 9, 13.

Ovisonehua vi tu kuatisa oku pamisa ekolelo lietu kolohuminyo Yehova a linga komanu viatiamẽla kovaso yoloneke. Elivulu Liesituluilo 21:4, 5 (lia tukuiwa kemẽla li kuãimo) li tu sapuila ovina eye a ka linga kuenda esunga lieci tu kolelela okuti eye o pondola oku ci tẽlisa:

• “Eye o puenya asuelẽla osi” vovaso omanu. Yehova o ka malako ohali yetu yosi kuenda asakalalo ana okuti omanu vakuavo va a tenda okuti a sulemo.

• “Una wa tumãla kocalo” vulamba wo kilu, Soma wa Velapo woviluvo viosi, o ka talavaya lunene waye oco a maleko ohali kuenda oku tu ĩha ekuatiso tu sukila.

• Yehova o likuminya okuti olohuminyo viaye “via koleliwa kuenda viocili.” Eci ci lekisa okuti Suku yocili o ka tẽlisa olohuminyo viaye.

“‘Eye o puenya asuelẽla osi vovaso avo, oku fa ka ku kalako vali, ndaño oku lila loku liyula lupongo ka vi ka kalako vali.’ Ovina viatete via pita. Una wa tumãla kocalo wa popia hati: ‘Tala! Ovina viosi ndi vi lingisa viokaliye.’ Wa popiavo hati: ‘Soneha, momo olondaka evi via koleliwa kuenda viocili.’”—Esituluilo 21:4, 5.

Ovina via lulikiwa voluali kuenda Embimbiliya, vi situlula ovituwa via Isietu wokilu. Osimbu ovina via lulikiwa vi lekisa elaleko lioku kũlĩha Suku ndekamba limue, Embimbiliya li tu laleka poku popia hati: “Amẽli ku Suku kuenje eye amẽla kokuene.” (Tiago 4:8) Elivulu Liovilinga 17:27, li popia hati: “Eye ka kasi ocipãla.”

Osimbu o likolisilako oku kũlĩha Suku, o ka pamisa ekolelo liove lioku tava okuti ‘eye o ku tata.’ (1 Petulu 5:7) Asumũlũho api a tunda koku kolela ku Yehova?

Kũlĩhĩsa ulandu wa Toru, kofeka yo Japãu. Eye wa tatiwa la Ina yaye okuti Ukristão pole, noke wa litenga vocimunga cimue colongangala ci tukuiwa hati, yakuza a Máfia Japonesa. Eye wa popia hati: “Ame nda tavele okuti Suku ka ndi sole kuenda nda liyeva okuti, olofa viomanu vana va kala ocipepi lame capiãla enene akamba, ca kala ekangiso lia Suku kokuange.” Toru wa popia okuti, poku kala kumue lomanu vaco kuenda oku kala ongangala, ca ñokela “oku okuti si lekisa vali ohenda.” Catiamẽla kocituwa caye cocipululu, eye wa popia hati: “Nda yonguile oku fa okuti ndumãlehe noke yoku ponda omunu umue wa kemãla calua okuti ame ci sule, oco ndi kuate ekemãlo.”

Eci Toru lukãi waye Hannah va fetika oku lilongisa embimbiliya,va linga apongoloko alua komuenyo wavo kuenda kovimãho. Hannah wa popia hati: “Nda limbuka apongoloko ulume wange a linga.” Cilo, Toru o popia lutõi hati: “Ocili okuti Suku eye o  tata omunu lomunu pokati ketu. Eye ka yongola okuti umue o fa kuenda eye ecela omanu vana va likekembela akandu avo. Handi vali, eye o yevelela ovina ka tu pondola oku sapuilako omunu umue kuenda ovina okuti ka kuli omunu ukuavo o pondola oku kuata elomboloko liaco. Kovaso yoloneke, Yehova o ka malako ovitangi viosi, ohali kuenda evalo. Pole, cilo eye o tu kuatisa lonjila yimue ka tua lavokaile. Eye o tu sole kuenda o tu kuatisa eci tu sumua.”—Osamo 136:23.

Ndomo ulandu wa Toru wa lekisa, oku kũlĩha okuti Suku o pondola kuenda o ka malako ovitangi viosi loku puenya asuẽlela osi, ka ci tu ĩha lika elavoko liwa liatiamẽla kovaso yoloneke, pole, ci tu kuatisavo oku kuata omuenyo umue uwa cilo. Ocili okuti, ndaño tu kasi voluali lumue mueyuka ohali yalua, ove o pondola oku kuatisiwa leteyuilo liocisola li tunda ku Suku.