Skip to content

Nye Embimbiliya li popia catiamẽla ko Paskoa?

Nye Embimbiliya li popia catiamẽla ko Paskoa?

Etambululo Liembimbiliya

 Ocipito co Paskoa ndomo ca siata oku lingiwa koloneke vilo, ci lekisa okuti omanu ka va siatele oku kuama olonumbi Viembimbiliya. Nda wa kũlĩhĩsa ciwa, o ka limbuka eci ci lomboloka o Paskoa koloneke vilo, o ka limbukavo okuti ya kunamẽla kovihilahila viesanda. Kũlĩhĩsa ovituwa vimue via siata kolofeka vialua.

  1.   Onduko: Onduko o Paskoa yokoloneke vilo ya tukuiwa kelimi lioputu yopiwa ko Paskoa ya va Yudea. Pole, eci haciliko. Kelimi liongelesi ocipito caco ci tukuiwa okuti, Easter. Ono yondaka yaco ka ya suilepo, pole, Elivulu limue li lekisa okuti “Ondaka Easter, yi lomboloka osuku yimue yocinyi ya va Anglo-saxônica kotembo yonjovo.” Alivulu akuavo a sokisa osuku yonjovo oco yi likuate losuku yo ko Bavuluno okuti yuyali kuenda yuyaki.

  2.   Olondimba: Ovio ondimbukiso yotembo yonjovo okuti, “via piñanyiwa lovipito viesanda via enda oku lingiwa konjovo kolofeka vio Europa lo ko Oriente Médio.”

  3.   Asala: Elivulu limue li tukuiwa okuti, (Dicionário-Padrão de Folclore, Mitologia e Lendas, de Funk e Wagnalls), li lekisa okuti omapalo yoku sandiliya asala a posoka okuti a neniwa lokandimba ko Paskoa, “ka yi lomboloka omapalo yomãla, pole, yi tiamisiwila kovihilahila vio suku yonjovo.” Kolofeka vimue omanu va tava okuti asala akuete unene woku nena esanju, ekavuluko, uhayele kuenda eteyuilo.”

  4.   Oku wala uwalo wokaliye: “Nda okuti poku tambula osuku yi tukuiwa hati, Easter, omunu ka wala uwalo umue wokaliye, ci lekisa okuti omunu waco ka kuete esumbilo.”—(Livro Gigante de Superstições)

  5.   Ovipito viefendelo vi lingiwa komẽle: “Ovipito viaco vi likuata lovihilahila viomanu vana va enda oku fendela Utanya, okuti va ci linga potembo yonjovo oco va yolele Utanya loku lavoka okuti u nena omuenyo wokaliye kovikũla viosi.” (Celebrações: O Livro Completo dos Feriados Americanos)

 Elivulu losapia hati, The American Book of Days (Livro Americano dos Dias) ya tukula ono yo Paskoa poku popia hati: “Tunde kosimbu onembele ya kapako ovituwa viuhembi kuenda ya vi lingisa ndu okuti Viakristão.”

 Embimbiliya li tu lungula okuti, poku fendela Suku tu sukila oku yuvula ovituwa vina okuti ka vi eci esivayo kokuaye. (Marko 7:6-8) Olondaka viaco vi likuata levi vi sangiwa kelivulu lia 2 Va Korindo 6:17, ku popia ndoco: “Tundi pokati kavo, oco Yehova a popia ‘kuenda liweki oku lamba kovina via vĩha.’” Tua kũlĩha okuti o Paskoa yi lingiwa koloneke vilo, ya tunda kefendelo liesanda. Omo liaco, vana va yongola oku sanjuisa Suku va sukila oku yuvula oku linga ovipito viaco.