Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Obaire Okimanyire?

Obaire Okimanyire?

Kigaali kya mulingo ki omusaija Omunyesiyopya eky’akaba nagenderamu, Firipo obuyagenzere nambere ali?

OMU Baibuli, ekigambo ‘egaali’ nikisobora kumanyisa ebigaali ebirukwahukana. (Eng. 8:​28, 29, 38) Baitu, nikizooka ngu omusaija onu akaba aikaliire omu kigaali ekikootoho, hatali ekitaito ekibaakozesaga omu bulemu rundi omu mpaka ez’ebigaali. Tekerezaaho ensonga habwaki nitugamba tuti.

Omusaija Omunyesiyopya akaba ali mukuru omu Isiyopya kandi akaba agenzere hara muno. Akaba ali musaija “owobusobozi bwingi omu kulema kwa Kandake, omukama-mukazi Owabanyesiyopya, kandi akabali omujweki webikwatobye byona.” (Eng. 8:27) Ebicweka bya Isiyopya eya kara byatwarramuga kasumi kanu emanyirwe nka Sudan n’amasirimuka ga Egypt. N’obukiraaba ngu omusaija onu atagendere omu gaali niyo emu omu rugendo runu rwona, nikisobora kuba ngu akaba agenzere n’ebintu ebyakaba nayetaaga. Bimu ha bigaali ebyakozesebwaga kutwara abantu omu kyasa eky’okubanza Y.A.K., byali biine engata ina kandi biswekerwe haiguru. Kusigikirra ha kitabu Acts—An Exegetical Commentary, “ebigaali binu byali nibisobora kuhimba ebintu bingi, abantu kwikarra kurungi kandi obundi n’okugenda engendo eziraihireho.”

Omusaija onu akaba nasoma omu kasumi Firipo yaizire nambere ali. Ebyahandiikirwe nibyoleka ngu “Firipo yamuirukirra, yamuhurra nasoma nabi Isaya.” (Eng. 8:30) Omulingo ebigaali binu byali bikozerwemu byali bitasobora kwiruka muno. Kinu kikasobozesa Omunyesiyopya onu kusoma, na Firipo kuhambya ekigaali eki akakihikaho kandi akakitaahamu.

Omunyesiyopya ‘akesengereza Firipo atembe aikarre nauwe.’ (Eng. 8:31) Abantu abaavugaga ekigaali ekya buli kiro, baagendaga bemeriire. Baitu ekigaali ekyakozesebwaga omu ngendo, kiine kuba kyali kirumu omwanya ogurukumara kusobozesa Firipo n’Omunyesiyopya kwikarra.

Nahabweki, kusigikirra ha byafaayo n’ebiturukusoma omu Engeso Ezabakwenda, esuura 8, niyo ensonga habwaki omu bitabu byaitu omu bwire obw’enyuma, bikatandika kwoleka omusaija onu aikaliire omu kigaali ekikooto hatali ekitaito ekyakozesebwaga omu bulemu rundi omu mpaka ez’ebigaali.