Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Kikuru muno kuteekaniza kara eky’okukora

Omugonzebwa Wawe Kakuba Aba Arwaire Oburwaire Obutarukukira

Omugonzebwa Wawe Kakuba Aba Arwaire Oburwaire Obutarukukira

DOREEN akatiina muno musaija we Wesley ow’emyaka 54 obu bamukebiire basanga aine ekookoro eya ha bwongo. * Badakitaali bakamugambira n’aija kufa omu myezi nke muno. Doreen nagamba ngu “Nkaba ntarukusobora kukiikiriza.” Nayongerezaaho ati: “Nkasarara kumara ebiro biingi kandi nkehurra oti rundi kyali kitahikire hali itwe habwokuba nkaba ntakyetekaniriize.”

Eky’enaku kiri ngu, abantu abarukukira obwingi behurra nk’oku Doreen yayehuliire. Esaaha yona, omuntu wena n’asobora kurwara oburwaire obw’amaani obutarukukira. Ekirungi kiri ngu, baingi baikiriza obujunanizibwa obwokurolerra abagonzebwa baabo abasangirwemu oburwaire obutarukukira. Baitu, kurolerra omurwaire tikyanguhire. Abanyabuzaale b’omurwaire ow’ali haihi kufa, nibasobora kukora ki kusobora kumuhumuza n’okumurolerra? Abarukurolerra omurwaire nibasobora bata kugumisiriza enyikara enu? Biki ebibaho omurwaire obwaba ali haihi kufa? Baitu hati, katubanze twetegereze ensonga habwaki kitanguhire omu kasumi kanu kurolerra omuntu ow’aine oburwaire obutarukukira.

HABWAKI KIGUMIRE KASUMI KANU

Habw’okukurakurana omu by’obujanjabi kikehezeeho omuheendo gw’abantu abarukufa. Emyaka nka 100 ey’ehingwireho, abantu tibahangaraaga muno n’omu mahanga agakurakuraine. Abantu barahukaga kufa habw’endwaire na butandwa. Amarwarro gaali mataito kandi abantu abarukukira obwingi bajanjabirwaga omu maka gaabo kandi nuho baferaaga.

Okukurakurana omu by’obujanjabi kasumi kanu, kisobozeseze badakitaali kurwanisa oburwaire kandi kinu kikonyire abantu kuhangaara. Abantu kasumi kanu nibasobora kuhangaara n’obubaraaba barwaire endwaire ezakiraga kwita abantu bwangu omu busumi obwa kara. Baitu, n’obukiraaba ngu abantu basoboire kuhangaara, tibasoboire kukira. Abarwaire batunga obuceke kandi bamalirra batarukusobora kwerolerra. Kurolerra abarwaire ba mulingo gunu, kyeyongiire muno kuguma kandi nikyetaagisa obwire bwingi.

Ekirugiremu kiri ngu, abantu abaingi hati nibafeera omu marwarro kukira omu maka. Abantu abarukukira obwingi tibamanyire obwokurorraho obwoleka ngu omurwaire ali haihi kufa kandi bake muno abaraboine omuntu nafa. Habw’okutamanya kiki ekirabaho, nikisobora kuletera omuntu kutiina kurolerra omunyabuzaale omurwaire. Kiki ekisobora kukukonyera?

TEKANIZA KARA EKY’OKUKORA

Nk’ekyahikire hali Doreen, baingi betuntura muno omunyabuzaale wabo obu bamukebera bakasanga aine oburwaire obutarukukira. Kiki ekisobora kukukonyera kwetekaniza kumurolerra n’obworaaba oyeralikiriire, otinire kandi oine obujune bwingi? Omuhereza wa Ruhanga omwesigwa akasaba ati: “Otwegese okubara tuti ebiro byaitu, nukwo tutunge omutima ogwamagezi.” (Zabuli 90:12) Wesengereze Yahwe Ruhanga akukonyere kumanya nk’oku osobora ‘kubara ebiro byawe’ nukwo osobole kukozesa kurungi ebiro eby’osigaize n’omugonzebwa wawe.

Kinu nikyetagisa kwetekaniza kurungi. Omugonzebwa wawe obwaraaba naky’asobora kubaza, ky’amagezi muno kumukaguza omuntu ow’arukugonza amukorre encwamu obwaraaba ataky’asobora. Kandi kirungi kubaza n’omurwaire kumanya obujanjabi obwarukugonza, kandi n’obwaraaba naikiriza kumutwara omwirwarro. Kinu nikiija kutangira obutaikiranganiza hamu n’okukonyera abanyabuzaale kutahurra kubi habw’okuhambirizibwa kukorra omurwaire encwamu ha bujanjabi obw’asemeriire kutunga. Kubaza kara n’omurwaire mukamanya entekereza ye nikibakonyera amaani kugamarra ha kumurolerra omu kiikaro ky’okuserra eky’okumukorra. Baibuli etugambira ngu: “Nambere hataroho okuhanura ebimaliriirwe bisubwa [tibihikirra].”​—Enfumo 15:22.

OMULINGO OSOBORA KUKONYERAMU

Omulimo omukuru ogw’omujanjabi nukwo kuhuumuza omurwaire. Kirungi omurwaire kumanya ngu nibamugonza muno kandi aine abantu abarukumusagika. Kinu n’osobora kukikora ota? Zinira omurwaire ebizina ebirukumusemeza rundi musomere ebitabu ebiine ebigambo ebirungi ebirukumugarramu amaani. Abarwaire abaingi bahuumuzibwa obu babakwata omu ngaro hamu n’okubabaliza omu iraka erihehiire.

Kandi kikuru kumanyisa omurwaire abagenyi abarukuba baizire kumubungira. Alipoota emu n’eyoleka ngu: ‘Omuntu obwaba ali haihi kufa, amatu nugo gamalirra kufa omu bicweka byona eby’omu biri. Abarwaire n’obu bazooka nka babyamire, kikuru kwetantara ebigambo ebisobora kubabiihiza habwokuba baba nibakyasobora kuhurra.’

Obukiraaba nikisoboka musabe hamu n’omurwaire. Baibuli n’eyoleka ngu kiro kimu, omukwenda Paulo hamu n’abagenzi be bakaba balemeriirwe kandi beralikiriire habw’obwomeezi bwabo. Bakaserra bukonyezi ki? Paulo akatererra banywani be ati: ‘Nainywe mutukonyere omu kwesengereza.’ (2 Abakolinso 1:8-11) Ky’omugaso kusaba obworukuba oyetuntwire rundi orwaire.

IKIRIZA NGU OMURWAIRE N’ASOBORA BUTAKIRA

Kituntuza muno kumanya ngu omugonzebwa wawe nagenda kufa habwokuba kufa tikuli kw’obuhangwa. Tutahangwe n’ekigendererwa ky’okufa. (Abarumi 5:12) Enu niyo ensonga habwaki Baibuli egamba ngu okufa “munyanzigwa.” (1 Abakolinso 15:26) Kandi, kutagonza kuteekerezaaho okufa kw’omugonzebwa wawe ky’obuhangwa.

Nahabweki, kikuru muno abo muka kwetekaniza kara nukwo basobole kuraba omu kasumi kanu akagumangaine. Zimu ha mpinduka ezisobora kuhika ha murwaire ziri omu kasanduuko “ Ebiro eby’Okumalirra.” Tikiri kiragiro ngu empinduka zinu zihika ha buli murwaire rundi kubaho nk’oku zihonderangaine omu kasunduuko. Baitu, abarwaire abarukukira obwingi bahikwaho zimu ha mpinduka ezo.

Hanyuma y’okufa kw’omugonzebwa wawe, ky’amagezi kubaza na munywani wawe ayeikirize kukukonyera. Kandi kikuru muno abanyabuzaale hamu n’abanywani kumanya ngu omugonzebwa wabo takyabonabona. Ruhanga ayahangire abantu n’atugambira ati “abafire tibamanyire kigambo nekimu.”​—Omugambizi 9:5.

RUHANGA NUWE AKY’AKIZIREYO KUTUFAAHO

Kirungi kwikiriza obukonyezi bwona obworukutunga

Kikuru muno kwesiga Ruhanga​—hatali omu kasumi omugonzebwa wawe arukuba arwaire honka baitu n’omu kasumi akagumangaine hanyuma y’okufa kwe. Ruhanga n’asobora kukukonyera kurabira omu bigambo ebirukugarramu amaani hamu n’obukonyezi kuruga ha bantu abandi. Doreen nagamba ngu: “Nkeega kwikiriza obukonyezi obwa buli omu wena. Amananu gali, obukonyezi obutwatungire bukatuhinguranaho muno. Nyowe na iba nyowe tukamanya ngu Yahwe nuwe akaba natugambira ngu: ‘Ndi hanu kubakonyera kuraba omu kizibu kinu.’ Kinu tindikyebwa.”

Amananu gali ngu, Yahwe Ruhanga nuwe aky’akizireyo kutufaaho. Nk’Omuhangi waitu n’amanya kurungi oburumi n’okwetuntura okuturukurabamu. N’asobora kandi ayetegekere kutuha obukonyezi oburukwetagisibwa hamu n’okutugarramu amaani kusobora kugumisiriza. Ekintu ekindi ekirungi kiri ngu, Ruhanga aturaganiize ngu nagenda kumaraho okufa kandi n’aija n’okuhumbuura obukaikuru obw’abantu abafiire. (Yohana 5:28, 29; Okusuku’rwa 21:3, 4) Hanyuma, boona baligambira hamu ebigambo by’omukwenda Paulo bati: “Okufa, okusingura kwawe kuraha? Okufa, okuhururwa kwawe kuraha?”​—1 Abakolinso 15:55.

^ kac. 2 Amabara gahindwirwe.